ALLAH -İNSAN İLETİŞİMİNİN MAHİYETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Year 2016, Volume: 14 Issue: 2, 509 - 540, 10.09.2016

Furat Akdemir

https://doi.org/10.18317/kader.64194

Cited By: 2

Abstract

İslâm inancı Allah, vahiy, elçi ve ahiret ilkeleri bağlamında şekillenmiştir. Diğer esaslar bu ilkeler bağlamında biçimlenmiştir. Bu dinin inanç, ibadet ve ahlak ilkelerini Yüce Allah koymuştur. Allah, iman, ibadet, takdis ve tesbih edilmesi gereken yegâne varlıktır. Tüm mükemmellikler yalnız O’na özgüdür. Vahiy, Allah'ın kelâmı, insana seslenişi ve konuşmasıdır. Allah, insanlara elçileri aracılığı ile hak ve doğruluğun yollarını gösteren mesajlarını göndermiştir. Bu bağlamda vahiy, Allah’ın insana seslenişi ve konuşmasıdır. Elçiler, insanlar gibi vahye karşı muhatap ve sorumlu olan insanlardır. Allah insan iletişiminin temel kuralları vardır. Rubûbiyyet ve ulûhiyyet yüce Allah'a ait olan niteliklerdir. Bu sıfatlar Allah- insan iletişiminin temel ilkelerini belirlemiştir.

Keywords

God, Revelation; Messengers; Eternity; Human; Lordship; Divinity.

References

• Abdulbaki, Muhammed Fuâd, Mu'cemu'l-Mufehres Mufehres li’l-Elfâzi’l- Kur’ani’l-Kerim, 2. bs., Kahire: Daru'l-Hadis, 1988.
• Abdurrazzâk, b.Hemmâm es-San‘ânî, el-Musannef, nşr. Habîburrahman el- A‘zamî, Beyrut: 1390-92/1970-72.
• Akdemir, Furat, ‚Fetanet Sıfatı Bağlamında Hz. Peygamberin Örnekliği‛, doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara:
• Ahatlı, Erdinç, Peygamberlik, Hz. Muhammed’in Peygamberliği, Ankara: DİB, Yay., 2007.
• Akbulut, Ahmet, Nübüvvet Meselesi Üzerine, Ankara: Birleşik Yayınları, 1992.
• Akbulut, Ahmet, "Müslüman Zihin İnşasında Kelam İlminin Önemi ve Yeri", Basılmamış Konferans Metni, Malatya: 2011.
• Akbulut, Ahmet, ‚Musa Carullah’ın Akıl-Vahiy Konusundaki Görüşü‛, Ölümünün 50. Yılında Musa Carullah I.Uluslararası Musa Carullah Bigiyef Sempozyumu, Ankara, 6-7 Kasım 1999, Ankara: TDV yay., 2002.
• Akbulut, Ahmet, "İslam ve Hıristiyanlıkta Vahiy" - "Offenbarung in Christentum und İslam" V, Verlag: W.Kohlhammer, Stuttgart, Almanya: 2011.
• Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, Mısır: 1313/1895.
• Aslan, Abdülgaffar, Kur’an’da Vahiy, Ankara: Ankara Okulu, 2000.
• Ateş, Süleyman, "Kutub", TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA) XXVI, 498-499.
• Bağcı, H. Musa, Beşer Olarak Hz. Peygamber, 1.baskı, Ankara: Ankara Okulu Yay., 2010.
• Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail, el-Camiu’s-Sahih, İstanbul: 1981.
• Canan, İbrahim, Hadis Ansiklopedisi Kütüb-i Sitte, Kütüb-i Sitte Muhtasarı, I- XVIII, Tercüme ve Şerh, Ankara: 1992.
• Cürcanî, Seyyid Şerif Ali b. Muhammed, Kitâbu’t Ta’rifât, Beyrut: Dâr’ul Kutubi’l- İlmiyye, 1995.
• Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman, es- Sünen, Neşâtâbâd- Faysalâbâd- Pakistan: 1404/1984.
• Ebu Zeyd, Nasr Hamid, İlahi Hitabın Tabiatı, çev. Mehmet Emin Maşalı, 1. bs., Ankara: Kitabiyat yay., 2001.
• Esed, Muhammed; Kur’an Mesajı, 7.baskı, İstanbul: İşaret Yayınları, 2009.
• Ebû Davûd, Süleyman b. Eş’as es-Sicistani, es-Sünen, İstanbul: 1981.
• Ebû Davûd, Kitâbü’l-Meśâĥif, nşr. A. Jeffery, Kahire-Leiden: 1355/1936-37.
• Gazzâlî, Ebu Hâmid b. Muhammed b. Muhammed, Kitâbu’l-Mustasfâ, Kahire: 1322.
• Hatiboğlu, Said, Hz. Peygamber ve Kur’an Dışı Vahiy, Ankara: Otto Yay., 2009.
• Hucvirî, Ali b. Osman Cüllabi, Hakikat Bilgisi, hz. Süleyman Uludağ, İstanbul: 1982.
• İbn Hazm, Ebu Muhammed Ali b. Ahmed, el-İhkâm fî Usuli’l-Ahkâm, Beyrut:
• İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdulmelik, es-Sîretu’n-Nebeviyye, thk. Mustafa es-Sekâ, İbrahim el-Ebyârî, Abdulhafiz Şelebi, Kahire: 1955.
• İbn Kayyim el-Cevziyye, İ’lâmü’l-Muvakki’în, ’an Rabbi’l-Alemîn, thk. İsâmüddîn es-Sababıtî, Kahire: 1422/2002.
• İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim, Kitâbu Te’vîli Muhtelifi’l- Hadis, Dımeşk: 1962.
• İbn Mâce, Muhammed b. Yezid el-Kazvinî, es-Sünen, thk. M. Fuad Abdulbakî, İstanbul: 1981.
• İbn Manzûr, Ebi'l-Fadl Cemalüddin Muhammed b. Mükerrem, Lisanü’l- Arab, İbn Mulakkın, Ebû Hafs Ömer b. Ali el-Ensarî, Gâyetu’s-Sûl fî Hasâisı’r- Râsul, thk. Abdullah Bahruddîn Abdullah, Beyrut: Daru’l- Başari’l- İslamiyye, 1414/1993. Beyrut: Daru’s-Sadır, 1414/1994. İbn Sa’d, Muhammed,
• Kitabu’t-Tabakâti’l-Kebîr, Beyrut: 1405/1985.
• İbn Teymiyye, Takiyyuddîn, Mecmûu’l-Fetâvâ, ts.
• el-İsfehâni, Râgıb, Müfredât fi Garîbi’l-Kur’an thk. Safvân Adnân Dâvûdî, 2. bs., Beyrut: 1997.
• İslâmoğlu, Mustafa, Hayat Kitabı Kur’an Gerekçeli Meâl Tefsir, İstanbul: Düşün Yayıncılık, 11. bs., 2010.
• İslâmoğlu, Mustafa, Kur'an'a Göre Esmâ-i Hüsnâ, 1. bs., İstanbul: Düşün Yayıncılık, 2011.
• İzutsu, Toshihiko, Kur’anda Allah ve İnsan, çev. Süleyman Ateş, Ankara: A.Ü. İlahiyat Fak. Yay., 1975.
• Karadâvi, Yusuf, Keyfe Netaâmel alâ’s-Sunneti’n-Nebeviyye, Mansure: Maâlim ve Davâbıt, 1990.
• Kuşeyri, Abdülkerim b. Havâzin, Kuşeyri Risalesi, hz. Süleyman Uludağ, İstanbul: 1981.
• Lessing, Gotthold Ephraim, Theologiekritische philosophische Schriften, Hrsg. BoD-Books on Demand Norderstedt, Verlag der Contuax GmbH und Co. KG, Berlin: 2003.
• Malik b. Enes b. Amir, el-Muvatta, thk. M. Fuad Abdulbaki, İstanbul: 1981.
• Mâturîdî, Ebu Mansur Muhammed b. Muhammed, Te’vîlâtü Ehl-i Sünne, thk. Fatma el-Mekkî, Ebu Talib, Kûtü 'l-Kulûb, Kahire: 1961. el-Hamî, Beyrut: 2004.
• Mâturîdî, Ebu Mansur Muhammed b. Muhammed, Kitâbu’t-Tevhîd, thk. Fethullah Huleyf, İstanbul: 1979.
• Mâturîdî, Ebu Mansur Muhammed b. Muhammed, Te’vîlâtü’l-Kur’an, İlmi Neşre Hazırlayan, Mehmet Boynukalın, İlmi Kontrol, Bekir Topaloğlu, İstanbul: 2005.
• Müslim b. Haccâc b. Müslim el- Kuşeyrî en-Nişaburî, el-Cami'u'-Sahih, thk. Muhammed Fuâd Abdulbakî, Beyrut: 1956.
• Serrâc, Ebû Nasr. et-Tûsi, el-Lüma, nşr. Abdulhalim Mahmud, Taha Abdülbâkî Sürûr, Kahire: 1960.
• eş-Şâfii, Muhammed b. İdris, el-Umm, thk. Muhammed Zuhrî en-Neccâr, I- IIV, Kahire: 1321/1325.
• Taftâzânî, Sadeddîn Mesud b. Ömer, Şerhu'l-Mekâsid, nşr. Abdurrahman Umeyre, Beyrut: 1989.
• Tahânevi, Muhammed A'lâ b. Ali, Keşşâfu Istılâhâti’l-Funûn, İstanbul: 1984. Tahânevi, Kitâbû Keşşâfi Istılâhâti'l-Fünûn, Beyrut: Dâru Sâdır, tz.
• Tahavî, Ebu Ca’fer Ahmed b. Muhammed b. Salame, Şerhu Müşkilu’l-Asar, I-XVI, thk. Şuayb el-Arna’ut, 1. bs., Beyrut: Muessesetu’r-Risale, 1415/1994.
• Taşcı, Özcan, Aydınlanma, Oryantalizm ve İslam, Ankara: Sentez yay., 2013.
• Taşcı, Özcan, ‚Batının Hz.Muhammed Hakkındaki Düşünceleri-Lessing Örneği-‚, İslami Araştırmalar, 27/1 (2016): 12-21.
• Tirmizî, Muhammed bin Îsâ, es-Sünen, Mısır: 1975.
• Topaloğlu, Bekir, "Rab" TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), XXXIV, 372-373.
• Uludağ, Süleyman, "Ricâlullâh", TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), XXXV, 80-81.
• Uludağ, Süleyman, "Ricâlu'l-Gayb", TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), XXXV, 81-83.
• Ulutürk, Veli, Kur’an-ı Kerim Allah’ı Nasıl Tanıtıyor, İzmir: 1985.
• el-Umerî, Nâdiye Şerif, İctihâdu’r-Rasûl, Beyrut: 1987.
• Vakidî, Muhammed b. Ömer, Kitabu’l-Megazî li’l-Vakidî, thk. Dr.Marsden Jones, Beyrut: 1989.
• Von Kremer, Alfred, Geschichte der herrschenden Ideen des Islams, Leipzig: 1868.
• Yazır, Elmalılı M. Hamdi, Hak Dini Kur'ân Dili, Eser Neşriyat, ts.
• , Hak Dini Kur’ân Dili, İstanbul: 1971.
• Zebîdi, Murtezâ, Tâcu’l-Arûs, Mısır: 11306/1988.
• Zencânî, Seyyid İbrahim el-Mûsevî, Akâidu'l-İmâmiyye, Kum: 1982.