OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUĞA SAHİP EBEVEYNLERİN TAKİP ETMİŞ OLDUKLARI INSTAGRAM HESAPLARININ İNCELENMESİ: TÜRKİYE VE BOSNA-HERSEK KARŞILAŞTIRMASI

Year 2024, Volume: 5 Issue: 2, 212 - 230, 27.12.2024

Emel Özdemir , Yeşim Fazlıoğlu , Yakup Burak , Emra Pasic

https://doi.org/10.69643/kaped.1408491

Abstract

Bu çalışma Türkiye ve Bosna-Hersek’te okul öncesi dönem çocuğa sahip ebeveynlerin takip etmiş oldukları Instagram hesaplarının karşılaştırılması amacıyla yapılmıştır. Çalışma verileri Türkiye’den 45 ve Bosna-Hersek’ten 41 ‘0-6’ yaş grubu çocuğu olan ve erken çocukluk dönemine yönelik paylaşım yapan hesapları takip eden ebeveynden toplanmıştır. Araştırma sonucunda Bosna-Hersek’ten tavsiye edilen hesapların Türkiye’ye göre Instagram’ı daha profesyonel ve ticari amaçlı kullandıkları tespit edilmiştir. Türkiye ve Bosna-Hersek’teki ailelerin takip ettiği Instagram hesaplarının her iki ülkede de en çok “eğitim ve seminer” konulu içerik paylaştıkları saptanmıştır. Ayrıca Bosna-Hersek’ten tavsiye edilen Instagram hesaplarının Türkiye’den tavsiye edilen Instagram hesaplarına göre daha fazla çocuk resmi veya videosu paylaştığı ve reklama yer verdiği tespit edilmiştir. Ayrıca hesaplarda genel olarak çocuk fotoğraf - videolarının yoğun bir şekilde paylaşıldığı görülmüştür. Bu fotoğraf - videoların sosyal medyada yayılması çocukların ileride olumsuz yorumlara ve zorbalıklara maruz kalmasına neden olabilmektedir. Sonuç olarak bu kontrolsüz paylaşımların çocuğun kişilik gelişimini ve ruh sağlığını riske attığı söylenebilir.

Keywords

Instagram, Erken çocukluk, Ebeveyn, Sosyal medya, Instagram annesi

INVESTIGATION OF INSTAGRAM ACCOUNTS FOLLOWED BY PARENTS OF PRESCHOOL CHILDREN: COMPARISON OF TÜRKİYE AND BOSNIA-HERZEGOVINA

Abstract

This study was conducted in order to compare the Instagram accounts followed by parents with preschool-age children in Turkey and Bosnia-Herzegovina. The study data were collected from 45 parents from Turkey and 41 parents from Bosnia-Herzegovina who have children in the 0-6 age group and follow accounts that share for the early childhood period. As a result of the research, it has been determined that the recommended accounts from Bosnia-Herzegovina use Instagram for more professional and commercial purposes than in Turkey. It has been found that the Instagram accounts followed by families in Turkey and Bosnia-Herzegovina share the most content on “education and seminars” in both countries. In addition, it has been found that recommended Instagram accounts from Bosnia-Herzegovina share more children's images or videos and place ads than recommended Instagram accounts from Turkey. In addition, it was observed that children's photos and videos were shared intensively in the accounts. Spreading these photos and videos on social media may cause children to be exposed to negative comments and bullying in the future. As a result, it can be said that these uncontrolled sharings put the child's personality development and mental health at risk.

Keywords

Instagram, Early childhood, Parents, Social media, Insta-mom

References

• Ahmetoğulları, K. (2022). Pandemi dönemi çevrimiçi satın alma davranışında finansal yetenekler ve teknolojik uygulamalar için öneriler: Türkiye’den kanıtlar. Business & Management Studies: An International Journal, 10(2), 683-702.
• Akbayır, Z., & Kılıç Taran, B. (2021). Görsel marka kimliğinin Instagram’daki yansıması. OPUS International Journal of Society Researches, 17(37), 4581-4618. https://doi.org/10.26466/opus.891515
• Akkaş, C., Bakırtaş, H., & Çiftçi, S. (2020). ‘Narsistagram’: Instagram kullanımında narsisizm. Selçuk İletişim, 13(1), 130-157.
• Akyazı, A. (2019). Sosyal medya ve tüketim ilişkisi: popüler ünlülerin ınstagram hesapları üzerine bir araştırma. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Volume 21(ÖzelSayı), 93-108. https://doi.org/10.26468/trakyasobed.423538
• Archer, C. (2019). How influencer ‘mumpreneur’bloggers and ‘everyday’mums frame presenting their children online. Media International Australia Volume, 170(1), 47-56.
• Arslan, İ. K., & Yavuz, A. (2021). Sosyal medyanın tüketici satın alma davranışları üzerindeki etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi, 4(8), 151-170.
• Arslanbaş, S., & Cizrelioğulları, M.N. (2020). Dijital jenerasyon olan Z kuşağının sosyal medya kullanım yaygınlığı. 4th ECLSS International Online Conference on Economics and Social Sciences, 8-9 September 2020, Kıbrıs Bilim Üniversitesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
• Artsın, M. (2019). Kitlesel açık çevrimiçi derslerde öğrenen davranışları ve öğrenen-içerik etkileşimi: bir durum çalışması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 5(1), 70-86.
• Atabey, A., & Berber, L. K. ( 2021). Yapay zekâ sistemlerinin çocuk haklarına etkilerinin değerlendirilme yöntemi: Çocuk hakları etki analizi. Adalet Dergisi, (66). 55-85.
• Avşar, Z., & Öğütoğulları, E. (2012). Çocuk işçiliği ve çocuk işçiliği ile mücadele stratejileri. Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(2), 9-40. Aydın, S., & Uzturk, E. (2018). Sosyal medya araçlarından Instagram ve fenomenlerinin reklam ile ilişkisi. Atlas Sosyal Bilimler Dergisi, (3), 180-192.
• Aytaçlı, B. (2012). Durum çalışmasına ayrıntılı bir bakış. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9.
• Azarkan, E. (2016). Slovenya, Hırvatistan ve Bosna-Hersek Devletlerinin tanınmasında siyaset ve hukukun etkisi. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 21(35), 39-78.
• Baker, S. A., & Walsh, M. J. (2023). ‘A mother’s intuition: it’s real and we have to believe in it’: How the maternal is used to promote vaccine refusal on Instagram. Information, Communication & Society, 26(8), 1675-1692.
• Bal, N. (2019). Instagram’da anneliğin sunumu üzerine. [Doktora tezi. Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. Bartholomew, MK. (2012). New parents’ facebook use at the transition to parenthood. Family Relations. 61(3), 455-469. https://doi.org/10.1111/j.1741-3729.2012.00708.x
• Başoğlu, R. (2020). Annelerin sosyal medya kullanımı ve instagramda olan popüler anneler. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 7(1). 857-873.
• Berne-Manero, C., & Marzo-Navarro, M. (2020). Exploring how influencer and relationship marketing serve corporate sustainability. Sustainability, 12(11), 4392.
• Blum-Ross, A., & Livingstone, S. (2017). Sharenting: parent blogging and the boundaries of the digital self. Popular Communication,15(2). 110-125. https://doi.org/10.1080/15405702.2016.1223300
• Bolat, D., & Korkmaz, Ö. (2021). Ortaokullarda ergenlik çağındaki öğrencilerin siber zorbalık davranışları, sosyal medya bağımlılıkları ve sosyal medya bozuklukları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(1), 253-268.
• Bozic, A. (2018). Priručnik za primjenu Porodične grupne konferencije u školama u Bosni i Hercegovini: Rani preventivni program podrške i zaštite djece, mladih i porodica u riziku.
• Brosch A. (2016). When the child is born into the ınternet : Sharenting as a growing trend among parents on facebook. The New Educational Review 43(1) 225-36.
• Bulut, S., & Aktaş, A. (2022). Medyanın mahremiyete etkisi. H.Ş. Albayrak (Ed.), Tüm yönleriyle mahremiyet içinde. Ankara, T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. 333-351.
• Ciboci, L., Kanižaj, I. & Labaš, D. (2014). Media education from the perspective of parents of preschool children: challenges and trends in free time media use. Medijska istraživanja, 20(2), 53-67.
• Çelen, O., & Muharrem, T. (2018). Türkiye’deki gurmelerin Instagram hesaplarının içerik analizi yöntemiyle incelenmesi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(3), 411-436.
• Çelik, M. (2019). Sosyal medyada anneliğin yeniden üretilmesi: Instagram örneği. [Yüksek lisans tezi. İnönü Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Çimke, S., Gürkan, D. Y., & Polat, S. (2018). Sosyal medyada çocuk hakkı ihlali: Sharenting. Güncel Pediatri, 16(2), 261-267.
• De Veirman, M., Cauberghe, V., & Hudders, L. (2017). Marketing through Instagram influencers: the impact of number of followers and product divergence on brand attitude. International Journal of Advertising, 36(5), 798-828.
• Didar, İ. (2021). Televizyon reklamlarında ünlü kişilerin kullanılmasının satın alma davranışlarına etkisi: cinsiyet ekseninde bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 5(11), 110-134.
• Dobson, M., & Jay, J. (2020). “Instagram has well and truly got a hold of me”: Exploring a parent’s representation of her children. Issues in Educational Research, 30(1), 58-78.
• Duygulu, S. (2019). Sosyal medyada çocuk fotoğrafları paylaşmanın mahremiyet ihlali ve çocuk istismarı açısından değerlendirilmesi. TRT Akademi, 4(8), 428-487.
• Entwistle, J., & Wissinger, E. (2023). Dress like a mum-mom: Instagram style mums and the fashionable ideal. Fashion Theory, 27(1), 5-42.
• Er, S. , Yılmaztürk, N. H., Özgül, T., & Çok, F. (2022). Parents' shares on Instagram in the early days of the COVID-19 pandemic. Turkish Journal of Education, 11(1), 1-15. https://doi.org/10.19128/turje.949445
• Erarslan, A. (2019). Instagram as an education platform for EFL learners. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 18(3), 54-69.
• Ergin Akagün, E., Akbay-Özdemir, H., & Özsaçmacı, B. (2012). Satın alma eğilim ve davranışlarında rol modellerin etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 47(1), 58-68
• Ergül, G., & Yıldız, S. (2021). Sosyal medyada sosyal annelik: Instagram anneliği. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 611-627.
• Erişir, R., M., & Erişir, D. (2018). Yeni medya ve çocuk: Instagram özelinde “Sharenting” (“Paylaşanababalık”) örneği. Hacıbayram Veli ÜniversitesiDergisi, 4, 50-64.
• Etikan, I., Alkassim, R., & Abubakar, S. (2016). Comparision of snowball sampling and sequential sampling technique. Biometrics and Biostatistics International Journal, 3(1), 6-7.
• Fantini, E., Sofyan, M., & Suryana, A. (2021). Optimalisasi sosial media sebagai sarana promosi usaha kecil menengah meningkatkan penjualan di masa pandemi Covid-19. Jurnal Ekonomi, Manajemen, Bisnis, Dan Sosial, 1(2), 126-131.
• Gašparić, T. (2022). Utjecaj influencera na mlade majke na društvenoj mreži Instagram. [Doctoral dissertation. University North]. Koprivnica University Libraries.
• Germic, R. E., Eckert, S., & Vultee, F. (2021). The ımpact of ınstagram mommy blogger content on the perceived self-efficacy of mothers. Social Media+Society, 7(3), 1-19.
• Güngör, A. (2021). Sosyal medyada çocuk hakları ihlali ve çocuk istismarı: Instagram Anneleri. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2021(54), 1-24. https://doi.org/10.47998/ikad.836192
• Gürsoy-Pakkan, B., & Topuz-Savaş, A. (2021). Covıd-19 pandemisi döneminde kurumsal iletişim aracı olarak sosyal medya: Özel okulların Instagram hesaplarına yönelik içerik analizi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(2), 877-910. https://doi.org/10.19145/e-gifder.917283
• Handayani, F. (2019). Instagram as a teaching tool? Really? Proceedings of the Fourth International Seminar on English Language and Teaching, 320-327.
• Harahap, M.A., & Adeni, S. (2020). Tren penggunaan media sosial selama pandemi di indonesia. Professional: Jurnal Komunikasi Dan Administrasi Publik, 7(2), 13-23.
• Hautz, J., Füller, J., Hutter, K., & Thürridl, C. (2014). Let users generate your video ads? The impact of video source and quality on consumers’ perceptions and intended behaviors”, Journal of Interactive Marketing, 28(1), https://doi.org/10.1016/j.intmar.2013.06.003
• Jansom, A., & Pongsakornrungsilp, S. (2021). How Instagram influencers affect the value perception of Thai millennial followers and purchasing intention of luxury fashion for sustainable marketing. Sustainability, 13(15), 8572.
• Jokić, E. (2017). Mediji i obitelj. Prednosti i izazovi medija za obiteljsku komunikaciju (Diplomski rad). Sveučılište u Zagrebu.
• Jorge, A., Marôpo, L., Coelho, A.M., & Novello, L. (2022). Mummy influencers and professional sharenting. European Journal of Cultural Studies, 25(1), 166-182.
• Juričić, N. (2019). Utjecaj medija na komunikaciju između djece rane i predškolske dobi i njihovih roditelja, [Doctoral dissertation. University of Zagreb]. University Libraries.
• Kalaitzandonakes, M. (2019). Mother knows best: Understanding mom blogs' Influence on Moms' Nutrition Beliefs and Habits. [Doctoral dessertation. Cornell University]. University Libraries.
• Kaplan, M.Z. (2018). Annelik sosyalizasyonu ve sosyal medya: Instagram örneği [Yüksek lisans tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Karahan, M. O. (2022). Reklamlarda ünlü desteği algısının satın alma niyeti üzerindeki etkisinde marka sadakati ve marka güvenilirliğinin aracılık etkisi. Business & Management Studies: An International Journal, 10(3), 835-857.
• Karakul, A., & Doğan, P. (2021). 6-24 ay bebeği olan annelerin ek besin tercihlerinde sosyal medya kullanma durumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(4), 902-910.
• Kemp, S. (2023). Socıal medıa use reaches new mılestone digital 2023 July Global Statshot We Are Social Report-2023. https:-wearesocial.com-us-blog-2023-07-social-media-use-reaches-new-milestone-06.06.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Koç-Alamaslı, I. (2021). Kültür endüstrisi bağlamında Instagram. İletişim Bilimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 39-49.
• Köktener, A., & Akgün, N. (2020). Mahremiyet algısının dönüşümü: Instagram anneleri üzerinden bir analiz. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(9), 235-247.
• Köseoğlu, Ö., & Aydın, İ. (2022). Devlet ilkokullarında sosyal medya politikası ve yönetimine ilişkin nitel bir araştırma. Journal of Political Administrative and Local Studies, 5(1), 1-25.
• Küçükali, A., & Serçemeli, C. (2020). Sosyolojik ve hukuki boyutlarıyla sosyal medyadaki çocuk işçiliği: Instagram örneği. Journal of International Social Research, 13(75). 658-670.
• León Gómez, A., Gil Fernández, R., & Calderón-Garrido, D. (2021). Influence of COVID on the educational use of social media by students of teaching degrees. Education in the knowledge society: (EKS) 22(7), 1-10.
• Marciano, L., Ostroumova, M., Schulz, P. J., & Camerini, A.L. (2022). Digital media use and adolescents' mental health during the COVID-19 pandemic: a systematic review and meta-analysis. Frontiers in Public Health, (9), 793-868.
• Mclachlan, S (2022). Instagram demographics in 2023: Most ımportant user stats for marketers https:--blog.hootsuite.com-instagram-demographics-#Instagram_location_demographics 06.06.2023 tarihinde erişilmiştir, 1-10.
• MEB, (2017). Okullarda sosyal medya kullanımı. 2017\12 Genelge. Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Erişim Tarihi: 27.07.2023.
• MEB, (2023). MEB kurumsal sosyal medya kullanım kılavuzu. Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü https:-basinmus.meb.gov.tr-meb_iys_dosyalar-2021_04-12123508_sosyal_medya_kylavuzu.pdf,(Erişim Tarihi: 05.05.2023).
• Merriam, S. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation (2nd ed.), CA: Jossey-Bass. SanFrancisco.
• Misra, S., & Beatty, S.E. (1990). Celebrity spokesperson and brand congruence an assessment of recall affect. Journal of Business Research, 21(2), 159-173.
• Noy, C. (2008). Sampling knowledge: The hermeneutics of snowball sampling in qualitative research. International Journal of social research methodology, 11(4), 327-344.
• Oktay, F. (2020). Use of social media during the pandemia. ECLSS İnternatiolan Online Conferance Economics and Social Science September, 2020.
• Orha-Hazar, S. (2023). Marka iletişim faaliyetlerinde sosyal medya kullanımı. Yeni Yüzyıl'da İletişim Çalışmaları Dergisi Kongre Özel Sayısı, 2(6), 81-95.
• Orton-Johnson, K. (2017). Mummy blogs and representations of motherhood: “Bad Mummies” and their readers. Social Media+Society, 3(2). https://doi.org/10.1177/20563051177071
• Oviatt, J. R., & Reich, M.S. (2019). Pregnancy posting: exploring characteristics of social media posts around pregnancy and user engagement. Mhealth, 5(46).
• Oyman, M., & Akıncı, S. (2019). Sosyal medya etkileyicileri olarak vloggerlar: Z kuşağı üzerinde para-sosyal ilişki, satın alma niyeti oluşturma ve Youtube davranışları açısından vloggerların incelenmesi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (32), 441-464.
• Öden-Akman, A., Çuhacı-Çakır, B., & Kocabaş, C. N. (2021). Çocukların sosyal medyadaki dijital ayak izleri: mahremiyet ihlalinde hassas noktalar. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 15(6), 553-555. https://doi.org/10.12956/tchd.949279
• Özbek, G. (2022). Türkiye’de fenomenlerin Covid-19 pandemisi ve aşılanma sürecindeki Instagram performansları [Yüksek lisans tezi. Başkent Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Özcan, H. (2021). Kurumsal imaj bağlamında imaj transferi: ünlülerin imajlarının ürün ve markaya nakledilmesi. Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, (5), 105-119.
• Pamuksuz, U., Yun, J. T., & Humphreys, A. (2021). A brand-new look at you: predicting brand personality in social media networks with machine learning. Journal of Interactive Marketing, 56(1), 1-15.
• Paslanmaz, İ. & Narmanlıoğlu, H. (2019). Presentatıon of self on Instagram storıes: A research about ınfluencers. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 10(39), 23-51. https://doi.org/10.5824/ajit-e.2019.04.002
• Puijati, H. , Zahra, & Tamela, E. (2019). The use of Instagram to ıncrease students' motivation and students' competence in learning English. In: 1st International Conference on Education Social Sciences and Humanities (ICESSHum 2019). Atlantis Press, 653-656.
• Quinton, S., & Harridge-March, S. (2010). Relationships in online communities: the potential for marketers. Journal of Research in Interactive Marketing, 4(1), 59-73.
• Rahardjo, W., Qomariyah, N., Mulyani, I., & Andriani, I. (2021). Social media fatigue pada mahasiswa di masa pandemi COVID-19: Peran neurotisisme, kelebihan informasi, invasion of life, kecemasan, dan jenis kelamin. Jurnal Psikologi Sosial, 19(2), 142-152.
• Sağtaş, S. (2022). Sosyal medya reklamlarının marka değeri üzerindeki etkisi: Instagram reklamları üzerine bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(1), 203-218.
• Salleh, A.S., & Mohd-Noor, N. A. (2019). Sharenting: its ımplications from the malaysian legal perspective. kanun: Jurnal Undang-Undang Malaysia, 31(1), 121-156.
• Schaffer, D. R., & Debb, S. M. (2020). Assessing Instagram use across cultures: A confirmatory factor analysis. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 23(2), 100-106.
• Sečan Matijaščić, A. (2018). Pravo na privatnost i objavljivanje osobnih podataka, informacija (o) i fotografija maloljetne djece. Glasilo Future, 1(3), 27-59.
• Semercioğlu, H. (2017). Bosna-Hersek’te Yaşanan Boşnak-Sırp çatışmasının analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(63), 1339-1360.
• Serçemeli, C. (2020). Ebeveynlerin sosyal medyadaki “Over-Sharentıng” davranışlarının hukuki açıdan değerlendirilmesi. Turan-Sam, 12(48), 229-237.
• Serin, E., & Aktaş, H. (2022). Instagram’da sembolik şiddet modası: covid-19 pandemisi sürecinde türkiye’de 65 yaş üzeri insanlara uygulanan sembolik şiddet örneklerinin incelenmesi. İNİF E-Dergi, 7(1), 10-31. https://doi.org/10.47107/inifedergi.887630
• Serin, H. (2019). Sosyal medyada çocuk hakları ihlalleri: Ebeveynler ve öğretmenler farkında mı? Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(Özel Sayısı), 1005-1031. https://doi.org/10.17494/ogusbd.555107
• Sezerer-Albayrak, E. (2020). Sosyal medya’da çocuk mahremiyeti: Ebeveynlerin Instagram’daki çocuk mahremiyetine bakış açıları. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(39). https://doi.org/10.46928/iticusbe.787870
• Sherman, L. E., Payton, A. A., Hernandez, L. M., Greenfield, P. M. ve Dapretto, M. (2016). The power of the like in adolescence: Effects of peer influence on neural and behavioral responses to social media. Psychological science, 27(7), 1027-1035.
• Soysal Bilmiş, A. N., & Koçoğlu, D. (2023). Instagram’ın Marka Kişilik Algısı Üzerine Bir Araştırma. İnternet Uygulamaları Ve Yönetimi Dergisi, 14(1), 29-44. https://doi.org/10.34231/iuyd.1298382 Subaşı, M., & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426.
• Subölen, S. (2020). Covid 19 pandemisi sürecinde stresle baş etme yöntemi olarak sosyal medyada mizah olgusu: Cezmikalorifer ve saykodelipaylasimlarr isimli Instagram hesaplarının analizi. Academic Journal of Information Technology, 11(42), 123-142. https://doi.org/10.5824/ajite.2020.03.005.x
• Suciati, P. (2018). Instagram marketing techniques for online store: A descriptive study. KnE Social Sciences, 3(11), 811–825.
• Teo, L. X., Leng, H. K., & Phua, Y. X. P. (2018). Marketing on Instagram: Social influence and image quality on perception of quality and purchase intention. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship, 20(2), 321-332.
• Topçu, E., & Çaycı, B. (2022). Sosyal medyada dezenformasyon: Covıd-19 pandemisi örneği. Tam Akademi Dergisi, 1(2), 161-191. https://doi.org/10.58239/tamde.2022.02.005.x
• Tufan, K. (2018). Türkiye'de sosyal medya kullanımı ve popüler Instagram annelerinin etkileri üzerine odak grup araştırması. [Yüksek lisans tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Turkalj, I. (2019). Korištenje digitalne tehnologije kod djece predškolske dobi [Doctoral dissertation. University of Zagreb]. University Libraries.
• Türten, B., & Özarslan, C. (2021). Türkiye’de markaların sosyal medya kullanımı: en değerli 10 markanın ınstagram içeriklerinin incelenmesi. Injocmer International Journal of Communication and Media Research, 1(2), 120-146.
• UNICEF, (2020). Situaciona analiza o položaju djece u Bosni i Hercegovini. https:--www.unicef.org-bih-izvje%C5%A1taji-situaciona-analiza-o-polo%C5%BEaju-djece-u-bosni-i-hercegovini (Erişim Tarihi: 05.05.2023). UNICEF, (2016) Djeca na internetu–mogućnosti, rizici, bezbjednost. Izvještaj za Crnu Goru. www.unicef.org-SOWC2017 06.06.2023 tarihinde erişilmiştir. Karadağ, 303-320.
• UNİCEF, (2017). Dijital bir dünyada çocuklar dünya çocuklarının durumu 2017: Dijital bir dünyada çocuklar özet kitabı www.unicef.org-SOWC2017 06.06.2023 tarihinde erişilmiştir. New York, ABD 2017.
• Vukoja, L. (2021). Utjecaj moderne tehnologije na odnose u obitelji [Doctoral dissertation. University of Zadar]. University Libraries
• Wayne, M. (2015). Marksizm ve medya araştırmaları: Anahtar kavramlar, çağdaş eğilimler. B. Cezar. (Çev.) Yordam Kitap: İstanbul. 2015, s. 237.
• Westeroth, C. (2021). Mum’s the word: moms and ınstagram during the COVID-19 pandemic. [Doctoral dissertation. University of Alberta]. University Libraries
• Yen, C. F., Chou, W. J., Liu, T. L., Ko, C. H., Yang, P. & Hu, H. F. (2014). Cyberbullying among male adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder: Prevalence, correlates, and association with poor mental health status. Research in developmental disabilities, 35(12), 3543-3553.
• Yeşilbaş-Özenç, Y. (2023). Eğitim araştırmalarında durum çalışması deseni nasıl kullanılır? Uluslararası Eğitimde Nitel Araştırmalarda Mükemmellik Arayışı Dergisi, 1(2), 57-67
• Yılmaz, A. (2019). Instagram'da" çocuk ve oyun" etiketi ile yapılan paylaşımların incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Dergisi, 21(1-A), 7-22.