TRABZON’DA VATANSEVER OLMAK: YEREL, BÖLGESEL VE ULUSAL BOYUTLARIN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Yıl 2019, Cilt: 16 Sayı: 63, 375 - 400, 15.09.2019

Musa Yavuz Alptekin , Hasan Amanet

Öz

Bu çalışmanın amacı, vatanseverliği genel geçer bir yaklaşımla araştırmak, milliyetçilikten farkını ortaya koymak ve Türkiye’de vatanseverlikten ne anlaşıldığını yerel, bölgesel ve ulusal düzeyde analiz etmektir. Çalışmanın odak noktası Türkiye bağlamında Karadeniz Bölgesi ve buranın içinde de Trabzon şehridir. Bu kapsamda ilgili amaçlara ulaşabilmek üzere 2017 yılında Trabzon’da ve çoğu Karadeniz Teknik Üniversitesi öğrencilerinden oluşan 1622 kişiye anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler dokuz kategoride ayrı ayrı analiz edilmiştir. Bu kategoriler sırasıyla vatanseverliği ülke vatan, hususi vatan, milliyetçilik ve dindarlık, devletçilik, fedakârlık, ekonomik/mali durum, vatandaşlık bağı, çoğulculuk ve çokkültürcülük ve son olarak futbol ile ilişkilendiren kategorilerdir. Her bir kategori kendi içerisinde bir ölçek olarak da düşünülmüş ve bölgelere puan verilerek aralarında sıralama da yapılmıştır. Gerek tek tek önermeler düzeyinde ve gerek kategoriler düzeyinde Karadeniz Bölgesi’nin ve Trabzon’un Türkiye geneline kıyasla daha bir coşkun vatanseverlik anlayışına sahip oldukları tespit edilmiştir. Bununla birlikte, Karadeniz Bölgesi’nin ve Trabzon’un yerel ve bölgesel vatanseverliğinin önemli ölçüde hususi vatancı, devletçi, milliyetçi, dindar ve spor bağlamında futbol takımcı bir vatanseverlik olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vatanseverlik, Milliyetçilik, Türkiye, Karadeniz Bölgesi, Trabzon.

Kaynakça

• BILLIG, Michael (2002). Banal Milliyetçilik. (çev. Cem Şişkolar). İstanbul: Gelenek Yayıncılık.
• DEUCTSCH, Karl (1953). Nationalism and Social Communication: An Inquiry into the Foundations of Nationality. New York: Technology Press of the Massachusetts Institute of Technology.
• DOĞANAY, Gülmelek (2018). Kentin Aidiyet ve Benlik Mekânı Olarak İnşası: Gençlerin Trabzon Deneyimi ve Trabzonluluk. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• FERRY, J. Marc (2010). “Milliyetçiliğin Ötesinde”. Milliyetçiliği Yeniden Düşünmek. (hzl. Alain Dieckhoff - Christophe Jaffrelot). (çev. Devrim Çetinkasap). İstanbul: İletişim Yayınları.
• GEZGİN, M. Fikret (1997). Sosyal Yapı Açısından Genel Sosyoloji-Köy Sosyolojisi İlişkileri.İstanbul: İ.Ü. İktisat Fakültesi Yayınları.
• GUIOMAR, Jean-Yves (1998). “Fransız Devrimi ve Ulusun Ortaya Çıkışı”. Uluslar ve Milliyetçilikler. (hzl. Jean Leca). (çev. Siren İdemen). İstanbul: Metis Yayınları: 144- 148.
• HOBSBAWM, Eric J. (2014). Milletler ve Milliyetçilikler Program, Mit, Gerçeklik. (çev. Osman Akınhay). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• HOCAOĞLU, Durmuş (2003). “Saldırgan Küreselleşme ve Yeni Milliyetçilik”. 2023 Dergisi.24: 44-55.