DEMOKRAT PARTİ KOCAELİ MİLLETVEKİLİ NÜZHET UNAT’IN SİYASİ HAYATI VE YASSIADA MAHKEMELERİNDEKİ YARGILANMA SÜRECİ (1954-1961)

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 66, 365 - 384, 15.06.2020

Bilal Tunç

Öz

Demokrat Parti Türk Siyasi tarihinde derin izler bırakmış ve 1950 ile 1960 yılları arasında iktidarda kalmış önemli bir siyasi partidir. 27 Mayıs 1960 Askeri darbe neticesi bu iktidar partisinin varlığı sona erdirilmiştir. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi neticesi bütün DP’li milletvekilleri gözaltına alınarak Yassıada Mahkemelerinde yargılanmışlardır. Yargılan DP’li milletvekillerinden birisi de iki dönem halinde Kocaeli milletvekilliği yapmış olan Nüzhet Unat’tır. Kocaeli siyasi tarihindeki önemli aktörlerden birisi olan Nüzhet Unat, 1954 ve 1957 yıllarında iki dönem halinde Kocaeli milletvekilliği yapmıştır. Milletvekili olmadan önce uzun yıllar boyunca kamu sektöründe tarımla ilgili alanda çalışan Unat, bu alanda önemli görevler üstlenmiştir. Özellikle Kocaeli Valiliği bünyesinde bulunan Tarım İl Müdürlüğü’nde çeşitli kademelerde görev aldıktan sonra uzunca bir süre İl Tarım Müdürlüğü yapmıştır. 1954’te milletvekili olan Nüzhet Unat 1960 yılına kadar milletvekili olarak görev yaptığı TBMM’de iki dönem halinde Ziraat Komisyonlarında yer almış ve tarımla ilgili bazı önemli kararların çıkmasını sağlamıştır. Nüzhet Unat, 27 Mayıs 1960 tarihinde yapılan askeri darbe neticesi gözaltına alınmış ve Yassıada Mahkemelerinde Anayasa’yı İhlal ve Gayrimeşru Servet İktisabı davalarında yargılanmıştır. Bu çalışmanın hazırlanmasındaki amaç, Nüzhet Unat’ın milletvekilliği dönemi ve Yassıada Mahkemeleri’ndeki yargılama sürecini ana hatlarıyla ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda Yassıada Mahkemeleri’nde yargılan milletvekillerinin yargılamalara ve bu yargılamaların hukuki sürecine bakışlarının Unat’ın gözüyle ortaya çıkarılması hedeflenmektedir. “Demokrat Parti Kocaeli Milletvekili Nüzhet Unat’ın Siyasi Hayatı ve Yassıada Mahkemelerindeki Yargılanma Süreci (1954-1961)” adlı makale, başta Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi’nden elde edilen belgeler ve konuyla ilgili araştırma ve inceleme eserlerinden istifade edilerek hazırlanmıştır. Bu çalışma, nitel bir çalışma olup; yapılan çalışmada veriler doküman analizi tekniği kullanılmak suretiyle elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kocaeli, Milletvekili, Nüzhet Unat ve Yassıada Mahkemeleri.

Kaynakça

• LEWİS, B. (1993). Modern Türkiye’nin Doğuşu. 5. Baskı. (çev. Metin Kıratlı). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• ÖZTÜRK, K. (2000). Türk Parlamento Tarihi TBMM-X. Dönem (1954-1957). Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Yayınları.
• TOPÇU, İ. - S. A. TOPÇU, (2017). “Adnan Menderes’in Yargılanması ve İdamı”. Akademik Bakış Dergisi. 61: 59-80.
• TUNÇ, B. (2016). Demokrat Parti Dönemi Kocaeli (1950-1960). Sakarya: SakaryaÜniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• TUNÇ, B. (2019). “27 Mayıs Askeri Darbesinin Vilayetlerdeki Yansımaları: Bitlis Örneği”.Tarih ve Gelecek Dergisi. V/1: 38-51.
• TUNÇ, B. (2017). “Demokrat Parti Kocaeli Milletvekili Cemal Tüzün (1954-1961)”.Karadeniz Araştırmaları Dergisi. XIV/54: 171-187.
• TUNÇ, B. (2015). “Demokrat Parti’nin Kuruluş Süreci ve DP-CHP Siyasî Mücadelesi (1945- 1947)”. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi. I/2: 31-69.
• YÜKSEL, E. (2016). “Refik Koraltan’ın Anayasayı İhlal Davasında Yargılanması: Suçlamalar ve Savunma”. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 40: 373-395.
• ZÜRCHER, E. (2000). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. 7. Baskı. (çev. Yasemin Saner Gönen).İstanbul: İletişim Yayınları.