BAFRA HALKEVİ VE FAALİYETLERİ (1933-1951)

Year 2021, Volume: 18 Issue: 72, 905 - 936, 15.12.2021

Gürbüz Arslan Murat Çevik

Abstract

Halkevleri, Cumhuriyet rejiminin getirdiği değerlerin toplum tarafından benimsenmesi, ülkenin sosyal ve kültürel bakımdan kalkındırılması amacıyla 19 Şubat 1932 tarihinde başta Ankara olmak üzere 14 il merkezinde açılmış kuruluşlardır. Kapatıldığı 1951 yılına kadar memleketin hemen hemen her tarafında faaliyet gösteren Halkevleri, gerek Cumhuriyet inkılaplarını geniş halk kitlelerine benimsetmek ve halkla bütünleşmek gerekse kültürel olarak gelişmiş yeni bir toplum yaratmak adına önemli vazifeler ifa etmiştir. Bu bağlamda çalışmamızda, Samsun ilinin Bafra ilçesinde kurulan Halkevi ele alınmıştır. 24 Şubat 1933 tarihinde açılan ve bünyesinde Dil-Edebiyat-Tarih, Güzel Sanatlar, Temsil, Spor, Sosyal Yardım, Halk Dershaneleri-Kurslar, Kütüphane ve Neşriyat, Köycüler gibi sekiz şube barındıran Bafra Halkevi, faaliyetlerini 1951 senesine kadar sürdürmüştür. Bafra Halkevi, bu zaman zarfında vatandaşlara Cumhuriyet değerlerini aktarma, onların toplumsal ve kültürel yaşamına katkı sağlama gibi önemli faaliyetlerde bulunmuştur. Biz de bu çalışma ile Bafra Halkevi’nin kuruluşu ve sonrasında gerçekleştirdiği faaliyetleri bütüncül bir şekilde değerlendirip ortaya koymaya çalıştık. Halkevleriyle ilgili yapılacak araştırmalara katkı sağlaması amaçlanan çalışmanın hazırlanmasında; T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi belgeleri, Halkevleri talimatnamesi, yıllık raporları ve süreli yayınlar gibi birincil kaynakların yanı sıra konuyla alakalı kaleme alınmış eserlerden de yararlanılmıştır.

Keywords

Bafra, Halkevleri, Samsun, Cumhuriyet Halk Partisi, Modernleşme.

References

• AYAR, M. (2010). “Bafra’da Osmanlı Dönemine Ait Modern Eğitim Kurumlarına İki Örnek: Zükur Erkek ve İnas Kız Rüşdiyeleri”. Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi. VIII/8: 67-90.
• AYDIN, A. (1994). “Cumhuriyet Döneminde Serbest Cumhuriyet Fırkası Deneyimi”.Marmara İletişim Dergisi. 8: 261-275.
• AYDIN, A. (2011). “Serbest Cumhuriyet Fırkası ve Adnan Menderes’in Siyasi Hayatının Başlaması”. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 8: 1-9.
• AYSAL, N. (2009). “Yönetsel Alanda Değişimler ve Devrim Hareketlerine Karşı Gerici Tepkiler Serbest Cumhuriyet Fırkası-Menemen Olayı”. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi. XI/44: 581-625.
• Bafra İkiztepe-Nerik (Vezirköprü) Kültür Yolu (2015). (hzl. Ersin Demirel). Samsun: Bafra Belediyesi Yayınları.
• BAYRAKTUAN, F. (2020). “Millet Mekteplerinin Halk Eğitimi Açısından İncelenmesi”. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları. 37: 119-150.