Öz
Mutfaklar, sosyal yaşamın önemli bir mekânı ve evlerin kalbidir. Aynı zamanda beslenmenin, yaşam biçiminin ve sosyal ilişkilerin simgesi ve toplumları anlamanın en iyi yollarından biridir. Mutfak, günlük yemeklerden, doğum- düğün-ölüm gibi özel gün yemeklerine, kutlama ve ziyafet yemeklerinden, dinî yemeklere kadar toplumu bir araya getirirken aynı zamanda o toplumun kültürel kimliğini de oluşturur. Bu kültürel kimlik, kuşaktan kuşağa geçerken geleceğin mirası olma niteliğindedir. Günümüzde çoğunluğu Kuzey Batı Karadeniz bölgesinde yaşayan ve çok güçlü sözlü geleneğe sahip olan Ortodoks Hristiyan Gagauz halkının etnik kökleri hakkında birçok teori bulunmaktadır. Ancak genel kabul gören ve güçlü teori Selçuk, Kıpçak, Peçenek ve Uz gibi Türk kökenli oldukları, dillerinin ise Oğuz grubu içinde Oğuz-Türk (güneybatı kolu) alt grubuna dâhil ve Türkiye Türkçesi ve Azericeye benzer genetik ve tipolojik özelliklere sahip olduğu şeklindedir. Gagauz dili, günümüzde UNESCO tarafından kaybolmakta olan diller arasında kabul edilmektedir. Araştırma, Gagauz mutfak kültürü unsurlarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bunun için Gagauz sözlü kültüründe yiyecek ve içeceklerle ilgili ifadelere, yemekle ilgili folklor, gelenek ve göreneklere, özel gün, kutlama ve ziyafetlere, mutfak düzenine, mutfak araç ve gereçlerine, pişirme ve saklama yöntemlerine, yiyecek ve içecek örneklerine yer vermektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- GÜNGÖR, H. (1986). “Gagauzlarda Kurban Kültü”. X. Türk Tarih Kongresi (22-26 Eylül 1986). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları: 743-748.
- GÜZELLER, N. vd. (2016). “The Culinary Culture and Traditional Foods of Adana Province”. Journal of Agricultural Faculty of Uludag University. 30: 538-545.
- HALICI, N. (2009). Türk Mutfağı. İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
- HATLAS, J. (2016). “Gagauz in Bulgaria, Moldova and Ukraine - Selected Aspects”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia. XXII/2: 101-116.
- IŞIN, P. M. (2021). Avcılıktan Gurmeliye Yemeğin Kültürel Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- IUSIUMBELI, I. (2008). Gagauz Yeri’nde Kadın. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
- JOHANSON, L. – E. A. CSATó (1998). “The History of Turkic”. The Turkic Languages. (ed. L. Johanson-E. A. Csató). New York: Routledge.
- KAHRAMAN, A. (2006). Dede Korkut Hikayeleri. Dirse Han Oğlu Buğaç Han. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 21 Haziran 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 19 Sayı: 74 |
