Bursa, Balıkesir ve Kocaeli İlleri Kestane Üretim Alanlarında Değişik Kestane Çeşitlerindeki Meyve Kurtlanma Oranları Üzerine Araştırmalar

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 2, 31 - 39, 01.06.2011

Kıymet Senan Coşkuncu Cevriye Mert

Öz

Ülkemizde kestane Castanea sativa Mill. yetiştiriciliğinin yapıldığı bölgelerde, Kestane içkurdu Cydia splendana Hbn Lepidoptera: Torticidae ve Kestane hortumluböceği Curculio elephas Gyllenhal Coleoptera: Curculionidae en önemli zararlılar olarak bilinmekte ve bu zararlılardan dolayı ürün kaybı %50’ye kadar ulaşabilmektedir. Bu araştırmada, 2010 yılında Bursa ilinin kestane yetiştirilen Yıldırım, Karacabey ve İnegöl ilçelerinden, Balıkesir ili Bandırma ilçesinden ve Kocaeli ili Karamürsel ilçesinden hasat zamanlarına göre örneklenen 24 farklı kestane çeşidinde, zarar meydana getiren böcek türleri ve meyvedeki kurtlanma oranları belirlenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda meyve kurtlanmalarına, C. splendana ve C. elephas’ın neden olduğu tespit edilmiştir. Erken dönemde Kestane kirpi güvesi Pammene fasciana Linnaeus, 1761 Lepidoptera: Torticidae larvaları da belirlenmiştir. Bursa ilindeki ortalama meyve kurtlanma oranları kestane çeşitlerine göre; Fidyekızık Yıldırım ilçesi ’ta %6.8–40, Cumalıkızık Yıldırım ilçesi ’da %25.6-34.5, Yeniköy Karacabey ilçesi ’de % 18-32 ve Kestane alanı köyü İnegöl ilçesi ’nde %11.7-18.1 arasında değişim göstermiştir. Diğer illerde bu oranlar, Tepeköy Kocaeli–Karamürsel ’de %12.6–57.8 ve Çakıl köy Balıkesir-Bandırma ’de % 7.5–28 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlara göre incelenen tüm kestane çeşitleri arasında, en az kurtlanma oranın Demirci çeşidi Fidyekızık %6.8’inde, en çok kurtlanma oranın ise Firdola çeşidi Tepeköy %57.8’inde olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Kestane, kurtlanma oranı, Curculio elephas, Cydia splendana

Studies on The Infestation Ratios of Different Chestnut Cultivars in Chestnut Growing Area of Bursa, Balikesir and Kocaeli Provinces

Öz

Chestnut tortrix Cydia splendana Hbn Lepidoptera: Torticidae and Chestnut weevil Curculio elephas Gyllenhal Coleoptera: Curculionidae are known as the most important pests and yield losses due to these pests may reach 50% in chestnut growing areas of our country. In this research, infestation ratios of 24 different chestnut cultivars and insect pests were determined by sampled according to harvest time in Yildirim, Karacabey and Inegol towns of Bursa province, Bandirma town in Balikesir province and Karamursel town in Kocaeli province in 2010. It was seen that C. splendana and C. elephas cause the infestation. In the early period the Chestnut leafroller Pammene fasciana Linnaeus, 1761 Lepidoptera: Torticidae larvae were also found. The mean infestation ratio for different chestnut cultivars in Bursa province ranged 6.8–40 % in Fidyekizik Yildirim town , 25.6–34.5 % in Cumalikizik Yildirim town , 18–32% in Yenikoy Karacabey town and %11.7-18.1 in Kestane alani village Inegol town . These ratios in other provinces were found 12.6–57.8 % in Tepe village Kocaeli–Karamürsel and 7.5–28 % in Cakil village Balikesir-Bandirma . According to these results; at least infestation ratio 6.8 % in Demirci cultivar Fidyekizik and the highest 57.8 % in Firdola cultivar Tepe village were determined among the examined chestnut cultivars.

Anahtar Kelimeler

Chestnut, Infestation ratio, Curculio elephas, Cydia splendana

Kaynakça

• Anonymous, 2009. Bursa Valiliği İl Tarım Müdürlüğü, 2009 Yılı Faaliyet Raporu, s 13.
• Arzone, A., lma, A., Tovella, L., Banelli, S., Gailiana, A., Ascheri, B. 1993. Proceeding of International Congress on Chestnut Congress on Chestnut. October 20-23, Spoleto, Italy.
• Chianella, M., Tartaglia, A., Bartocci, R., Grieco, G.,Casciella, N. 1991. Protection of chestnut against Cydia and Curculio elephas. Informature Agrario, 47: 30, 74-75 p.
• Christofaro, A.D., Rotundo, G. 1993. Chestnut Fruit Pests in the Camponio Region (Southern Italy). Biology and Damages, Proceeding of International Congress on Chestnut Congress on Chestnut. October 20-23, Spoleto, Italy.
• Clausi M., Vinciguerra MT., Trematerra P. 2010. A new species of moth as insect pest of chestnut in Sicily (Italy). Acta Horticulturae, 866: 349-352.
• Debuzie, A. 1984. An exhastive analysis of a chestnut tree; total of fruits and insects (Laspeyresia splendana Hubner. and Balaninus elephas Gyll.) Fruits, 39: 718, 483-486 p.
• Frerot B., Marro JP, Malosse C. 1995. In vitro incubation of sex pheromone gland and identification of pheromone components in Cydia splendana (Hb). Comptes Rendus de l’Academie des Sciences. Serie III, Sciences de la Vie, 318 (4): 447-451.
• Gal, T., Burges, G. 1987. The distribution and way of life of the acom moth (Laspeyresia splendana Hbn.; Lep., Torthricidae) in Hungary. 1. Distribution, damage and swarming. Journal of Applied Entomology, 103: 2, 127-135 p.
• Karagöz, M., Gulcu, B., Hazir, S., Kaya, HK. 2009. evaluation Laboratory entomopathogenic nematodes for suppression of the chestnut pests, Curculio elephas (Coleoptera: Curculionidae) and Cydia splendana (Lepidoptera: Tortricidae). Biocontrol Science and Technology, 19 (7): 755-768. of turkish
• Kayacık, H. 1967. Orman ve park Ağaçlarının Özel Sistematiği. Cilt II, Kutulmuş Mat., İstanbul, 193 p.
• Önuçar, A., Ulu, O. 1986. İzmir ili kestane yetiştirme alanlarında rastlanan ve az bilinen endemik bir tür. Promacius Scarabaeidae: Euchirinae). Türk. Bit. Kor. Derg. ,10: 231-235.
• Önuçar, A., Ulu, O. 1989. İzmir ili çevresindeki kestane yetiştirme alanlarında fauna tespiti ve meyvelerde kurtlanmaya neden olan zararlılar ile savaşım olanakları üzerinde araştırmalar. Doğa, 13: 3a, 637-643.
• Özbek, H., Güçlü, Ş., Hayat, R., Yıldırım, E. 1995. Meyve Bağ ve Bazı Süs Bitkileri Zararlıları. Atatürk Üniv. Yay., No: 792, Zir. Fak. Yay. No: 323, Ders Kit. Ser. No: 72, Erzurum, 357 s.
• Seçkin, E. 1981. Bursa ili kestanelerinde (Castanea sativa Mill.) zarar yapan Torticidae (Lepidoptera) familyası türleri, tanınmaları, zararları, kısa biyolojileri ve doğal düşmanları üzerinde araştırmalar, İst. Bölge Zirai Müc. Araşt. Enst. Md. Araşt. Eserleri Serisi No:16.
• Subaşı, B. 2004. Kestane Sektör Profili. İstanbul Ticaret Odası, Etüt ve Araştırma Şubesi,19s.
• Soylu, A. 2004. Kestane Yetiştiriciliği ve Özellikleri. Hasad yayıncılık Ltd. Şti. Altan Matbaası 64 s.
• Speranza, S. 1999. Chestnut pests in Central Italy. Second Chestnut Book Horticulturae , 494 : 417-424. Symposium On Acta Series
• Speranza, S., Paparatti, B. 2005. Management of chestnut weevil (Curculio spp.) insect key-pest in central Italy. Proceedings of the Third International Chestnut Congress, Book Series : Acta Horticulturae, 693: 551-556., Portugal, Chaves, 20-23 Oct. 2004.
• Speranza, S., Paparatti, B. 2009. Chemical Control of Chestnut Weevils in Central Italy. 1st European Congress Cuneo,Italy. Abstract book.: 189p. 13-16 October
• TÜİK, 2008. http://www.tuik.gov.tr/ Start.do;jsessionid=2h1vLwhQfY7Sq5TQnfp21L0 1nq6d LxGtnflXwhqDdGMS8NFSgykr - 684650183 (01/12/2009).
• TÜİK, 2011. http://www.tuik.gov.tr/ VeriBilgi.do?tb_id=45&ust_id=13 ( 02.05.2011).