KORE SAVAŞI’NDA TÜRKLERİN AÇTIĞI BİR EĞİTİM KURUMU: ANKARA OKULU VE YETİMHANESİ

Yıl 2023, Sayı: 10, 35 - 62, 28.04.2023

Cemile Tekin , Nihat Erdem

https://doi.org/10.54557/karataysad.1253567

Öz

Kore Yarımadası’nda savaş, 25 Nisan 1950’de Kuzey Kore’nin Güney Kore’ye aniden taarruz etmesiyle başlamıştır. Kuzey Kore Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) ve Çin tarafından; Güney Kore ise Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Birleşmiş Milletler (BM) Ordusunca desteklenmiştir. BM’nin üye devletlere çağrıda bulunması üzerine Türkiye, 30 Haziran 1950’de Kore’ye asker yollamaya karar vermiş; gönderdiği Türk Tugayı, Kore topraklarına ayak bastığı anda itibaren Kunu-ri ve Wegas, Kumyangjang-ni muharebeleri başta olmak üzere pek çok cephede üstün başarılar elde etmiş; bunun yanı sıra savaşın olumsuz şartlarından etkilenen Koreli sivil halka ve öksüz-yetim çocuklara da destek olmuştur. Kore Savaşına iştirak eden 21 BM Kuvveti içerisinde yalnızca Türk Tugayı, Suwon kentinde yatılı “Ankara İlkokulu ve Yetimhanesi” açarak savaş ortamında kimsesiz kalan Koreli çocukların bakımını ve eğitimini sağlamıştır. Güney Kore Hükümetinden talep edilen öğretmenlerin çabasıyla Türk askerleri, okulun ve çocukların her türlü ihtiyacını karşılamak için elinden gelen yardımı yapmıştır. Türk askerinin, yetim çocuklar için oluşturduğu sağladığı eğitim, sağlık ve sosyal hizmet sonucu günümüze kadar uzanan Türkiye-Güney Kore dostluğunun temeli atılmıştır. Bu çalışma ile Kore savaşında Türk askerinin yetim Koreli çocuklar için cephe arkasında yaptığı fedakârlığın bilinmesi, Türkiye-Güney Kore devletlerinin kaynaşmasına katkı sağlanması, bu konuda bilinmeyenlerin gün yüzüne çıkarılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kore, Kore savaşı, Koreli Yetimler, Ankara Okulu ve Yetimhanesi, Kore Halkı

An Educational Institution Opened by Turks during the Korean War: Ankara School and Orphan

Öz

The war on the Korean Peninsula began on April 25th, 1950, when North Korea suddenly attacked South Korea. North Korea was supported by the Union of Soviet Socialist Republics (USSR) and China; South Korea was supported by the United States (USA) and the United Nations (UN) Army. Upon the UN’s call to the member states, Turkey decided to send troops to Korea on 30th June 1950; The Turkish Brigade has achieved outstanding success on many fronts, especially the battles of Kunu-ri and Wegas, Kumyangjang-ni and from the moment of setting foot on Korean soil, the brigade also supported the Korean civilian population and orphaned children who were affected by the negative conditions of the war. Among the 21 UN Forces that participated in the Korean War, only the Turkish Brigade provided care and handled the education of Korean children who were orphaned during the war by starting a boarding school named “Ankara Primary School and Orphanage” in the city of Suwon. With the efforts of the teachers demanded from the South Korean Government, the Turkish soldiers did their best to meet all the needs of the school and the children. As a result of the education, health and social services provided by the Turkish military for orphaned children, the foundations of the friendship between Turkey and South Korea, which have reached the present day, were laid. The study aims to promote the sacrifices made by Turkish soldiers behind the front for orphaned Korean children in the Korean War, to contribute to the bonding of the Turkish-South Korean states, and to bring to light the unknowns in this regard.

Anahtar Kelimeler

Korea, Korean War, Korean Orphans, Ankara School and Orphanage, Korean People

Kaynakça

• Kore Harbi Koleksiyonu, Kutu:151, Gömlek:19, Belge: 45.
• Kore Harbi Koleksiyonu, Kutu:151, Gömlek:19, Belge: 19-45.
• Kore Harbi Koleksiyonu, Kutu:151, Gömlek:19, Belge: 46.
• Kore Harbi Koleksiyonu, Kutu:151, Gömlek:19, Belge: 45-46.
• Kore Harbi Koleksiyonu, Kutu:151, Gömlek:19, Belge: 48.
• Kore Harbi Koleksiyonu, Kutu:151, Gömlek:19, Belge: 47-48.
• Albayrak, M. (2004). Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti (1946-1960), Ankara, Phoenix Yayınevi.
• Armaoğlu, F. (1993). 20. yy. Siyasi Tarihi (1914-1980), 9. Basım, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Bağcı, H. (1990). Demokrat Parti Dönemi Dış Politikası, Ankara, İmge Kitabevi.
• Burçak, R, S. (1998). On Yılın Anıları (1950-1960), 1. Baskı, Ankara, Nurol Mat.
• Denizli, A. (2011b). Kore Savaşı Kahramanı Bandırmalı Topçu Üsteğmen Mehmet Günenç, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Denizli, A. (2015a). Kore Savaşı’nda Türk Askerlerinin Kore Halkına Yardımları ve Ankara Okulu’nun Açılması 1950-1953, Ankara, Pelikan Kitabevi.
• Genel Kurmay Harp Tarihi Başkanlığı, Kore Harbinde TSK Muharebeleri (1950-1953), Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1975.
• Genel Kurmay Personel Başkanlığı Askeri Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı Yayınları, Ateşkesin 60’ıncı Yıl Dönümünde Kore Savaşı, 2.Baskı, Ankara, 2018.
• Gönlübol, M. (1982). Olaylarla Türk Dış Politikası (1919-1973), C. I, 5. Baskı, Ankara, Siyasal Bilgiler Fakültesi yay.
• Gürün, K. (1991). Türk-Sovyet İlişkileri (1920-1950), Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Hee-Chul Lee. (2007). Siyasi, Ekonomik, Askeri ve Kültürel Açıdan Türkiye-Kore İlişkileri, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Kore Harbinde TSK Muharebeleri (1950–1953), Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1975.
• Saltık, E. (2011). Güney Asya ve Uzak Doğu’da Osmanlı İzleri, İstanbul, Nesil yayınları.
• Saray, M. (2000). Sovyet Tehdidi Karşısında Türkiye’nin NATO’ya Girişi III. Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın Hatıraları ve Belgeler, Ankara, AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi Yay.
• Sayılan, N, D. (1996). Kore Harbinde Türklerle, MEB Yayınları, İstanbul 1996.
• Yücel, E. (2001). Kore Harbi Kore Türk Tugayı ve BM Askerlerinden Alınan Dersler EDOK Yayınları.
• Saltık, E. (2010). Yedi Kıta Aylık Tarih ve Kültür Dergisi, “Kore Dağlarında Sönen Yıldızlar 60. Yılında Kore Savaşı”, S. 26.
• Ülman, A. Haluk. (1968). “Türk Dış Politikasına Yön Veren Etkenler”, ASBFD, XXXIII/ 3 (Eylül, 1968).
• Cumhuriyet, 3 Ekim 1952.
• Hürriyet, 3 Ekim 1952.
• Milliyet, 3 Ekim 1952.
• https://heybiliro.blogspot.com/2017/10/ankara-okulu.html (Erişim Tarihi: 19 Ocak 2023).
• https://www.trthaber.com/haber/dunya/guney-korede-parkin-adi-ankara-okulu-oldu-90948.html (Erişim Tarihi: 16 Ocak 2023).
• Erkan Bekman, Merhum Kore Gazisi Hasan Hüseyin Dinçtürk’ün Oğlu. Görüşme Tarihi: 31 Aralık 2021.