SAMSUN MÜZESİ’NDEN BİR GRUP AMPHORA

Year 2021, Volume: 7 Issue: 12, 19 - 37, 29.06.2021

Akın Temür Gözde Yeniay

https://doi.org/10.31765/karen.877368

Cited By: 1

Abstract

Antik Dönemler’de tarım ürünlerinin korunması ve taşınması amacı ile çeşitli kap türleri üretilmiştir. Bu kap türlerinden en çok tercih edilenlerden biri de amphoralardır. Başlangıçta tek tip üretilen amphoralar, ticaretin gelişmesi ve taşınan malzemelerin çeşitlenmesi ile birlikte çeşitli formlarda üretilmişlerdir. Erken Tunç Çağı’ndan Bizans Dönemine kadar varlığını sürdüren bu amphoralar, büyük bir alana yayılım göstermiştir. Bunun neticesinde, birçok bölgede amphora üretim merkezleri kurulmuştur. Samsun Müzesi envanterine kayıtlı çok sayıda amphora bulunmaktadır. Bu amphoralar 11 bölge altında değerlendirilerek katalog çalışması yapılmış, eserlerin tanımlanması sağlanmıştır. Çalışmaya konu amphorların üretildikleri yeri tespit etmek ve bir kronoloji oluşturmak oldukça güç olmakla birlikte, benzer örneklerle karşılaştırma yoluna gidilerek tarihlendirilmeye çalışılmış ve elde edilen sonuçlarla mevcut literatüre katkı sağlanması hedeflenmiştir.

Keywords

Karadeniz, Amisos, Samsun Müzesi, Amphora, Deniz Ticareti

A GROUP OF AMPHORAS FROM THE SAMSUN MUSEUM

Abstract

Various types of containers were produced in antiquity for the purpose of protecting and transporting agricultural products. Amphoras are one of the most preferred types of vessels. Originally produced uniformly, amphorae were produced in various forms with the development of trade and the diversification of transported materials. The amphoras, which survived from the Early Bronze Age to the Byzantine Period, spread over a large area. As a result, amphora production centers have been established in many regions. There are many amphorae registered in Samsun Museum inventory. These amphorae were evaluated under 11 regions and a catalog study was made and the description of the works was provided. Although it is very difficult to determine the place where the Amphoras were produced and to create a chronology, it was tried to be dated by comparing them with similar examples and it was aimed to contribute to the existing literature with the results obtained.

Keywords

Black Sea, Amisos, Samsun Museum, Amphoras, Sea Trade

References

• Akkaş, İsmail (2015), Parion Arkaik, Klasik ve Helenistik Dönem Amphoraları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Alkaç, Erkan (2019), “Knidos Kazılarında Bulunan Amphora Mühürleri Üzerine İlk Değerlendirmeler”, Anadolu Arkeolojisi Araştırmaları Dergisi, 2, 84-101.
• Alpözen, T. Oğuz (1975) “Bodrum Müzesi Ticari Amphoraları”, Türk Arkeoloji Dergisi, XXII, 6-38.
• Alpözen, T. Oğuz, Özdaş, Harun, Berkaya, Bahadır (1995), Commercial Amphoras of the Bodrum Museum Underwater Archaeology, Bodrum Museum Underwater Archaeology Publication, No: 2, Bodrum.
• Aslan, Erdoğan (2015), “2014 Yılı Knidos Sualtı Araştırmalarında Elde Edilen İlk Bulguların Değerlendirilmesi”, Mediterranean Journal of Humanities, 1, 101-123.
• Aslan, Erdoğan, Erdoğan, Ufuk, Orhan, Uğurcan, Kılıç, Yusuf (2018), “Kekova’da Bulunan Bir Grup Rhodos Amphorası”, Cedrus The Journal of Mcri VI, 249-263.
• ASLAN, Erdoğan ve Orhan, Uğurcan (2019), “Phaselis 2018 Yılı Güney Liman Alanı Sualtı Araştırmalarında Tespit Edilen Amphoralar”, Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi, 85-99.
• Atila, Sevgi (1991), Batı Anadolu Ticari Amphoraları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Baylan, Saadet (2008), 2006-2007 Tralleis Kazılarında Ele Geçen Amphoralar, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bettles, A. Elizabeth (2003), Phoenician Amphora Production and distribution in the Southern Levant, A Multi- Disciplinary Investigation Into Carinated- Shoulder Amphorae of the Persian Period (539- 332 B.C), Printed in England by the Basings Take Press, England.
• Bilir, Ahmet (2017), “Roma İmparatorluk Dönemi ve Geç Antik Çağ’da Kilikya Bölgesi’nde Amphora Üretimi”, Prof. Dr. Recep Yıldırım’a Armağan, (Ed.: Pınar, Pınarcık, Bilgin Kültür ve Sanat Yayınları, 219-255.
• Canoğlu, Emre (2011), Amphora Mühürlerinden Hareketle Klasik Ve Hellenistik Dönemlerde Thasos ve Doğu Akdeniz Ticari İlişkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çibuk, Kemal (2019), Kocaeli Müzesi Amphora Koleksiyonu, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dündar, Erkan (2012a), Patara Kazılarından Ele Geçen (1989-2010 Yılları) Arkaik, Klasik ve Hellenistik Dönem Ticari Amphoralar ve Amphora Mühürleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dündar, Erkan (2012b) “A Group of Amphorae From Side Museum and a New Type of Amphora: The Lycian Amphora?” Elektronısche Publıkatıonen Des Deutschen Archäologıschen Instıtuts, 43-61.
• Doğer, Ersin (1988), Klozomenai Kazısındaki Arkaik Dönem Ticari Amphoraları, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğer, Ersin (1991), Antik Çağ’da Amphoralar, İzmir: Sergi Yayınevi.
• Garlan, Yvon ve TEZGÖR, D. Kassab (1996), “Prospection D'ateliers D'amphores et de Céramiques de Sinope”, Anatolia Antiqua, 325-334.
• Grace, R. Virginia (1946), “Early Thasian Stamped Amphoras”, American Journal of Archaeology, Vol. 50, 31-38.
• Grace, R. Virginia (1971), “Samian Amphoras”, Hesperia, Vol: 40, 52-95.
• Grace, R. Virginia (1979), Amphoras and the Ancient Wine Trade, New Jersey: American School of Classical Studies.
• Gülsefa, Gonca (2015), 2006-2013 Myndos Kazılarında Ele Geçen Amphoralar ve Amphora Mühür Buluntular, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Günsenin, Nergis (1992), “Ganos”: Bin Yıldır Şarap ve Amphora Üreten “Kutsal Dağ”, Türk Arkeoloji Dergisi, Vol: 30, 197-207.
• Hamza, Laaika (2006), Antik Çağda Doğu Akdeniz’de Deniz Ticareti, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keser, İ. Habib (2019), Deli Halil Amphoraları Işığında Geç Antik Dönem Akdeniz Amphoraları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kızılarslanoğlu, Asena (2016), Antik Çağ’da Elaiussa Sebaste’nin Amphora Üretimi Ve Ticari İlişkileri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Korkmaz, Hatice (2011), 2007-2008 YıllarındaBelentepe ve Mengefe Yöresindeki Sondajlarda Ortaya Çıkarılan Amphora Dipleri ve Mühürlü Amphora Kulpları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Lawall, L. Mark (1995), Transport Amphoras and Trademarks: Imports To Athens and Economıc Dıversıty in the Fıfth Century B.C., Unpublished Doctoral Dissertation, University of Maryland.
• Lawall, L. Mark (1988), “Boisals, Mendean Amphoras, and the Date of the Porticello Shipwreck”, The International Journal of Nautical Archaeology, 16-23.
• Mattingly, Harold (1981), “Coins an Amphoras- Chios, Samos and Thasos in the Fifth Century B.C.”, The Journal of Hellenic Studies, Vol: 101, 78-89.