Research Article
BibTex RIS Cite

Yaşar Nabi Nayır’ın Tiyatro Kurumlarına Dair Yazılarına Toplu Bir Bakış

Year 2023, Volume: 1 Issue: 2, 146 - 159, 23.12.2023

Abstract

Varlık dergisi ve Varlık Yayınları’nın kurucusu olan Yaşar Nabi, şiir, mektup, tenkit hikâye, roman, eleştiri, gezi ve tiyatro eserleri de kaleme almış çok yönlü bir sanatçıdır. Sanatçı, oyun yazarı olmasının yanında tiyatroya dair pek çok yazı da kaleme almıştır. Yaşar Nabi, tiyatro eleştirileri yazmış, Varlık dergisinde tiyatro tefrikaları ve tiyatro bölümleri yayımlamış, bu sayede Türk tiyatrosuna pek çok açıdan hizmet etmiştir.
Sanatçı, Şehir Tiyatrosu ve Devlet Tiyatrosu ile ilgili yazılar kaleme alarak bu kurumları çeşitli açılardan değerlendirmiştir. Ayrıca halkevlerinin tiyatro çalışmalarını da yakından takip etmiştir.
Yaşar Nabi, Türk tiyatrosunun güncel durumunu tespit etmek ve tiyatronun gelişimine katkıda bulunmak için çaba sarf etmiş, dönemin tiyatro kurumlarına dair tespitleriyle hem kurumların faaliyetlerini duyurmuş ve değerlendirmiş hem bu kurumların sorunlarını, yaşadıkları aksaklıkları gündeme getirmiş hem de tiyatro tarihi çalışmalarına kaynaklık edecek yazılar kaleme almıştır. Bu yazılar tiyatro kurumlarının temel dinamiklerini ve kuruluş yıllarını değerlendirmek açısından son derece önemlidir.
Sanatçının tiyatro yazılarının bir kısmını, kaynaklarda da görüleceği gibi edebî dergilerde, bazı gazetelerde ve çoğunu ise kendisinin çıkardığı Varlık’ta yayımlamıştır.

References

  • 1. Süreli Yayınlar
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Hazin Bir Manzara”, Varlık (1 Eylül 1951), 374.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuzun Baş Derdi”, Varlık (1 Kasım 1946), 316.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İstanbul Şehir Tiyatrosuna Dair”, Varlık (1 Nisan 1934), 18.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Gerçek Türk Tiyatrosuna Doğru”, Varlık (1 Şubat 1940), 158.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatronun Derdi Esersizliktir”, Ulus (12 Şubat 1935), 4856.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İstanbul’da Yeni Mevsim”, Varlık (15 Kasım 1964), 634.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İstanbul’da İki Oyun”, Varlık (15 Mart 1965), 642.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuz Islah ve Kontrole Muhtaçtır”, Varlık (15 Mayıs 1934), 21.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Milli Temsil Akademisi”, Varlık (15 Temmuz 1933), 1.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Ankara Halkevinde Kız Lisesinin Müsameresi”, Hâkimiyet-İ Milliye (16 Mayıs 1934), 4601.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuza Dair”, Hâkimiyet-İ Milliye (17 Eylül 1934), 4725.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatroda İzdiham”, Ulus (19 Nisan 1937), 5647.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Balkanlar’da Tiyatro”, Ulus (2 Ekim 1935), 5095.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevi Gençlerinin Bir Temsili”, Ulus (2 Şubat 1935), 4856.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Türk Tiyatro ve Sineması Ve Milli Temsil Akademisi”, Milliyet (21 Haziran 1933), 2643.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevleri Ve Türk Tiyatrosu”, Milliyet (21 Mayıs 1933), 2622.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Devlet Tiyatrosu Sorumu”, Ulus (21 Nisan 1935), 4931.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatro”, Ulus (23 Aralık 1936), 5533.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevleri ve Tiyatro”, Ulus (23 Mart 1935), 4902.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Dünkü Kutlama”, Ulus (23 Şubat 1935), 4877.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Bulgarlar”, Ulus (24 Eylül 1935), 5087.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevlerinin Değerlendirilmesi”, Ulus (24 Mayıs 1935), 4964.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Ankara’ya Yabancı Sahneler Getirmeliyiz”, Ulus (26 Aralık 1936), 5536.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Ankara Tiyatrosuna Kavuştu”, Ulus (29 İlkkânun 1937), 5897.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatro ve Müzik İşlerinde Halkevlerine Düşen Ödev”, Ulus (29 Mayıs 1935), 4969.
  • Nayır, Yaşar Nabi.“İstanbul Şehir Tiyatrosu Ankara’da”, Varlık (30 Nisan 1935), 17.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Sahne ve Telaffuz”, Ulus (5 Nisan 1938), 5993.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevleri ve Tiyatur”, Hâkimiyet-İ Milliye (7 Mayıs 1934), 4592.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Raşit Rıza Tiyatrosunda”, Ulus (7 Şubat 1935), 4861.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İ. Galip Jübilesi”, Ulus (9 İkinci Kânun 1935), 5163.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuz Hakkında Birkaç Söz”, Yeni Sabah (9 İkinci Teşrin 1941), 1263.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuz Kuruluyor”, Ulus (9 İlkteşrin 1936), 5461.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Balkanlarda Tiyatro”, Uyanış Servet-İ Fünun (İlk Teşrin 1935), 31.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Darülbedayi”, Yeni Türk Mecmuası (Kânunuevvel 1932), 3.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Goethe Gecesi: Stella-Saatçi Ve Mevsimin Bilançosu”, Muhit (Mayıs 1932), 43.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İstanbul’da Üç Oyun”, Varlık (1 Şubat 1965), 639.
  • Reşit, Muzaffer.“İstanbul’da Küçük Sahne’de Fareler ve İnsanlar”, Varlık (1 Mayıs 1951), 370.
  • Reşit, Muzaffer. “Yenilikler-Eskilikler: Dram Tiyatrosunda”, Varlık (1 Şubat 1953), 391.
  • Reşit, Muzaffer. “İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda”, Varlık (1 Ocak 1952), 378.
  • Reşit, Muzaffer. “İstanbul Şehir Tiyatrosu”, Varlık (1 Aralık 1951), 377.
  • Reşit, Muzaffer. “Son Temsiller”, Varlık (1 Aralık 1952), 389.
  • Reşit, Muzaffer. “Tiyatro Yazarı Nasıl Yetişsin?”, Varlık (1 Ekim 1953), 399.
  • Reşit, Muzaffer. “Küçük Sahne’de Her Yerde Bulut”, Varlık (1 Haziran 1953), 395.
  • Reşit, Muzaffer. “Küçük Sahne’de: Örümcek”, Varlık (1 Mayıs 1953), 394.
  • Reşit, Muzaffer. “Oynanmayan Oyun Yahut Bize Oynanan Oyun”, Varlık (1 Nisan 1952), 381.
  • Reşit, Muzaffer.“Ayın Hareketleri”, Varlık (1 Nisan 1953), 393.
  • Reşit, Muzaffer.“Son Temsiller: Fransız Komedi Trupu”, Varlık (1 Ocak 1953), 390.
  • 2. Kitaplar
  • Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2006.
  • 3. Makaleler
  • Çetin, Gizemnur. “Varlık Dergisi Ekseninde Yaşar Nabi Nayır’ın Tiyatroya Dair Görüşleri”. International Journal of Language Academy, 9/4 (2021), 331-355.

A GENERAL OVERVIEW OF YAŞAR NABI NAYIR'S WRITINGS ON THEATER INSTITUTIONS

Year 2023, Volume: 1 Issue: 2, 146 - 159, 23.12.2023

Abstract

Yaşar Nabi, the founder of Varlık magazine and Varlık Publications, is a versatile artist who has also written poems, letters, criticism stories, novels, criticism, travel and theater works. In addition to being a playwright, the artist has also written many articles about theater. Yaşar Nabi wrote theater reviews, published theater serials and theater sections in Varlık magazine, thus serving Turkish theater in many ways.
The artist wrote articles about the City Theater and the State Theater and evaluated these institutions from various perspectives. He also closely followed the theater activities of community centers.
Yaşar Nabi made an effort to determine the current situation of Turkish theater and to contribute to its development. With his findings about the theater institutions of the period, he announced and evaluated the activities of the institutions, brought up the problems of these institutions and the problems they experienced, and wrote articles that will serve as a source for studies on theater history. These articles are extremely important in terms of evaluating the basic dynamics of theater institutions and their founding years.
As can be seen in the sources, some of the artist's theater writings were published in literary magazines, some newspapers and most of them in Varlık, which he published himself.

References

  • 1. Süreli Yayınlar
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Hazin Bir Manzara”, Varlık (1 Eylül 1951), 374.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuzun Baş Derdi”, Varlık (1 Kasım 1946), 316.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İstanbul Şehir Tiyatrosuna Dair”, Varlık (1 Nisan 1934), 18.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Gerçek Türk Tiyatrosuna Doğru”, Varlık (1 Şubat 1940), 158.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatronun Derdi Esersizliktir”, Ulus (12 Şubat 1935), 4856.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İstanbul’da Yeni Mevsim”, Varlık (15 Kasım 1964), 634.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İstanbul’da İki Oyun”, Varlık (15 Mart 1965), 642.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuz Islah ve Kontrole Muhtaçtır”, Varlık (15 Mayıs 1934), 21.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Milli Temsil Akademisi”, Varlık (15 Temmuz 1933), 1.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Ankara Halkevinde Kız Lisesinin Müsameresi”, Hâkimiyet-İ Milliye (16 Mayıs 1934), 4601.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuza Dair”, Hâkimiyet-İ Milliye (17 Eylül 1934), 4725.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatroda İzdiham”, Ulus (19 Nisan 1937), 5647.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Balkanlar’da Tiyatro”, Ulus (2 Ekim 1935), 5095.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevi Gençlerinin Bir Temsili”, Ulus (2 Şubat 1935), 4856.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Türk Tiyatro ve Sineması Ve Milli Temsil Akademisi”, Milliyet (21 Haziran 1933), 2643.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevleri Ve Türk Tiyatrosu”, Milliyet (21 Mayıs 1933), 2622.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Devlet Tiyatrosu Sorumu”, Ulus (21 Nisan 1935), 4931.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatro”, Ulus (23 Aralık 1936), 5533.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevleri ve Tiyatro”, Ulus (23 Mart 1935), 4902.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Dünkü Kutlama”, Ulus (23 Şubat 1935), 4877.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Bulgarlar”, Ulus (24 Eylül 1935), 5087.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevlerinin Değerlendirilmesi”, Ulus (24 Mayıs 1935), 4964.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Ankara’ya Yabancı Sahneler Getirmeliyiz”, Ulus (26 Aralık 1936), 5536.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Ankara Tiyatrosuna Kavuştu”, Ulus (29 İlkkânun 1937), 5897.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatro ve Müzik İşlerinde Halkevlerine Düşen Ödev”, Ulus (29 Mayıs 1935), 4969.
  • Nayır, Yaşar Nabi.“İstanbul Şehir Tiyatrosu Ankara’da”, Varlık (30 Nisan 1935), 17.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Sahne ve Telaffuz”, Ulus (5 Nisan 1938), 5993.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Halkevleri ve Tiyatur”, Hâkimiyet-İ Milliye (7 Mayıs 1934), 4592.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Raşit Rıza Tiyatrosunda”, Ulus (7 Şubat 1935), 4861.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İ. Galip Jübilesi”, Ulus (9 İkinci Kânun 1935), 5163.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuz Hakkında Birkaç Söz”, Yeni Sabah (9 İkinci Teşrin 1941), 1263.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Tiyatromuz Kuruluyor”, Ulus (9 İlkteşrin 1936), 5461.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Balkanlarda Tiyatro”, Uyanış Servet-İ Fünun (İlk Teşrin 1935), 31.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Darülbedayi”, Yeni Türk Mecmuası (Kânunuevvel 1932), 3.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “Goethe Gecesi: Stella-Saatçi Ve Mevsimin Bilançosu”, Muhit (Mayıs 1932), 43.
  • Nayır, Yaşar Nabi. “İstanbul’da Üç Oyun”, Varlık (1 Şubat 1965), 639.
  • Reşit, Muzaffer.“İstanbul’da Küçük Sahne’de Fareler ve İnsanlar”, Varlık (1 Mayıs 1951), 370.
  • Reşit, Muzaffer. “Yenilikler-Eskilikler: Dram Tiyatrosunda”, Varlık (1 Şubat 1953), 391.
  • Reşit, Muzaffer. “İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda”, Varlık (1 Ocak 1952), 378.
  • Reşit, Muzaffer. “İstanbul Şehir Tiyatrosu”, Varlık (1 Aralık 1951), 377.
  • Reşit, Muzaffer. “Son Temsiller”, Varlık (1 Aralık 1952), 389.
  • Reşit, Muzaffer. “Tiyatro Yazarı Nasıl Yetişsin?”, Varlık (1 Ekim 1953), 399.
  • Reşit, Muzaffer. “Küçük Sahne’de Her Yerde Bulut”, Varlık (1 Haziran 1953), 395.
  • Reşit, Muzaffer. “Küçük Sahne’de: Örümcek”, Varlık (1 Mayıs 1953), 394.
  • Reşit, Muzaffer. “Oynanmayan Oyun Yahut Bize Oynanan Oyun”, Varlık (1 Nisan 1952), 381.
  • Reşit, Muzaffer.“Ayın Hareketleri”, Varlık (1 Nisan 1953), 393.
  • Reşit, Muzaffer.“Son Temsiller: Fransız Komedi Trupu”, Varlık (1 Ocak 1953), 390.
  • 2. Kitaplar
  • Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2006.
  • 3. Makaleler
  • Çetin, Gizemnur. “Varlık Dergisi Ekseninde Yaşar Nabi Nayır’ın Tiyatroya Dair Görüşleri”. International Journal of Language Academy, 9/4 (2021), 331-355.
There are 52 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Cultural Studies (Other), Turkish Language and Literature (Other)
Journal Section Research Articles
Authors

Mustafa Özcan 0000-0002-6350-2580

Gülsün Koçer 0000-0003-2689-2599

Early Pub Date December 20, 2023
Publication Date December 23, 2023
Submission Date September 23, 2023
Published in Issue Year 2023 Volume: 1 Issue: 2

Cite

ISNAD Özcan, Mustafa - Koçer, Gülsün. “Yaşar Nabi Nayır’ın Tiyatro Kurumlarına Dair Yazılarına Toplu Bir Bakış”. Karaelmas Sosyal Bilimler Dergisi 1/2 (December 2023), 146-159.

download