Kadınların Doğum Sürecinde Yapılan Vajinal Muayenede Yaşadıkları Rahatsızlık Hissi ve Benlik Saygısı

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 2, 22 - 30, 31.07.2025

Semra Yoldaş , Keziban Amanak

Öz

Araştırma, kadınların doğum sürecinde yapılan vajinal muayenede yaşadıkları rahatsızlık hissi ve benlik saygısının değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma doğumhane biriminde 253 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri Kişisel ve Obstetrik Özellikler Formu, Doğum Sürecinde Yapılan Vajinal Muayenelere Yönelik Soru Formu, Doğumda Vajinal Muayene Sırasında Yaşanılan Rahatsızlık Hissi Sorgulama Formu ve İki Boyutlu Benlik Saygısı Ölçeği: Kendini Sevme/Özyeterlik Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Kadınların vajinal muayene sırasında yapılan mahremiyeti sağlama uygulamaları, ağrı/rahatsızlık yaşama durumları, uygulamayı yapan sağlık profesyoneli, vajinal muayene sayısı ve yeri, muayeneyi yapan kişinin cinsiyeti ve gerekli hassasiyeti gösterme durumu ile rahatsızlık hissi puan ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Ayrıca araştırmada kadınların gelir durumu, vajinal muayene öncesi yeterli bilgi verildiğini düşünme durumu, muayene yapılma yeri ile kendini sevme ve öz-yeterlilik puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığın olduğu görülmüştür (p<0,05). Araştırmada kadınların vajinal muayene sırasında yapılan mahremiyeti sağlama uygulamaları, ağrı/rahatsızlık yaşama durumları, uygulamayı yapan sağlık profesyoneli, vajinal muayene sayısı ve yeri, muayeneyi yapan kişinin cinsiyeti ve muayene sırasında gerekli hassasiyeti gösterme durumu gibi değişkenlerin kadınların rahatsızlık hissini etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmada gelir durumu, vajinal muayene öncesi yeterli bilgi verildiğini düşünme durumu ve muayene yapılma yerinin kadınların benlik saygısı düzeylerini etkilediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Benlik Saygısı , doğum , rahatsızlık hissi , vajinal muayene

The Feeling of Discomfort and Self- Esteem Experienced by Women in the Vaginal Examination during the Birth Process

Öz

Aim: The research was conducted to evaluate the discomfort and self-esteem experienced by women during vaginal examination during birth.
Method: The study was conducted with 253 women in the maternity unit. Research data were collected using Personal and Obstetric Characteristics Form, Questionnaire for Vaginal Examination during Birth, Questionnaire for Feeling of Discomfort during Vaginal Examination at Birth, and Two-Dimensional Self-Esteem: Adaptation of the Self-Liking/SelfCompetence Scale.
Findings: It was observed that there was a statistically significant difference between women's privacy practices during vaginal examination, their pain/discomfort, the health professional who performed the practice, the number and location of vaginal examinations, the gender of the person performing the examination and the status of showing the necessary sensitivity and the mean scores of feeling discomfort. In addition, it was observed that there was a statistically significant difference between the mean scores of self-love and self-efficacy according to the income status of women, the status of thinking that sufficient information was given before vaginal examination, and the place of examination.
Conclusion: In the study, it was observed that the feeling of discomfort was affected by factors such as privacy, pain, the number and location of vaginal examination, the gender of the person performing the examination and the sensitivity shown, while self-esteem was affected by income status, the status of thinking that sufficient information was given before vaginal examination and the location of the examination. Midwives are recommended to care for women with a holistic approach during vaginal examination during the birth process.
Keywords: Childbirth, discomfort, self-esteem, vaginal examination

Anahtar Kelimeler

Childbirth , discomfort , self-esteem , vaginal examination

Kaynakça

• Borders, N., Lawton, R., & Mart’in, S. R. (2012). A clinical audit of the number of vaginal examinations in labor: A novel ıdea, Journal of Midwifery & Women’s Health, 57(2), 139-144. doi: 10.1111/j.1542-2011.2011.00128.x
• Demir, S., & Yeşiltepe Oksay, Ü. (2014). Jinekolojik muayene olan kadınların yaşadığı deneyimler ve sağlık profesyonelinden beklentileri. KASHED, 1(1), 68-79.
• Dixon, L., & Foureur, M. (2010). The vaginal examination during labour. Is it of benefit or harm? New Zealand College of Midwives Journal 42, 21-26.
• Doğan, T. (2011). İki boyutlu benlik saygısı: kendini sevme/öz-yeterlik ölçeği’nin türkçe uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik çalışması, Eğitim ve Bilim, 126-137.
• Downe, S., Gyte, GM., Dahlen, HG., & Singata, M. (2013). Routine vaginal examinations for assessing progress of labour to improve outcomes for women and babies at term. Cochrane Database of Systematic Reviews 15(7), 1-36. Doi: 10.1002 / 14651858.CD010088
• Erbil, N., Şenkul, A., Sağlam, Y., & Ergül, N. (2008). Jinekolojik muayene öncesinde Türk kadınların anksiyete seviyeleri ve muayeneye ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-13.
• Erkek, Z., & Özer, S. (2020). Doğum Sürecinde Yapılan Vajinal Muayeneye İlişkin Annelerin Görüşleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(1), 9-16. doi: 10.17049/ataunihem.457236
• Esencan, T. Y., & Daştan, K. (2023). Doğum Eylemine Yönelik Girişimlerde Ebelerin Rolü. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 126-135. Güneş, G., & Karaçam, Z. (2018). Doğum Sonu Dönemdeki Kadınların Vajinal Muayene Deneyimleri Nitel Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(2), 87-95.
• Hilden, M., Sidenius, K., Langhoff-Roos, J., Wijma, B., & Schei, B. (2003). Kadınların jinekolojik muayene deneyimleri: rahatsızlık ile ilişkili faktörler. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica, 82(11), 1030-6. doi: 10.1034/j.1600-0412.2003.00253.x.
• Maternity, Q. (2012). Queensland maternity and neonatal clinical guideline: normal birth. Availablefrom:https://www.health.qld.gov.au/_data/assets/pdf_file/ 0014/142007/gnormalbirth. Pdf adresinden erişildi.
• Mete, S. (2016). Doğum süreci el kitabı hemşire, ebe ve hekimler için distosiyi önleme ve tedavide erken müdahaleler. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi
• National Institute for Health and Clinical Excellence [NICE]. (2007). Intrapartum care: care of healthy women and their babies during childbirth adresinden erişildi.
• Özkan, B. Çeber-Tufan, E. & Yaşaroğlu-Toksoy, S. (2016). Ebelik Uygulama Standartları. Ankara: Vize Yayıncılık.
• Sayan, A., Tan, M., Uğurlu, N., & Çevirme, H. (2001). Üç Farklı Sosyoekonomik Düzeydeki Lise Son Sınıf Öğrencilerinde Olumlu Sağlık Davranışları, Olumlu Kendilik Algısı İlişkisi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 4(2).
• Stewart, M. (2008). Midwives' discourses on vaginal examination in labour. Doctoral dissertation, University of the West of England, Bristol.
• Swahnberg, K., Wijma, B., & Siwe, K. (2011). Strong discomfort during vaginal examination: why consider a history of abuse. European Journal of Obstetrics ve Gynecology and Reproductive Biology, 157(2), 200-205. doi: 10.1016 / j.ejogrb.2011.02.025
• Swann, W.B., & Tafarodi, R.W. (2001). Two dimensional self-esteem: Theory and measurement.Personality and Individual Differences, 31(5), 653-673. doi.org/10.1016/S0191-8869(00)00169-0
• Tan, T., Çaltekin, S. G., & Başkaya, Y. H. (2022). Kadınların doğum sürecinde vajinal muayene ve elektronik fetal monitorizasyona yönelik deneyimleri. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi, 5(3), 289-300.
• Tandoğan, Ö., Kaya, T., & Şahin, N. H. (2024). Doğum Eyleminde Kadınların Vajinal Muayene Deneyimleri. Fenerbahçe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 24-37.
• Taner, A E. (2019). Beliren yetişkinlerin kendini sevme ile öz-yeterlik özelliklerinin çocukluk deneyimleri ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Vural, G. (2012). Doğum eylemi. İçinde L. Taşkın (Ed.), Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği (12. baskı, ss. 349–398). Akademisyen Kitabevi.
• Dünya Sağlık Örgütü [DSÖ]. (2003). Üreme Sağlığı ve Araştırma Departmanı. Aile ve Toplum Sağlığı Gebelik ve Doğumun Entegre Yönetimi Gebelik ve Doğumda Komplikasyonların Yönetimi: Ebeler ve doktorlar için bir kılavuz, Geneva