Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 83 - 96, 31.07.2022

Öz

ÖZ
Amaç:
Bu araştırma; HIV ile yaşayan bireylerin doğurganlık niyetleri ve etkileyen faktörleri belirlemeye yönelik yapılmış çalışmaları sistematik olarak incelemek amacıyla yapıldı.
Yöntem:
Çalışma 1 Haziran -1 Temmuz 2022 tarihleri arasında arama motorlarında uluslararası veri tabanı Pub-med kontrol edilerek yürütüldü. Araştırmada “HIV and Fertility” anahtar kelimesi kullanıldı. Araştırmaya dâhil etme kriterlerine uyan toplam 38 yayın çalışma kapsamına alınarak karşılaştırma, sınırlılık ve sonuçlar açısından değerlendirildi. Araştırma kapsamına alınan çalışmalar seçilirken; 2013-2022 yılları arasında yapılmış olan çalışmalar incelenmiş olup, İngilizce yayınlar tarandı, nitel, nicel, kesitsel tanımlayıcı çalışmalar, randomize kesitsel çalışmalar ve kohort çalışmaları dahil edildi.
Bulgular:
Bu sistematik derlemede HIV ile yaşayan bireylerin ve partnerlerinin/eşlerinin doğurganlık niyetlerinin çeşitli faktörlerden etkilense de tahmin edilenden fazla olduğu belirlenmiştir. Partnerlerden biri ya da her ikisi de HIV pozitif olan çiftlerin doğurganlık niyetinin en çok eş isteği, toplumsal olarak kişilere biçilen kadın erkek rolleri, soyu devam ettirme, gibi etkenlere bağlı olarak değiştiği görülmektedir. Eşlerin yaşının genç olması, başka çocuklarının ya da ortak çocuklarının olmaması, farklı cinsiyette çocuk isteme, ART tedavisi ile sağlıklı bebek sahibi olabilme imkânı, sağlıklıyken çocuk sahibi olma isteği gibi etkenler de doğurganlık niyetini olumlu yönde etkilemiştir. Ancak bazı çalışmalarda çiftlerin ART’nin bebeğe zarar vermesinden, partnere ya da bebeğe HIV bulaşmasından korktukları için doğurganlık isteklerinin azaldığı bildirilmiştir.
Sonuç:
HIV ile yaşayan bireylerin çocuk sahibi olma isteği bulunmaktadır. Bu nedenle HIV ile yaşarken çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin doğurganlık niyetinin göz ardı edilmemesi, sağlık profesyonelleri tarafından gerekli danışmanlık hizmetinin verilmesi çok önemlidir.
Anahtar Sözcükler: HIV ile yaşayan bireyler, HIV ve doğurganlık, doğurganlık niyeti

Kaynakça

  • 1. Abrams EJ1, Myer L, Rosenfield A, El-Sadr WM. Prevention of mother-to-child transmission services as a gateway to family-based human immunodeficiency virus care and treatment in resource-limited settings: rationale and international experiences, Am J Obstet Gynecol. 2007 Sep;197(3 Suppl):S101-6.
  • 2. Adilo, T.M., and Wordofa,H.M., Prevalence of fertility desire and its associated factors among 15- to 49-year-old people living with HIV/AIDS in Addis Ababa, Ethiopia:a cross-sectional study design, HIV/AIDS - Research and Palliative Care 2017:9 167–176.
  • 3. Akinyemi, JO, Afolabi, RF, Awolude, OA, & Afolabi Bamgboye, E. (2021). Güney Batı Nijerya'da antiretroviral tedavi alan kadınlar arasında yeniden evlenme ve doğurganlık arzusu demografisi. Afrika AIDS Araştırmaları Dergisi , 20 (1), 15-24.
  • 4. Amaike, C., Afolaranmi, T. O., Amaike, B. A., Agbo, H., & Abiodun, O. (2021). Knowledge on mother-to-child transmission of HIV, and sexuality and fertility desires among people living with HIV in North-Central, Nigeria. The Pan African Medical Journal, 40.
  • 5. Arikawa, S., Dumazert, P., Messou, E., Burgos-Soto, J., Tiendrebeogo, T., Zahui, A., ... & Becquet, R. (2020). Childbearing desire and reproductive behaviors among women living with HIV: A cross-sectional study in Abidjan, Côte d’Ivoire. Plos one, 15(10), e0239859.
  • 6. Aylie, N. S., Dadi, L. S., Alemayehu, E., & Mekonn, M. A. (2020). Determinants of Fertility Desire among Women Living with HIV in the Childbearing Age Attending Antiretroviral Therapy Clinic at Jimma University Medical Center, Southwest Ethiopia: A Facility-Based Case-Control Study. International Journal of Reproductive Medicine, 2020.
  • 7. BerhanY.,Berha,A. Meta-analyses of fertility desires of people living with HIVBMC Public Health 2013, 13:409.
  • 8. Biseck ve ark., Exploring fertility decisions among pregnant HIVpositive women on antiretroviral therapy at a health centre in Balaka, Malawi: A descriptive qualitative, Malawi Medical Journal; 27(4): 128-134 December 2015.
  • 9. Brahmbhatt, H., Santelli, J., Kaagayi, J., Lutalo, T., Serwadda, D., & Makumbi, F. (2019). Pregnancy incidence and fertility Desires among couples by HIV status in Rakai, Uganda. JAIDS Journal of Acquired Immune Deficiency Syndromes, 80(5), 494-502.
  • 10. Chirambira, P., Madiba, S., & Ntuli, B. (2022). Societal and individual drivers of fertility desires and intentions among people living with HIV: a cross sectional study of HIV clinic attendees in Soweto, South Africa. AIMS Public Health, 9(1), 173.
  • 11. Cook, R., Hayden, R., Weiss, S. M., & Jones, D. L. (2014). Desire for fertility among HIV-seroconcordant and-discordant couples in Lusaka, Zambia. Culture, health & sexuality, 16(7), 741-751.
  • 12. Demissie1, D.B., at all., Fertility desire and associated factors among people living with HIV attending antiretroviraltherapy clinic in Ethiopia, BMC Pregnancy and Childbirth 2014, 14:382. http://www.biomedcentral.com/1471-2393/14/382.
  • 13. Dina, G. D., Debelo, B. T., Belema, D., Danusa, K. T., & Muleta, R. (2021). Fertility Desire, Knowledge of Prevention of MCT of HIV and Associated Factors Among Men and Women Attending ART Clinic at Public Health Institutions of West Shoa Zone, Oromia, Ethiopia, 2020. HIV/AIDS (Auckland, NZ), 13, 927.
  • 14. Guo, Y., Du, Y., Lerkiatbundit, S., Liu, J., Bai, J., Yang, Y., ... & Chongsuvivatwong, V. (2022). Factors Affecting Fertility Intention Among People Living with HIV in Kunming, China. HIV/AIDS (Auckland, NZ), 14, 265.
  • 15. Hernando, V., at all., Reproductive desire in women with HIV infection in Spain, associated factors and motivations: a mixed-method study, BMC Pregnancy and Childbirth 2014, 14:194 http://www.biomedcentral.com/1471-2393/14/194.
  • 16. https://www.unaids.org/en/frequently-asked-questions-about-hiv-and-aids#is-it-safe-to-have-sex-with-a-person-living-with-hiv; Erişim tarihi; 12.07.2022).
  • 17. https://www.unaids.org/en/frequently-asked-questions-about-hiv-and-aids#how-can-mother-to-child-transmission-be-prevented; Erişim tarihi; 12.07.2022).
  • 18. https://www.who.int/health-topics/hiv-aids#tab=tab_3; Erişim tarihi; 12.07.2022.
  • 19. Jose H, at all., Fertility Desires and Intentions among People Living with HIV/AIDS (PLWHA) in Southern India, Journal of Clinical and Diagnostic Research. 2016 Jun, Vol-10(6): OC19-OC22.
  • 20. Joseph Davey DL, Wall KM, Kilembe W, Khu NH, Brill I, Vwalika B, et al. (2018) Difficult decisions: Evaluating individual and couple-level fertility intentions and HIV acquisition among HIV serodiscordant couples in Zambia. PLoS ONE 13 (1): e0189869. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0189869.
  • 21. Joseph K. B., at all., Determinants of fertility desire among married or cohabiting individuals in Rakai, Uganda: a cross-sectional study, Reproductive Health (2017) 14:2 DOI 10.1186/s12978-016-0272-3.
  • 22. Kawale, P., Mindry, D., Stramotas, S., Chilikoh, P., Phoya, A., Henry, K., ... & Hoffman, R. (2014). HIV bulaşmış kadınlar ve erkekler arasında çocuk arzusuyla ilişkili faktörler: Malawi'den nicel ve nitel bir analiz ve daha güvenli gebelik danışmanlığının sağlanması için çıkarımlar. AIDS bakımı , 26 (6), 769-776.
  • 23. Kennedy,L.V., Exploring the Factors Considered by People Living with HIV and Their Partners during Preconception, Journal of the International Association of Providers of AIDS Care, 2017, Vol. 16(3) 239–246.
  • 24. Kennedy,L.ve ark., The importance of motherhood in HIV-positive women of reproductive age in Ontario, Canada, AIDS Care, Psychological and Socio-medical Aspects of AIDS/HIV, Volume 26, 2014 - Issue 6.
  • 25. Krashin, JW, Haddad, LB, Tweya, H., Chiwoko, J., Ng'ambi, W., Samala, B., ... & Phiri, S. (2018). Malavi, Lilongwe'de iki kentsel kliniğe başvuran HIV pozitif kadınlar ve erkekler arasında arzu edilen doğurganlık ile ilişkili faktörler. Birinci bölüm, 13 (6), e0198798.
  • 26. Lathrop,E.,⁎at all., HIV and maternal mortality, International Journal of Gynecology and Obstetrics 127 (2014) 213–215.
  • 27. Laursen T.,at all., Reproductive patterns and fertility wishes among HIV-infected patients: survey from six outpatient clinics in Denmark, International Journal of Infectious Diseases, 17 (2013) e851–e856.
  • 28. Mantell,J.E., at all., Pregnancy Intent Among a Sample of Recently Diagnosed HIV-Positive Women and Men Practicing Unprotected Sex in Cape Town, South Africa, J Acquir Immune Defic Syndr 2014;67:S202–S209.
  • 29. Matthews, L.T., at all., Reproductive Decision-Making and Periconception Practices Among HIV-Positive Men and Women Attending HIV Services in Durban, South Africa, AIDS Behav (2013) 17:461–470, DOI 10.1007/s10461-011-0068-y.
  • 30. Matthews,L.T.,*at all.,“If I don’t use a condom … I would be stressed in my heart that I’ve done something wrong”: Routine prevention messages preclude safer conception counseling for HIV-infected men and women in South Africa, AIDS Behav. 2015 September ; 19(9): 1666–1675. doi:10.1007/s10461-015-1026-x.
  • 31. Mekonnen, B., & Minyihun, A. (2019). Fertility desire and associated factors among HIV positive women attending ART clinics in Amhara Region referral hospitals in Northwest Ethiopia, 2017. Hiv/aids (Auckland, NZ), 11, 247.
  • 32. Melaku1, Y.A., at all.*, Fertility desire among HIV-positive women in Tigray region, Ethiopia: implications for the provision of reproductive health and prevention of mother-to-child HIV transmission services, BMC Women's Health 2014, 14:137, http://www.biomedcentral.com/1472-6874/14/137.
  • 33. Milford, C., Beksinska, M., Greener, R., Pienaar, J., Rambally Greener, L., Mabude, Z., & Smit, J. (2021). Fertility desires of people living with HIV: does the implementation of a sexual and reproductive health and HIV integration model change healthcare providers’ attitudes and clients’ desires?. BMC health services research, 21(1), 1-14.
  • 34. Mindry, D.,at all., Fertility Desires Among HIV-Infected Men and Women in Los Angeles County: Client Needs and Provider Perspectives, Matern Child Health J (2013) 17:593–600 DOI 10.1007/s10995-012-1035-6.
  • 35. Mindry,D.L.,at all., “We have to try and have this child before it is too late”: missed opportunities in client–provider communication on reproductive intentions of people living with HIV, AIDS Care, 2015 Vol. 27, No. 1, 25–30, http://dx.doi.org/10.1080/09540121.2014.951311.
  • 36. Mmbaga*,J.E.,Fertility desire and intention of people living with HIV/AIDS in Tanzania: a call for restructuring care and treatment services, BMC Public Health 2013, 13:86 http://www.biomedcentral.com/1471-2458/13/86.
  • 37. Moore1,*A.M. at all., Bucking social norms: Examining anomalous fertility aspirations in the face of HIV in Lusaka, Zambia, Soc Sci Med. 2014 October ; 119: 88–97. doi:10.1016/j.socscimed.2014.08.015.
  • 38. Mujugira,A.,at all.,Immune Defic Syndr. 2013 May 1; 63(1): e33–e35. doi:10.1097/QAI.0b013e318288bb32.
  • 39. Mumah, J. N., Ziraba, A. K., & Sidze, E. M. (2014). Effect of HIV status on fertility intention and contraceptive use among women in nine sub-Saharan African countries: evidence from Demographic and Health Surveys. Global health action, 7(1), 25579.
  • 40. Ngure K., at all.,My intention was a child but I was very afraid: Fertility intentions and HIV risk perceptions among HIV serodiscordant couples experiencing pregnancy in Kenya. AIDS Care. 2014 October; 26(10): 1283–1287. doi:10.1080/09540121.2014.911808.
  • 41. Niragire, F., Ndikumana, C., Nyirahabimana, M. G., & Uwizeye, D. (2021). Prevalence and factors associated with fertility desire among HIV-positive women in Rwanda in the context of improved life expectancy. Archives of Public Health, 79(1), 1-10.
  • 42. Nöstlinger,C., at all., Child desire in women and men living with HIV attending HIV outpatient clinics: Evidence from a European multicentre study, The European Journal of Contraception and Reproductive Health Care, 2013; 18: 251–263.
  • 43. Okome-Nkoumou§,M.,at all., Socio-Demographic and Behavioral Factors Associated with the Desire to Procreate Among Patients Living with HIV in Gabon, The Open AIDS Journal, 2015, Volume 9.
  • 44. Olowookere,S.A.,at all.,Fertility intentions of people living with HIV/AIDS at Osogbo, Southwest Nigeria, The European Journal of Contraception and Reproductive Health Care, 2013; 18: 61–67.
  • 45. Pintye J, at all., Fertility Decision-Making Among Kenyan HIV-Serodiscordant Couples Who Recently Conceived:Implications for Safer Conception Planning, AIDS PATIENT CARE and STDs Volume 29, Number 9, 2015.
  • 46. Rahangdale, L., at all., Pregnancy Intentions among Women Living with HIV in the United States, J Acquir Immune Defic Syndr. 2014 March 1; 65(3): 306–311. doi:10.1097/QAI.0000000000000014.
  • 47. Rochat,T.J.,at all., Towards a family-centered approach to HIV treatment and care for HIV-exposed children, their mothers and their families in poorly resourced settings, Future Virol. 2011 Jun; 6(6): 687–696. doi: 10.2217/fvl.11.45
  • 48. Rucinski, K. B., Schwartz, S. R., Powers, K. A., Pence, B. W., Chi, B. H., Black, V., ... & Pettifor, A. E. (2020). Fertility intentions and clinical care attendance among women living with HIV in South Africa. AIDS and Behavior, 24(6), 1585-1591.
  • 49. Shiferaw, T., Kiros, G., Birhanu, Z., Gebreyesus, H., Berhe, T., & Teweldemedhin, M. (2019). Fertility desire and associated factors among women on the reproductive age group of Antiretroviral treatment users in Jimma Town, South West Ethiopia. BMC research notes, 12(1), 1-8.
  • 50. Shrestha, N., Pokharel, R., Poudyal, A., Subedi, R., Mahato, N. K., Gautam, N., ... & Dhungana, G. P. (2020). Fertility Desire and Its Determinants Among People Living with HIV in Antiretroviral Therapy Clinic of Teku Hospital, Nepal. Hiv/aids (Auckland, NZ), 12, Snow,R.C., at all., The Social Legacy of AIDS: Fertility Aspirations Among HIV-Affected Women in Uganda, American Journal of Public Health | February 2013, Vol 103, No. 2.
  • 51. Steiner,R.J.,at all.,Engaging HIV Care Providers in Conversations With Their Reproductive-Age Patients About Fertility Desires and Intentions: A Historical Review of the HIV Epidemic in the United States, American Journal of Public Health, August 2013, Vol 103, No. 8.
  • 52. Thomson,A.K., at all., Fertility Desires and Preferences for Safer Conception Strategies among People Receiving Care for HIV at a Publicly-Funded Clinic in Seattle, WA, AIDS Care. 2018 January ; 30(1): 121–129. doi:10.1080/09540121.2017.1390541.
  • 53. Wagner, G.J., and Wanyenze,R., Fertility Desires and Intentions and . the Relationship to Consistent Condom Use and Provider Communication Regarding Childbearing Among HIV Clients in Uganda, ISRN Infect Dis. ; 2013: . doi:10.5402/2013/478192.
  • 54. Wanyenze1*,R.K., at all.,Fertility desires and unmet need for family planning among HIV infected individuals in two HIV clinics with differing models of family planning service delivery, BMC Women's Health (2015) 15:5 DOI 10.1186/s12905-014-0158-x.
  • 55. Wanyenze1*,R.K.,at all., Fertility and contraceptive decision-making and support for HIV infected individuals: client and provider experiences and perceptions at two HIV clinics in Uganda, BMC Public Health 2013, 13:98 http://www.biomedcentral.com/1471-2458/13/98.
  • 56. Warren*,C.A.,and Abuya,T., Family planning practices and pregnancy intentions among HIV-positive and HIV-negative postpartum women in Swaziland: a cross sectional survey, BMC Pregnancy and Childbirth 2013, 13:150 http://www.biomedcentral.com/1471-2393/13/150.
  • 57. Wekesa1, E.*and Coast E., Fertility Desires among Men and Women Living with HIV/AIDS in Nairobi Slums: A Mixed Methods Study, Fertility Desires and HIV in Kenyan Slums, August 2014,Volume 9,Issue 8.
  • 58. Withers,M.,at all., Fertility intentions among HIV-infected, sero-concordant Kenyan couples in Nyanza Province, Kenya, Cult Health Sex. 2013 November ; 15(10): .doi:10.1080/13691058.2013.811289.
  • 59. World Health Organization 2018 https://www.who.int/
  • 60. Zyl,C.A.,and Visser, M.J.,* Reproductive desires of men and women living with HIV: implications for family planning counselling, Reproductive BioMedicine Online (2015) 31, 434–442.
Toplam 60 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hemşirelik
Bölüm Derleme Makale
Yazarlar

Özlem Çiftçi 0000-0002-2378-3461

Nevin Şahin 0000-0002-6845-2690

Yayımlanma Tarihi 31 Temmuz 2022
Kabul Tarihi 30 Temmuz 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 8 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Çiftçi, Ö., & Şahin, N. (2022). Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri ve Etkileyen Faktörler. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 8(2), 83-96.
AMA Çiftçi Ö, Şahin N. Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri ve Etkileyen Faktörler. KASHED. Temmuz 2022;8(2):83-96.
Chicago Çiftçi, Özlem, ve Nevin Şahin. “Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri Ve Etkileyen Faktörler”. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi 8, sy. 2 (Temmuz 2022): 83-96.
EndNote Çiftçi Ö, Şahin N (01 Temmuz 2022) Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri ve Etkileyen Faktörler. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi 8 2 83–96.
IEEE Ö. Çiftçi ve N. Şahin, “Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri ve Etkileyen Faktörler”, KASHED, c. 8, sy. 2, ss. 83–96, 2022.
ISNAD Çiftçi, Özlem - Şahin, Nevin. “Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri Ve Etkileyen Faktörler”. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi 8/2 (Temmuz 2022), 83-96.
JAMA Çiftçi Ö, Şahin N. Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri ve Etkileyen Faktörler. KASHED. 2022;8:83–96.
MLA Çiftçi, Özlem ve Nevin Şahin. “Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri Ve Etkileyen Faktörler”. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, c. 8, sy. 2, 2022, ss. 83-96.
Vancouver Çiftçi Ö, Şahin N. Kendileri Ya Da Partner/Eşleri HIV Pozitif Olan Bireylerin Doğurganlık Niyetleri ve Etkileyen Faktörler. KASHED. 2022;8(2):83-96.