Çalışmanın amacı: Mikro havzadaki akarsuların akış süreçlerinin belirlenmesinde topoğrafya ve iklim koşulları etkili olur. Günümüzde havzalarda su ve toprak koruma önlemleri için yönetim planları yapılmaktadır.
Çalışma alanı: Bu çalışma, CBS tabanlı mekansal bir yaklaşım kullanılarak Gümüşhane Yukaru Harşit mikro havzasındaki akarsuları karakterize etmek ve önceliklendirmek için gerçekleştirilmiştir.
Materyal ve yöntem: Gümüşhane mikro havzası için drenaj yoğunluğu, eğim, arazi kullanım tipleri ve akarsu sınıfı gibi temel havza özellikleri değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır. Drenaj yoğunluğu (Dd), akış frekansı (Fs), eğim (S), arazi akışının uzunluğu (Lg) ve arazi kullanımı (Lu) için her parametre için kapsamlı bir değer hesaplanmış ve katmanlar olarak birleştirilmiştir.
Temel sonuçlar: Drenaj yoğunluğu, akarsu akış sıklığı ve mikro havzanın biçim faktörü -4 ile 26 arasındadır. Son olarak, ağırlıklı sıralamalar özetlenmiştir ve tüm mikro havzalar, risk indeksine göre olarak beş sınıfa ayrılmıştır. Risk sınıfları; çok düşük risk, düşük risk, orta risk, yüksek risk ve çok yüksek risk olarak ayrılmıştır. CBS yazılımıyla arazi kullanım türü katmanı üzerine nihai risk katmanı bindirilmiştir. Çok yüksek riskli alanlar içindeki 739 ha verimli orman alanı daha sonra risksiz alanlar olarak değiştirilmiştir.
Araştırma vurguları: Akarsuların taşıma kapasitesi, Gümüşhane mikro havzasındaki akarsuların yoğunlukları kullanılarak hesaplanmıştır. Arazi kullanım değerlerinin bulunduğu mahallerden geçen akarsuların ürettiği risk değerleri belirlenmiştir.
Aim of study: Topography and climatic conditions have effected in determining the processes of the streams of the micro-watershed. Nowadays, the management plans were made for water and soil protection measures in the basins.
Area of study: This study was carried outto characterize and prioritize the streams of the Gumushane upper Harşit micro-watershed using a GIS-based spatial approach.
Material and methods: Fundamental watershed characteristics including drainage density, slope, land use types, and stream class were evaluated and interpreted for the Gumushane micro-watershed. Calculatea comprehensive value for each parameter, drainage density (Dd), flow frequency (Fs), slope (S), length of land flow (Lg), and land use (Lu) was used.
Main results: The drainage density, stream flow frequency, and form factor of the microwatershed are from -4 to 26. Finally, the weighted rankings were summarized, and all micro-watersheds were categorized to five classes based on the risk index as very low risk, low risk, medium risk, high risk, and very high risk. This risk map overlaid to land use type maps in GIS where risk areas were evaluated in the finalrisk results. The 739 ha productive forest area within very high-risk areas was changed to non-risk parameters.
Highlights: The carrying capacity of streams was calculated using the stream density of streams in the Gumushane micro-watershed. The risk values produced by streams that pass through neighborhoods where land use values for preventing erosion are present.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Watershed Management in Forestry |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Early Pub Date | September 29, 2023 |
Publication Date | October 1, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 23 Issue: 2 |