Risale-i Nur Hareketinin Öncü Şahsiyeti: Zübeyir Gündüzalp

Year 2021, Issue: 11, 171 - 216, 30.06.2021

İbrahim Kaygusuz

Abstract

Dinȋ grupların ortaya çıkmasında tarihȋ/dinȋ şahsiyetlere ait düşünce ve idealler önemli rol oynamaktadır. Toplumda önemli izler bırakan din âlimlerine ait fikirleri ve metinleri yaşatma arzusu, manevi şahsiyetlere ait hatıraları sonraki nesillere aktarma çabası ve müntesiplerin bir arada kalma ihtiyacı, dinȋ hareketlerin ortaya çıkışını sağlayan temel etkenlerdir. Dinȋ hareketlerin kurulmasında kurucu aktörle birlikte ilk halka talebelerinin de önemli rolü bulunmaktadır. Modern dönemde Türkiye’de ortaya çıkan büyük dinȋ grupların başında Risale-i Nur hareketi gelmektedir. Bu hareketin şekillenmesinde, toplumsal taban bulmasında ve kültürel mirasının korunmasında Said Nursi’den sonra rol oynayan birçok öncü şahsiyet bulunmaktadır. Zübeyir Gündüzalp, bunların başında gelmektedir. Risale-i Nur hareketinin en etkin kurucu aktörlerinden birisi olan Zübeyir Gündüzalp, Said Nursî’den sonra hareketin içinde en çok bilinen ve saygı duyulan bir isimdir. Bediüzzaman Said Nursi’ye hayatında en çok hizmet eden kişi Zübeyir Gündüzalp olmuştur. Gündüzalp, Said Nursi’nin vefatından sonra takipçilerinin çoğuna göre model bir insan olmuş ve bu ekolün varlığının/değerlerinin yaşatılmasında merkezi bir rol oynamıştır. Bu makale nitel bir araştırma olup çalışmamızda betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır.

Keywords

Din Sosyolojisi, Dini gruplar, Nurculuk hareketi, Said Nursi, Risale-i Nur, Zübeyir Gündüzalp

The Pioneering Personality of the Risale-i Nur Movement: Zubeyir Gunduzalp

Abstract

Thoughts and ideals of religious and historical personalities have a significant role in the emergence of religious groups. The basic factors that provide the rise of religious movements are the demand to keep alive the thoughts and texts of religious scholars who deeply influenced the society, the efforts to convey the memories of the spiritual personalities to the coming generations, and the need of the followers to stay in unity. The founding actors of the religious movements are, in general, not the spiritual personalities with which the groups affiliate themselves, but the members of the initial chain of their disciples. The Risale-i Nur movement is one of the leading religious groups emerged in the modern Turkey. There are many pioneering personalities having role after Said Nursi in the shaping of the movement, finding a social base and the preservation of its cultural heritage. Zubeyir Gunduzalp is the first of them. Being the most influential founding actor of the Risale-i Nur movement, he is the person mostly known and respected after Said Nursi. He has been the person who most served Bediuzzaman Said Nursi in his lifetime. Gunduzalp became a model person in the movement after Said Nursi's death and played a central role in keeping the existence / values of this school alive. This article is a qualitative study, and it uses the method of descriptive analysis.

Keywords

Sociology of religion, Religious groups, Nurculuk movement, Said Nursi, Risale-i Nur, Zubeyir Gunduzalp

References

• Atasoy, İhsan. Nur’un Büyük Kumandanı Zübeyir Gündüzalp. İstanbul: Nesil Yayınları, 2005.
• Çiçek, Ömer. Üstadım Bediüzzaman Said Nursi’nin Hayatı Meslek ve Meşrebi Risale-i Nur ve Nur Talebeleri Zübeyir Gündüzalp, İstanbul: İttihad Yayınları, 2011.
• Gündüzalp, Zübeyir. Altın Prensipler. İstanbul: Yeni Asya Neşriyat, 2004.
• Gündüzalp, Zübeyir. Yolumuzu Aydınlatan Işık. İstanbul: Nesil Yayınları, 2000.
• https://www.risaleajans.com/nur-alemi/zubeyir-gunduzalp-kimdir (Erişim tarihi: 15.12. 2020).
• http://risaleoku.com/oku/davaadam2/6 (Erişim tarihi: 15.12. 2020).
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Zübeyir_Gündüzalp (Erişim tarihi: 20.12.2020).
• İstanbul İlim Kütlür Vakfı, Nur'un sadık talebesi Zübeyir Gündüzalp'i rahmetle yad ediyoruz... https://www.iikv.org/i/2235-nurun-sadik-talebesi-zubeyir-gunduzalpi-rahmetle-yad-ediyoruz ( 21.12.2020).
• Kaygusuz, İbrahim. Davaya Adanan Bir Ömür Mustafa Türkmenoğlu. İstanbul: Yeni Asya Neşriyat, 2005.
• Kaygusuz, İbrahim. Zübeyir Gündüzalp Hayatı-Mefkûresi. İstanbul: Yeni Asya Neşriyat, 2007.
• Kırkıncı, Mehmet. Hayatım-Hatıralarım. İstanbul: Zafer Yayınları, 2004.
• Nursî, Bediüzzaman Said. Barla Lâhikası. İstanbul: Söz Matbaacılık Yayıncılık, 2012.
• Nursi, Bediüzzaman Said. Emirdağ Lahikası.İstanbul: Söz Matbaacılık Yayıncılık, 2012.
• Nursî, Bediüzzaman Said. Kastamonu Lâhikası. İstanbul: Söz Matbaacılık Yayıncılık, 2012.
• Nursi, Bediüzzaman Said Lem’alar. (e Risale, Erişim Tarihi, 21.01.202, 18:31, http://www.erisale.com/#content.tr.3.443).
• Nursi, Bediüzzaman Said. Lem’alar. İstanbul: Söz Matbaacılık Yayıncılık, 2014.
• Nursi, Bediüzzaman Said. Sözler. İstanbul: Söz Matbaacılık Yayıncılık, 2014.
• Nursi, Bediüzzaman Said. Şualar. İstanbul: Söz Matbaacılık Yayıncılık, 2012.
• Özcan, Ömer. Risâle-i Nur Hizmetkarları Ağabeyler Anlatıyor I. İstanbul: Nesil Yayınları, 2006.
• Şahiner, Necmeddin. Nur’a Adanan Bir Ömür Zübeyir Abi. İstanbul: Nesil Yayınları, 2004.
• Şahiner, Necmettin. Son Şahitler Bediüzzaman Said Nursi’yi Anlatıyor 3. Ed. Mehmet Paksu. İstanbul: Yeni Asya Yayınları,1994.