Divan Şiiri Poetikası (17. Yüzyıl)

Year 2019, Volume: 1 Issue: 1, 172 - 175, 29.09.2019

Zafer Topak

Abstract

Türk edebiyatında şiir sanatı ve teorisine dair yazılan eserlere
bakıldığında Türk şairlerin poetika kavramını uzun bir dönem kullanmadığı
görülür. Bu alanda yazılan ve bu başlığın kullanıldığı ilk eser Aristotales’in
Poetika’sı olduğu için başlangıçta Batı’nın bu konuda önde, Türk edebiyatının
ise geride olduğu gibi yanlış bir algı oluşmuştur. Hâlbuki Türk şairler
Poetika’yı hem okumuş ve hem de “şiir sanatı” karşılığıyla çevirmiş ve
geliştirmişlerdir. Poetika teriminin Türk şiirinde kullanılışı her ne kadar
Cumhuriyet dönemine rastlasa da başta Fârâbî ve İbn-i Sînâ olmak üzere sonraki
dönemlerde de birçok şair ve yazar, eserlerinde poetik görüş ve düşüncelere yer
yermiş; şiir sanatının hemen her konusuyla ilgilenmişlerdir. Geçmişten günümüze Türk şiiri içerisinde farklı şiir anlayışları, bunlara
bağlı olarak da farklı şiir poetikaları oluşmuştur ve oluşmaya da devam
etmektedir. Bu değişim, Türk şiiri adına elbette bir zenginliktir. Türk şiir
tarihinin gerek zaman gerekse edebî faaliyet bakımından en geniş ve yoğun
dönemini teşkil eden Divan şiiri ise bu zenginlik içerisinde önemli ve saygın
bir yere sahiptir. Yapılan araştırma ve incelemeler, bu geleneğin önemli
eserleri olan divanların zengin bir poetik içeriğe sahip olduğunu göstermiştir.
Divan şairleri bilhassa şiir ve şaire dâir türlü benzetme, tespit ve
değerlendirmelerde bulunmuşlar, bunları bazen divanlarının dîbâce kısımlarında
müstakil olarak, çoğunlukla da şiirlerinin arasına serpiştirerek ifade
etmişlerdir. Gerek ayrı ayrı divan şairlerinin gerekse bir bütün olarak divan
şiirinin poetikasını tespit edebilmek için başta divanlar olmak üzere, ilgili
eserlerin ayrıntılı bir şekilde incelenip tahlil edilmesi gerekmektedir. Son
yıllarda -henüz istenilen düzeyde olmasa da- bu bağlamda yazılan makale ve incelemelerde
bir artış gözlenmektedir. Dr. Abdulkadir Erkal’ın 2009 yılında çıkan Divan
Şiiri Poetikası (17. Yüzyıl) adlı inceleme eseri de bu alana katkı sağlamak
için yerini almıştır.

Keywords

Abdulkadir Erkal, Divan Şiiri Poetikası, 17.Yüzyıl

References

• Dr. Abdulkadir Erkal, Divan Şiiri Poetikası (17. Yüzyıl), Birleşik Yayınları, Ankara 2009, 368 s.