Research Article
BibTex RIS Cite

Year 2022, Volume: 5 Issue: 2, 1 - 45, 31.12.2022

Ebru Delihasanoğlu Çiftci

Abstract

Keywords

Dede Korkut Türkmen Sahra Dilbilim Kültürdilbilim Türkçe

References

  • AKAR, Ali, Türk Dili Tarihi, İstanbul 2016.
  • ALİMOV, Rysbek, “Aşık Oyununda Kemik Yüzlerinin Adlarının Kökeni Üzerine”, Uluslararası İdil-Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 2, 2019.
  • ARTUN, Erman, “Türk Halk Kültüründe Mani Söyleme Geleneği, Manilerin İletişim Boyutu ve İşlevselliği”, 26 Aralık 2020 tarihinde http://www.turkoloji.cukurova.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_mani_islevsellik.pdf adresinden erişildi, 2007.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk I, Ankara 2018.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk IV, Ankara 2018, s. 723.
  • ATİK GÜRBÜZ, İncinur, “Osmanlı Dönemi Metinlerinde Ekmek ve Ekmekle İlgili Anlam Çerçeveleri”, Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, C. 3, S. 4, 2019.
  • ATSIZ, Nihal, Deli Kurt, İstanbul 2015.
  • BELEK, Kayrat, “Eski Türklerde At ve At Kültürü”, Gazi Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Dergisi, Ankara 2015.
  • CLAUSON, Sir Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth- Century Turkish, England 1992.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük I, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük II, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük III, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük IV, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük V, İstanbul 2007.
  • ÇELİK, Serkan, “Türk Kültüründe Geçmişten Günümüze ‘Davul’”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. 6, S. 8, 2017.
  • ÇOBAN, Ramazan Volkan, “Türk Mitolojisinde İyilik Tanrısı Ülgen’in İnanıştaki Yeri, Tasviri ve Kökeni”, Bilim ve Kültür- Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, Y. 1, S. 1.
  • DELİHASANOĞLU ÇİFTCİ, Ebru, Dede Korkut Kitabı / Türkmen Sahra Nüshasının Kültürdilbilim Çerçevesinde İncelenmesi(Yüksek Lisans Tezi), Karabük 2022.
  • DEMİRCİ, Kerim, Türkoloji için Dilbilim: Konular Kavramlar Teoriler, Ankara 2017.
  • DEVELİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara 2017.
  • DIYKANBAYEVA, Mayramgül, “Çin Kırgızlarının Halk Edebiyatı ve Gelenek Görenekleri”, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 19, Kars 2017.
  • EKİCİ, Metin, Dede Korkut Kitabı, Türkistan/Türkmen Sahra Nüshası, Soylamalar ve 13. Boy: Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi, Orijinal Metin(Tıpkıbasım)-Transkripsiyon-Aktarma, İstanbul 2019.
  • ENVERİ, Ekber, “Türk Yaratılış Mitlerinde Toprak”, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, C. 11, S. 24, İstanbul 2018.
  • ERCİLASUN, Ahmet Bican ve AKKOYUNLU, Ziyat, Dîvânu Lugâti’t- Türk: Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, Ankara 2018.
  • ERDOĞAN, Emine ve AKARSLAN, Feyza, “Türk Mitoloji Kültürünün Sanatsal Açıdan İncelenmesi”, Türk Kültürü ve Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 1(2), 2020.
  • ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı 1-2, Ankara 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Orhun Abideleri, İstanbul 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul 2013.
  • ERSOY, Mehmed Akif, Safahat, İstanbul 2012.
  • GÖHER VURAL, Feyzan, “Orta Asya Türk Dünyasında ‘Davul’un Önemi ve Simgesel Anlamı”, Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, C. 5, S. 20, 2013.
  • GÖKTAŞ, Ömer, Türk Kültüründe Ekmekle İlgili İnanışlar, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü(Yüksek Lisans Tezi), Sakarya 2011.
  • GÜLTEPE, Necati, Türk Mitolojisi: Yeni Araştırmalar Işığında, İzmir 2015.
  • GÜNGÖR, Harun, “Geleneksel Türk Dininden Anadolu’ya Taşınanlar”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara 2007.
  • İNAN, Abdulkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara 1986.
  • KAFESOĞLU, İbrahim, Umumî Türk Tarihi Hakkında Tespitler, Görüşler, Mülâhazalar, İstanbul 2017.
  • KARA KÜTÜKÇÜ, Nimet, “Sezai Karakoç’un ‘Köşe’ Şiirinin Kültürdilbilim Açısından İncelenmesi”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. 12, S. 1, Ordu 2022.
  • KARABULUT, Mustafa, “Mehmet Emin Yurdakul’un ‘Türkçe Şiirler’ine Bir Bakış”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 7, ISSN: 1308-9196, Adıyaman 2011.
  • KARAKUŞ, Yasin, “Klasik Edebiyatımızda Benzetme Unsuru Olarak İşlenen Üç Mescid: Mescid-i Harâm, Mescid-i Nebevî ve Mescid-i Aksâ”, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 2, Pamukkale 2020.
  • KOÇAK, Yunus, “Dedemoğlu”, Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Gazi Üniversitesi, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Merkezi, Ankara 2003.
  • KORKMAZ, Zeynep, Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara 1992.
  • KOŞİK, Halil Sercan, “Kâbe Hakkında Eski Anadolu Türkçesiyle Yazılmış Bir Eser: Kitâbu Vasfı Beytu’llâh”, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 1, 2020.
  • KOZAN, Olena, Kültürdilbilim Temel Kavramlar ve Sorunlar, Ankara 2014.
  • OKAY, Yeliz, Refik Halid Karay’ın Eserlerinin Halkbilim ve Toplumsal Değişim Açısından İncelenmesi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü(Doktora Tezi), Niğde 2018, s. 69.
  • ÖGEL, Bahaeddin, Türk Mitolojisi II, Ankara 1995.
  • ÖNAL, Mehmet Naci, “Dağ Kültü, Eren Kültü ve şenliklerinin Muğla’daki Yansımaları”, Bilig Dergisi, S. 25, 2003.
  • ÖZÇELİK, Sadettin, “Salur Kazan‟ın Atı Kara Göz(lü) müydü?”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, C. CVI, S. 750, 2014.
  • ÖZKAN, Mustafa, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul 2013.
  • PALA, İskender, Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, İstanbul 2016.
  • PAŞALIOĞLU, Canan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşlerinde Aile Konsepti”, Avrasya Uluslararası Araştırmaları Dergisi, C. 8, S. 25, Türkiye 2020.
  • ROUX, Jean Paul, Eski Türk Mitolojisi, Ankara 2011.
  • SAKAOĞLU, Saim, 101 Türk Efsanesi, Ankara 2014.
  • SARAÇ, Hakan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşünde ‘Dağ’ Kavramı(Kültürdilbilimsel Analiz)”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C. 0, S. 57, Erzurum 2016.
  • TATÇI, Mustafa, Yunus Emre Divanı I, Ankara 1990, s. 199.
  • TEKİN, Talat, Orhon Yazıtları Kül Tigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, Ankara 2019.
  • TEMİZKAN, Abdullah ve ÇOBAN, Recep Efe, “Dedem Korkut Kitabındaki Silah Terminolojisi Üzerine Bir İnceleme”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 15/2, 2015.
  • TOPRAK, Funda, “Defter-i Cengiz-nâme’de Boy Nişanları ve Damgalar”, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History or Turkic, C. 6/1, 2011.
  • TÜFEKÇİOĞLU, Seda, Türk Destanları ve Müzik Unsurları, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2006.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Asırdan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıkleriyle Tarama Sözlüğü II, İstanbul 1945.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Yüzyıldan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıklariyle Tarama Sözlüğü III, Ankara 1954.
  • TÜRK, Vahit, DOĞAN, Şaban, ŞERİFOĞLU, Yasin, Eski Anadolu Türkçesi Dersleri, İstanbul 2016.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü I, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü II, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü III, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü IV, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü V, Ankara 2019.
  • VARDAR, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul 2002.
  • YAŞA, Recep, “Türklerde Animist Düşüncenin Yansımaları: Kürek Kemiği ve Aşık Kemiği Falı”, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, C. 2, S. 3, 2016.
  • YAVUZ, Kemal, Garib-nâme 1/2, İstanbul 2000.
  • URL-1 https://islamansiklopedisi.org.tr/cebrail Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-2 https://tr.wikipedia.org/wiki/Cebr%C3%A2il Erişim Tarihi: 30.03.2021
  • URL-3 http://www.okcularvakfi.org/Turk-Okculugu-s-17 Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-4 https://edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-terimleri-mazmunlar/cebrailcibril-siirimizde-cebrail/5003 Erişim Tarihi: 14.04.2021
  • URL-5 https://www.nisanyansozluk.com/?k=ekmek&lnk=1 Erişim Tarihi: 18.04.2020
  • URL-6 https://tr.wiktionary.org/wiki/ekmek Erişim Tarihi: 19.04.2021
  • URL-7 https://www.nisanyansozluk.com/?k=kabe Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-8 https://www.turkcebilgi.com/kabe'nin_hikayesi Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-9 https://islamansiklopedisi.org.tr/kabe Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-10 http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmed-fakih Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-11 https://sites.google.com/site/archeryturkish/osmanl%C4%B1yayyap%C4%B1m%C4% B1hakk%C4%B1ndagenelbilgiler Erişim Tarihi: 05.12.2020
  • URL-12 https://www.antoloji.com/yay-siiri/ Erişim Tarihi: 06.12.2020
  • URL-13 https://www.antoloji.com/kurt-2-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-14 https://www.antoloji.com/kurt-ile-ayi-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-15 https://www.zdergisi.istanbul/makale/ata-senfoni-245 Erişim Tarihi: 12.12.2020
  • URL-16 https://www.nisanyansozluk.com/?k=t%C3%BCrk Erişim Tarihi: 21.12.2020
  • URL-17 https://www.nisanyansozluk.com/?k=a%C5%9F%C4%B1k2&lnk=1 Erişim Tarihi: 14.06.2021
  • URL-18 https://ergezer.net/asik-oyunu.html Erişim Tarihi: 26.06.2021
  • URL-19 https://tr.wiktionary.org/wiki/a%C5%9F%C4%B1k_atmak Erişim Tarihi: 15.06.2021
  • URL-20 https://edebiyatvesanatakademisi.com/sabahattin-ali-siirleri/goklerde-kartalgibiydim/25975 Erişim Tarihi: 27. 06. 2021

Year 2022, Volume: 5 Issue: 2, 1 - 45, 31.12.2022

Ebru Delihasanoğlu Çiftci

Abstract

Keywords

Dede Korkut Türkmen Sahra Dilbilim Kültürdilbilim Türkçe

References

  • AKAR, Ali, Türk Dili Tarihi, İstanbul 2016.
  • ALİMOV, Rysbek, “Aşık Oyununda Kemik Yüzlerinin Adlarının Kökeni Üzerine”, Uluslararası İdil-Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 2, 2019.
  • ARTUN, Erman, “Türk Halk Kültüründe Mani Söyleme Geleneği, Manilerin İletişim Boyutu ve İşlevselliği”, 26 Aralık 2020 tarihinde http://www.turkoloji.cukurova.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_mani_islevsellik.pdf adresinden erişildi, 2007.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk I, Ankara 2018.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk IV, Ankara 2018, s. 723.
  • ATİK GÜRBÜZ, İncinur, “Osmanlı Dönemi Metinlerinde Ekmek ve Ekmekle İlgili Anlam Çerçeveleri”, Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, C. 3, S. 4, 2019.
  • ATSIZ, Nihal, Deli Kurt, İstanbul 2015.
  • BELEK, Kayrat, “Eski Türklerde At ve At Kültürü”, Gazi Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Dergisi, Ankara 2015.
  • CLAUSON, Sir Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth- Century Turkish, England 1992.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük I, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük II, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük III, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük IV, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük V, İstanbul 2007.
  • ÇELİK, Serkan, “Türk Kültüründe Geçmişten Günümüze ‘Davul’”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. 6, S. 8, 2017.
  • ÇOBAN, Ramazan Volkan, “Türk Mitolojisinde İyilik Tanrısı Ülgen’in İnanıştaki Yeri, Tasviri ve Kökeni”, Bilim ve Kültür- Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, Y. 1, S. 1.
  • DELİHASANOĞLU ÇİFTCİ, Ebru, Dede Korkut Kitabı / Türkmen Sahra Nüshasının Kültürdilbilim Çerçevesinde İncelenmesi(Yüksek Lisans Tezi), Karabük 2022.
  • DEMİRCİ, Kerim, Türkoloji için Dilbilim: Konular Kavramlar Teoriler, Ankara 2017.
  • DEVELİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara 2017.
  • DIYKANBAYEVA, Mayramgül, “Çin Kırgızlarının Halk Edebiyatı ve Gelenek Görenekleri”, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 19, Kars 2017.
  • EKİCİ, Metin, Dede Korkut Kitabı, Türkistan/Türkmen Sahra Nüshası, Soylamalar ve 13. Boy: Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi, Orijinal Metin(Tıpkıbasım)-Transkripsiyon-Aktarma, İstanbul 2019.
  • ENVERİ, Ekber, “Türk Yaratılış Mitlerinde Toprak”, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, C. 11, S. 24, İstanbul 2018.
  • ERCİLASUN, Ahmet Bican ve AKKOYUNLU, Ziyat, Dîvânu Lugâti’t- Türk: Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, Ankara 2018.
  • ERDOĞAN, Emine ve AKARSLAN, Feyza, “Türk Mitoloji Kültürünün Sanatsal Açıdan İncelenmesi”, Türk Kültürü ve Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 1(2), 2020.
  • ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı 1-2, Ankara 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Orhun Abideleri, İstanbul 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul 2013.
  • ERSOY, Mehmed Akif, Safahat, İstanbul 2012.
  • GÖHER VURAL, Feyzan, “Orta Asya Türk Dünyasında ‘Davul’un Önemi ve Simgesel Anlamı”, Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, C. 5, S. 20, 2013.
  • GÖKTAŞ, Ömer, Türk Kültüründe Ekmekle İlgili İnanışlar, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü(Yüksek Lisans Tezi), Sakarya 2011.
  • GÜLTEPE, Necati, Türk Mitolojisi: Yeni Araştırmalar Işığında, İzmir 2015.
  • GÜNGÖR, Harun, “Geleneksel Türk Dininden Anadolu’ya Taşınanlar”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara 2007.
  • İNAN, Abdulkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara 1986.
  • KAFESOĞLU, İbrahim, Umumî Türk Tarihi Hakkında Tespitler, Görüşler, Mülâhazalar, İstanbul 2017.
  • KARA KÜTÜKÇÜ, Nimet, “Sezai Karakoç’un ‘Köşe’ Şiirinin Kültürdilbilim Açısından İncelenmesi”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. 12, S. 1, Ordu 2022.
  • KARABULUT, Mustafa, “Mehmet Emin Yurdakul’un ‘Türkçe Şiirler’ine Bir Bakış”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 7, ISSN: 1308-9196, Adıyaman 2011.
  • KARAKUŞ, Yasin, “Klasik Edebiyatımızda Benzetme Unsuru Olarak İşlenen Üç Mescid: Mescid-i Harâm, Mescid-i Nebevî ve Mescid-i Aksâ”, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 2, Pamukkale 2020.
  • KOÇAK, Yunus, “Dedemoğlu”, Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Gazi Üniversitesi, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Merkezi, Ankara 2003.
  • KORKMAZ, Zeynep, Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara 1992.
  • KOŞİK, Halil Sercan, “Kâbe Hakkında Eski Anadolu Türkçesiyle Yazılmış Bir Eser: Kitâbu Vasfı Beytu’llâh”, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 1, 2020.
  • KOZAN, Olena, Kültürdilbilim Temel Kavramlar ve Sorunlar, Ankara 2014.
  • OKAY, Yeliz, Refik Halid Karay’ın Eserlerinin Halkbilim ve Toplumsal Değişim Açısından İncelenmesi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü(Doktora Tezi), Niğde 2018, s. 69.
  • ÖGEL, Bahaeddin, Türk Mitolojisi II, Ankara 1995.
  • ÖNAL, Mehmet Naci, “Dağ Kültü, Eren Kültü ve şenliklerinin Muğla’daki Yansımaları”, Bilig Dergisi, S. 25, 2003.
  • ÖZÇELİK, Sadettin, “Salur Kazan‟ın Atı Kara Göz(lü) müydü?”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, C. CVI, S. 750, 2014.
  • ÖZKAN, Mustafa, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul 2013.
  • PALA, İskender, Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, İstanbul 2016.
  • PAŞALIOĞLU, Canan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşlerinde Aile Konsepti”, Avrasya Uluslararası Araştırmaları Dergisi, C. 8, S. 25, Türkiye 2020.
  • ROUX, Jean Paul, Eski Türk Mitolojisi, Ankara 2011.
  • SAKAOĞLU, Saim, 101 Türk Efsanesi, Ankara 2014.
  • SARAÇ, Hakan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşünde ‘Dağ’ Kavramı(Kültürdilbilimsel Analiz)”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C. 0, S. 57, Erzurum 2016.
  • TATÇI, Mustafa, Yunus Emre Divanı I, Ankara 1990, s. 199.
  • TEKİN, Talat, Orhon Yazıtları Kül Tigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, Ankara 2019.
  • TEMİZKAN, Abdullah ve ÇOBAN, Recep Efe, “Dedem Korkut Kitabındaki Silah Terminolojisi Üzerine Bir İnceleme”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 15/2, 2015.
  • TOPRAK, Funda, “Defter-i Cengiz-nâme’de Boy Nişanları ve Damgalar”, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History or Turkic, C. 6/1, 2011.
  • TÜFEKÇİOĞLU, Seda, Türk Destanları ve Müzik Unsurları, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2006.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Asırdan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıkleriyle Tarama Sözlüğü II, İstanbul 1945.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Yüzyıldan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıklariyle Tarama Sözlüğü III, Ankara 1954.
  • TÜRK, Vahit, DOĞAN, Şaban, ŞERİFOĞLU, Yasin, Eski Anadolu Türkçesi Dersleri, İstanbul 2016.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü I, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü II, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü III, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü IV, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü V, Ankara 2019.
  • VARDAR, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul 2002.
  • YAŞA, Recep, “Türklerde Animist Düşüncenin Yansımaları: Kürek Kemiği ve Aşık Kemiği Falı”, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, C. 2, S. 3, 2016.
  • YAVUZ, Kemal, Garib-nâme 1/2, İstanbul 2000.
  • URL-1 https://islamansiklopedisi.org.tr/cebrail Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-2 https://tr.wikipedia.org/wiki/Cebr%C3%A2il Erişim Tarihi: 30.03.2021
  • URL-3 http://www.okcularvakfi.org/Turk-Okculugu-s-17 Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-4 https://edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-terimleri-mazmunlar/cebrailcibril-siirimizde-cebrail/5003 Erişim Tarihi: 14.04.2021
  • URL-5 https://www.nisanyansozluk.com/?k=ekmek&lnk=1 Erişim Tarihi: 18.04.2020
  • URL-6 https://tr.wiktionary.org/wiki/ekmek Erişim Tarihi: 19.04.2021
  • URL-7 https://www.nisanyansozluk.com/?k=kabe Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-8 https://www.turkcebilgi.com/kabe'nin_hikayesi Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-9 https://islamansiklopedisi.org.tr/kabe Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-10 http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmed-fakih Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-11 https://sites.google.com/site/archeryturkish/osmanl%C4%B1yayyap%C4%B1m%C4% B1hakk%C4%B1ndagenelbilgiler Erişim Tarihi: 05.12.2020
  • URL-12 https://www.antoloji.com/yay-siiri/ Erişim Tarihi: 06.12.2020
  • URL-13 https://www.antoloji.com/kurt-2-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-14 https://www.antoloji.com/kurt-ile-ayi-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-15 https://www.zdergisi.istanbul/makale/ata-senfoni-245 Erişim Tarihi: 12.12.2020
  • URL-16 https://www.nisanyansozluk.com/?k=t%C3%BCrk Erişim Tarihi: 21.12.2020
  • URL-17 https://www.nisanyansozluk.com/?k=a%C5%9F%C4%B1k2&lnk=1 Erişim Tarihi: 14.06.2021
  • URL-18 https://ergezer.net/asik-oyunu.html Erişim Tarihi: 26.06.2021
  • URL-19 https://tr.wiktionary.org/wiki/a%C5%9F%C4%B1k_atmak Erişim Tarihi: 15.06.2021
  • URL-20 https://edebiyatvesanatakademisi.com/sabahattin-ali-siirleri/goklerde-kartalgibiydim/25975 Erişim Tarihi: 27. 06. 2021

Year 2022, Volume: 5 Issue: 2, 1 - 45, 31.12.2022

Ebru Delihasanoğlu Çiftci

Abstract

Keywords

Dede Korkut Türkmen Sahra Dilbilim Kültürdilbilim Türkçe

References

  • AKAR, Ali, Türk Dili Tarihi, İstanbul 2016.
  • ALİMOV, Rysbek, “Aşık Oyununda Kemik Yüzlerinin Adlarının Kökeni Üzerine”, Uluslararası İdil-Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 2, 2019.
  • ARTUN, Erman, “Türk Halk Kültüründe Mani Söyleme Geleneği, Manilerin İletişim Boyutu ve İşlevselliği”, 26 Aralık 2020 tarihinde http://www.turkoloji.cukurova.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_mani_islevsellik.pdf adresinden erişildi, 2007.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk I, Ankara 2018.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk IV, Ankara 2018, s. 723.
  • ATİK GÜRBÜZ, İncinur, “Osmanlı Dönemi Metinlerinde Ekmek ve Ekmekle İlgili Anlam Çerçeveleri”, Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, C. 3, S. 4, 2019.
  • ATSIZ, Nihal, Deli Kurt, İstanbul 2015.
  • BELEK, Kayrat, “Eski Türklerde At ve At Kültürü”, Gazi Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Dergisi, Ankara 2015.
  • CLAUSON, Sir Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth- Century Turkish, England 1992.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük I, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük II, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük III, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük IV, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük V, İstanbul 2007.
  • ÇELİK, Serkan, “Türk Kültüründe Geçmişten Günümüze ‘Davul’”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. 6, S. 8, 2017.
  • ÇOBAN, Ramazan Volkan, “Türk Mitolojisinde İyilik Tanrısı Ülgen’in İnanıştaki Yeri, Tasviri ve Kökeni”, Bilim ve Kültür- Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, Y. 1, S. 1.
  • DELİHASANOĞLU ÇİFTCİ, Ebru, Dede Korkut Kitabı / Türkmen Sahra Nüshasının Kültürdilbilim Çerçevesinde İncelenmesi(Yüksek Lisans Tezi), Karabük 2022.
  • DEMİRCİ, Kerim, Türkoloji için Dilbilim: Konular Kavramlar Teoriler, Ankara 2017.
  • DEVELİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara 2017.
  • DIYKANBAYEVA, Mayramgül, “Çin Kırgızlarının Halk Edebiyatı ve Gelenek Görenekleri”, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 19, Kars 2017.
  • EKİCİ, Metin, Dede Korkut Kitabı, Türkistan/Türkmen Sahra Nüshası, Soylamalar ve 13. Boy: Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi, Orijinal Metin(Tıpkıbasım)-Transkripsiyon-Aktarma, İstanbul 2019.
  • ENVERİ, Ekber, “Türk Yaratılış Mitlerinde Toprak”, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, C. 11, S. 24, İstanbul 2018.
  • ERCİLASUN, Ahmet Bican ve AKKOYUNLU, Ziyat, Dîvânu Lugâti’t- Türk: Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, Ankara 2018.
  • ERDOĞAN, Emine ve AKARSLAN, Feyza, “Türk Mitoloji Kültürünün Sanatsal Açıdan İncelenmesi”, Türk Kültürü ve Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 1(2), 2020.
  • ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı 1-2, Ankara 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Orhun Abideleri, İstanbul 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul 2013.
  • ERSOY, Mehmed Akif, Safahat, İstanbul 2012.
  • GÖHER VURAL, Feyzan, “Orta Asya Türk Dünyasında ‘Davul’un Önemi ve Simgesel Anlamı”, Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, C. 5, S. 20, 2013.
  • GÖKTAŞ, Ömer, Türk Kültüründe Ekmekle İlgili İnanışlar, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü(Yüksek Lisans Tezi), Sakarya 2011.
  • GÜLTEPE, Necati, Türk Mitolojisi: Yeni Araştırmalar Işığında, İzmir 2015.
  • GÜNGÖR, Harun, “Geleneksel Türk Dininden Anadolu’ya Taşınanlar”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara 2007.
  • İNAN, Abdulkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara 1986.
  • KAFESOĞLU, İbrahim, Umumî Türk Tarihi Hakkında Tespitler, Görüşler, Mülâhazalar, İstanbul 2017.
  • KARA KÜTÜKÇÜ, Nimet, “Sezai Karakoç’un ‘Köşe’ Şiirinin Kültürdilbilim Açısından İncelenmesi”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. 12, S. 1, Ordu 2022.
  • KARABULUT, Mustafa, “Mehmet Emin Yurdakul’un ‘Türkçe Şiirler’ine Bir Bakış”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 7, ISSN: 1308-9196, Adıyaman 2011.
  • KARAKUŞ, Yasin, “Klasik Edebiyatımızda Benzetme Unsuru Olarak İşlenen Üç Mescid: Mescid-i Harâm, Mescid-i Nebevî ve Mescid-i Aksâ”, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 2, Pamukkale 2020.
  • KOÇAK, Yunus, “Dedemoğlu”, Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Gazi Üniversitesi, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Merkezi, Ankara 2003.
  • KORKMAZ, Zeynep, Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara 1992.
  • KOŞİK, Halil Sercan, “Kâbe Hakkında Eski Anadolu Türkçesiyle Yazılmış Bir Eser: Kitâbu Vasfı Beytu’llâh”, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 1, 2020.
  • KOZAN, Olena, Kültürdilbilim Temel Kavramlar ve Sorunlar, Ankara 2014.
  • OKAY, Yeliz, Refik Halid Karay’ın Eserlerinin Halkbilim ve Toplumsal Değişim Açısından İncelenmesi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü(Doktora Tezi), Niğde 2018, s. 69.
  • ÖGEL, Bahaeddin, Türk Mitolojisi II, Ankara 1995.
  • ÖNAL, Mehmet Naci, “Dağ Kültü, Eren Kültü ve şenliklerinin Muğla’daki Yansımaları”, Bilig Dergisi, S. 25, 2003.
  • ÖZÇELİK, Sadettin, “Salur Kazan‟ın Atı Kara Göz(lü) müydü?”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, C. CVI, S. 750, 2014.
  • ÖZKAN, Mustafa, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul 2013.
  • PALA, İskender, Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, İstanbul 2016.
  • PAŞALIOĞLU, Canan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşlerinde Aile Konsepti”, Avrasya Uluslararası Araştırmaları Dergisi, C. 8, S. 25, Türkiye 2020.
  • ROUX, Jean Paul, Eski Türk Mitolojisi, Ankara 2011.
  • SAKAOĞLU, Saim, 101 Türk Efsanesi, Ankara 2014.
  • SARAÇ, Hakan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşünde ‘Dağ’ Kavramı(Kültürdilbilimsel Analiz)”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C. 0, S. 57, Erzurum 2016.
  • TATÇI, Mustafa, Yunus Emre Divanı I, Ankara 1990, s. 199.
  • TEKİN, Talat, Orhon Yazıtları Kül Tigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, Ankara 2019.
  • TEMİZKAN, Abdullah ve ÇOBAN, Recep Efe, “Dedem Korkut Kitabındaki Silah Terminolojisi Üzerine Bir İnceleme”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 15/2, 2015.
  • TOPRAK, Funda, “Defter-i Cengiz-nâme’de Boy Nişanları ve Damgalar”, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History or Turkic, C. 6/1, 2011.
  • TÜFEKÇİOĞLU, Seda, Türk Destanları ve Müzik Unsurları, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2006.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Asırdan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıkleriyle Tarama Sözlüğü II, İstanbul 1945.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Yüzyıldan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıklariyle Tarama Sözlüğü III, Ankara 1954.
  • TÜRK, Vahit, DOĞAN, Şaban, ŞERİFOĞLU, Yasin, Eski Anadolu Türkçesi Dersleri, İstanbul 2016.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü I, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü II, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü III, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü IV, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü V, Ankara 2019.
  • VARDAR, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul 2002.
  • YAŞA, Recep, “Türklerde Animist Düşüncenin Yansımaları: Kürek Kemiği ve Aşık Kemiği Falı”, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, C. 2, S. 3, 2016.
  • YAVUZ, Kemal, Garib-nâme 1/2, İstanbul 2000.
  • URL-1 https://islamansiklopedisi.org.tr/cebrail Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-2 https://tr.wikipedia.org/wiki/Cebr%C3%A2il Erişim Tarihi: 30.03.2021
  • URL-3 http://www.okcularvakfi.org/Turk-Okculugu-s-17 Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-4 https://edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-terimleri-mazmunlar/cebrailcibril-siirimizde-cebrail/5003 Erişim Tarihi: 14.04.2021
  • URL-5 https://www.nisanyansozluk.com/?k=ekmek&lnk=1 Erişim Tarihi: 18.04.2020
  • URL-6 https://tr.wiktionary.org/wiki/ekmek Erişim Tarihi: 19.04.2021
  • URL-7 https://www.nisanyansozluk.com/?k=kabe Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-8 https://www.turkcebilgi.com/kabe'nin_hikayesi Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-9 https://islamansiklopedisi.org.tr/kabe Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-10 http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmed-fakih Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-11 https://sites.google.com/site/archeryturkish/osmanl%C4%B1yayyap%C4%B1m%C4% B1hakk%C4%B1ndagenelbilgiler Erişim Tarihi: 05.12.2020
  • URL-12 https://www.antoloji.com/yay-siiri/ Erişim Tarihi: 06.12.2020
  • URL-13 https://www.antoloji.com/kurt-2-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-14 https://www.antoloji.com/kurt-ile-ayi-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-15 https://www.zdergisi.istanbul/makale/ata-senfoni-245 Erişim Tarihi: 12.12.2020
  • URL-16 https://www.nisanyansozluk.com/?k=t%C3%BCrk Erişim Tarihi: 21.12.2020
  • URL-17 https://www.nisanyansozluk.com/?k=a%C5%9F%C4%B1k2&lnk=1 Erişim Tarihi: 14.06.2021
  • URL-18 https://ergezer.net/asik-oyunu.html Erişim Tarihi: 26.06.2021
  • URL-19 https://tr.wiktionary.org/wiki/a%C5%9F%C4%B1k_atmak Erişim Tarihi: 15.06.2021
  • URL-20 https://edebiyatvesanatakademisi.com/sabahattin-ali-siirleri/goklerde-kartalgibiydim/25975 Erişim Tarihi: 27. 06. 2021

Year 2022, Volume: 5 Issue: 2, 1 - 45, 31.12.2022

Ebru Delihasanoğlu Çiftci

Abstract

Keywords

Dede Korkut Türkmen Sahra Dilbilim Kültürdilbilim Türkçe

References

  • AKAR, Ali, Türk Dili Tarihi, İstanbul 2016.
  • ALİMOV, Rysbek, “Aşık Oyununda Kemik Yüzlerinin Adlarının Kökeni Üzerine”, Uluslararası İdil-Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 2, 2019.
  • ARTUN, Erman, “Türk Halk Kültüründe Mani Söyleme Geleneği, Manilerin İletişim Boyutu ve İşlevselliği”, 26 Aralık 2020 tarihinde http://www.turkoloji.cukurova.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_mani_islevsellik.pdf adresinden erişildi, 2007.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk I, Ankara 2018.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk IV, Ankara 2018, s. 723.
  • ATİK GÜRBÜZ, İncinur, “Osmanlı Dönemi Metinlerinde Ekmek ve Ekmekle İlgili Anlam Çerçeveleri”, Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, C. 3, S. 4, 2019.
  • ATSIZ, Nihal, Deli Kurt, İstanbul 2015.
  • BELEK, Kayrat, “Eski Türklerde At ve At Kültürü”, Gazi Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Dergisi, Ankara 2015.
  • CLAUSON, Sir Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth- Century Turkish, England 1992.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük I, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük II, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük III, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük IV, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük V, İstanbul 2007.
  • ÇELİK, Serkan, “Türk Kültüründe Geçmişten Günümüze ‘Davul’”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. 6, S. 8, 2017.
  • ÇOBAN, Ramazan Volkan, “Türk Mitolojisinde İyilik Tanrısı Ülgen’in İnanıştaki Yeri, Tasviri ve Kökeni”, Bilim ve Kültür- Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, Y. 1, S. 1.
  • DELİHASANOĞLU ÇİFTCİ, Ebru, Dede Korkut Kitabı / Türkmen Sahra Nüshasının Kültürdilbilim Çerçevesinde İncelenmesi(Yüksek Lisans Tezi), Karabük 2022.
  • DEMİRCİ, Kerim, Türkoloji için Dilbilim: Konular Kavramlar Teoriler, Ankara 2017.
  • DEVELİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara 2017.
  • DIYKANBAYEVA, Mayramgül, “Çin Kırgızlarının Halk Edebiyatı ve Gelenek Görenekleri”, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 19, Kars 2017.
  • EKİCİ, Metin, Dede Korkut Kitabı, Türkistan/Türkmen Sahra Nüshası, Soylamalar ve 13. Boy: Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi, Orijinal Metin(Tıpkıbasım)-Transkripsiyon-Aktarma, İstanbul 2019.
  • ENVERİ, Ekber, “Türk Yaratılış Mitlerinde Toprak”, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, C. 11, S. 24, İstanbul 2018.
  • ERCİLASUN, Ahmet Bican ve AKKOYUNLU, Ziyat, Dîvânu Lugâti’t- Türk: Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, Ankara 2018.
  • ERDOĞAN, Emine ve AKARSLAN, Feyza, “Türk Mitoloji Kültürünün Sanatsal Açıdan İncelenmesi”, Türk Kültürü ve Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 1(2), 2020.
  • ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı 1-2, Ankara 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Orhun Abideleri, İstanbul 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul 2013.
  • ERSOY, Mehmed Akif, Safahat, İstanbul 2012.
  • GÖHER VURAL, Feyzan, “Orta Asya Türk Dünyasında ‘Davul’un Önemi ve Simgesel Anlamı”, Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, C. 5, S. 20, 2013.
  • GÖKTAŞ, Ömer, Türk Kültüründe Ekmekle İlgili İnanışlar, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü(Yüksek Lisans Tezi), Sakarya 2011.
  • GÜLTEPE, Necati, Türk Mitolojisi: Yeni Araştırmalar Işığında, İzmir 2015.
  • GÜNGÖR, Harun, “Geleneksel Türk Dininden Anadolu’ya Taşınanlar”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara 2007.
  • İNAN, Abdulkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara 1986.
  • KAFESOĞLU, İbrahim, Umumî Türk Tarihi Hakkında Tespitler, Görüşler, Mülâhazalar, İstanbul 2017.
  • KARA KÜTÜKÇÜ, Nimet, “Sezai Karakoç’un ‘Köşe’ Şiirinin Kültürdilbilim Açısından İncelenmesi”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. 12, S. 1, Ordu 2022.
  • KARABULUT, Mustafa, “Mehmet Emin Yurdakul’un ‘Türkçe Şiirler’ine Bir Bakış”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 7, ISSN: 1308-9196, Adıyaman 2011.
  • KARAKUŞ, Yasin, “Klasik Edebiyatımızda Benzetme Unsuru Olarak İşlenen Üç Mescid: Mescid-i Harâm, Mescid-i Nebevî ve Mescid-i Aksâ”, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 2, Pamukkale 2020.
  • KOÇAK, Yunus, “Dedemoğlu”, Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Gazi Üniversitesi, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Merkezi, Ankara 2003.
  • KORKMAZ, Zeynep, Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara 1992.
  • KOŞİK, Halil Sercan, “Kâbe Hakkında Eski Anadolu Türkçesiyle Yazılmış Bir Eser: Kitâbu Vasfı Beytu’llâh”, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 1, 2020.
  • KOZAN, Olena, Kültürdilbilim Temel Kavramlar ve Sorunlar, Ankara 2014.
  • OKAY, Yeliz, Refik Halid Karay’ın Eserlerinin Halkbilim ve Toplumsal Değişim Açısından İncelenmesi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü(Doktora Tezi), Niğde 2018, s. 69.
  • ÖGEL, Bahaeddin, Türk Mitolojisi II, Ankara 1995.
  • ÖNAL, Mehmet Naci, “Dağ Kültü, Eren Kültü ve şenliklerinin Muğla’daki Yansımaları”, Bilig Dergisi, S. 25, 2003.
  • ÖZÇELİK, Sadettin, “Salur Kazan‟ın Atı Kara Göz(lü) müydü?”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, C. CVI, S. 750, 2014.
  • ÖZKAN, Mustafa, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul 2013.
  • PALA, İskender, Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, İstanbul 2016.
  • PAŞALIOĞLU, Canan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşlerinde Aile Konsepti”, Avrasya Uluslararası Araştırmaları Dergisi, C. 8, S. 25, Türkiye 2020.
  • ROUX, Jean Paul, Eski Türk Mitolojisi, Ankara 2011.
  • SAKAOĞLU, Saim, 101 Türk Efsanesi, Ankara 2014.
  • SARAÇ, Hakan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşünde ‘Dağ’ Kavramı(Kültürdilbilimsel Analiz)”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C. 0, S. 57, Erzurum 2016.
  • TATÇI, Mustafa, Yunus Emre Divanı I, Ankara 1990, s. 199.
  • TEKİN, Talat, Orhon Yazıtları Kül Tigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, Ankara 2019.
  • TEMİZKAN, Abdullah ve ÇOBAN, Recep Efe, “Dedem Korkut Kitabındaki Silah Terminolojisi Üzerine Bir İnceleme”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 15/2, 2015.
  • TOPRAK, Funda, “Defter-i Cengiz-nâme’de Boy Nişanları ve Damgalar”, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History or Turkic, C. 6/1, 2011.
  • TÜFEKÇİOĞLU, Seda, Türk Destanları ve Müzik Unsurları, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2006.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Asırdan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıkleriyle Tarama Sözlüğü II, İstanbul 1945.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Yüzyıldan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıklariyle Tarama Sözlüğü III, Ankara 1954.
  • TÜRK, Vahit, DOĞAN, Şaban, ŞERİFOĞLU, Yasin, Eski Anadolu Türkçesi Dersleri, İstanbul 2016.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü I, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü II, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü III, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü IV, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü V, Ankara 2019.
  • VARDAR, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul 2002.
  • YAŞA, Recep, “Türklerde Animist Düşüncenin Yansımaları: Kürek Kemiği ve Aşık Kemiği Falı”, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, C. 2, S. 3, 2016.
  • YAVUZ, Kemal, Garib-nâme 1/2, İstanbul 2000.
  • URL-1 https://islamansiklopedisi.org.tr/cebrail Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-2 https://tr.wikipedia.org/wiki/Cebr%C3%A2il Erişim Tarihi: 30.03.2021
  • URL-3 http://www.okcularvakfi.org/Turk-Okculugu-s-17 Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-4 https://edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-terimleri-mazmunlar/cebrailcibril-siirimizde-cebrail/5003 Erişim Tarihi: 14.04.2021
  • URL-5 https://www.nisanyansozluk.com/?k=ekmek&lnk=1 Erişim Tarihi: 18.04.2020
  • URL-6 https://tr.wiktionary.org/wiki/ekmek Erişim Tarihi: 19.04.2021
  • URL-7 https://www.nisanyansozluk.com/?k=kabe Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-8 https://www.turkcebilgi.com/kabe'nin_hikayesi Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-9 https://islamansiklopedisi.org.tr/kabe Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-10 http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmed-fakih Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-11 https://sites.google.com/site/archeryturkish/osmanl%C4%B1yayyap%C4%B1m%C4% B1hakk%C4%B1ndagenelbilgiler Erişim Tarihi: 05.12.2020
  • URL-12 https://www.antoloji.com/yay-siiri/ Erişim Tarihi: 06.12.2020
  • URL-13 https://www.antoloji.com/kurt-2-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-14 https://www.antoloji.com/kurt-ile-ayi-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-15 https://www.zdergisi.istanbul/makale/ata-senfoni-245 Erişim Tarihi: 12.12.2020
  • URL-16 https://www.nisanyansozluk.com/?k=t%C3%BCrk Erişim Tarihi: 21.12.2020
  • URL-17 https://www.nisanyansozluk.com/?k=a%C5%9F%C4%B1k2&lnk=1 Erişim Tarihi: 14.06.2021
  • URL-18 https://ergezer.net/asik-oyunu.html Erişim Tarihi: 26.06.2021
  • URL-19 https://tr.wiktionary.org/wiki/a%C5%9F%C4%B1k_atmak Erişim Tarihi: 15.06.2021
  • URL-20 https://edebiyatvesanatakademisi.com/sabahattin-ali-siirleri/goklerde-kartalgibiydim/25975 Erişim Tarihi: 27. 06. 2021

Year 2022, Volume: 5 Issue: 2, 1 - 45, 31.12.2022

Ebru Delihasanoğlu Çiftci

Abstract

Keywords

Dede Korkut Türkmen Sahra Dilbilim Kültürdilbilim Türkçe

References

  • AKAR, Ali, Türk Dili Tarihi, İstanbul 2016.
  • ALİMOV, Rysbek, “Aşık Oyununda Kemik Yüzlerinin Adlarının Kökeni Üzerine”, Uluslararası İdil-Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 2, 2019.
  • ARTUN, Erman, “Türk Halk Kültüründe Mani Söyleme Geleneği, Manilerin İletişim Boyutu ve İşlevselliği”, 26 Aralık 2020 tarihinde http://www.turkoloji.cukurova.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_mani_islevsellik.pdf adresinden erişildi, 2007.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk I, Ankara 2018.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk IV, Ankara 2018, s. 723.
  • ATİK GÜRBÜZ, İncinur, “Osmanlı Dönemi Metinlerinde Ekmek ve Ekmekle İlgili Anlam Çerçeveleri”, Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, C. 3, S. 4, 2019.
  • ATSIZ, Nihal, Deli Kurt, İstanbul 2015.
  • BELEK, Kayrat, “Eski Türklerde At ve At Kültürü”, Gazi Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Dergisi, Ankara 2015.
  • CLAUSON, Sir Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth- Century Turkish, England 1992.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük I, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük II, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük III, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük IV, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük V, İstanbul 2007.
  • ÇELİK, Serkan, “Türk Kültüründe Geçmişten Günümüze ‘Davul’”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. 6, S. 8, 2017.
  • ÇOBAN, Ramazan Volkan, “Türk Mitolojisinde İyilik Tanrısı Ülgen’in İnanıştaki Yeri, Tasviri ve Kökeni”, Bilim ve Kültür- Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, Y. 1, S. 1.
  • DELİHASANOĞLU ÇİFTCİ, Ebru, Dede Korkut Kitabı / Türkmen Sahra Nüshasının Kültürdilbilim Çerçevesinde İncelenmesi(Yüksek Lisans Tezi), Karabük 2022.
  • DEMİRCİ, Kerim, Türkoloji için Dilbilim: Konular Kavramlar Teoriler, Ankara 2017.
  • DEVELİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara 2017.
  • DIYKANBAYEVA, Mayramgül, “Çin Kırgızlarının Halk Edebiyatı ve Gelenek Görenekleri”, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 19, Kars 2017.
  • EKİCİ, Metin, Dede Korkut Kitabı, Türkistan/Türkmen Sahra Nüshası, Soylamalar ve 13. Boy: Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi, Orijinal Metin(Tıpkıbasım)-Transkripsiyon-Aktarma, İstanbul 2019.
  • ENVERİ, Ekber, “Türk Yaratılış Mitlerinde Toprak”, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, C. 11, S. 24, İstanbul 2018.
  • ERCİLASUN, Ahmet Bican ve AKKOYUNLU, Ziyat, Dîvânu Lugâti’t- Türk: Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, Ankara 2018.
  • ERDOĞAN, Emine ve AKARSLAN, Feyza, “Türk Mitoloji Kültürünün Sanatsal Açıdan İncelenmesi”, Türk Kültürü ve Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 1(2), 2020.
  • ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı 1-2, Ankara 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Orhun Abideleri, İstanbul 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul 2013.
  • ERSOY, Mehmed Akif, Safahat, İstanbul 2012.
  • GÖHER VURAL, Feyzan, “Orta Asya Türk Dünyasında ‘Davul’un Önemi ve Simgesel Anlamı”, Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, C. 5, S. 20, 2013.
  • GÖKTAŞ, Ömer, Türk Kültüründe Ekmekle İlgili İnanışlar, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü(Yüksek Lisans Tezi), Sakarya 2011.
  • GÜLTEPE, Necati, Türk Mitolojisi: Yeni Araştırmalar Işığında, İzmir 2015.
  • GÜNGÖR, Harun, “Geleneksel Türk Dininden Anadolu’ya Taşınanlar”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara 2007.
  • İNAN, Abdulkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara 1986.
  • KAFESOĞLU, İbrahim, Umumî Türk Tarihi Hakkında Tespitler, Görüşler, Mülâhazalar, İstanbul 2017.
  • KARA KÜTÜKÇÜ, Nimet, “Sezai Karakoç’un ‘Köşe’ Şiirinin Kültürdilbilim Açısından İncelenmesi”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. 12, S. 1, Ordu 2022.
  • KARABULUT, Mustafa, “Mehmet Emin Yurdakul’un ‘Türkçe Şiirler’ine Bir Bakış”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 7, ISSN: 1308-9196, Adıyaman 2011.
  • KARAKUŞ, Yasin, “Klasik Edebiyatımızda Benzetme Unsuru Olarak İşlenen Üç Mescid: Mescid-i Harâm, Mescid-i Nebevî ve Mescid-i Aksâ”, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 2, Pamukkale 2020.
  • KOÇAK, Yunus, “Dedemoğlu”, Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Gazi Üniversitesi, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Merkezi, Ankara 2003.
  • KORKMAZ, Zeynep, Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara 1992.
  • KOŞİK, Halil Sercan, “Kâbe Hakkında Eski Anadolu Türkçesiyle Yazılmış Bir Eser: Kitâbu Vasfı Beytu’llâh”, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 1, 2020.
  • KOZAN, Olena, Kültürdilbilim Temel Kavramlar ve Sorunlar, Ankara 2014.
  • OKAY, Yeliz, Refik Halid Karay’ın Eserlerinin Halkbilim ve Toplumsal Değişim Açısından İncelenmesi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü(Doktora Tezi), Niğde 2018, s. 69.
  • ÖGEL, Bahaeddin, Türk Mitolojisi II, Ankara 1995.
  • ÖNAL, Mehmet Naci, “Dağ Kültü, Eren Kültü ve şenliklerinin Muğla’daki Yansımaları”, Bilig Dergisi, S. 25, 2003.
  • ÖZÇELİK, Sadettin, “Salur Kazan‟ın Atı Kara Göz(lü) müydü?”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, C. CVI, S. 750, 2014.
  • ÖZKAN, Mustafa, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul 2013.
  • PALA, İskender, Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, İstanbul 2016.
  • PAŞALIOĞLU, Canan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşlerinde Aile Konsepti”, Avrasya Uluslararası Araştırmaları Dergisi, C. 8, S. 25, Türkiye 2020.
  • ROUX, Jean Paul, Eski Türk Mitolojisi, Ankara 2011.
  • SAKAOĞLU, Saim, 101 Türk Efsanesi, Ankara 2014.
  • SARAÇ, Hakan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşünde ‘Dağ’ Kavramı(Kültürdilbilimsel Analiz)”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C. 0, S. 57, Erzurum 2016.
  • TATÇI, Mustafa, Yunus Emre Divanı I, Ankara 1990, s. 199.
  • TEKİN, Talat, Orhon Yazıtları Kül Tigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, Ankara 2019.
  • TEMİZKAN, Abdullah ve ÇOBAN, Recep Efe, “Dedem Korkut Kitabındaki Silah Terminolojisi Üzerine Bir İnceleme”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 15/2, 2015.
  • TOPRAK, Funda, “Defter-i Cengiz-nâme’de Boy Nişanları ve Damgalar”, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History or Turkic, C. 6/1, 2011.
  • TÜFEKÇİOĞLU, Seda, Türk Destanları ve Müzik Unsurları, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2006.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Asırdan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıkleriyle Tarama Sözlüğü II, İstanbul 1945.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Yüzyıldan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıklariyle Tarama Sözlüğü III, Ankara 1954.
  • TÜRK, Vahit, DOĞAN, Şaban, ŞERİFOĞLU, Yasin, Eski Anadolu Türkçesi Dersleri, İstanbul 2016.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü I, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü II, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü III, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü IV, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü V, Ankara 2019.
  • VARDAR, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul 2002.
  • YAŞA, Recep, “Türklerde Animist Düşüncenin Yansımaları: Kürek Kemiği ve Aşık Kemiği Falı”, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, C. 2, S. 3, 2016.
  • YAVUZ, Kemal, Garib-nâme 1/2, İstanbul 2000.
  • URL-1 https://islamansiklopedisi.org.tr/cebrail Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-2 https://tr.wikipedia.org/wiki/Cebr%C3%A2il Erişim Tarihi: 30.03.2021
  • URL-3 http://www.okcularvakfi.org/Turk-Okculugu-s-17 Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-4 https://edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-terimleri-mazmunlar/cebrailcibril-siirimizde-cebrail/5003 Erişim Tarihi: 14.04.2021
  • URL-5 https://www.nisanyansozluk.com/?k=ekmek&lnk=1 Erişim Tarihi: 18.04.2020
  • URL-6 https://tr.wiktionary.org/wiki/ekmek Erişim Tarihi: 19.04.2021
  • URL-7 https://www.nisanyansozluk.com/?k=kabe Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-8 https://www.turkcebilgi.com/kabe'nin_hikayesi Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-9 https://islamansiklopedisi.org.tr/kabe Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-10 http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmed-fakih Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-11 https://sites.google.com/site/archeryturkish/osmanl%C4%B1yayyap%C4%B1m%C4% B1hakk%C4%B1ndagenelbilgiler Erişim Tarihi: 05.12.2020
  • URL-12 https://www.antoloji.com/yay-siiri/ Erişim Tarihi: 06.12.2020
  • URL-13 https://www.antoloji.com/kurt-2-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-14 https://www.antoloji.com/kurt-ile-ayi-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-15 https://www.zdergisi.istanbul/makale/ata-senfoni-245 Erişim Tarihi: 12.12.2020
  • URL-16 https://www.nisanyansozluk.com/?k=t%C3%BCrk Erişim Tarihi: 21.12.2020
  • URL-17 https://www.nisanyansozluk.com/?k=a%C5%9F%C4%B1k2&lnk=1 Erişim Tarihi: 14.06.2021
  • URL-18 https://ergezer.net/asik-oyunu.html Erişim Tarihi: 26.06.2021
  • URL-19 https://tr.wiktionary.org/wiki/a%C5%9F%C4%B1k_atmak Erişim Tarihi: 15.06.2021
  • URL-20 https://edebiyatvesanatakademisi.com/sabahattin-ali-siirleri/goklerde-kartalgibiydim/25975 Erişim Tarihi: 27. 06. 2021

Dede Korkut Kitabı/Türkmen Sahra Nüshasının Kültürdilbilim Açısından İncelenmesi

Year 2022, Volume: 5 Issue: 2, 1 - 45, 31.12.2022

Ebru Delihasanoğlu Çiftci

Abstract

İnsanları diğer canlılardan ayıran en önemli özellik dildir. Dil, sözlü ve sözsüz olmak üzere birçok şekilde kendine ifade alanı bulmaktadır. İnsanlığın var olduğu her yerde ve her zamanda dil de var olmaktadır. Kültürlerin birbirileriyle bağ kurmasında ve kültürlerin tarihsel aktarımında da en önemli unsur dildir. Bu nedenlerden dolayı hayatın her alanında ve insanın bulunduğu her ortamda vücut bulan dil ve dil üzerine yapılan çalışmalar çok mühimdir.
Dilbilimin alt dallarından biri olan Kültürdilbilim, toplumların kendi dilleri içerisindeki kültürel değere sahip olan kavram kelimeleri inceleyerek bu kelimelerin nasıl oluştuğunu, nasıl korunduğunu ve nasıl aktarılması gerektiğini açıklamaya çalışmaktadır. Dil çalışmaları içerisinde bu çalışmanın da içeriği olan kültürdilbilim çalışmaları yeni yeni bir ivme yakalamıştır. Bu çalışmalar, dünyada ve bilhassa Türkiye’de epeyce kısıtlıdır. Kaynak eksikliği, kültürdilbilim çalışmaları için en önemli sorundur.
Bu çalışmada, Metin Ekici’nin transkribe ettiği Dede Korkut Kitabı Türkmen Sahra nüshasının orijinal metnine bakılarak kavram kelimeler belirlenmiş ve kavram kelimeler üzerinde kültürdilbilim çalışması yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda 52 kavram kelime belirlenmiş ve bu kelimelerin anlamları; Türkçe, Arapça ve Farsça eş anlamlıları, etimolojileri, geçmişte ve güncel Türkçedeki kültürel değerleri verilerek, Muharrem Ergin’in çalıştığı Dresden ve Vatikan nüshalarındaki kullanımlarıyla karşılaştırılması; deyimlerdeki, atasözlerindeki ve Türk edebi eserlerindeki kullanımlarının örneklendirilmesi yapılarak kelimelerin anlam değişmesine uğrayıp uğramadıkları tespit edilmiştir.

Keywords

Dede Korkut Türkmen Sahra Dilbilim Kültürdilbilim Türkçe

References

  • AKAR, Ali, Türk Dili Tarihi, İstanbul 2016.
  • ALİMOV, Rysbek, “Aşık Oyununda Kemik Yüzlerinin Adlarının Kökeni Üzerine”, Uluslararası İdil-Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 2, 2019.
  • ARTUN, Erman, “Türk Halk Kültüründe Mani Söyleme Geleneği, Manilerin İletişim Boyutu ve İşlevselliği”, 26 Aralık 2020 tarihinde http://www.turkoloji.cukurova.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_mani_islevsellik.pdf adresinden erişildi, 2007.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk I, Ankara 2018.
  • ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk IV, Ankara 2018, s. 723.
  • ATİK GÜRBÜZ, İncinur, “Osmanlı Dönemi Metinlerinde Ekmek ve Ekmekle İlgili Anlam Çerçeveleri”, Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, C. 3, S. 4, 2019.
  • ATSIZ, Nihal, Deli Kurt, İstanbul 2015.
  • BELEK, Kayrat, “Eski Türklerde At ve At Kültürü”, Gazi Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Dergisi, Ankara 2015.
  • CLAUSON, Sir Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth- Century Turkish, England 1992.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük I, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük II, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük III, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük IV, İstanbul 2007.
  • ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük V, İstanbul 2007.
  • ÇELİK, Serkan, “Türk Kültüründe Geçmişten Günümüze ‘Davul’”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. 6, S. 8, 2017.
  • ÇOBAN, Ramazan Volkan, “Türk Mitolojisinde İyilik Tanrısı Ülgen’in İnanıştaki Yeri, Tasviri ve Kökeni”, Bilim ve Kültür- Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, Y. 1, S. 1.
  • DELİHASANOĞLU ÇİFTCİ, Ebru, Dede Korkut Kitabı / Türkmen Sahra Nüshasının Kültürdilbilim Çerçevesinde İncelenmesi(Yüksek Lisans Tezi), Karabük 2022.
  • DEMİRCİ, Kerim, Türkoloji için Dilbilim: Konular Kavramlar Teoriler, Ankara 2017.
  • DEVELİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara 2017.
  • DIYKANBAYEVA, Mayramgül, “Çin Kırgızlarının Halk Edebiyatı ve Gelenek Görenekleri”, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 19, Kars 2017.
  • EKİCİ, Metin, Dede Korkut Kitabı, Türkistan/Türkmen Sahra Nüshası, Soylamalar ve 13. Boy: Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi, Orijinal Metin(Tıpkıbasım)-Transkripsiyon-Aktarma, İstanbul 2019.
  • ENVERİ, Ekber, “Türk Yaratılış Mitlerinde Toprak”, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, C. 11, S. 24, İstanbul 2018.
  • ERCİLASUN, Ahmet Bican ve AKKOYUNLU, Ziyat, Dîvânu Lugâti’t- Türk: Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, Ankara 2018.
  • ERDOĞAN, Emine ve AKARSLAN, Feyza, “Türk Mitoloji Kültürünün Sanatsal Açıdan İncelenmesi”, Türk Kültürü ve Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 1(2), 2020.
  • ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı 1-2, Ankara 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Orhun Abideleri, İstanbul 2018.
  • ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul 2013.
  • ERSOY, Mehmed Akif, Safahat, İstanbul 2012.
  • GÖHER VURAL, Feyzan, “Orta Asya Türk Dünyasında ‘Davul’un Önemi ve Simgesel Anlamı”, Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, C. 5, S. 20, 2013.
  • GÖKTAŞ, Ömer, Türk Kültüründe Ekmekle İlgili İnanışlar, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü(Yüksek Lisans Tezi), Sakarya 2011.
  • GÜLTEPE, Necati, Türk Mitolojisi: Yeni Araştırmalar Işığında, İzmir 2015.
  • GÜNGÖR, Harun, “Geleneksel Türk Dininden Anadolu’ya Taşınanlar”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara 2007.
  • İNAN, Abdulkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara 1986.
  • KAFESOĞLU, İbrahim, Umumî Türk Tarihi Hakkında Tespitler, Görüşler, Mülâhazalar, İstanbul 2017.
  • KARA KÜTÜKÇÜ, Nimet, “Sezai Karakoç’un ‘Köşe’ Şiirinin Kültürdilbilim Açısından İncelenmesi”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. 12, S. 1, Ordu 2022.
  • KARABULUT, Mustafa, “Mehmet Emin Yurdakul’un ‘Türkçe Şiirler’ine Bir Bakış”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 7, ISSN: 1308-9196, Adıyaman 2011.
  • KARAKUŞ, Yasin, “Klasik Edebiyatımızda Benzetme Unsuru Olarak İşlenen Üç Mescid: Mescid-i Harâm, Mescid-i Nebevî ve Mescid-i Aksâ”, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 2, Pamukkale 2020.
  • KOÇAK, Yunus, “Dedemoğlu”, Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Gazi Üniversitesi, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Merkezi, Ankara 2003.
  • KORKMAZ, Zeynep, Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara 1992.
  • KOŞİK, Halil Sercan, “Kâbe Hakkında Eski Anadolu Türkçesiyle Yazılmış Bir Eser: Kitâbu Vasfı Beytu’llâh”, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 1, 2020.
  • KOZAN, Olena, Kültürdilbilim Temel Kavramlar ve Sorunlar, Ankara 2014.
  • OKAY, Yeliz, Refik Halid Karay’ın Eserlerinin Halkbilim ve Toplumsal Değişim Açısından İncelenmesi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü(Doktora Tezi), Niğde 2018, s. 69.
  • ÖGEL, Bahaeddin, Türk Mitolojisi II, Ankara 1995.
  • ÖNAL, Mehmet Naci, “Dağ Kültü, Eren Kültü ve şenliklerinin Muğla’daki Yansımaları”, Bilig Dergisi, S. 25, 2003.
  • ÖZÇELİK, Sadettin, “Salur Kazan‟ın Atı Kara Göz(lü) müydü?”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, C. CVI, S. 750, 2014.
  • ÖZKAN, Mustafa, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul 2013.
  • PALA, İskender, Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, İstanbul 2016.
  • PAŞALIOĞLU, Canan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşlerinde Aile Konsepti”, Avrasya Uluslararası Araştırmaları Dergisi, C. 8, S. 25, Türkiye 2020.
  • ROUX, Jean Paul, Eski Türk Mitolojisi, Ankara 2011.
  • SAKAOĞLU, Saim, 101 Türk Efsanesi, Ankara 2014.
  • SARAÇ, Hakan, “Rus ve Türk Dil Dünya Görüşünde ‘Dağ’ Kavramı(Kültürdilbilimsel Analiz)”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C. 0, S. 57, Erzurum 2016.
  • TATÇI, Mustafa, Yunus Emre Divanı I, Ankara 1990, s. 199.
  • TEKİN, Talat, Orhon Yazıtları Kül Tigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, Ankara 2019.
  • TEMİZKAN, Abdullah ve ÇOBAN, Recep Efe, “Dedem Korkut Kitabındaki Silah Terminolojisi Üzerine Bir İnceleme”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 15/2, 2015.
  • TOPRAK, Funda, “Defter-i Cengiz-nâme’de Boy Nişanları ve Damgalar”, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History or Turkic, C. 6/1, 2011.
  • TÜFEKÇİOĞLU, Seda, Türk Destanları ve Müzik Unsurları, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2006.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Asırdan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıkleriyle Tarama Sözlüğü II, İstanbul 1945.
  • Türk Dil Kurumu, XIII. Yüzyıldan Günümüze Kadar Kitaplardan Toplanmış Tanıklariyle Tarama Sözlüğü III, Ankara 1954.
  • TÜRK, Vahit, DOĞAN, Şaban, ŞERİFOĞLU, Yasin, Eski Anadolu Türkçesi Dersleri, İstanbul 2016.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü I, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü II, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü III, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü IV, Ankara 2019.
  • Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü V, Ankara 2019.
  • VARDAR, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul 2002.
  • YAŞA, Recep, “Türklerde Animist Düşüncenin Yansımaları: Kürek Kemiği ve Aşık Kemiği Falı”, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, C. 2, S. 3, 2016.
  • YAVUZ, Kemal, Garib-nâme 1/2, İstanbul 2000.
  • URL-1 https://islamansiklopedisi.org.tr/cebrail Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-2 https://tr.wikipedia.org/wiki/Cebr%C3%A2il Erişim Tarihi: 30.03.2021
  • URL-3 http://www.okcularvakfi.org/Turk-Okculugu-s-17 Erişim Tarihi: 03.04.2021
  • URL-4 https://edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-terimleri-mazmunlar/cebrailcibril-siirimizde-cebrail/5003 Erişim Tarihi: 14.04.2021
  • URL-5 https://www.nisanyansozluk.com/?k=ekmek&lnk=1 Erişim Tarihi: 18.04.2020
  • URL-6 https://tr.wiktionary.org/wiki/ekmek Erişim Tarihi: 19.04.2021
  • URL-7 https://www.nisanyansozluk.com/?k=kabe Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-8 https://www.turkcebilgi.com/kabe'nin_hikayesi Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-9 https://islamansiklopedisi.org.tr/kabe Erişim Tarihi: 21.04.2021
  • URL-10 http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmed-fakih Erişim Tarihi: 24.04.2021
  • URL-11 https://sites.google.com/site/archeryturkish/osmanl%C4%B1yayyap%C4%B1m%C4% B1hakk%C4%B1ndagenelbilgiler Erişim Tarihi: 05.12.2020
  • URL-12 https://www.antoloji.com/yay-siiri/ Erişim Tarihi: 06.12.2020
  • URL-13 https://www.antoloji.com/kurt-2-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-14 https://www.antoloji.com/kurt-ile-ayi-siiri/ Erişim Tarihi: 11.12.2020
  • URL-15 https://www.zdergisi.istanbul/makale/ata-senfoni-245 Erişim Tarihi: 12.12.2020
  • URL-16 https://www.nisanyansozluk.com/?k=t%C3%BCrk Erişim Tarihi: 21.12.2020
  • URL-17 https://www.nisanyansozluk.com/?k=a%C5%9F%C4%B1k2&lnk=1 Erişim Tarihi: 14.06.2021
  • URL-18 https://ergezer.net/asik-oyunu.html Erişim Tarihi: 26.06.2021
  • URL-19 https://tr.wiktionary.org/wiki/a%C5%9F%C4%B1k_atmak Erişim Tarihi: 15.06.2021
  • URL-20 https://edebiyatvesanatakademisi.com/sabahattin-ali-siirleri/goklerde-kartalgibiydim/25975 Erişim Tarihi: 27. 06. 2021
There are 87 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Language Studies, Linguistics
Journal Section Research Articles
Authors

Ebru Delihasanoğlu Çiftci 0000-0002-0271-4838

Publication Date December 31, 2022
Published in Issue Year 2022 Volume: 5 Issue: 2

Cite

MLA Delihasanoğlu Çiftci, Ebru. “Dede Korkut Kitabı/Türkmen Sahra Nüshasının Kültürdilbilim Açısından İncelenmesi”. Karabük Türkoloji Dergisi, vol. 5, no. 2, 2022, pp. 1-45.
 Download Cover Image