8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Ders Kitaplarında Ölçme ve Değerlendirme Sorularının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi

Year 2021, Volume: 7 Issue: 28, 21 - 58, 25.09.2021

Osman Akhan Ahmet Öztürk

Abstract

8. sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitaplarında ölçme ve değer-lendirme sorularının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre incelenme-sinin amaçlandığı bu araştırmada, 2019-2020 eğitim öğretim döneminde MEB tarafından ortaokullarda okutulması uygun görülen MEB’e ve farklı bir yayı-nevine ait T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabı ilgili alt problemlere göre incelenmiştir. Araştırma, nitel bir araştırma olarak tasarlanmış ve betimsel tarama modeli kulla-nılarak gerçekleştirilmiştir. Doküman incelemesi yöntemi kullanılarak toplanan veriler, betimsel analiz yöntemine dayalı olarak çözümlenmiştir. Bu araştırmanın elde edilen sonuçları değerlendirildiğinde, MEB’e ve yayınevine ait olan T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitaplarındaki ölçme ve değerlendirme sorularının dağılımı bakımından her iki kitapta da ünitelerin ölçme ve değerlendirme soru sa-yılarının farklılaştığı, soru tipi çeşitliliğinin yayınevinin ölçme ve değerlendirme sorularına göre MEB’in ders kitabında, fazla olduğu, revize edilmiş bloom takso-nomisine göre ise değerlendirme sorularının hatırlama ve anlama düzeyinde kaldığı, üst düzeylere ait (uygulama, analiz, değerlendirme yaratma) sorulara yeterli düzeyde yer ve-rilmediği sonuçlarına ulaşılmıştır.

Keywords

Tarih, inklap tarihi, Atatürkçülük, ders kitabı, Bloom taksonomisi.

A Study on the Testing and Evaluation Questions in the T.R. History of Revolution and Ataturkism Textbooks in the 8th Grade According to the Revised Bloom Taxonomy

Abstract

In this study, which aims to examine the testing and evaluation questions in the 8th grade T.R. History of Revolution and Ataturkism textbooks ac-cording to the Revised Bloom Taxonomy, the textbook of the Ministry of Education and the textbook of a different publishing house which were used at secondary schools in 2019 – 2020 academic years were examined in accordance with the research questions. The research was designed as a qualitative research and carried out using descriptive survey model. The data collected using the document review method were analyzed based on the descriptive analysis method. When the results of the study are evaluated, it can be said that there are differences in terms of the distribution of the testing and evaluation questions among the given textbooks, there are more different types of questions in the textbook of the Ministry of education compared to the textbook of a different publishing, the testing and evaluation questions remain at the level of recall and comprehension according to the Revised Bloom Taxonomy, and the questions of higher order (application, analysis, creating evaluation) are not included at a sufficient level.

Keywords

History, history of revolation, Ataturkism, textbook, Bloom’s taxonomy.

References

• Akçay, B., Akçay, H. and Kahramanoğlu, E. (2017). Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarının Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 521-549.
• Aktan, O. (2019). İlkokul matematik öğretim programı dersi kazanımlarının yenilenen Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 1-22.
• Anderson, L. W., Krathwohl, D. R., Airasian, P. W., Curikchank, K. A., Mayer, R. E., Pintrich, P. R., . . . Wittrock, M. C. (2001). A Taxonomy for learning, teaching and assesing: A revision Bloom's Taxonomy of educational objectives. Longman.
• Arı, A. (2013). Bilişsel alan sınıflamasında yenilenmiş Bloom, SOLO, Fink, Dettmer taksonomileri ve uluslararası tanınma durumları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 259- 290.
• Arseven, A., Şimşek, U. and Güden, M. (2016). Coğrafya dersi yazılı sınav sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre analizi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 40(1), 243-258.
• Ataş, E. and Güneş, P. (2020). Altıncı sınıf fen bilimleri dersi sınav sorularının yeniden yapılandırılmış Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 1066-1078.
• Beyreli, L. and Sönmez, H. (2017). Bloom taksonomisi ve yenilenmiş Bloom taksonomisi ile ilgili Türkiye’de yapılan çalışmaların odaklandığı araştırmaların konusu. International Journal of Languages". Education and Teaching, 5(2), 213-229.
• Bloom, B. S., Engelhart, M. D., Furst, E. J., Hill, W. H. and Krathwohl, D. R. (1956). Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals, handbook 1: Cognitive domain. David Mckay.
• Bümen, N. T. (2006). Program geliştirmede bir dönüm noktası: Yenilenmiş Bloom taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31(142), 3-14.
• Candeğer, Ü. (2016). Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp tarihi ve Atatürkçülük ders kitabı ölçme ve değerlendirme sorularının incelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(15), 391-405.
• Chandio, M., T, Pandhiani, S., M. and Iqbal, R. (2016). Bloom taxonomy: İmproving assessment and teaching-learning process. Journal of Education and Educational Development, 3(2), 203-221. https://doi.org/10.22555/joeed.v3i2.1034
• Çalışkan, H. (2011). Öğretmenlerin hazırladığı sosyal bilgiler dersi sınav sorularının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 36(160), 120-132.
• Çiftçi, Ö. (2010). İlköğretim Türkçe öğretim programında 5.sınıfa ait okuduğunu anlama kazanımlarının bilişsel beceriler yönünden değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 185- 200.
• Çintaş Yıldız, D. (2015). Türkçe dersi sınav sorularının yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(2), 479-497.
• Demirel, Ö. (2017). Eğitimde program geliştirme. Pegem Akademi Yayınları.
• Durukan, E. ve Demir, E. (2017). 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinliklerin Bloom'un yenilenmiş taksonomisine göre sınıflandırılması. Uluslarası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(3), 1619-1629.
• Ekinci, O. ve Bal, A. P. (2019). 2018 yılı liseye geçiş sınavı (LGS) matematik sorularının öğrenme alanları ve yenilenmiş Bloom taksonomisi bağlamında değerlendirilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3), 9-18.
• Filiz, S. B. ve Baysal, S. B. (2019). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre analizi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 234-253.
• Forehand, M. (2010). Bloom's Taxonomy. M. Orey (Ed.), Emerging perspectives on learning, teaching and technology in (s. 41-47). Jacobs Foundation.
• Gazel, A. A. ve Erol, H. (2012). İlköğretim 7.sınıf sosyal bilgiler ders programındaki kazanımların taksonomik açıdan değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(2), 202-222.
• Geçit, Y. ve Yarar, S. (2010). 9. sınıf coğrafya ders kitabındaki sorular ile çeşitli coğrafya sınav sorularının Bloom taksonomisine göre analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 154–167.
• Gezer, M., Şahin, İ., Sünkür, M. Ö. ve Meral, E. (2014). 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersi kazanımlarının revize edilmiş Bloom tak-sonomisine göre değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergi-si, 3(1), 433-455.
• Gökler, Z. S., Aypay, A. and Arı, A. (2012). İlköğretim ingilizce dersi hedefleri kaza-nımları sbs soruları ve yazılı sınav sorularının yeni Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(2), 114-133.
• Gültekin, M. ve Burak, D. (2019). 4. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim kazanımlarının Bloom ve revize Bloom taksonomilerine göre incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(18), 121-140.
• Karaer, H. (2019). Yenilenmiş Bloom taksonomisine göre soru analizi (kpss/öabt-analitik kimyayla ilişkili sorular). Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(6), 2583-2596.
• Krathwohl, D. R. (2002). A revision of Bloom's taxonomy: and overview. Theory İnto Practice, 41(4), 212-218.
• MEB. (2019). T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Mercan, S. I. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yenilenmiş Bloom taksonomisi bilişsel basamaklarına göre soru sorma becerilerinin incelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1), 291-301.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). SAGE Publications.
• NEV Kitap (2019). T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabı. Özyurt Matbaacılık.
• Oran, M. ve Karalı, M. A. (2019). Ortaokul 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitabı değerlen-dirme sorularının Bloom taksonomisinde bilişsel alan basamaklarına göre incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 88-104.
• Özdemir, S. M., Altıok, S. ve Baki, N. (2015). Bloom'un yenilenmiş taksonomisine göre sosyal bilgiler öğretim programı kazanımlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 363-375.
• Sallabaş, M. E. ve Yılmaz, G. (2020). Türkçe ders kitabında bulunan metin altı sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Ana Dili Eğitim Dergisi, 8(2), 586-596.
• Stanny, C. J. (2016). Reevaluating Bloom’s taxonomy: What measurable verbs can and cannot say about student learning. Educational Sciences, 6(37), 1-12. doi:10.3390/educsci6040037
• Şanlı, C. ve Pınar, A. (2017). Sosyal bilgiler dersi sınav sorularının yenilenen Bloom taksonomisine göre incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 949-959.
• Şimşek, A. (2010). Tarih öğretiminde sorgulamacı yaklaşım çerçevesinde soru sorma becerisi ve lise tarih ders kitaplarının durumu. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-15
• TDK. (2020). Güncel Türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/ .
• Topçu, E. (2017). TEOG tarih sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre anali-zi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2017(9), 321-335.
• Tutkun, Ö. F. ve Okay, S. (2012). Bloom'un yenilenmiş taksonomisi üzerine genel bir bakış. Sakarya University Journal of Education, 1(3), 14-22.
• Tutkun, Ö., Demirtaş, Z., Arslan, S. ve Erdoğan, D. G. (2015). Revize Bloom taksonomisinin genel yapısı: Gerekçeler ve değişiklikler. The Journal of Academic Social Science Studies, 3(32), 57-62.
• Tüm, G. (2016). 5. ve 6. sınıf ilköğretim Türkçe ders kitaplarında yer alan metin önü ve sonu sorularının Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Turkish Studies (Elektronik), 11(14), 731-748.
• Ulum, H. ve Taşkaya, S. M. (2019). İlkokul 2, 3 ve 4. sınıf Türkçe ders ve çalışma kitaplarında yer alan etkinliklerin yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1), 107-118.
• Uymaz, M. ve Çalışkan, H. (2019). Öğretmen yapımı sosyal bilgiler dersi sınav sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1), 332- 346.
• Üner, S., Akkuş, H. ve Kormalı, F. (2014). Ortaoğretim kimya ders kitaplarındaki ve sınavlarındaki soruların bilişsel düzeyi ve öğrencilerin bilişsel düzeyiyle ilişkisi. Ahi Evran Universitesi Kırşehir Eğitim Fakultesi Dergisi (KEFAD), 15(1), 137–154.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
• Yolcu, H. H. (2019). İlkokul öğretim programı 3 ve 4.sınıf fen bilimleri dersi kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisi açısından analizi ve değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 18(1), 253-262.