SERBEST ZAMAN OKUMALARININ SOSYAL BİLGİLER DERSİNDEKİ AKADEMİK BAŞARIYI YORDAMAYA ETKİSİ

Year 2016, Volume: 6 Issue: 11, 176 - 201, 10.08.2016

Metin Şen , Erdal Akpınar

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin serbest zaman okumalarının Sosyal Bilgiler dersindeki akademik başarıyı yordamaya etkisini belirlemektir. Çalışmanın örneklemini tesadüfî yöntem ile seçilmiş 366 öğrenci oluşturmaktadır. Betimsel bir çalışma olup, tarama modeli uygulanmıştır. Ölçme aracı olarak;  “Kitap Okuma Alışkanlığına İlişkin Tutum Ölçeği", “Okuma İlgi ve Alışkanlıkları Anket Formu” ve “Sosyal Bilgiler Testi” kullanılmıştır. Ölçme sürecinde elde edilen veriler betimleyici istatistik (frekans, yüzde ve ortalama) ve Basit Doğrusal Regresyon Analizine tabi tutulmuştur.

Bulgularımıza göre, öğrenciler boş zamanlarında genellikle kitap, gazete ve dergi okumaktadır. Öğrencilerin yarıdan fazlasının kendisine ait kitaplığı, 10-25 adet kadar kitabı ve bir odası vardır. Öğrencilerin yaklaşık % 60’ının yılda 10 ve üzeri kitap okuduğu (orta düzey okuyucu), % 30'unun kitap okumaya haftada 3-5 saat kadar zaman ayırdığı anlaşılmaktadır. Yine mevcut bulgularımıza göre, öğrencileri kitaba yönlendiren kişilerin başında ebeveynler ve öğretmenler gelmektedir. Araştırmada öğrencilerin gazete okuma alışkanlıklarının magazin ve eğlence amaçlı olduğu ve ilgi düzeyinde kaldığı görülmüştür. Kütüphane kullanma alışkanlıkları ise yeterli düzeydedir. Öğrencilerin serbest zaman okumalarının Sosyal Bilgiler dersindeki akademik başarıyı %10 düzeyinde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Okuma alışkanlığı, Serbest zaman, Akademik başarı, Sosyal bilgiler eğitimi.

References

• ABADAN, Neriman; Üniversite Öğrencilerinin Serbest Zaman Faaliyetleri, A.Ü Siyasi Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara, 1961.
• ACIYAN, Ahmet Ali; “Ortaöğretim Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları ve Akademik Başarı Düzeyleri Arasındaki İlişki”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul, 2008.
• AKBABA ALTUN, Sadegül ve ÇAKAN Mehtap; “Öğrencilerin Sınav Başarılarına Etki Eden Faktörler: LGS/ÖSS Sınavlarındaki Başarılı İller Örneği”, İlköğretim Online Dergi, Cilt-7, Sayı-1, 2008.
• AKSAÇLIOĞLU, Ayşe Gül ve YILMAZ, Bülent; “Öğrencilerin Televizyon İzlemeleri ve Bilgisayar Kullanmalarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Etkisi”, Türk Kütüphaneciliği, Cilt-21,Sayı-1, 2007.
• AYTAŞ, Gıyasettin; “Okuma Eğitimi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı-4, 2005.
• BAKIR, Müslüm; “Rekreasyon ve Turizm İlişkilerinin Politikalarının Oluşturulmasındaki Önemi”, Doktora Tezi, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 1993.
• BALCI, Ahmet; “İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlık ve İlgileri Üzerine Bir Araştırma”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2009.
• BEAN, Roy A, BUSH, Kevin R, MCKENRY, Patrick C & WILSON, Stephan M; “The Impact of Parental, Support, Behavioral Control, and Psychological Control on the Academic Achievement and Self-Esteem of African-American and European American Adolescents”, Journal of Adolescent Research, Volume-18, No-5, 2003.
• BINARBAŞI, Fatih; “Üniversite Öğrencilerinin Okuma ve Kütüphane Kullanma Alışkanlıklarının İncelenmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2006.
• BOOZER, Michael & ROUSE, Cercilla; “Intraschool Variation in Class Size: Patterns and Implications”, Journal of Urban Economics, Volume-50, No-1, 2001.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Şener, AKGÜN, E. Özcan, KARADENİZ, Şirin, DEMİREL, Funda ve KILIÇ, Ebru; Bilimsel Araştırma Yöntemleri, PegemA Yayıncılık, Ankara, 2009.
• CHAPIN, June. R; Elementary Social Studies A Practical Guide, (6th Ed.). Boston: Pearson Education, 2006.
• COŞKUN, Eyyup; “Lise Hızlı Okuma Teknikleri Dersi Öğretim Programı ve Uygulamaların Değerlendirilmesi”, Eğitim Araştırmaları Dergisi, S-9, 2002.
• ÇAKAN, Mehtap; “Bilimsel Stil ile Zekâ Kavramlarının Öğrenci Başarısı Açısından İrdelenmesi ve Taşıdıkları Önem”, Eğitim Araştırmaları, Cilt-8, 2002.
• DARLING-HAMOND, Linda; “Teacher Quality and Student Achievement: A Review of State Policy Evidence”, EPA, Volume-8, No-1, 2000.
• DAVIES, Julie. & BREMBER, Ivy; “Stories In The Kitchen: Reading Attitudes and Habits of Year 2, 4 and 6 Children”, Educational Research, Volume-37, No- 3, 1995.
• DEMİRKAYA, Hilmi ve ÇAKAR, Esra; “İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Ege Eğitim Dergisi, Cilt-13, Sayı-2, 2012.
• DURUALP, Ender, DURUALP, Enver ve ÇİÇEKOĞLU, Pınar; “6-8. Sınıftaki Öğrencilerin Okumaya İlişkin Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt-4, Sayı-1, 2013.
• EDIGER, Marlow; “Teaching Reading in The Social Studies”, College Student Journal, Volume-34, No-1, (56-59), 2000.
• ELONA, E Sochor; “Literal and Critical Reading in Social Studies”, Journal of Experimental Education, Volume-27,No-1, 1958.
• GALLIK, Jude D; “Do They Read for Pleasure? Recreational Reading Habits of College Students”, Journal of Adolescent & Adult Literacy, 42(6), 480-489, 1999.
• GODDARD, Roger D & SWEETLAND, Scott R & HOY, Wayne K; “Academic Emphasis of Urban Elementary Schools and Student Achievement in Reading and Matematics: A Multilevel Analysis”, Educational Edministration Quarterly, Volume-36, No-5, 2000.
• GÖĞÜŞ, Beşir; Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Gül Yayınevi, Ankara, 1978.
• GÖMLEKSİZ, Mehmet Nuri; “Kitap Okuma Alışkanlığına İlişkin Bir Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt-14, Sayı-2, 2004.
• GÖNEN, Mübeccel, ÖNCÜ, Çelebi Elif ve IŞITAN, Sonnur; “İlköğretim 5., 6. ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıklarının İncelenmesi”, Milli Eğitim Dergisi, S-164, 2004.
• GÜNGÖR, Elif; “İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlığı ile Türkçe Dersi Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009.
• HEDGES, Larry Vernon. & STOCK, William; “The Effects of Class Size: An Examination of Rival Hypotheses. American Educational Research Journal, Volume-20, 1983.
• HOY, Wayne K, SWEETLAND, Scott R & SMITH, Page A; “Toward an Organizational Model of Achievement in High Schools: The Significance of Collective Efficacy”, Educational Edministration Quarterly, Volume-38, No-1, 2002.
• İNAN, Derya Duygu; “İlköğretim 1. Kademe Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıklarının İncelenmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2005.
• KANTEMİR, Enise; Yazılı Ve Sözlü Anlatım, Engin Yayınları, Ankara, 1995.
• KARASAR, Niyazi, HAKAN, Ayhan, CAN, Gürcan, ÖZDAŞ, Kudret, SÖZER, Ersan, GÜLTEKİN, Mehmet, ANIL, Handan, BOYACI, Adnan ve ŞENEL, Aysın; Anadolu Üniversitesi Öğrencilerinin Sosyo- Kültürel ve Sosyo-Ekonomik Özellikleri ile Beklenti ve Sorunları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, 1999.
• KARASAR, Niyazi;Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2005.
• KELLNER, Douglas; New Technologies New Literacies: Reconstructing Education For The New Millennium, International Journal of Technologyand Design Education, Volume-11, No- 3, 2000.
• KÖKEN, Nevzat; “Sosyal Bilgiler Kavramı Üzerine Bazı Düşünceler”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, b.t.
• KOÇ, Sabri ve MÜFTÜOĞLU, Güneş; “Dinleme ve Okuma Öğretimi”, Anadolu Üniversitesi, Açık Öğretim Fakültesi, 2010.
• KURNNAZ, Ahmet ve SÜNBÜL, Ali Murat; “İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Beceri Ve İçerik Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğrenci Erişi Ve Öz-Değerlendirmelerine Etkisi”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı- 26, 2008.
• MANSUROĞLU, Sibel; “Akdeniz Üniversitesi Öğrencilerinin Serbest Zaman Özellikleri ve Dış Mekân Rekreasyon Eğilimlerinin Belirlenmesi”, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt-15, Sayı-2, 2002.
• MATON, Kennethe I & HRABOWSKI III, Freeman A; “Preparing The Way: A Qualitative Study of Highachieving African American Males And The Role of The Family”, American Journal of Community Psychology, Volume-26, No-4, 1998.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı); “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6 Sınıf)”, Ankara, 2006.
• MCGIVERIN, Jennifer, GILMAN, David & TILLITSKI, Chris; “Meta-Analysis of The Relation Between Class Size And Achievement”, Elementary School Journal, Volume-90, No-1, 1989.
• NAYLOR, David. T., DIEM, Richard; “ Elementary and Middle School Social Studies”, Random House: New York, 1987.
• ODABAŞ, Hüseyin; “Ülkemizde Okuma Alışkanlığı Ve Eleştirel Okuma 31 Mart 2005 Tarihinde Nasreddin Hoca İlköğretim Okulu-Etimesgut’da Düzenlenen “Öğrenen Toplumda Okul Kütüphaneleri” Temalı Panelde Sunulan Tebliğ Metnidir, 2005.
• ODABAŞ, Hüseyin, ODABAŞ, Z. Yonca ve POLAT, Coşkun; “Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı, Ankara Üniversitesi Örneği”, Bilgi Dünyası, Cilt-9, Sayı-2, 2008.
• SALLABAŞ, M Eyyüp; “İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumları ve Okuduğunu Anlama Becerileri Arasındaki İlişki”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt-9, Sayı-16, 2008.
• SAĞLAMTUNÇ, Tülin; “Türkiye’de Üniversite Kütüphanecilik Bölümlerinin 4. Sınıf Öğrencilerinin Özgür (Boş) Zaman-Ders Dışı Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma”, Türk Kütüphaneciliği, Cilt-4, Sayı-1, 1990.
• SEFEROĞLU, S Sadi ve AKBIYIK, Cenk; “Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Akademik Başarı”, http://asosindex.com/journal-article-abstract ?id= 14080 # .VfgvW BHtmko adresinden 15.09.2015 tarihinde saat, 17.50 de ulaşılmıştır.
• SÜNBÜL, Ali Murat, YILMAZ, Ercan, DEMİRER, Veysel, CERAN, Dilek, IŞIK, Abdulkadir, ÇİNTAŞ, Derya, ÇALIŞKAN, Muhittin ve ALAN, Selahattin; “İlköğretim Öğrencileri Kitap Okuma Alışkanlıkları; Konya İli Araştırma Raporu”, Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Konya, 2010.
• ŞAHİN, Ayfer; “İlköğretim 4 ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlıklarının Sosyo-Ekonomik Düzeylerine Göre İncelenmesi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt-10, Sayı-2, 2012.
• ŞEN, Metin; “Ortaokul Öğrencilerinin Serbest Zaman Okuma Alışkanlıklarının Sosyal Bilgiler Dersindeki Akademik Başarıya Etkisi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilgiler Eğitimi, Erzincan, 2015.
• TEKİN, Ali, TEKİN, Gülcan ve AMMAN, M Tayfun; “Serbest Zamanlarda Yapılan Fiziksel Egzersizin Üniversite Öğrencilerinin Depresyon ve Atılganlık Düzeylerine Etkisi”, 9.Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Muğla, 2006.
• TEZCAN, Mahmut; Boş Zamanlar Sosyolojisi, Atilla Kitabevi, Ankara, 1994.
• TOPÇU, Yunus Emre; “İlköğretim 6.,7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları”, Milli Eğitim Dergisi, 2007.
• TINKER, Miles Albert & MCCULLOUGH, Constance; “Teaching Elementary Reading”, Meredith Corporation. Third Edition. New York, 1968.
• TUNÇKOL, Mehmet H; “Selçuk Üniversitesindeki Akademik Personelin Rekreasyon Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, 2001.
• TURNER, Thomas N; Essentials Of Elementary Social Studies, Second Edition, Boston, 1999.
• TÜRK DİL KURUMU; Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2005.
• YAVUZER, Haluk; Eğitim ve Gelişim Özellikleriyle Okul Çağı Çocuğu, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2002.
• YAZICI, Kubilay; “Sosyal Bilgiler ve Okuma Becerileri”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt-26,Sayı-1, 2006.
• YILMAZ, Bülent; “Okuma Alışkanlığında Öğretmenin Rolü”, Eğitim Dergisi, Cilt-1, 1992.
• YILMAZ, Bülent; “Öğrencilerin Okuma Ve Kütüphane Kullanma Alışkanlıklarında Ebeveynlerin Duyarlılığı”, Bilgi Dünyası, Cilt-2,Sayı-5, 2004.
• WENTZEL, Kathryn R & ALLAN, Wigfield; “Academic and Social Motivational Influences on Students Academic Performance”, Educational Psychology Review, Volume-10, No-2, 1998.
• WITZIERS, Bob & BOKSER, Roel J & KRÜGER, Meta L; “Educational Leadership and Student Achievement: The Elusive Search for an Association”, Educational Edministration Quarterly, Volume-39, No-3, 2003.