KENTSEL DÖNÜŞÜM PLANLAMAVE UYGULAMA STRATEJİLERİNDE 5393 VE 6306 SAYILI KANUNLARIN KARŞILAŞTIRILMASI

Year 2022, , 976 - 985, 03.12.2022

Sıtkı Alper Özdemir , Mustafa Tolga Çöğürcü , Mehmet Akif Arslan , Mehmet Uzun

https://doi.org/10.36306/konjes.1124708

Abstract

Kentsel dönüşüm, kentlerin sosyal, mekânsal ve ekonomik yönden sorunlu bölgelerini insanların sağlıklı ve güvenli şekilde yaşamlarına devam edebileceği hale getirmek amacıyla yapılan canlandırma, iyileştirme veya yeniden inşa gibi çalışmaların bütünü olarak tanımlanabilir. Eskiyen, köhneleşen, günlük yaşantıda aksamalara neden olan şehir yerleşim alanları ve deprem, sel ve heyelan gibi doğa olayları neticesinde afet durumlarının yaşanmasına neden olacak yapı stoku kentsel dönüşüm yasaları ile bertaraf edilmelidir. Bu sebeplerle ülkemizde geçmişten günümüze kentsel dönüşümün önünü açan ve avantajlı hale getiren birçok yasa hazırlanmıştır. Hazırlanan ve uygulamaya yön veren yasalar içerisinde 5393 Sayılı Belediye Kanunu 73. Maddesi ve ilgili maddeleri ile 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun en önemli, güncel uygulamada olan ve avantajlı yasalardır. Bu çalışmada kentsel dönüşüm konusunda rol oynayan ve afetlere önlem olacak bu kanunlar arasındaki farklar karşılaştırma yolu ile incelenmiştir. Kentsel dönüşüm veya riskli alanın ilan edilmesi, revizyon plan hazırlama ve onaylama aşamaları, parselasyon düzenlemesi ve onaylama aşamaları, konu ile ilgili belirlemeler, yıkım ve mülkiyetin kamuya aktarılması faaliyetleri, kira destekleri, uygulamadaki sorumluluklar, proje denetimi ve kabulü, ruhsat alınması ve muafiyetler konuları bu karşılaştırmalı incelemede ele alınan kriterlerdir.

Keywords

Afet, Deprem, Kentsel Dönüşüm, Kanun

Comparison of Laws No. 5393 and 6306 in Urban Renewal Planning and Implementation Strategies

Abstract

Urban renewal is defined as the production and implementation of projects for demolishing, rebuilding, revitalizing, rehabilitating or restructuring in order to reconsider the urban development socially, economically and spatially and to make the problematic areas in the city healthy and livable. Urban settlements that become old, outdated and cause disruptions in daily life, and the building stock that will cause disasters as a result of natural events such as earthquakes, floods and landslides should be disposed of with urban renewal laws. For these reasons, many laws have been prepared in Turkey from past to present that pave the way for urban renewal and make it advantageous. Among the laws prepared and guiding the implementation, the 73rd article of the Municipal Law No. 5393 and its related articles and the Law No. 6306 on the Transformation of Areas under Disaster Risk are the most important, currently in practice and advantageous laws. In this study, the differences between these laws, which play a role in urban renewal and will be a measure against disasters, are examined by way of comparison. Publicity of urban renewal or risky area, plan making and approval processes, parceling, construction and approval processes, determinations, demolition and expropriation procedures, rental aids, authorizations in implementation, project approval and license procedures and exemptions are the criteria discussed in this comparative study.

Keywords

Disaster, Earthquake, Urban Renewal, Law, Afet, Deprem, Kentsel Dönüşüm, Kanun

References

• AFAD. (2018). TÜRKİYE’DE AFET YÖNETİMİ VE DOĞA KAYNAKLI AFET İSTATİSTİKLERİ. https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/35429/xfiles/turkiye_de_afetler.pdf
• Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun (6306 S.K.), Resmi Gazete, 28309 (Mayıs 2012), (2012).
• Akman, E., CAN, Y., Yalçın, Ö. (2018). Bir Politika Uygulaması Olarak Kentsel Dönüşüm : Devlet Destekleri Çerçevesinde Bir Değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 2987–3009.
• Belediye Kanunu (5393 S.K.), Resmi Gazete, 25874 (Temmuz 2005)", (2005).
• Çeli̇k, K. (2017). Kentsel Dönüşüm Alanlarının Seçimi ve Dönüştürülmesine Yönelik Örnek Bir Uygulama. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(2), 221–235.
• Ertaş, M., Bayındır, Ö. (2020). Sürdürülebilir Kentsel Dönüşüm. Türkiye Arazi Yönetimi Dergisi, 2(1), 01–09.
• Gecekondu Kanunu (775 S.K.)" , Resmi Gazete, 12362 (Temmuz 1966), Pub. L. No. 775, 2626 (1966).
• İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanunu’nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun (2981 S.K.), Resmî Gazete, 18335 (Mart 1984), (1984).
• Inter-Agency Standing Committee and the European Commission. (2020). Inform Report 2020: Shared evidence for managing crises and disasters. https://doi.org/10.2760/87854
• KENTSEV. (2021). İstanbul’da 7,5’lik depremde 491 bin bina hasar görecek. https://kentsev.org.tr/istanbulda-75lid-depremde-491-bin-bina-hasar-gorecek/ Ziyaret Tarihi: 18.05.2022
• Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu (5104 S.K.), Resmi Gazete, 25400 (Mart 2004), (2004).
• Özel, Z., Yalçıner Ercoşkun, Ö. (2019). Kentsel Dönüşüm Strateji Belgelerinde Sürdürülebilirlik Değerlendirmesi: Kilis Örneği. Resilience, 3(2), 183–200. https://doi.org/10.32569/resilience.598083
• Tan, O., Tapirdamaz, M. C., Yörük, A. (2008). The earthquake catalogues for Turkey. Turkish Journal of Earth Sciences, 17(2), 405–418.
• Tezcan, S., Zengin Çelik, H. (2017). İzmir Büyükşehir Belediyesi Tarafından Uygulanan Kentsel Dönüşüm Projeleri Üzerine Bir İnceleme. Belediyelerin Geleceği ve Yeni Yaklaşımlar. Cilt 3, Editör: Güler, M. ve Turan, A. M.,(1. baskı, ss. 72–95).
• TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası. (2017). Kentsel Dönüşüm Dönüşüm Nedir? (N. Ersan, C. Gökçe, A. Emekli, E. Balcıoğlu, H. Çak, V. Bakar, ve Ş. Altan (ed.); 4. baskı). https://izmir.imo.org.tr/Eklenti/7387,178775456pdf.pdf?0
• Tosun, E. (2019). Türkiye’de Kırdan Kente Göçün Nedenleri ve Sonuçları. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.15505.99688
• TÜİK. (2022). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2021-45500. Ziyaret Tarihi: 20.05.2022
• Uslu, G., Uzun, B. (2014). Kentsel Dönüşüm Projelerinde Deprem Etkisi. Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 6(2), 1–11.
• Varol, A. (2019). Afet Yöneti̇mi̇, Afet Eği̇ti̇mi̇ Ve Afet Farkındalığı:Ameri̇ka Örneği̇. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 193–204. https://doi.org/10.18069/firatsbed.538678