ÇÖZELTİ MADENCİLİĞİ YÖNTEMİYLE KAYA TUZU ÜRETİMİ

Year 2020, , 866 - 875, 01.12.2020

Prof. Dr. Niyazi Bilim , EMRE Karakaya

https://doi.org/10.36306/konjes.677347

Abstract

Tuz, tüm canlılar için önemli bir maden kaynağı olmasının yanında tıp, kimya, ilaç, deri, tarım vb. birçok endüstride kullanılmaktadır. Tuz üretiminde kullanılan madencilik metotları; buharlaştırma, yeraltı madenciliği ve çözelti madenciliği olarak üç çeşittir. Çözelti madenciliği ile tuz üretim teknolojisinin kullanımı dünyada son yıllarda teknolojinin gelişimine bağlı olarak artmıştır. Madencilik sektöründe son derece güvenli, teknolojik ve çevre dostu bir yöntem olan çözelti madenciliği yöntemi ile çözücüsü genelde su olan tuz, soda vb. minerallerin işletilmesi oldukça ekonomik olmaktadır. Genellikle jeolojik ve epirojenik hareketlerle belli bir yönden bağlantısı kesilen bir iç deniz çukurunun dolmasıyla yüzlerce metre aşağıda oluşan halit domundan tuz üretimi, boru hattından pompalar yardımıyla tatlı su gönderip tuzun çözdürülmesini sağlayarak tuzlu su eriyiği elde edilmesiyle sağlanmaktadır. Bu çalışmada, tuz madeninde uygulanan çözelti madenciliği ile ilgili bilgilere ilaveten yeraltında oluşan tuz domlarından çözelti madenciliği yöntemiyle tuzun nasıl kazanılacağına dair açıklamalar, şekiller ve kaynaklara yer verilmiştir.

Keywords

Çözelti madenciliği, kaya tuzu, kaverna, sondaj

Supporting Institution

-

Project Number

-

Thanks

-

Rock Salt Production by Solution Mining Method

Abstract

Besides being an important mineral resource for all living things, salt is used in many industries such as; medicine, chemistry, medicine, leather, agriculture. There are three types of mining methods used in the salt production: evaporation, underground mining and solution mining. The use of solution mining and salt production technology have increased in recent years in accordance with technological development. The solution mining method, which is highly safe, technological and environmentally friendly method in the mining industry, is used for production operations of salt, soda etc., very economically that their solvent is generally water. The production of salt from halite dome, which is formed hundreds of meters below by filling an inland sea pit, which is generally disconnected from a certain direction by geological and epirogenic movements, is provided by sending fresh water with the help of pumps from the pipeline, and by dissolving the salt by obtaining salt water solution. In this study, information about solution mining applied to salt mine is given and there are explanations, figures and sources about how to gain salt from underground salt domes by solution mining method.

Keywords

Solution mining, rock salt, Cavern, drilling

Project Number

-

References

• Bastacıoğlu, B. G., 2010, Tuz Tabakalarında Çözelti Madenciliği ve Oluşan Boşlukta Doğalgaz Depolama İmkanlarının Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi.
• Benson, R.H., El Bied, K.R., and Bonaduce, G., 1991. An important current reversal (influx) in the Rifian Corridor (Morocco) at the Tortonian- Messinian Boundary: The End of Tetyhs Ocean. Palaeoceanography, 6 (1), 164-192.
• Copenhafer, W. C., Smith, D. E. ve Niedringhaus, G. F., 1994, Process for producing sodium salts from brines of sodium ores, Google Patents.
• Ersoy, A. ve Yünsel, T., 2001, Çözelti madenciliği ile tuz üretimi.
• Folle, S., 1985, Geological Conditions for TheConstruction of Salt Caverns. Salts & Brines' 85, Proceedings of The Symposium-Solution 'Mining of Salts and Brines, New York. '.
• Frint, W. R., Bithell, M. ve Fischer, W. G., 1993, Soda Ash Production. U.S. Patent No: 5, 192, 164, (Mar. 9, 1993).
• Frint, W. R. ve Copenhafer, W. C., 1993, Process for Producing Sodium Salts from Brines of Sodium Ores. U.S. Patent No: 5, 262,134.
• Geertman, R., 2000, Sodium chloride: Crystallization, Reference Module in Chemistry, Molecular Sciences and Chemical Engineering, 4127-4134.
• Haynes, H., 1997, Solution mining of Wyoming Trona, SPE Rocky Mountain regional meeting.
• Haynes, H. W. ve Ukidwe, A., 1998, A Model for Solution Mining Trona. Wyoming State Geological Survey Public Information Circular, 40,153-161.
• IPT Akaryakıt Malz. Petrol Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti., 2008, Akaryakıt Pompası Kullanım ve Bakım Kılavuzu.
• Jessen, F. W., 1973, Specialized Underground Systems: Solution Mining. SME Mining Engineering Handbook. 2, Editor: Cumins, A.B., The American Institute of Mining, Metallurgical and Petroleum Eng. Inc., New York.
• Kunstman, A., POBORSKA-MŁYNARSKA, K. ve URBAŃCZYK, K., 2007, Solution mining in Salt Deposits, Wyd. AGH, Kraków.
• Lefond, S. J. ve Jackoby, C. H., 1983, Salt In Industrial Minerals and Rocks. Editor: Lefond' S.J. 2:1119-1150.
• Nasün-Saygili, G. ve Okutan, H., 1996, Application of the solution mining process to the Turkish trona deposit, Hydrometallurgy, 42 (1), 103-113.
• Pike, R. D. ve Seaton, M. Y., 1953, Mining Operation, U.S. Patent JSfo: 2,625,384 (January 13, 1953).
• Pike, R. D., 1945, Solution mining of trona, Google Patents.
• Shock, D. ve Conley, F., 1974, Solution Mining-Its Promise and Its Problems, Solution Mining Symposium, FF Apian, WA McKinney, and AD Pernichele, eds., AIME, New York, 79-97.
• Thoms, R. ve Gehle, R., 1993, Feasibility of Controlled Solution Mining From Horizontal Wells, Solution Mining Research Institute.