MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ

İlhan Ersoy

doi:10.31722/konservatuvardergisi.517061

Araştırma Makalesi

The Concept of Genre in Music: A New Model Suggestion for the Classification of Music Genres

Yıl 2017, Sayı: 11, 1 - 16, 27.12.2017

İlhan Ersoy

Öz

Mankind needs an order to be able to first understand and to get rid of some of the
chaos that he encounters in his life cycle. This need for order is addressed with the
help of one or more specified measures. The most fundamental effort to
scientifically transform chaos into order is “classification”. A phenomenon or
phenomena subject to a research study are classified first; then they are examined
within the context of relationality with other phenomenon or phenomena.

Music can be examined as a phenomenon in a scientific framework. If this is the
goal, classifying is an indispensable necessity to be able to transform the chaos that
exists in music into the cosmos and to understand the music phenomenon. Music
is a really complicated phenomenon. In a musical classification, it is appropriate to include all the components and processes of music. Therefore, while classifying
music, multi-criteria and relationality should take place in classifications instead of
a monologic and reductionist approach. In this article, a new model is proposed in
this framework for music classifications. With this proposal, the main goal is to
build on consistent, objective criteria, as far as possible, while staying away from
monologic and reductionist approaches.

Anahtar Kelimeler

Classification, form, genre, music, style

Kaynakça

Akdoğu, Onur (1996). Türk Müziğinde Türler ve Biçimler. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
Arslan, Ahmet (2009). Felsefeye Giriş. Ankara: Adres Yayınları.
Arslan, Hüsamettin (2007). Epistemik Cemaat Bir Bİlim Sosyolojisi Denemesi. İstanbul: Paradigma Yayıncılık. Becker,
S. Howard (2013). Sanat Dünyaları (Çev: Evren Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Berendt, E. Joachim (2003). Caz Kitabı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bilgin, Nuri (2003). Sosyal Psikoloji Sözlüğü Kavramlar Yaklaşımlar. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Bulanık, Fikri (2005). Dünyadan Müzikler. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
Canbay, Alaattin (2015). “Türkiye'de Müzik Türleri ve Gelişimleri”. Z. v. Nacakçı içinde, Müzik Kültürü ss. 199- 226. Ankara: Pegem Akademi.
Erol, Ayhan (2009). Müzik Üzerine Düşünmek. İstanbul: Bağlam Yayınları.
Ersoy, İlhan (2017). Üslup Kavramına Analitik Bir Bakış: Türkiye’de Geleneksel Müziklerde Performans Normları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, ss. 302-314.
Hodeir, Andre (1971). Müzikte Türler ve Biçimler. İstanbul: Maarif Basımevi.
Kaemmer, E. John (1993). Music in Human Life Anthropological Perspectives on Music. Austin: University of Texas Press.
Kandemir, Orhan (2012). “Yitik Zamanın İçinde: Caz”. Doğu Batı Sayı 62, ss. 261-268.
Kenny, G. Michael & Smille, Kirsten (2015). Antropolojiye Giriş. (S. Torlak, Çev.) Ankara: Dipnot Yayınları.
Kongar, Emre (2007). Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Mardin, Şerif (2033). İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Monaghan, John & Just, Peter (2013). Sosyal ve Kültürel Antropoloji (Çev: Hakan Gür). Ankara: Dost.
Oransay, Gültekin (1976). Müzik Tarihi. Ankara: Yaykur Açık Yükseköğretim Dairesi.
Özbudun, Sibel & Şafak, Balkı & Altuntek, N. Serpil (2007). Antropoloji Kuramlar / Kuramcılar. Ankara: Dipnot Yayınları.
Rice, Timothy (2002). “Etnomüzikolojinin Yeniden Şekillenmesine Doğru”. Folklor Edebiyat, Sayı 31, ss.133-150.
Salcı, Vahid Lütfü (1938). “Bela Bartok'un Konferansları: Gizli Halk Musikisi”. Ülkü, ss. 113-123,
http://www.folkloredebiyat.com/gizlimusiki.html (Erişim Tarihi: 02.10.2017)
Say, Ahmet (2008). Müzik Nedir, Nasıl Bir Sanattır? İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Say, Ahmet (2010). Müzik Yazıları. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
Sezikli, Ubeydullah (2007). Abdülkadir Meragi ve Camiul-Elhan'ı. İstanbul: MÜSBE Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Soykan, Ömer Naci (2012). “Müzik Nedir? Felsefi Bir Araştırma”. Doğu Batı Sayı 62, ss 29-42.
Tanrıkorur, Cinuçen (2005). Osmanlı Dönemi Türk Musikisi. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Uçan, Ali (2005). Müzik Eğitimi. Ankara: Evrensel Müzikevi.
Yavaşça, Alâeddin (2002). Türk Mûsıkîsi'nde Kompozisyon ve Beste Biçimleri. İstanbul: Türk Kültürüne Hizmet Vakfı.
Yıldırım, Cemal (2010). Bilim Felsefesi. Ankara: Remzi Kitabevi.
Yöre, Seyit (2012). “Bruno Nettle ile Etnomüzikolojik Değerlendirmeler”. International of Human Sciences, ss. 1189-1205.
Yücel, Haluk (2007). Türkiye'de Din ve Dindışı Müziklerinin Karşılaştırılmalı Araştırması. İstanbul: Yöntem Yayınları.

MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ

Yıl 2017, Sayı: 11, 1 - 16, 27.12.2017

İlhan Ersoy

Öz

İnsanoğlu, yaşam sürecinde karşılaştığı kimi kaosları önce anlamlandırabilmek ve
bu kaoslardan kurtulabilmek için bir düzene ihtiyaç duyar. Bu düzen ihtiyacı
belirlenen bir ya da birkaç ölçütün yardımıyla giderilir. Bilimsel zeminde kaosun bir
düzene dönüştürülmesine yönelik en temel çaba “sınıflandırma”dır. Bir araştırmaya
konu olan olgu ya da olgular önce sınıflandırılır; daha sonra diğer olgu ya da olgular
ile bir ilişkisellik (relationality) çerçevesinde irdelenir.

Müzik, bir fenomen olarak bilimsel bir çerçevede irdelenebilir. Eğer amaç bu ise,
müzikte var olan kaosu kozmosa dönüştürebilmek ve müzik fenomenini
anlamlandırabilmek için sınıflandırma vazgeçilmez bir zorunluluktur. Müzik
gerçekten karmaşık bir fenomendir. Müziksel bir sınıflandırmada müziğin tüm
bileşenlerinin ve süreçlerinin dahil edilmesi yerinde olur. Dolayısıyla müzikleri
sınıflandırırken, monolojik ve indirmeci bir yaklaşım yerine; sınıflandırmalarda çok
ölçütlülük ve ilişkisellik yer almalıdır. Bu makalede müzik sınıflandırmalarına yönelik
bu çerçevede yeni bir model önerilmektedir. Bu öneri ile temel amaç, monolojik ve
indirgemeci yaklaşımlardan uzak kalınarak -olabildiğince- tutarlı ve nesnel ölçütler
üzerinde inşa edilmesine yöneliktir.

Anahtar Kelimeler

Biçim, form, müzik, sınıflandırma, tür

Kaynakça

Akdoğu, Onur (1996). Türk Müziğinde Türler ve Biçimler. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
Arslan, Ahmet (2009). Felsefeye Giriş. Ankara: Adres Yayınları.
Arslan, Hüsamettin (2007). Epistemik Cemaat Bir Bİlim Sosyolojisi Denemesi. İstanbul: Paradigma Yayıncılık. Becker,
S. Howard (2013). Sanat Dünyaları (Çev: Evren Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Berendt, E. Joachim (2003). Caz Kitabı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bilgin, Nuri (2003). Sosyal Psikoloji Sözlüğü Kavramlar Yaklaşımlar. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Bulanık, Fikri (2005). Dünyadan Müzikler. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
Canbay, Alaattin (2015). “Türkiye'de Müzik Türleri ve Gelişimleri”. Z. v. Nacakçı içinde, Müzik Kültürü ss. 199- 226. Ankara: Pegem Akademi.
Erol, Ayhan (2009). Müzik Üzerine Düşünmek. İstanbul: Bağlam Yayınları.
Ersoy, İlhan (2017). Üslup Kavramına Analitik Bir Bakış: Türkiye’de Geleneksel Müziklerde Performans Normları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, ss. 302-314.
Hodeir, Andre (1971). Müzikte Türler ve Biçimler. İstanbul: Maarif Basımevi.
Kaemmer, E. John (1993). Music in Human Life Anthropological Perspectives on Music. Austin: University of Texas Press.
Kandemir, Orhan (2012). “Yitik Zamanın İçinde: Caz”. Doğu Batı Sayı 62, ss. 261-268.
Kenny, G. Michael & Smille, Kirsten (2015). Antropolojiye Giriş. (S. Torlak, Çev.) Ankara: Dipnot Yayınları.
Kongar, Emre (2007). Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Mardin, Şerif (2033). İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Monaghan, John & Just, Peter (2013). Sosyal ve Kültürel Antropoloji (Çev: Hakan Gür). Ankara: Dost.
Oransay, Gültekin (1976). Müzik Tarihi. Ankara: Yaykur Açık Yükseköğretim Dairesi.
Özbudun, Sibel & Şafak, Balkı & Altuntek, N. Serpil (2007). Antropoloji Kuramlar / Kuramcılar. Ankara: Dipnot Yayınları.
Rice, Timothy (2002). “Etnomüzikolojinin Yeniden Şekillenmesine Doğru”. Folklor Edebiyat, Sayı 31, ss.133-150.
Salcı, Vahid Lütfü (1938). “Bela Bartok'un Konferansları: Gizli Halk Musikisi”. Ülkü, ss. 113-123,
http://www.folkloredebiyat.com/gizlimusiki.html (Erişim Tarihi: 02.10.2017)
Say, Ahmet (2008). Müzik Nedir, Nasıl Bir Sanattır? İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Say, Ahmet (2010). Müzik Yazıları. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
Sezikli, Ubeydullah (2007). Abdülkadir Meragi ve Camiul-Elhan'ı. İstanbul: MÜSBE Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Soykan, Ömer Naci (2012). “Müzik Nedir? Felsefi Bir Araştırma”. Doğu Batı Sayı 62, ss 29-42.
Tanrıkorur, Cinuçen (2005). Osmanlı Dönemi Türk Musikisi. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Uçan, Ali (2005). Müzik Eğitimi. Ankara: Evrensel Müzikevi.
Yavaşça, Alâeddin (2002). Türk Mûsıkîsi'nde Kompozisyon ve Beste Biçimleri. İstanbul: Türk Kültürüne Hizmet Vakfı.
Yıldırım, Cemal (2010). Bilim Felsefesi. Ankara: Remzi Kitabevi.
Yöre, Seyit (2012). “Bruno Nettle ile Etnomüzikolojik Değerlendirmeler”. International of Human Sciences, ss. 1189-1205.
Yücel, Haluk (2007). Türkiye'de Din ve Dindışı Müziklerinin Karşılaştırılmalı Araştırması. İstanbul: Yöntem Yayınları.

Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	İlhan Ersoy
Yayımlanma Tarihi	27 Aralık 2017
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2017 Sayı: 11

Kaynak Göster

APA	Ersoy, İ. (2017). MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi(11), 1-16. https://doi.org/10.31722/konservatuvardergisi.517061
AMA	Ersoy İ. MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ. EKOD. Aralık 2017;(11):1-16. doi:10.31722/konservatuvardergisi.517061
Chicago	Ersoy, İlhan. “MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ”. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi, sy. 11 (Aralık 2017): 1-16. https://doi.org/10.31722/konservatuvardergisi.517061.
EndNote	Ersoy İ (01 Aralık 2017) MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi 11 1–16.
IEEE	İ. Ersoy, “MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ”, EKOD, sy. 11, ss. 1–16, Aralık 2017, doi: 10.31722/konservatuvardergisi.517061.
ISNAD	Ersoy, İlhan. “MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ”. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi 11 (Aralık 2017), 1-16. https://doi.org/10.31722/konservatuvardergisi.517061.
JAMA	Ersoy İ. MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ. EKOD. 2017;:1–16.
MLA	Ersoy, İlhan. “MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ”. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi, sy. 11, 2017, ss. 1-16, doi:10.31722/konservatuvardergisi.517061.
Vancouver	Ersoy İ. MÜZİKTE TÜR KAVRAMI: MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ. EKOD. 2017(11):1-16.

Makale Dosyaları

Tam Metin