Turist Rehberlerinin Bakış Açısıyla Krizlerin Turist Rehberliğine Etkilerinin Değerlendirilmesi

Year 2025, Volume: 1 Issue: 1, 14 - 33, 25.03.2025

Abdurrahman Türkoğlu , Osman Pelit , Nurullah Kart

Abstract

Amaç ve Önem: Bu araştırmanın temel amacı pandemi, doğal afetler, savaş, terör ve ekonomik krizlerin, turist rehberliği üzerindeki etkisinin nitel bir yaklaşımla belirlenmesidir. Bu doğrultuda, turist rehberlerinin bu zorluklarla başa çıkma stratejileri ve mesleki dayanıklılıklarını artırmaya yönelik önerilerin sunulduğu bu araştırma, teorik ve pratik anlamda sektöre değerli katkılar sağlamakla birlikte, mevcut literatürdeki boşlukları belirleyerek gelecekte yapılacak araştırmalara referans olması açısından oldukça önemlidir.

Yöntem: Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Bu bağlamda Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde aktif olarak çalışan 25 profesyonel turist rehberi ile görüşülmüştür. Görüşmelerin ardından elde edilen veriler, MAXQDA analiz programı kullanılarak kodlanmış ve temalar halinde kategorize edilmiştir.

Bulgular: Araştırmada temel olarak pandemi, doğal afetler, savaş, terör ve ekonomik krizlerin turist rehberliğini olumsuz yönde etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca her türlü olumsuz etkiye rağmen turist rehberleri mesleğin geleceği yönünde olumlu düşüncelere sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda araştırmanın sonuçları, turist rehberlerinin karşılaştıkları zorlukları ve mesleğin geleceğine dair olumlu düşüncelerini ortaya koymakla birlikte mesleğin gelecekteki gelişimi için önemli ipuçları sunmaktadır. Bununla birlikte araştırma sonuçları, turist rehberlerinin ihtiyaçlarının karşılanması ve desteklenmesi için gerekli stratejilerin belirlenmesine katkı sağlayacak niteliktedir. Söz konusu sonuçlar, özellikle turizm sektörü ve ilgili paydaşlar açısından stratejik planlamalar yapma noktasında rehber niteliğinde olacaktır.

Pratik Çıkarımlar: Turist rehberlerinin pandemi, doğal afetler, savaş, terör ve ekonomik krizlere karşı esneklik göstermeleri, dijitalleşme süreçlerine uyum sağlamaları ve alternatif turizm alanlarına yönelmeleri, mesleğin sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda geliştirilecek kriz yönetimi ve dayanıklılık stratejileri, turist rehberlerinin karşılaştıkları bu zorlukları aşmalarına ve değişen koşullara adapte olmalarına katkı sağlayacaktır.

Özgünlük/Bilimsel Katkı: Bu araştırmanın bulguları, benzer değişkenleri ele alan sınırlı sayıda yapılmış olan araştırmaların sonuçları ile paralellik göstermektedir. Ancak bu çalışma, literatürdeki mevcut bilgileri genişleterek turist rehberliğini etkileyen faktörlere (pandemi, doğal afetler, savaş, terör ve ekonomik krizler) dair daha kapsamlı bir çerçeve sunmaktadır. Araştırma, turist rehberlerinin karşılaştığı zorluklar ve bu zorlukların mesleki uygulamalara nasıl yansıdığı konusundaki bilgi boşluğunu doldurarak, literatüre önemli bir katkı sağlamaktadır.

Keywords

Turist rehberliği, Mesleki sorunlar, Pandemi, Ekonomik kriz, Doğal afetler

Evaluation of the Effects of Crises on Tourist Guiding from the Perspective of Tourist Guides

Abstract

Purpose and Importance: The aim of this research is to determine the impact of pandemics, natural disasters, war, terrorism and economic crises on tourist guiding with a qualitative approach. In this direction, this research, in which tourist guides' strategies for coping with these difficulties and suggestions for increasing their professional resilience are presented, provides valuable contributions to the sector in theoretical and practical terms, and is very important as a reference for future research by identifying gaps in the existing literature.

Methodology: In the study, semi-structured interview technique, one of the qualitative research methods, has been utilized. In this context, 25 professional tourist guides actively working in various regions of Turkey were interviewed. The data obtained after the interviews were coded and categorized into themes using MAXQDA analysis software.

Findings: In the study, it was determined that pandemics, natural disasters, war, terrorism and economic crises negatively affect tourist guiding. In addition, it was concluded that despite all kinds of negative effects, tourist guides have positive thoughts about the future of the profession. In this context, the results of the study reveal the difficulties faced by tourist guides and their positive thoughts about the future of the profession and provide important clues for the future development of the profession. Moreover, the results of the research will contribute to the determination of the necessary strategies to meet the needs of tourist guides and to support them. These results will serve as a guide for the tourism sector and relevant stakeholders in making strategic plans.

Practical Implications: Tourist guides' resilience against pandemics, natural disasters, war, terrorism and economic crises, their adaptation to digitalization processes and their orientation towards alternative tourism areas are of great importance for the sustainability of the profession. In this direction, crisis management and resilience strategies to be developed will help tourist guides overcome these challenges and adapt to changing conditions.

Originality/Value: The findings of this study are in line with the results of a limited number of studies addressing similar variables. However, this study extends the existing knowledge in the literature and provides a more comprehensive framework of the factors (pandemics, natural disasters, war, terrorism and economic crises) affecting tourist guiding. The study makes a significant contribution to the literature by filling the knowledge gap on the challenges faced by tourist guides and how these challenges are reflected in professional practices.

Keywords

Tourist guiding, Professional problems, Pandemic, Economic crisis, Natural disasters

References

• Abd El Kafy, J. (2020). Challenges facing tour guide profession and their impacts on the Egyptian guides performance. Journal of Association of Arab Universities for Tourism and Hospitality, 19(3), 113-130. https://doi.org/10.21608/jaauth.2021.54989.1105
• Altun, S., & Dinçer, M. (2024). Covid-19 öncesi, süreci ve sonrasında turist rehberlerinin ekonomik kazançlarına ve beklentilerine yönelik bir araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 8(1), 282-300. https://doi.org/10.32572/guntad.1309386
• Akbaş, Z., & Tuna, H. (2019). 21. Yüzyıl Türk dış politikasında yaşanan değişimlerin turizme etkisi: Ortadoğu’dan gelen turistler üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(68), 277-285. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3827
• Arslan, E. (2022). Nitel araştırmalarda geçerlilik ve güvenilirlik. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 51, 395-407. https://doi.org/10.30794/pausbed.1116878
• Austin, J. E., & Bruch, C. (2007). The environmental consequences of war: legal, economic and scientific perspectives. Cambridge Univ. Press.
• Ayaz, N. (2016). Ekonomik krizlerin turizm sektörüne olan etkileri üzerine bir inceleme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1360-1371. https://doi.org/10.17755/esosder.263237
• Bahar, O., & Çelik İlal, N. (2020). Coronavirüsün (Covid-19) turizm sektörü üzerindeki ekonomik etkileri. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 125-139. https://doi.org/10.24289/ijsser.728121
• Bahar, E., Kaya, F., & Keklik, F. (2011). Konaklama sektöründe krizle mücadele stratejileri. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 6, 83-100. https://doi.org/10.18092/ijeas.45890
• Baker, D. M. A. (2014). The effects of terrorism on the travel and tourism industry. International journal of Religious Tourism and Pilgrimage, 2(1), 58-67. https://doi.org/10.21427/D7VX3D
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
• Becken, S., & Hay, J. E. (2007). Tourism and climate change: Risks and opportunities (Vol. 1). Multilingual Matters.
• Brun, W., Wolff, K., & Larsen, S. (2011). Tourist worries after terrorist attacks: Report from a field experiment. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 11(3), 387-394. https://doi.org/10.1080/15022250.2011.593365
• Cambridge Institute for Sustainability Leadership, Climate Change: Implications for Tourism. (2024, 26 Ocak). Climate Change: Implications for Tourism, https://www.cisl.cam.ac.uk/news-and-resources/publications
• Cavlek, N. (2006). Tour operators and destination safety. Y. Mansfeld and A. Pizam (Ed.), Tourism, Security and safety from theory to practice in (pp. 335-352). https://doi.org/10.1016/B978-0-7506-7898-8.50025-4
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4. Edition). Sage Publications.
• Çakmak, T. F. (2018). Turizm endüstrisinde kriz yönetimi: Turist rehberleri üzerine bir alan araştırması (Yayın No. 504021) [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Çelik, N., & Karaçuka, M. (2017). Terör saldırılarının turizm sektörü üzerindeki etkileri: Türkiye öznelinde ampirik bir analiz. Ege Akademik Bakış Dergisi, 17(3), 313–322. https://doi.org/10.21121/eab.2017328399
• Çetin, G., & Göktepe, S. (2020). Covid-19 pandemisinin turizm endüstrisi üzerindeki etkileri. Covid19 pandemı̇sı̇nı̇n ekonomı̇k, toplumsal ve sı̇yasal etkileri içinde (ss. 87-97), İstanbul: İstanbul Press.
• Çetin, H., & Yetiş, Z. (2017). Turizm işletmelerinde ekonomik sürdürülebilirlik ve krizler: Krizlere karşı alınabilecek önlemler. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(31), 343–360. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12712
• Çevik H. H. & Demirci, S. (2012). Kamu politikası. Seçkin Yayıncılık.
• Demirci Y. (2018). Terörün İstanbul turizmine etkileri (Yayın No. 492217) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Demirci, Y., & Dermici, H. (2017, 11-14 Mart). Terör, terörizm kavramları ile turizm - terörizm ilişkisi [Konferans sunum özeti]. Al Farabi 1 International Congress on Social Sciences, Gaziantep, Türkiye.
• Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (2008). The landscape of qualitative research (3. Edition). Sage Publications.
• Drakos, K., & Kutan, A. M. (2003). Regional effects of terrorism on tourism in three mediterranean countries. Journal of Conflict Resolution, 47(5), 621-641. https://doi.org/10.1177/0022002703258198
• Durgun, A. (2021). Covid-19 sonrası Türk turizm sektöründe oluşabilecek fırsatlar ve riskler. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(23), 79–95. https://doi.org/10.47129/bartiniibf.872884
• Düzgün, E., & Kurt, A. (2020). Covid-19 (Koronavirüs) salgınının turist rehberleri üzerindeki etkileri: Ankara turist rehberleri odası örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(23), 301-321. https://doi.org/10.38155/ksbd.792821
• Dye, T. R. (2013). Understanding public policy (Fourteenth Edition). Pearson Education.
• Ercan, F. (2022). Teknolojinin turist rehberliği üzerine etkilerini konu alan ulusal makalelerin meta-sentez tekniği ile incelenmesi. Turizm Akademik Dergisi, 9(1), 137-155.
• Erdoğan, H. A. (2024). Ulusal turizm plan ve politikalarını şekillendirmede turist rehberlerinin rolü üzerine ampirik bir değerlendirme. Tourism and Recreation, 6(1), 158-169. https://doi.org/10.53601/tourismandrecreation.1466044
• Faulkner, B. (2001) Towards a framework for tourism disaster management. Tourism Management, 22 (2), 135-147. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(00)00048-0
• Faulkner, B. (2013). Towards a framework for tourism disaster management. J. Wilks and S. J. Page (Ed.), Managing tourist health and safety in the new millennium in (pp. 155-176).
• Federal Emergency Management Agency/FEMA, Natural hazards (2023-25 Aralık). https://hazards.fema.gov/nri/natural-hazards
• Global Terrorism Database, Search the database. (2024-20 Ocak). http://apps.start.umd.edu/gtd/
• Göçen, Ö. G. S., Yirik, Ş., & Yılmaz, Y. (2011). Türkiye’de krizler ve krizlerin turizm sektörüne etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 493-509.
• Gök, B. (2023). Asrın felaketi sonrası Güneydoğu’da turizm. İ. Erdoğan Tarakçı ve R. Aslan (Ed.), Asrın felaketi sosyoekonomik etkileri içinde (ss. 7-20). Efe Akademi Yayınları.
• Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry. Educational Technology Research And Development, 30(4), 233-252. https://doi.org/10.1007/BF02765185
• Güdücü, G. G. (2024). COVID-19 pandemisinin turist rehberliği mesleği üzerindeki etkileri: Kapadokya örneği (Yayın No. 847715) [Yüksek lisans tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Henderson, J. C. (1999). Tourism management and the Southeast Asian economic and environmental crisis: A Singapore perspective. Managing Leisure, 4(2), 107-120. https://doi.org/10.1080/136067199375887
• Higgins-Desbiolles, F., Carnicelli, S., Krolikowski, C., Wijesinghe, G., & Boluk, K. (2019). Degrowing tourism: Rethinking tourism. Journal of Sustainable Tourism. 27(12).1926-1944. https://doi.org/10.1080/03085140600844902
• Huang, J. H., & Min, J. C. (2002). Earthquake devastation and recovery in tourism: The Taiwan case. Tourism Management, 23(2), 145-154. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(01)00051-6
• Karagöz, H. (2016). Terörizmin Türkiye'de turistler ve turizm gelirleri üzerine etkileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü Working Paper Series, 19, 1-13.
• Kaya, A., Akgün, D. Y., & Çiftçi, G. (2020). Krizlerin turist rehberliği öğrencilerinin mesleki tutumları ile ilişkisi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 2907-2923. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.516
• Kervankıran, İ., & Bağmancı, M. F. (2020). Bildiğimiz turizmin sonu mu? COVID-19’un Türkiye’deki turizm hareketliliğine etkisi. Türk Coğrafya Dergisi, 76, 19-32. https://doi.org/10.17211/tcd.811302
• Khalid, U., Okafor, L. E., & Shafiullah, M. (2020). The effects of economic and financial crises on international tourist flows: A cross-country analysis. Journal of Travel Research, 59(2), 315–334. https://doi.org/10.1177/0047287519834360
• Korstanje, M. E., & Clayton, A. (2012). Tourism and terrorism: Conflicts and commonalities. Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 4(1), 8-25. https://doi.org/10.1108/17554211211198552
• Lim, C., & McAleer, M. (2005). Ecologically sustainable tourism management. Environmental Modelling & Software, 20(11), 1431- 1438. https://doi.org/10.1016/j.envsoft.2004.09.023
• Marin, D. (1992). Is the export-led growth hypothesis valid for industrialized countries?. The Review of Economics and Statistics, 678–688. https://doi.org/10.2307/2109382
• Neuhofer, B., & Buhalis, D. (2021). Experience design in the smart tourism destination. In Routledge Handbook of the Tourist Experience (pp. 616-629). Routledge.
• Neumayer, E. (2004). The impact of political violence on tourism: Dynamic cross-national estimation. Journal of Conflict Resolution, 48(2), 259–281. https://doi.org/10.1177/0022002703262358
• Olalı, H., & Timur, A. (1988). Turizm ekonomisi. Ofis Ticaret Matbaacılık Şti.
• Omak Köse, K. S. (2024). Turizm endüstrisinde doğal afetlerin sosyoekonomik ve kültürel açıdan incelenmesi: İstanbul örneği (Yayın No. 907839) [Yüksek lisans tezi, Kapadokya Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Önal, İ. (2023, Mart 9). Doğal afetler ve turizm üzerine düşünceler. Turizm Gazetesi. https://www.turizmgazetesi.com/yazi/dogal-afetler-ve-turizm-uzerine-dusunceler/3859
• Özerkmen, N. (2004). Terör, terörizm ve radikal islamci terör. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 44(2), 247-265.
• Öztürk, A., & Çelik, M. (2009). Terörizmin Türkiye ekonomisi üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 1(2), 85-106.
• Öztürk, H. M., & Alkaya, S. (2016, 20-23 Ekim). Terörün Türk turizmi üzerine olumsuz etkileri ve alınabilecek önlemler [Konferans sunumu]. Bodrum, Muğla, Türkiye.
• Pizam, A. (1999). A comprehensive approach to classifying acts of crime and violence at tourism destinations and analyzing their differential effects on tourism demand. Journal of Travel Research, 38(1), 5–12. https://doi.org/10.1177/004728759903800103
• Polkinghorne, D. E. (1989). Phenomenological research methods. R. S. Valle and S. Hailing (Ed.), Existential-phenomenological perspectives in psychology in (pp. 41-60). https://doi.org/10.1007/978-1-4615-6989-3_3
• Ritchie, B. W. (2004). Chaos, crises and disasters: a strategic approach to crisis management in the tourism industry. Tourism Management, 25(6), 669-683. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2003.09.004
• Ritchie, B. W., & Campiranon, K. (2014). Major themes and perspectives. B. W. Ritchie and K. Campiranon (Ed.), Tourism crisis and disaster management in the Asia – Pacific in (pp. 3-11).
• Ritchie, B. W., & Jiang, Y. (2019). A review of research on tourism risk, crisis and disaster management: Launching the annals of tourism research curated collection on tourism risk, crisis and disaster management. Annals of Tourism Research, 79, 1-15. https://doi.org/10.1016/j.annals.2019.102812
• Rubin, A., & Babbie, E. R. (2016). Empowerment series: Research methods for social work (9. Edition). Cengage Learning. https://doi.org/10.1079/9781780643250.0003
• Santana, G. (2004). Crisis management and tourism: Beyond the rhetoric. Journal of Travel &Tourism Marketing, 15(4), 299-321. https://doi.org/10.1300/J073v15n04_05
• Sayın, G., & Yıldırım, K. (2024). Turizm işletmelerinde kriz yönetiminin önemi; Alanya’daki 5 yıldızlı otellerde COVID-19 krizi üzerine bir araştırma. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences (JOSHAS), 6(33), 1738–1756. http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.428
• Scott, D., Gössling, S. & Hall, C. M. (2012). International tourism and climate change. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 3(3), 213-232. https://doi.org/10.1002/wcc.165
• Sigala, M. (2020). Tourism and COVID-19: Impacts and implications for advancing and resetting industry and research. Journal of business research, 117, 312-321. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2020.06.015
• Sinclair, M. T. (1997). Gender, work and tourism. M. T. Sinclair (Ed.), Issues and theories of gender and work in tourism (s. 56). Routledge.
• Şahin, İ., & Güzel, F. Ö. (2020). Olumsuz güncel gelişmelerin ve krizlerin Türk turizmine etkileri: Profesyonel turist rehberlerinin değerlendirmeleri ve sektörel çözüm önerileri. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 257-280. https://doi.org/10.17336/igusbd.541284
• Thirumaran, K., Mohammadi, Z., Pourabedin, Z., Azzali, S., & Sim, K. (2021). COVID-19 in Singapore and New Zealand: Newspaper portrayal, crisis management. Tourism Management Perspectives, 38, 100812. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2021.100812
• Tutar, H. (2022). Nitel araştırmalarda geçerlilik ve güvenilirlik: Bir model önerisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 117-140. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227323
• Türkay, O., & Saraç, Ö. (2019). Altyapı, üstyapı ve çevre sorunlarının turist şikayetleri kapsamında değerlendirilmesi ve yerel yönetimlerin çözüm potansiyeli: Antalya örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(Ek Sayı), 98-110. https://doi.org/10.36362/gumus.608636
• Türker, A., & Karaca, K. Ç. (2020). Yeni tip koronavirüs (covıd-19) salgını sonrası turizm ve turist rehberliği. Turist Rehberliği Nitel Araştırmalar Dergisi, 1(1), 1-19.
• UNWTO. (2024). Impact assessment of the covıd-19 outbreak on ınternatıonal tourısm. The United Nations World Tourism Organization. https://www.unwto.org/impact-assessment-of-the-covid-19-outbreak-on-international-tourism.
• Usta, A. (2013). Kamu politikaları analizine kuramsal bir bakış. Yasama Dergisi, 24, 78-102.
• Ünlüönen, K., Tayfun, A., & Kılıçlar, A. (2007). Turizm ekonomisi. Nobel Yayıncılık.
• World Health Organization. (2023, December 10). Coronavirus disease (COVID-19) pandemic. World Health Organization. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019
• Yeşiltaş, M., Öztürk, İ., & Türkmen, F. (2008). Terör faaliyetlerinin turizm sektörüne etkilerinin çözüm önerileri perspektifinde değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 175-189.
• Yetgin Akgün, D., Toker, A., & Yesirlili, U. (2022). Covid-19 salgının turist rehberi adaylarının kariyer planlarına etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(2), 1408-1427. https://doi.org/10.20491/isarder.2022.1448
• Yetgin, D., Yılmaz, A., & Çiftci, G. (2018). Krizlerin turist rehberliği öğrencilerinin kariyer planlamasındaki etkisi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(3), 195-214. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.278
• Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112), 1-17.
• Yıldırım M., & Öztürk Deniz, F. (2018). Turizmin yerel halkın sosyo-kültürel yapısına etkisi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 79-91.
• Yıldırım, Ş. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, Z., & Durgun, A. (2010). 2008 Küresel ekonomik krizi ve turizm sektörü üzerine etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2(1), 1-15.