Petrol ve Petrol Ürünlerinin Güvenli Depolanması

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 170 - 179, 31.12.2020

Akin Er , Osman Bozdağ

Öz

Ham petrol ve petrol ürünleri, petrokimya ürünleri, sıvılaştırılmış petrol gazları farklı form ve özelliğe sahiptir. Bu hidrokarbonların, üretilmesi, nakliyesi, depolanması sırasında yangın, patlama içerik kaybı, enerji salınımı nedeniyle cana, mal varlığına, çevreye ve itibara zarar verebilecek çeşitli tehlikeler ortaya çıkabilir. Bu çalışmada tanklarda yangın, patlama, içerik kaybı ve benzeri tehlikelerini önlemek, etkilerini azaltmak için farkındalık yaratılması amaçlandı. Hidrokarbon depolama tanklarının işletilmesi sırasında aşırı dolumu nedeniyle tank taşırma, vakum etkisi nedeniyle tankın burulması gibi çeşitli riskler incelendi. Ayrıca tankların tasarım ve imalat hataları, doğal olaylar, tank malzemesine ve borulamaya bağlı hatalar nedeniyle yangın ve patlama tehlikesi incelendi. Yangın ve patlamaların mekanizmaları ve çeşitli yangın tipleriyle mücadele ilkeleri açıklandı. Alevlenme özellikleri bir eşkenar üçgen diyagramında temsil edilerek alevlenme bölgesine inert madde etkisi incelendi.

Anahtar Kelimeler

Ham Petrol, Akaryakıt, Depo tankı, Yangın, Patlama, Yangın Üçgeni, Yangınla Mücadele

Kaynakça

• [1] Daniel A. Croal and and JF Loovar, Chemical Process Safety Fundamentals with Application, 3rd Ed., 2011, Printice Hall.
• [2] Sam Mannan, Lees’ Process Safety Essentials, Hazard identification, Assessment and Control, Elsevier, 2014
• [3] James G. Speight, The Chemistry and Technology of Petroleum, Fifth Edition, 2012 Heinz Heinemann, Berkeley, California
• [4] James H. Gary, Petroleum Refining Technology and Economics, Fourth Edition Colorado School of Mines Golden, Colorado Glenn E. Handwerk
• [5] Mohamed Fahim Taher Al-Sahhaf Amal Elkilan, Fundamentals of Petroleum Refining, Elsevier, 2010
• [6] Osman Bozdağ, ATAŞ Rafinerisi, Depo Tankları Eğitim Notları, 2003
• [7] Philip Myers, Above Ground Storage Tanks, McGraw-Hill, Chemical Engeneering book, series, 2016
• [8] Ali Sarı, “Depolama Tankı Terminallerinin Risk Analizi”, Kontrol Medya, http://kontrolmedya.com/depolama-tanki-terminallerinin-risk-analizi-iv/, (Erişim tarihi: 21.01.2020)