Aspir Fosfolipitlerinin Fonksiyonel Yumurta Üretimi ve Yumurta Tavuklarında Yağlı Karaciğer Sendromunun Önlenmesindeki Etkileri

Yıl 2016, Cilt: 19 Sayı: 4, 399 - 406, 05.11.2016

Kasım Özek

Öz

Bu derlemede, aspir fosfolipitlerinin yumurta tavuklarında yumurta kolesterol ve yağ asidi içeriği ile yağlı karaciğer sendromu (FLHS)’nun önlenmesine olan etkileri üzerinde durulmuştur. Aspir yağı, yüksek oranda linolenik ve oleik asit içerdiğinden dolayı besin değeri zeytinyağına benzerdir. Aspir yağı, %6-8 düzeyinde palmitik, %2-3 stearik, %16-20 oleik ve %71-75 linoleik asit içermektedir. İnsan sağlığı açısından önemli olan toplam doymamış yağ asitleri oranı ise % 90-93 civarındadır. Yağlı karaciğer sendromu, özellikle kanatlılarda ve kafeste yetiştirilen yumurta tavuklarında sık görülen metabolik bir bozukluktur. Karaciğerde büyüme, yağ infiltrasyonu (birikimi), kanama ve abdomende normalden fazla yağ toplanması ile karakterizedir.  Karma yeme eklenen aspirin içerdiği fosfolipitler, karaciğer trigliserid düzeyi ile kan ve karaciğer kolesterol seviyesini önemli düzeyde düşürmektedir. Ham ya da rafine edilmiş aspir fosfolipitlerinin yumurta kolesterol düzeyini etkilemediği ancak yağ asidi içeriğini doymamış yağ asitleri lehine etkilediği bildirilmektedir. Bu anlamda, karma yemler içerisinde katkı olarak kullanılacak aspir fosfolipitlerinin karaciğer yağlanmasının önlenmesi ve doymamış yağ asitlerince zengin yumurta üretiminde yararlı olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Aspir yağı, besleme, fonksiyonel yumurta, yağlı karaciğer sendromu, yumurta tavuğu.

 

Effects of Safflower Phospholipid on Functional Egg Production and Prevention of Fatty Liver Syndrome in Laying Hens

 

ABSTRACT: In this review study, the effects of safflower phospholipids on egg cholesterol, egg fatty acid content and prevention of the fatty liver syndrome (FLHS) in laying hens were discussed. Safflower oil is similar to olive oil in terms of the nutritional value by containing a high proportion of linoleic and oleic acid. Safflower oil contains 6-8% palmitic, 2-3% stearic, 16 - 20% oleic and 71-75% linoleic acid. The total proportion of unsaturated fatty acids that are important for human health is around 90-93%. Fatty liver syndrome that seen in poultry especially laying hens raised cage is a metabolic disorder. This disease is characterized by fatty infiltration, bleeding, enlargement in liver, and fatty collection in abdomen. Safflower phospholipids added to the feed decrease blood and liver cholesterol, and liver triglyceride level. While crude and refined safflower phospholipids do not affect egg cholesterol levels, they affect fatty acid content of egg in favor of the unsaturated fatty acids. In this respect, it is considered that safflower phospholipids may be useful in inhibition of fatty liver syndrome and in production of unsaturated fatty acids rich egg.

Key words: Fatty liver syndrome, functional egg, laying hen, nutrition, safflower oil.

Kaynakça

• Açıkgöz, Z., Önenç, S. 2006. Fonksiyonel yumurta üretimi. Hayvansal Üretim Dergisi, 47: 36-46.
• An, B.K., Nishiyama, H., Tanaka, K., Ohtani, S., Iwata, T.K., Tsutsumi, K., Kasai, M. 1997. Dietary safflower phospholipid reduces liver lipids in laying hens. Poultry Science, 76:689-695.
• Andersen, C. J. 2015. Bioactive Egg Components and Inflammation. Nutrients, 7: 7889-7913. (doi:10.3390/nu7095372).
• Aştı, R., Tuncer, Ş.D., Kalaycıoğlu, L., Coşkun, B., Başpınar, N., Çelik, İ. 1987. Broylerlerde yağlı karaciğer sendromu üzerinde histolojik ve biyokimyasal çalışmalar. Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 1:233-245.
• Aydın, R. 2005. Type of fatty acids, lipoprotein secretion from liver and fatty liver syndrome in laying hens. International Journal of Poultry Science, 4: 917-919.
• Barbour, G.W., Usayran, N.N., Yau, S.K., Murr, S.K., Shaib, H.A., Nader, N.N.A., Salameh, G.M., Farran, M.T. 2016. The effect of safflower meal substitution in a lysine fortified corn-soybean meal diet on performance, egg quality, and yolk fat profile of laying hens. Journal of Applied Poultry Research. Online Publication. Doi: 10.3382/japr/pfw008.
• Choi, Y. I., Ahn, H. J., Lee, B. K., Oh, S. T., An, B. K., Kang C. W. 2012. Nutritional and hormonal induction of fatty liver syndrome and effects of dietary lipotropic factors in egg-type male chicks. Asian-Australian Journal of Animal Science, 25: 1145-1152.
• Coşge, B., Gürbüz, B., Kıralan, M. 2007. Oil content and fatty acid composition of some safflower (carthamus tinctorius l.) varieties sown in spring and winter. International Journal of Natural and Engineering Sciences, 1:11-15.
• Çamaş, N., Çırak, C., Esendal, E. 2007. Seed yield, oil content and fatty acids composition of safflower (carthamus tinctorius l.) grown in Northern Turkey conditions. OMU Journal of Faculty of Agriculture, 22 : 98-104.
• Çayan, H. 2013. Fonksiyonel yumurta eldesinde yumurta tavuğu karmalarında zeytin yaprağının kullanım olanakları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni ABD, Yüksek Lisans Tezi, 42s, Samsun.
• Çelik, L., Kutlu, H.R., Şahan, Z., Kiraz, A. B., Serbester, U., Hesenov, A., Tekeli A. 2011. Dietary inclusion of pumpkin seed oil for a cholesterol low and oleic and linolenic acid rich egg production in layer hens. Revuede Médecine Véterinaire,162:126-132.
• Gül, C. 2009. Etlik piliçlerde metiyonin varlığında kolin ve mezo-inozitol’ün karaciğer ve karın yağlanması üzerine etkilerinin karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni ABD, Doktora Tezi, 116s. Adana.
• Hur, S.J., Kang, G.H., Jeong, J.Y., Yang, H.S., Ha, Y.L., Park, G.B., Joo, S.T. 2003. Effect of dietary conjugated linoleic acid on lipid characteristics of egg yolk. Asian-Australian Journal of Animal Science,16:1165-1170.
• Imaizumi, K., Mawatari, K., Murata, M., Ikeda, I., Sugano, M. 1983. The contrasting effect of dietary phosphatidylethanolamine and phosphatidylcholine on serum lipoproteins and liver lipids in rats. Journal of Nutrition, 113:2403-2411.
• Iwata, T., Hoshi, S., Tsutsumi, K., Furukawa, Y., Kimura, S. 1991. Effect of dietary safflower phospholipid on plasma and liver lipids in rats fed hypercholesterolemic diet. Journal of Nutrition Science Vitaminol, 37:591-600.
• Iwata, T., Hoshi, S., Takehisa, F., Tsutsumi, K., Furukawa, Y., Kimura, S. 1992. The effect of dietary safflower hospholipid and soybean phospholipid on plasma and liver lipids in rats fed a hypercholesterolemic diet. Journal of Nutrition Science Vitaminol, 38:471-479.
• İrat, A.M., Işık, A.C. 2006. HMG-KOA redüktaz inhibitörlerinin pleiotropik etkileri. Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi, 35:197-209.
• Jimenez, M.A., Scarino, M.L., Vignolini, F., Mengheri, E. 1990. Evidence that polyunsaturated lecithin induces a reduction in plasma cholesterol level and favorable changes in lipoprotein composition in hypercholesterolemic rats. Journal Nutrition. 120:659-667.
• Kabir, Y., Ide, T. 1995. Effect of dietary soybean phospholipid and fats differing in the degree of unsaturation on fatty acid synthesis and oxidation in rat liver. Journal of Nutrition Science Vitaminol, 41:635-645.
• Leeson, S. 2007. Metabolic challenges: past, present, and future. The Journal of Applied Poultry Research, 16:121-125.
• Liu, Z., Li, Q., Liu, R., Zhao, Y., Zhang, Y., Zheng, M., Cui, H., Li, P., Cui, X., Liu, J., Wen, J. 2016. Expression and methylation of microsomal triglyceride transfer protein and acetyl-CoA carboxylase are associated with fatty liver syndrome in chicken. Poultry Science (doi: 10.3382/ps/pew040).
• Murata, M., Imaizumi, K., Sugano, M. 1982. Effect of dietary phospholipids and their constituent bases on serum lipids and apolipoproteins in rats. Journal of Nutrition, 112: 1805-1808.
• O’Brien, B.C., Corrigan, S.M. 1988. Influence of dietary soybean and egg lecithins on lipid responses in cholesterol-fed guinea pigs. Lipids, 23:647-650.
• O’Mullane, J. E., Hawthorne, J.N. 1982. A comparison of the effects of feeding linoleic acid-rich lecithin or corn oil on cholesterol absorption and metabolism in the rat. Atherosclerosis, 45:81-90.
• Okuyan, R. 1994. Hayvan Besleme Biyokimyası. Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayın No:9, 215s. Bursa.
• Öztürk, S., Öztürk, S. 2012. Kardiyovasküler risk faktörü olarak dislipidemilere yaklaşım. Abant Medical Journal, 1:89-93.
• Pepedil, F., Güven, G.S. 2009. Statinler her derde devamı? Hacettepe Tıp Dergisi, 40:169-175.
• Ravindran, V., Tancharoenrat, P., Zaefarian, F., Ravindran, G. 2016. Fats in poultry nutrition: Digestive physiology and factors influencing their utilisation. Animal Feed Science and Technology, 213: 1–21.
• Rozenboim, I., Mahato, J., Cohen, N.A., Tirosh, O. 2016. Low protein and high-energy diet: a possible natural cause of fatty liver hemorrhagic syndrome in caged White Leghorn laying hens. Poultry Science. doi: 10.3382/ps/pev367.
• Sabzalian, M.R., Ghodratollah, S., Aghafakhr, M. 2008. Oil content and fatty acid composition in seeds of three safflower species. Journal of the American Oil Chemists' Society, 85: 717-721.
• Shini, A. 2014. Fatty liver haemorrhagic syndrome in laying hens:field and experimental ınvestigations. The University of Queensland, School of Agriculture and Food Sciences, Phd Thesis,188p, Australia.
• Trott, K.A., Giannitti, F., Rimoldi, G., Hill, A., Woods, L., Barr, B., Anderson, M., Mete, A. 2013. Fatty liver hemorrhagic syndrome in the backyard chicken: a retrospective histopathologic case series. Veterinary Pathology, 51: 787-795.
• Vashan, S.J.H., Afzali, N., Mallekaneh, M., Nasseri, M.A., Allahresani, A. 2008.The Effect of different concentrations of safflower seed on laying hen’s performance, yolk and blood cholesterol and immune system. International Journal of Poultry Science, 7: 470-473.
• Wong, E.K., Nicolosi, R.J., Low, P.A., Herd, J.A., Hayes, K.C. 1980. Lecithin influence on hyperlipemia in rhesus monkeys. Lipids, 15:428-433.
• Yakar, Y., Tekeli, Y., Duru, M., Danahaliloğlu, H., Bucak, S. 2014. Aspir tohumu katkılı karma yemle beslemenin yumurta yağ asitleri kompozisyonuna etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19:44-55.
• Yazgan, O., Aksoy, A. 1989. Biyokimya. Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayın No:16, 322s. Konya.