ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 1, 35 - 48, 01.03.2012

Abdullah Karaman Serkan Aylan

Öz

Örgütsel Vatandaşlık Davranışı örgütün biçimsel ödül sisteminde doğrudan ve net bir şekilde tanımlanmayan ve bir bütün olarak bakıldığında örgütün etkili bir şekilde işleyişine katkı sağlayan ve işgörenler tarafından gönüllü olarak sergilenen birey davranışları olarak karşımıza çıkmaktadır (Ünüvar,2006; İşbaşı, 2000). Bu çalışmada ÖVD ile ilgili teorik ve ampirik araştırmalar incelenmiş, ÖVD’nin literatürde yaygın kabul görmüş boyutları ile ÖVD’ye etki eden faktörler ve ÖVD’nin örgütler üzerindeki olumluolumsuz etkilerinden bahsedilmiş ve edinilen bilgiler ışığında işgören kaynaklı olan ÖVD’yi tetiklemek için örgüt yöneticileri ve işverenlere tavsiyede bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Vatandaşlık Davranışı (ÖVD), Biçimsel Rol Davranışı

Kaynakça

• Atalay, İ.(2005). Örgütsel Vatandaşlık Ve Örgütsel Adalet. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Bolino,C. M., Turnley, W.H. ve Niehoff, P.B.(2004). The Other Side Of The Story: Reexamining Prevailing Assumptions About Organizational Citizenship Behavior. Human Resource Management Review 14, 229–246.
• Çetin, Ö. M.(2004). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı. Nobel Yayın Dağıtım. İstanbul.
• Demirel,Y., Seçkin, Z. ve Özçınar, M.F.(2011). Örgütsel İletişim İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 33- 48.
• Dilek, H. (2005). Liderlik Tarzlarının Ve Adalet Algısının; Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Etkilerine Yönelik Bir Araştırma. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi. İzmit.
• Doğan, M.A.(2009). İlköğretim Okullarında Öğretmenlere Uygulanan Psikolojik Şiddetin (Mobbing)İş Doyumuna Etkisi: Ankara İli Sincan İlçesi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gürbüz, S.(2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle Duygusal Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3(2), 48-75.
• İşbaşı, J.(2000). Çalışanların Yöneticilere Duydukları Güvenin ve Örgütsel Adalete İlişkin Algılamalarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Oluşumundaki Rolü: Bir Turizm Örgütünde Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Kara, H.,Poyraz, K. ve Çetin, S.(2009). Örgütsel Adalet Algılamalarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına Etkisine Yönelik Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1(9), 71-91.
• Karabey, C.N.(2005). Örgütsel Özdeşleşme, Örgütsel İmaj ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi: Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
• Karaman, K., Yücel, C. ve Dönder,H.(2008). Öğretmen Görüşlerine Göre, Okullardaki Bürokrasi ile Örgütsel Vatandaşlık Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 53, 49-74.
• Kaynak, S. ve Yücel, C.(2008). Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 20, 685-706.
• Keskin, S.(2005). Öğretmenlerde Çalışma Değerleri ve Örgütsel Vatandaşlık. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Afyonkarahisar.
• Muçaoğlu, D. (2006). Çalışanların Arkadaşlık, Başarı ve Statü Çabaları ve Bu Çabaların Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarıyla İlişkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Oktay, M.(1996). İletişimciler İçin Davranış Bilimlerine Giriş. Der Yayınları,İstanbul
• Organ, D.W. ve Ryan, K. (1995). A Meta-Analytic Reviev Of Attitudinal And Dispositional Predictors and Organizational Citizenship Behaviour. Journal Of Personel Psychology. 48, 775-802.
• Organ, D.W. (1997). Organizational Citizenship Behaviour: It’s Construct Clean-up Time. Journal Of Human Performance. 10(2), 85-92.
• Özdemir, Y. (2005). Kariyer Devreleri İle Örgütsel Vatandaşlık Eğilimi Arasındaki İlişki: Sakarya Üniversitesi İ.İ.B.F. Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
• Özdevecioğlu, M. (2003). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle Üniversite Öğrencilerinin Bazı Demografik Özellikleri Ve Akademik Başarıları Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20, 117-135.
• Podsakoff, P:M., Mackenzie, S.B. ve Bommer, W.H.(1996). Transformational Leader Behaviors and Substitutes as Determinants of Employee Satisfaction, Commitment, Trust and Organizational Behavior Citizenship Behaviors. Journal Of Management, 22(2),259 – 298.
• Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M.(2001). Örgütsel Psikoloji. Ezgi Kitabevi,Bursa.
• Samancı, S. (2006). Örgütsel İklim Ve Örgütsel Vatandaşlık. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Sezgin, F.(2005). Örgütsel Vatandaşlık Davranışları: Kavramsal Bir Çözümleme ve Okul Açısından Bazı Çıkarımlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, (1) 317-339.
• Ünüvar, T. G. (2006). An Integrative Model Of Job Characteristics, Job Satisfaction, Organızational Commitment, Andorganizational Citizenship Behavior. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara
• Van Dyne, L., Graham, J. W. ve Dienesh, R.M.(1994). Organizational Citizenship Behavior: Construct Redefination, Measurement and Validation. Academy of Management Journal,37(4),765 – 802.
• Yücel, G. F. (2006). Öğretmenlerde Mesleki Tükenmişlik Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Afyonkarahisar.