SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA VE ÇEVRE: TEORİK BİR İNCELEME

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 2, 57 - 73, 01.06.2012

H. Hayrettin Tıraş

Öz

İnsanoğlu yüzyıllar boyunca doğayı sınırsız bir kaynak olarak görmüş, onu hor kullanmış, kirletmiş ve çevre sorunlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bir tarafta hızla artan nüfus olgusu diğer tarafta ise tükenmekte olan doğal kaynakların varlığı insanlık için yeni çözüm arayışlarını zorunlu kılmıştır. Bu çerçevede ortaya koyulan çözüm, doğal kaynakların tamamen tüketilmeden, gelecek nesillere de aktarılmasının sağlanması olarak özetlenebilecek olan sürdürülebilir kalkınma anlayışıdır. Bu anlayış, özünde insana önem veren, mevcut nüfusun ekonomik ve toplumsal ihtiyaçlarının karşılanması için gerekli çaba sırasında gelecek kuşakların da ihtiyaçlarını gözeterek doğal ve kültürel kaynakların özenli bir biçimde tüketilmesini öngören sürdürülebilir kalkınma kavramını ortaya çıkarmıştır. Doğal kaynakların sınırlı olduğu ve tükenebileceği gerçeği karşısında çevrenin korunması ve bu durumun süreklilik arz etmesi kaçınılmaz olmaktadır. Bu çalışmada, sürdürülebilir kalkınma ve çevre kavramı arasındaki ilişki teorik olarak incelenmiştir

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Aksu, C., (2011), Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre, Güney Ege Kalkınma Ajansı, ss:33
• Alagöz, M., (2007), Sürdürülebilir Kalkınmada Çevre Faktörü: Teorik Bir Bakış, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, ISSN:1694-528X, Sayı:11, Ocak, ss:1-12
• Alkin, E., (2008), İktisada Giriş, (11-20 Ünite), Editör: İlyas Şıklar, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayın No:1472, Açıköğretim Fakültesi Yayın No:785, Anadolu Üniversitesi Yayınlar, 7. Baskı, Eskişehir, Kasım.
• Baykal, H. ve Baykal, T., (2008), Küreselleşen Dünya’da Çevre Sorunları, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:5, Sayı:9, ss:1-17
• Beyhan, E., (2008), “Rürdürülebilir Kalkınma – Çevre ve Yerel Yönetimler”, Yerel Siyaset Aylık Bilimsel Siyasi Dergi, Sayı: 35, ss:12-17
• Çamur, D. Ve Vaizoğlu, S.A., (2007), Çevreye İlişkin Önemli Toplantı ve Belgeler, Koruyucu Hekimlik Bülteni, Cilt:6, Sayı:4, ss:297-306
• Carvalho, O. G., (2001), Sustainable Development: İs It Achievable Within The Existing İnternational Political Economy Contekxt?, Sustainable Development, pp:61-73
• Çetin, M., (2006), Teori Ve Uygulamada Bölgesel Sürdürülebilir Kalkınma, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:7, Sayı:1, ss:1-20
• Demirayak, F., (2002), Biyolojik Çeşitlilik-Doğa Koruma Ve Sürdürülebilir Kalkınma, Tübitak Vizyon 2023 Projesi Çevre Ve Sürdürülebilir Kalkınma Paneli İçin Hazırlanmıştır, Aralık
• Dinçer, M., (1996), Çevre Gönüllü Kuruluşları, Türkiye Çevre Vakfı Yayını, TÇV Yayın No: 110, Önder Matbaa, Ekim, Ankara
• Dulupçu, M.A., (2001), Sürdürülebilir Kalkınma Politikasına Yönelik Gelişmeler http://www.econturk.org/dtm2.htm Erişim Tarihi:05.07.2012
• Ergülen, A. ve Büyükkeklik, A., (2008), Sürdürülebilir Kalkınmanın Ekonomik ve Çevre Boyutları Açısından Atık Yönetimi ve E-Atıklar, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, ss:19-30
• Ergün, T. ve Çobanoğlu, N., (2012), Sürdürülebilir Kalkınma Ve Çavre Etiği, Ankyra: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:3, Sayı:1, ss:97-123
• Ertekin, K. G., (2011), Avrupa Birliği Çevre Politikaları ve Sürdürülebilir Kalkınma Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi,
• Flammang, R. A., (1979), Economic Growth and Economic Development: Counterparts or Competitors?, Vol:28, No: 1, October, pp: 47-61, Published by: The University of Chicago Press
• Freman, C. ve Soete, L., (2003), Yenilik İktisadı, Çeviren: Ergun TÜRKCAN, TÜBİTAK Yayınları, Akademik Dizi 2, 1. Basım, Kalkan Matbacılık, Temmuz, Ankara
• Gardiner, L., Rubbens, C. ve Bonfiglioli, E., (2003), Big Business, Big Responsibilities, Corporate Governance, Vol. 3, No. 3, pp: 67-77.
• Gladwin, T.N., Kennelly, J.J. ve Krause, T-S., (1995), Shgifting Paradigms For Sustainable Development: Implications For Management Theory And Research, Academy of management Review, Vol:20, No:4, pp:874-907
• Gürlük, S., (2001), Dünyada ve Türkiye’de Kırsal Kalkınma Politikaları ve Sürdürülebilir kalkınma, Uludağ üniversitesi İktisat Fakültesi Dergisi, Cilt:19, Sayı:4, Kış Dönemi Aralık
• Gürlük, S., (2010), Sürdürülebilir Kalkınma Gelişmekte Olan Ülkelerde Uygulanabilir Mi?, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:5, Sayı:2, ss:85-99
• Güzel, P., Çoknaz, D. Ve Atalay Noordegraaf, M., (2009), Sürdürülebilir Kalkınmanın Çevre Boyutunda Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) Uygulamaları ve Olimpiyat Organizasyonları Kapsamında İncelenmesi, Spor Bilimleri dergisi, Hacettepe J.of Sport Sciences, Cilt:20, Sayı:2, ss:59-69
• Hahn, T. ve Scheermesser, M., (2006), Approaches to Corporate Sustainability Among German Companies, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, Published Oonline 15 February, in Wiley InterScıence, pp:150-165
• Haris, J.M., (2000), Basic Principles Of Sustainable Development, Global Development And Environment İnstitute, Working Paper 00-04, June
• http://kemalgürcantekin.blogspot.com/search/label/stockholm Erişim Tarihi:15.06.2012
• http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/vizyon2023/csk/EK-14.pdf Erişim Tarihi: 25.06.2012
• Kaya, M.F. ve Tomal, N., (2011), Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Sürdürülebilir Kalkınma Açısından İncelenmesi, Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi, Uluslararası E-DERGİ, Cilt: 1, Sayı: 2, Aralık
• Kaypak, Ş., (2011), Küreselleşme Sürecinde Sürdürülebilir Bir Kalkınma İçin Sürdürülebilir Bir Çevre, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl: 13, sayı: 20, ss:19-33
• Keleş, İ., Metin, H., Özkan Sancak, H., (2005), Çevre, Kalkınma ve Etik, Alter Yayıncılık, Birinci Baskı, Ankara.
• Keleş, R., (1998), Kent Bilimleri Sözlüğü, İmge Yayınevi, 2. Baskı, Ankara
• Masca, M., (2009), Sürdürülebilir Kalkınma: Kalkınma Ve Doğa arasında Denge Arayışları, Uluslararası Davraz Kongresi, Küresel Diyalog, Bildiriler, 24-27 Eylül, Isparta, ss:195-206
• OECD (2008); Multilingual Summaries, OECD Insıghts-Sustainable Development: Linking Economy, www.oecd.org/bookshop/ Erişim Tarihi:25.06.2012 Environment, ISBN 978-92-64-055742
• Öner Kaya, E., (2010), Sürdürülebilir Kalkınma Sürecinde Bankaların Rolü ve Türkiye’de Sürdürülebilir Bankacılık Uygulamaları, İşletme Araştırmaları Dergisi, Yıl:2, Sayı:3, ss:75-92
• Onions, C.T.(Ed), (1964), The Shorter Oxfort English Dictonary, Oxford:Clarendan press
• Orhan, A., (2009), Sürdürülebilir Kalkınma Politikasında Atık Yönetimi ve Bir Uygulama: Atık Borsası, Uluslararası Davraz Kongresi, Küresel Diyalog, Bildiriler, 24-27 Eylül, Isparta, ss:171-194
• Rio+20 Konferansı, (2012), Rio+20 Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi Sonunda Kabul Edilen “İstediğimiz Gelecek” Başlıklı Sonuç Bildirgesi, http://www.cem.gov.tr/erozyon/Files/Rio20SonucBildirgesii.pdf Tarihi:04.08.2012 Erişim
• Rodriguez, M.A., Ricart, j.E. ve Sanchez, P., (2002), Sustainable Development and the Sustainability of Competitive Advantage: A Dynamics and Sustainable View of the Firm, Sustainable Development and Competitive Advantage, Vol. 11, No. 3, pp:135-146.
• Sarıkaya, M. ve Kara, F. Z., (2007), Sürdürülebilir Kalkınmada İşletmenin Rolü: Kurumsal Vatandaşlık, Celal Bayar üniversitesi İİBF, Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 14, Sayı: 2, ss:221-233
• Sencar, P., (2007), Türkiye’de Çevre Koruma Ve ekonomik Büyüme İlişkisi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Şubat, Edirne
• Sipahi, E.B., (2010), Küresel Çevre Sorunlarına Kolektif Çözüm Arayışları ve Yönetişim”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:24, ss:331-344
• Tekeli, İ., (1996), Habitat II Konferansları Yazıları, T.C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Ankara
• Toros, A., Ulusoy, M. ve Ergöçmen, B., (1997), Ulusal Çevre Eylem Planı, Nüfus ve Çevre, Devlet Planlama Teşkilatı
• Turgut, N., (1996), Sürdürülebilir Kalkınmanın Sağlanmasında Katılımın Rolü, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt:52, Sayı:1, ss:701-715
• Türk, A., (1998), Çevre ve İnsan, (Ed: Merih KIVANÇ, Ersin YÜCEL), Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi, İlköğretim Öğretmenliği Lisans Tamamlama Programı, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1017, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları No: 560
• UN Documents, (1987), Gathering a Body Of Global Agreements, Development And International Co-operation: Environment Report Of The World Commission On Environment And Development, Note by the Secretary-General, Our Common Future, http://www.un-documents.net/ocf-ov.htm Erişim Tarihi: 25.06.2012
• Wilson, M., (2003), CorporateSustainability; What Is It And Where Does It Come From?, Ivey Business Journal, March/April, pp:1-5
• Yavilioğlu, C., (2002), Kalkınmanın Anlambilimsel Tarihi ve Kavramsal Kökenleri, C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:3, Sayı:1, ss:59-77
• Yaylı, H., (2012), Çevre Etiği Bağlamında Kalkınma, Çevre ve Nüfus, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:2012/1, Sayı:15, ss:151-169
• Yıkılmaz, R. F., (2011), Sürdürülebilir Kalkınmanın Ölçülmesi ve Türkiye İçin Yöntem Geliştirilmesi, T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Tezi, Yayın No:2820
• Yıldırım, U. ve Öner, Ş., (2003), Sürdürülebilir Kalkınma Yaklaşımının Türkiye’ye Yansımaları: GAP’ta Sürdürülebilir Kalkınma ve Yerel Gündem 21, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt: 12, Sayı:4, ss:6-27 Yücel, E., Canlılar ve Çevre, www.anadolu.edu.tr/aos/kitap/IOLTP/2281/unite05.pdf Tarihi:08.07.2012 5. Ünite, Anadolu Üniversitesi Yayını Erişim
• Yücel, F., (2003), Sürdürülebilir Kalkınmanın Sağlanmasında Çevre Korumanın ve Ekonomik Kalkınmanın Karşıtlığı ve Birlikteliği, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:11, Sayı:11, ss:100-120