Hate Speech In Digital Media: The Example Of “Law Number 6284”

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 603 - 627, 30.11.2024

Özlem Deniz Duman

https://doi.org/10.33708/ktc.1503165

Öz

The rapid development of new communication technologies and new media, as well as the features of anonymity and mobility, have led to the growth of hate speech on a global scale and its ease. The internet, which is particularly important in increasing hate speech, has caused new media to grow exponentially day by day and to influence extremist individuals or groups. Hate speech is defined as "prejudicial, hostile, malicious speaking, writing and behavior towards a person or a group of people due to their inherent or perceived characteristics." This research aims to evaluate hate speech in new media through the example of "Law No. 6284". In this context, the main purpose of the research is to identify hate speech on YouTube within the framework of “Law No. 6284”. The theoretical basis of the research is based on Teun A. van Dijk's discourse theory. The findings of the research consist of user comments on YouTube, one of the new communication applications, based on the keyword "Law No. 6284" between March 2023 and July 2023. In the current date range, 6,075 posts have been analyzed and 659 of these posts identified as hate speech. User comments are examined using content analysis and critical discourse analysis methods within the scope of qualitative research techniques. According to the results of the research, it has been concluded that exaggeration/attribution and distortion are more common in the categorical context with a rate of 38% in the analysis of user comments compared to other categories. Another category, swearing/insult/humiliation, comes in second with a rate of 26%. It has been determined that sexist and religious hate speech has particularly come to the fore and intensified in the comments.

Anahtar Kelimeler

New Media, Gender, Hate Speech

Dijital Medyada Nefret Söylemi: “6284 Sayılı Kanun” Örneği

Öz

Yeni iletişim teknolojilerinin ve yeni medyanın büyük hızla gelişmesinin yanı sıra anonimlik ve hareketlilik özelliği nefret söyleminin küresel ölçekte büyümesine ve zahmetsiz hale gelmesine yol açmıştır. Özellikle nefret söyleminin artmasında ciddi bir öneme sahip olan internet, yeni medyanın her geçen gün katlanarak büyümesine ve aşırılık yanlısı kişi veya grupları etkisi altına almasına neden olmuştur. Nefret söylemi, “Bir kişi veya bir grup insana doğuştan gelen veya algılanan birtakım özelliklerinden dolayı önyargılı, düşmanca, kötü niyetli konuşma, yazma ve davranış olarak” tanımlanmaktadır. Bu araştırmada yeni medyadaki nefret söyleminin “6284 Sayılı Kanun” örneği üzerinden değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu bağlamda araştırmanın temel amacı YouTube ekseninde, 6284 Saylı Kanun çerçevesinden nefret söylemini tespit etmektir. Araştırmanın kuramsal temeli Teun A. van Dijk’in söylem teorisine dayanmaktadır. Araştırmanın bulgularını, Mart 2023-Temmuz 2023 tarihleri arasında “6284 Sayılı Kanun” anahtar kelimesinden hareketle yeni iletişim uygulamalarından biri olan YouTube’daki kullanıcı yorumları oluşturmaktadır. Mevcut tarih aralığında 6.075 gönderi analiz edilmiş ve bu gönderiler içerisinden 659 adet paylaşım nefret söylemi kapsamında değerlendirilmiştir. Kullanıcı yorumları nitel araştırma tekniği kapsamında yer alan içerik analizi ve eleştirel söylem çözümlemesi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, kullanıcı yorumlarının analizinde kategorik bağlamda %38 oranıyla abartma/yükleme ve çarpıtmanın diğer kategorilere oranla daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer bir kategori olan küfür/hakaret/aşağılama ise %26 oranıyla ikinci sırada yer almıştır. Yorumlarda özellikle cinsiyetçi ve dinsel bir nefret söyleminin ön plana çıktığı ve yoğunlaştığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yeni Medya, Toplumsal Cinsiyet, Nefret Söylemi

Etik Beyan

Bir etik çalışması bulunmamaktadır.

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurum/kuruluştan destek alınmamıştır.

Kaynakça

• Abuşoğlu, H. Ö., & Aydoğan, B. B. (2023). Sosyal Medyada Z Kuşağına Yönelik Nefret Söylemi: Ekşi Sözlük Örneği. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13(1), 707-728.
• Aldamen, Y. (2023). Xenophobia and Hate Speech towards Refugees on Social Media: Reinforcing Causes, Negative Effects, Defense and Response Mechanisms against That Speech. Societies, 13(83), 1-26.
• Alğan, C. & Şensever, L. (2010). Ulusal Basında Nefret Suçları: 10 Yıl, 10 Örnek. Sosyal Değişim Derneği Yayınları.
• Alikılıç, Ö., Gökaliler, E. & Alikılıç, İ. (2021). Nefret Söylemi Üzerinden Ötekileştirme: Twitter’da Mültecilere Yönelik Nefret Tipolojisi Analizi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 36, 501-520.
• Alkiviadou, N. (2019). Hate speech on social media networks: towards a regulatory framework? Information & Communications Technology Law, 28(1), 19-35.
• Bahçecioğlu, E. H. (2024). İnternet Haberciliğinde Doktorlara Yönelik Nefret Söylemi. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 9(17), 17-40.
• Baker, C. E. (2012). Hate speech. The content and context of hate speech: Rethinking regulation and responses. Cambridge: Cambridge University Press
• Barker, C.& Galasinski, D. (2001). Cultural Studies And Discourse Analysis: A Dialogue On Language And İdentity. London: Sage
• Berelson, B. (1952). Content analysis in communication research. Free Press.Bi Haber. (2023). "6284" İsyanı: "Tehdit Mesajları Aldım!" 18.03.2023 tarihinde https://youtu.be/dkUfGN_eKr8?si=xNplG0-zjXN4tkY2 adresinden alındı.
• Bilge, R. (2016). Sosyal Medyada Nefret Söyleminin İnşası ve Nefret Suçlarına İlişkin Yasal Düzenlemeler. Yeni medya E-Dergisi, (1), 1-13.
• Binark, M. & Çomu, T. (2011). Nefret Söyleminin Nefret Suçuna Evrilmesi. http://bianet.org/bianet/biamag/131930-nefret-soyleminin-nefret-sucuna-evrilmesi
• Binark, M. & Çomu, T. (2012). Sosyal Medyanın Nefret Söylemi İçin Kullanılması İfade Özgürlüğü Değildir!. https://yenimedya.wordpress.com/2012/01/20/sosyal-medyanin- nefret-soylemi-icin-kullanilmasi-ifade-ozgurlugu-degildir/
• Bourdieu, P. (2015a). Ayrım: Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi. Heretik Yayıncılık.
• Bölükbaşı, Ö. (2015). 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun Kapsamında Kadının ve Aile Bireylerinin Korunması. Yetkin Yayınları.
• Charan, A. & Verma, J. K. (2020, 02-04 July). Characterizing Social Media Contents for Regulating Hate Crimes and Cyber Racism against Marginalized and Dalits In India. [Conference presentation abstract]. International Conference on Computational Performance Evaluation, Shillong, India.
• Çınar, E. (2022). Siyasal İletişim ve Nefret Söylemi: 2019 İstanbul Yerel Seçimler Örneği. İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 10(22), 225-260.
• Çomu, T., & Halaiqa, İ. (2014). Web İçeriklerinin Metin Temelli Çözümlemesi. Yeni Medya Çalışmalarında Araştırma Yöntem ve Teknikleri (pp. 26-87), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Doğan, E. (2015). Televizyon Haberlerinde Nefret Söylemi: Suriyeli Sığınmacılar Örnek Olayı. [Yayımlanmış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Dondurucu, Z. B. & Çetinkaya, A. (2021). Kadınlara Yönelik Nefret Söylemi ve Sosyal Medya Okuryazarlığı Bağlamında Sosyal Ağların Ayrımcılığa Karşı Aldığı Önlemler. Sosyal Medya Okuryazarlığı. (pp. 195-240), Ankara: NOBEL.
• Foucault, M. (1969). Bilginin Arkeolojisi ve Dil Söylemi. Ayrıntı Yayınları. Fox Haber. (2023). Türkiye’nin Kritik Seçimine Son 3 Gün. 25.05.2023 tarihinde https://youtu.be/5Hz9RmIDZsM?si=yHUZxb8uxZGVbLIZ adresinden alındı.
• Gelber K. & McNamara L. (2016). Evidencing the harms of hate speech. Social Identities, 22(3), 324-341. Göregenli, M. (2013). Nefret Söylemi ve Nefret Suçları, Medya ve Nefret Söylemi: Kavramlar Mecralar Tartışmalar. Hrant Dink Vakfı Yayınları.
• Hengirmen, M. (1997). Türkçe Dilbilgisi. Engin Yayınevi.
• Hrant Dink Vakfı. (2012). Medyada Nefret Söylemi İzleme Raporu. https://hrantdink.org/attachments/article/384/Medyada-Nefret-Soylemi-Ocak- Nisan_2012.PDF)
• Irak, H. (2022). Twitter’ın Karanlık Yüzü: Nefret Söylemleri. İletişim, (24), 1-12.
• İnceoğlu, Y. & Çoban, S. (2014). Ötekileştirme Sürecinde Medyanın Yeri. Ayrıntı Yayınları.
• İnceoğlu, Y., & Çoban, S. (2016). "Öteki"leştirme Sürecinde Medyanın Yeri. İletişim Yayınları.
• İnceoğlu, Y. G., & Çomak, N. A. (2009). Teun A. van Dijk. Metin Çözümlemeleri. Ayrıntı Yayınları. İşman, A., Buluş, B. & Yüzüncüyıl, K. (2016). Sosyalleşmenin dijitale dönüşümü ve dijital benliğin sunumu. TRT Akademi, 1(2), 608–619.
• Koçak, A., & Arun, Ö. (2013). İçerik Analizi Çalışmalarında Örneklem Sorunu. Selçuk İletişim, 4(3), 21-28. https://doi.org/10.18094/si.51496
• Köker, E., & Doğanay, Ü. (2010). Irkçı değilim ama..., Yazılı Basında Irkçı-Ayrımcı Söylemler. İnsan Hakları Ortak Platformu.
• Laub. Z. (2019, 7 June). Hate speech on social media: Global comparisons. Council On Foreign Relations. https://www.cfr.org/backgrounder/hate-speech-social-media-global- comparisons
• Oğuz, S. E. (2024). X’te Suriyeli Göçmenlere Yönelik Nefret Söylemi. [Yayımlanmış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özdemir, C. (2023). 6284 sayılı kanun nedir? Varlığı neden hayati önem taşıyor? 13.03.2023 tarihinde https://youtu.be/AsVHR4WOJQQ?si=IfQMw6cuCJ21uFNX adresinden alındı.
• Öztürk, N. (2017). Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun Getirdiği Bazı Yenilikler ve Öneriler. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-32.
• Öztürk, F. E. (2021). Salgınla Yayılan Nefret: Twitter’da 65 Yaş Üstü Bireylere Yönelik Nefret Söylemi. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, (15), 143-159.
• Parekh, B. (2012). Is there a case for banning hate speech? Cambridge University Press. Shahbaznezhad, H., Dolan, R. & Rashidirad, M. (2021). Kullanıcıların Etkileşim Davranışlarında Sosyal Medya İçerik Formatı ve Platformunun Rolü. İnteraktif Pazarlama Dergisi , 53(1), 47–65.
• Silva, L., Mondal, M., Correa D. & Benevenuto, F. (2021, 04 August). Analyzing the Targets of Hate in Online Social Media. [Conference presentation abstract]. Proceedings of the Tenth International AAAI (Association for the Advancement of Artificial Intelligence) Conference on Web and Social Media, Kanada.
• Söğüt, F. (2021). Dağlık Karabağ Çatışması ve Nefret Söylemi: Youtube Kullanıcı Yorumları Üzerine Bir İnceleme. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi), 6(2), 306-324.
• Sözcü TV. (2023). AKP’ de 6284 Savaşı Sürüyor. 12.04.2023 tarihinde https://youtu.be/4ArMEgYFCVo?si=FyMQP9g8RY28VyeE adresinden alındı.
• Sütçü, C. S. (2012). Sosyal Medyaya Girmeden Önce Bilinmesi Gerekenler. Anahtar Kitaplar Yayınevi. Şahin, K. (2010). Türk Yargısının “Bizden Olanlar” ve “Bizden Olmayanlar” Ya Da “Tek’in Birliği”ni Koruma Algısı. Hrant Dink Vakfı Yayınları.
• Udupa, S. (2021). Digital Technology and Extreme Speech: Approaches to Counter Online Hate. United Nations Peace Keeping.
• Ulusal Kanal. (2023). HÜDAPAR seçim beyannamesini açıkladı: 6284 ve karma eğitimi hedef aldı. 12.04.2023 tarihinde https://youtu.be/ca51uZB_K5I?si=Cz9sBiCH0BGywAA- adresinden alındı.
• United Nations. (2023). Understanding hate speech. 15.03.2023 tarihinde https://www.un.org/en/hate-speech/understanding-hate-speech/what-is-hate- speech#:~:text=In%20common%20language%2C%20%E2%80%9Chate%20speech,that%20m adresinden alındı.
• Ülke TV. (2023). "Kırmızı Çizgimiz" Diyerek Son Noktayı Koydu! 16.03.2023 tarihinde https://youtu.be/5WlQzm9VwQE?si=bemPNtDGzaafdduP adresinden alındı.
• van Dijck, J. & T. Poell. (2013). Understanding social media logic. Media and Communication, 1(1), 2–14.
• van Dijk, T. A. (2003). Söylem ve İdeoloji Çok Alanlı Bir Yaklaşım. Su Yayınları.
• van Dijk, T. A. (2015). Critical Discourse Analysis. John Wiley & Sons.
• Vardal, Z. B. (2015). Nefret Söylemi ve Yeni Medya. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 132-156. We Are Social. (2023). Most Used Social Media Platforms. https://wearesocial.com/uk/blog/2023/01/digital-2023/.
• Weber, A. (2009). Nefret Söylemi El Kitabı. (M. Çulhaoğlu, Çev.) Avrupa Konseyi Yayınları.
• Yağcıoğlu, A. H (2017). 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar. DEÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, 19(3), 913- 966.
• Yılmaz, S. Hakan (2013). Siyasal Nefret Söylemi ve Medya. LiteraTürk Yayınları.