A Study on Unethical Behaviors Of Destructive Leaders in the Sample of Prostitutes

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 746 - 773, 30.11.2024

Hale Eda Akduru

https://doi.org/10.33708/ktc.1517438

Öz

This study aims to examine the unethical destructive leadership behaviors that prostitutes are experienced, the consequences of these behaviors and the reactions to these behaviors in the context of Bandura's moral disengagement theory. Twelve prostitutes who had previously worked in a brothel for at least one year were included in the research sample, and data were collected from the participants by interview method. The data were subjected to content analysis and it was found that the most common unethical destructive leadership behaviors were divided into two themes, namely, unethical destructive leadership behaviors towards individuals and unethical destructive leadership behaviors towards organizations, the consequences of unethical destructive leadership behaviors were grouped under three themes as physiological, psychological and work-related consequences, and the reactions to unethical destructive leadership behaviors were divided into four themes as resorting to acts of violence, remaining unresponsive, resorting to organizational means and requesting help from others and government agencies. The findings are in line with the dimensions of euphemistic labeling, minimizing the consequences, dehumanization and blame attribution

Anahtar Kelimeler

DESTRUCTIVE LEADERSHIP, UNETHICAL BEHAVIOURS, PROSTITUTES, MORAL DISENGEGAMENT THEORY

Yıkıcı Liderlerin Etik Dışı Davranışlarına Dair Hayat Kadınları Örnekleminde İnceleme

Öz

Bu çalışmada hayat kadınlarının genelev örgütlerinde maruz kaldıkları etik dışı yıkıcı liderlik davranışları, bu davranışların sonuçları ve bu davranışlara verilen tepkiler belirlenerek, Bandura’nın ahlaki çözülme teorisi bağlamında sınıflandırılması amaçlanmıştır. Hayat kadınlarından gönüllülük esasına göre seçilen 12 kişi araştırma örneklemine dâhil edilmiş olup, gizlilik esası korunarak görüşme metoduyla katılımcılardan veriler elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analiziyle incelenmiş, hayat kadınları örnekleminde en sık rastlanılan etik dışı yıkıcı liderlik davranışlarının bireylere yönelik ve örgütlere yönelik olmak üzere iki temaya ayrıldığı, etik dışı yıkıcı liderlik davranışlarının meydana getirdiği sonuçların fizyolojik, psikolojik ve işe ilişkin sonuçlar olarak üç tema altında toplandığı ve etik dışı yıkıcı liderlik davranışlarına tepkilerin ise şiddet eylemlerine başvurma, tepkisiz kalma, örgütsel yollara başvurma ve başkaları ile devlet kurumlarından yardım talep etme olarak dört temaya ayrıldığı bulgularına ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular ahlaki çözülme teorisi mekanizmaları uyarınca incelendiğinde örtmeceli etiketleme, neticeleri azımsama, umursamama yada saptırma, insanlıktan çıkarma ve suç aktarma (yükleme) boyutlarıyla örtüşmektedir.

Anahtar Kelimeler

YIKICI LİDERLİK, ETİK DIŞI DAVRANIŞLAR, HAYAT KADINLARI, AHLAKİ ÇÖZÜLME KURAMI

Kaynakça

• Açıkalın N. (2008). Toplumda fahişelik kurumunun vazgeçilmezliği üzerine mitler: Mersin örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(4), 11-35.
• Açıkalın, N. (2012). Kadına yönelik şiddetin görünmeyen yüzü: Fuhuş pazarı- Mersin Örneği. Uluslararası Katılımlı Kadına ve Çocuğa Karşı Şiddet Sempozyumu Bildiriler Kitabı İçinde (187-202), Mutlu Çocuklar Derneği Yayınları.
• Aktaş, E., & Arıca, F. A. (2020). İnsan ticaretinin cinsel sömürü boyutu: Cinsel sömürü karşıtı kampanya afişleri üzerine inceleme. Göç Araştırmaları Dergisi, 6(2), 292-325.
• Ankara Ticaret Odası. (2004). Hayatsız kadınlar dosyası raporu 2004 http://www.atonet.org.tr/yeni/index.php?p=201&I=1
• Ashforth, B. E. (1994). Petty tyranny in organizations. Human Relations, 47, 755-778.
• Aykanat, Z. & Öztürk, M. (2022). İş güvencesizliğinin işten ayrılma niyeti ve ahlaki çözülme üzerindeki etkisi. Ardahan Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 148-157.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
• Bandura, A. (1990). Mechanisms of moral disengagement. W. Reich (Ed.) Origins of Terrorism: Psychologies, Ideologies, Theologies, States Of Mind içinde (161-191), Cambridge University Press.
• Bandura, A. (2004). Selective exercise of moral agency. Thorkildsen, T.A. ve Waldberg, H. J.(Ed.) Nurturing Morality içinde (37-57), Kluwer Academic.
• Bandura, A. (1999). Moral disengagement in the perpetration of inhumanities. Personal and Social Psychology Review, 3, 193- 209.
• Başar, U., Sığrı, Ü.& Basım, N. (2016). İş yerinde karanlık liderlik. İş ve İnsan Dergisi, 3(2), 65-76. Çelebi, D. D. N., Güner, A. G. H. & Yıldız, V. (2015). Toksik liderlik ölçeğinin geliştirilmesi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 4(1), 249-268.
• Çetin, O. I. (2019). Yıkıcı liderlerde etik dışı davranışlar. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2),108-119.
• Çoşkun, E. (2014). Türkiye'de göçmen kadınlar ve seks ticareti. Çalışma ve Toplum, 3, s.185-206.
• Çulcu, M. (1998), Mafia Üzerine Notlar, İstanbul: Kastaş Yayınları. Einarsen, S., Aasland, M. S., & Skogstad, A. (2007). Destructive leadership behavior: A definition and conceptual model. The Leadership Quarterly, 18, 207-216.
• Erbaş, E. & Şahin Perçin, N. (2017). Ahlaki çözülme (moral disengagement) ölçeği Türkçe geçerlemesi ve kişi-çevre uyumu ilişkisi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,17(1), 177-190.
• Erdal, H. (2008). Organize Bir Suç Türü Olarak İnsan Ticareti Ve Türkiye Örneği. Polis Bilimleri Dergisi, 10(2), 79-90.
• Erder, S. & Kaşka, S. (2011). Turkey in the new migration era: Migrants between regularity and irregularity. Paçacı-Elitok, S. ve Straubhaar, T. (ed). Turkey, Migration and the EU: Potentials, Challenges and Opportunities. İçinde (113-132) , Hamburg University Press.
• Guba, E. G. (1981). Criteria for assessing the trustworthiness of naturalistic inquiries. Educational Communication and Technology, 29(2), 75-91. Gündüz, Y. & Dedekorkut, S. (2014). Yıkıcı liderlik. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi
• Jeffreys, S. (1997). The Idea of Prostitution, Melbourne Spinifex Press, 10(1), 95-104.
• Jenness, V. (1993) Making it work: the Prostitute's Rights Movement in Perspective, Aldine de Gruyter.
• Johnson, J. L., Adkins, D. & Chauvin, S. (2020). Qualitative research in pharmacy education: a review of the quality indicators of rigor in qualitative research. American Journal of Pharmaceutical Education, 84(1), 138- 146.
• Kayabaşı, O. (2020). Polis sapması üzerine teorik bir inceleme. International European Journal of Managerial Research Dergisi, 4(7), 264- 285.
• Kellerman, B. (2008). Kötü liderlik. Kahya, F. ( Çev.) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. California: SAGE Publications
• Lipman-Blumen, J. (2005). Toxic leadership: When grand illusions masquerade as noble visions. Leader to Leader, 36, 29-36.
• Mays, N. ve Pope, C. (2000). Qualitative research in health care: Assessing quality in qualitative research. BMJ, 320, 50-52.
• Özgenel, M. & Canuylası, E. M. (2021). Okul müdürlerinin yıkıcı liderlik davranışlarının örgütsel strese etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(3),1652-1664.
• Öztürk, F. & Ardor, H. N. (2007). Suç sanayiinin bir alanı insan ticareti: Türkiye açısından bir değerlendirme. Ekonomik Yaklaşım, 18(62), 79-102.
• Padilla, A., Hogan, R. & Kaiser, R. B. (2007). The toxic triangle: Destructive leaders, susceptible followers, and conducive environments. The Leadership Quarterly, 18(3), 176-194.
• Pheterson, G. (1996) The Prostitution Prism. Amsterdam. Amsterdam University Press. Reyhanoğlu, M. & Akın, Ö. (2016). Does toxic leadership trigger organizational health negatively. Journal of the Human and Social Science Researches, 5(3), 442-459.
• Roberts, N. (1992). Whores in history, Harper Collins Publishers.
• Sanders, T. (2005). ‘It’s just acting’: Sex workers’ stratejies for capitalizing on sexuality. Gender, Work and Organization, 12(4), 319-342.
• Savaş, V. F. (1997). Görünmez el, rasyonellik ve yozlaşma: liberal yaklaşım. içinde Yolsuzluk İle Savaşım Stratejileri, Uluslararası Sempozyum Bildirileri (29 Eylül-3 Ekim 1997), (30-42), Kıyı Yayınları.
• Sayın, H. (2018). Modern kölelik olarak meta-göçmen insan ticareti üzerine kavramsal bir inceleme. Bingöl Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 79-102.
• Schyns, B. & Schilling, J. (2013). How bad are the effects of bad leaders? A meta-analysis of destructive leadership and its outcomes. The Leadership Quarterly, 24(1),138-158.
• Sezici, E. (2015). İzleyicilerin yıkıcı liderlik algısı ve sonuçları. 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 106-121, Bodrum.
• Sökmen, A. (2003). Yönetici etik davranış ve eğitiminin sınır birim işgörenleri tarafından değerlendirilmesi: Ankara’daki dört ve beş yıldızlı konaklama işletmelerinde ampirik bir araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Tepper, B. J. (2000). Consequences of abusive supervision. Academy of Management Journal, 43(2),178-190. Thoroughgood, C. N. & Padilla, A. (2013). Destructive leadership and the Penn State Scandal: A toxic triangle perspective. Industrial and Organizational Psychology, 6, 144-149.
• Özer, M. A. (2012). Yerel yönetimlerde etik dışı davranışlar. Kent Akademisi, 5(12),152-173. Öztürk Başpınar, N. & Çakıroğlu, D. (2020). Meslek etiği, Ankara: Nobel Akademik.
• Uymaz, A. O. (2013). Yıkıcı liderlik ölçeği geliştirme çalışması. İ. Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 24 (75), 37-57.
• Ünsal, G. & Türk Çetinkaya, D. (2017). Genelev kadınlarının psikososyal iyi oluşlarınının belirlenmesi. Journal Of Academic Research in Nursing, 3(1),22-29.
• Whicker, M. L. (1996). Toxic leaders: When organizations go bad. Connecticut Quorum Books.
• Yalçın, Ö. (2017). Sosyal baskınlık yönelimi ahlaki standartları farklı ahlaki temeller boyunca perdeliyor: ahlaki geri çekilmede bireysel farklılıklar. Türk Psikoloji Dergisi, 32(80), 44-59.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Seçkin Yayıncılık.