SON TRİMESTER GEBELERİN PRENATAL BAĞLANMA DÜZEYLERİ İLE ÖLÜM KAYGISI İLİŞKİSİ

Yıl 2023, , 184 - 196, 11.01.2024

Özlem Koç , Semiha Dertli , Özlem Selime Merter

https://doi.org/10.59244/ktokusbd.1398455

Öz

Amaç: Son trimesterde gebelerde gelişen prenatal bağlanma, ölüm kaygısı ve bunları etkileyen faktörleri incelemektir.
Yöntem: Bu kesitsel tipteki araştırma, Türkiye’nin doğusunda bir ilde Ağustos - Aralık 2021 tarihleri arasında poliklinik hizmeti alan, son trimesterde olan 400 gebe ile yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Prenatal Bağlanma Envanteri (PBE) ve Ölüm Kaygısı Ölçeği (ÖKÖ) kullanılmıştır. Veriler Mann-Whitney-U, One Way ANOVA, Kruskal Wallis ve Bonferroni testleri ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Araştırmada gebelerin PBE toplam puan ortalamasının 69,00±7,32 ve ÖKÖ toplam puan ortalamasının 31,90±15,58 olduğu belirlenmiştir. Gebelerin ölüm kaygısı puan ortalamaları ile aile tipi arasında anlamlı fark olduğu saptanmıştır (p<0,05). Gebelerin prenatal bağlanma puan ortalamaları ile; eğitim durumu, gebelik sayısı, doğum sayısı arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir (p<0,005). Gebelerin PBE toplam puan ortalaması ile ÖKÖ toplam puan ortalaması arasındaki farkın pozitif yönde anlamlı olduğu tespit edilmiştir (r= 0,137; p<0,05).
Sonuç: Gebelerin prenatal bağlanma düzeylerinin yüksek ve ölüm kaygılarının orta seviyede olduğu bulunmuştur. Gebelerin prenatal bağlanma düzeyleri yükseldikçe ölüm kaygıları da artmaktadır. Bu dönemde bağlanmayı etkileyen faktörlerden birinin de gebelerin ölüm kaygısı olduğu belirlenmiştir. Gebelerde bağlanmayı destekleyen veya engelleyen faktörlerin belirlenerek gebenin anneliğe hazırlanması desteklenmelidir. Sağlık profesyonelleri antenatal bakım sürecinde gebelere psikolojik ve emosyonel bakımı da içeren holistik bakım sunulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, Ölüm Kaygısı, Prenatal Bağlanma

Kaynakça

• Abasi, E., Tahmasebi, H., Zafari, M., & Takami, N. (2012). Assessment on effective factors of maternal-fetal attachment in pregnant women. Life Science Journal, 9(1), 68-75. https://www.lifesciencesite.com/lsj/life0901s/012_13436life0901s_68_75.pdf
• Aslan, S., Okumuş, F. (2017). Primipar kadınların doğum deneyim algıları üzerine doğum beklentilerinin etkisi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(1), 32-40. https://doi.org/10.17681/hsp.287497
• Aydın, N., & Yıldız, H. (2018). Travmatik doğum deneyiminin etkileri ve nesiller arası aktarımı. International Journal of Human Sciences, 15(1), 604-618. https://doi.org/10.14687/jhs.v15i1.5175
• Badem, A., & Zeyneloğlu, S. (2021). Gebelerin prenatal bağlanma düzeyleri ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 1(1), 37-47.
• Celik, M., & Ergin, A. (2020). The effect on pregnant women's prenatal attachment of a nursing practice using the first and second Leopold's maneuvers. Japan Journal of Nursing Science, 17(2), e12297. https://doi.org/10.1111/jjns.12297
• Elkin, N. (2015). Gebelerin prenatal bağlanma düzeyleri ve bunları etkileyen faktörler. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 24, 230-236.
• Esencan, T.Y., Karabulut, O., Yildirim, A.D., Abhasoğlu, D.E., Külek, H., Ünal, A.K., Küçükoğlu, S., Ceylan, Ş., Yavrutürk., S., & Kılıçcı, Ç. (2018). Type of delivery, time of ınitial breastfeeding, and skin-to-skin contact of pregnant women participating in childbirth preparation education. Florence Nightingale Journal of Nursing, 26(1), 31-43. https://doi.org/10.26650/FNJN.387192
• Hafsa, S.Z.N., Bibi, M., Naqvi, I., Shaheen, R., Umbreen, M., & Shahid, A. (2021). Attachment styles and death anxiety among pregnant women in Pakistan. ASEAN Journal of Psychiatry, 22(2), 1-10.
• Karahan, F.Ş., Gülmez, E., & Hamarta, E. (2020). The investigation of the death anxiety levels among the pregnants in terms of various variables. Medical Records, 2(1), 5-10. https://doi.org/10.37990/medr.701196
• Karakoc, H., & Ozkan, H. (2017). The relationship with prenatal attachment of psychosocial health status of pregnant women. International Journal of Human Sciences, 5(1), 36-46. https://doi.org/10.15640/ijhs.v5n1a6
• Karakuş, G., Öztürk, Z., & Tamam, L. (2012). Ölüm ve ölüm kaygısı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 21(1), 42-79. Lindgren, K. (2001). Relationships among maternal–fetal attachment, prenatal depression, and health practices in pregnancy. Research in Nursing & Health, 24(3), 203-217. https://doi.org/10.1002/nur.1023
• Mete, S., Cicek, Ö., Aluş, M., Çamlıbel, M., & Uludağ E. (2017). The effect of childbirth preparation classes on fear of childbirth, birth preference and preparation of labor. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 9(3), 201-206. https://doi.org/10.5336/nurses.2016- 53977
• Muller, M.E., & Mercer, R.T. (1993). Development of the prenatal attachment inventory. Western Journal of Nursing Research, 15(2), 199-215. https://doi.org/10.1177/019394599301500205
• Mutlu, C., Yorbik, O., Tanju, I.A., Çelikel, F., & Yamanel, R.G.S. (2015). Association of prenatal, natal, and postnatal factors with maternal attachment. Anatolian Journal of Psychiatry, 16(6), 442-450. https://dx.doi.org/10.5455/apd.172669
• Naseiri, S., Askarizadeh, G., & Fazilatpoor, M. (2017). The role of cognitive regulation strategies of emotion, psychological hardiness and optimism in the prediction of death anxiety of women in their third trimester of pregnancy. Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 4(6), 50-58.
• Özdemir, N., Kariptaş, E., Yalçın, S. (2018). Gebelik sayısı ve doğum yapma şekilleri ile durumluk ve sürekli kaygı düzeyi arasındaki ilişkilerin doğum öncesinde ve doğum sonrasında değerlendirilmesi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2), 1- 7.
• Pisoni, C., Garofoli, F., Tzialla, C., Orcesi, S., Spinillo, A., Politi, P., Balottin, U., Tinelli, C., Stronati, M. (2016). Complexity of parental prenatal attachment during pregnancy at risk for preterm delivery. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine, 29(5), 771-776. https://doi.org/10.3109/14767058.2015.1017813
• Polizzi, C., Perricone, G., Duca, V., Carollo, A., Marceca, M., & Fontana, V. (2017). A study on maternal-fetal attachment in pregnant women undergoing fetal echocardiography. Journal of Pediatric and Neonatal Individualized Medicine, 6(1), e060137-e060137. https://doi.org/10.7363/060137
• Rollè, L., Giordano, M., Santoniccolo, F., & Trombetta, T. (2020). Prenatal attachment and perinatal depression: A systematic review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(8), 2644. https://doi.org/10.3390/ijerph17082644
• Rubertsson, C., Pallant, J.F., Sydsjö, G., Haines, H.M., & Hildingsson, I. (2015). Maternal depressive symptoms have a negative impact on prenatal attachment–findings from a Swedish community sample. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 33(2), 153-164. https://doi.org/10.1080/02646838.2014.992009
• Sade, G., & Özkan, H. (2020). Gebelerin yaşam doyumları ile prenatal bağlanma düzeyleri arasındaki ilişki. Genel Tıp Dergisi, 30(4), 255-262.
• Sade, G., Apay, S.E., Tedik, S., Mucuk, O., & Şahin, S.A. (2020). Algılanan doğum korkusunun prenatal bağlanmaya etkisi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 29(3), 180-185. https://doi.org/10.34108/eujhs.688222
• Salehi, K., Taleghani, F., & Kohan, S. (2019). Effect of attachment-based interventions on prenatal attachment: A protocol for systematic review. Reproductive Health, 16(1), 1-5. https://doi.org/10.1186/s12978-019-0704-y
• Sarıkaya, Y., & Baloğlu, M. (2016). The development and psychometric properties of the Turkish death anxiety scale (TDAS). Death Studies, 40(7), 419-431. https://doi.org/10.1080/07481187.2016.1158752
• Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics. 6th ed. Pearson.
• Ulu, P.G., & Bayraktar, S. (2018). Investigation of variables related to prenatal bonding levels in pregnant women. Yeni Symposium, 56(2), 2-8. https://doi.org/10.5455/NYS.20180629015333 Vedova, A.M.D., Dabrassi, F., & Imbasciati, A. (2008). Assessing prenatal attachment in a sample of Italian women. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 26(2), 86-98. https://doi.org/10.1080/02646830701805349
• Yilmaz, S.D., & Beji N.K. (2013). Turkish version of prenatal attachment inventory: A study of reliability and validity. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 16(2), 103-109.
• Yilmaz, S.D., & Beji, N.K. (2010). Gebelerin stresle başa çıkma, depresyon ve prenatal bağlanma düzeyleri ve bunları etkileyen faktörler. Journal of Health Sciences, 20(3), 99-108