SAĞLIK PROFESYONELİ KADINLARIN DOĞUM KORKULARINI NASIL DÖNÜŞTÜREBİLİR? HOLİSTİK BAKIM ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 39 - 51, 25.08.2020

Güliz Onat Bayram , Fatma Bay

Öz

Kadınların doğuma bakış açılarının bir sonraki nesle “korku” olarak aktarılmasıyla, nesiller boyu “doğum, korkulan bir fenomen” olarak algılanır. Doğum sonu psikolojik yönden daha sağlıklı olmanın yolu, kadının doğuma yönelik güzel anılar biriktirmesinden ve olumlu duygular hissetmesinden yani doğum memnuniyetinden geçer. Sağlık personelinin olumlu veya olumsuz tutumları gebelerde doğum korkusuna yön verebilmektedir. Bu makalenin amacı doğum korkusunda dışsal faktörlerin katkısını incelemek, korkuyu dönüştürme yöntemlerini örneklendirerek, klinisyenlerin zihin-beden bağlantısına dikkatlerini çekerek, holistik bakım doğrultusunda sunmaktır. Sağlık personeli doğum yapan kadın ile şiddetsiz iletişim teknikleri doğrultusunda yargılamadan, şefkatli bir dille ve ihtiyaç odaklı bir doğum bakım modeli sunabilir. Doğum öncesi dönemde farkındalıkla doğuma hazırlık eğitim modelinin kullanılması, doğum ortamlarının iyileştirilmesi, doğum sırasında gebelerin ihtiyacı olan mahremiyetin sağlanması ile başlanabilir. Doğum başladığı andan itibaren desteklenmiş, sıcak ortamlarda, yargılayıcı tutumdan uzak, şefkat dilli bir yaklaşım, doğum memnuniyetini arttırabilir. Bu yolla olumsuz doğum hikayeleri azalıp, gelecek nesillere güzel doğum hikayeleri ve korkusuz doğumlar bırakılabilir.

Anahtar Kelimeler

Doğum korkusu

Kaynakça

• 1) Adams, E. D., & Bianchi, A. L. (2008). A practical approach to labor support. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing, 37(1), 106-115.
• 2) Aksay, Y., Körükcü, Ö., Saygın, N., & Gülhan, Y. B. (2017). Gebelerin psikososyal sağlıkları doğum tercihini etkiler mi?. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 138-145.
• 3) Aksoy, A. N. (2015). Doğum korkusu: Literatür değerlendirmesi. ODÜ Tıp Dergisi, 2:161-165.
• 4) Anık, Y., Altuntuğ, K., & Ege, E. (2017). Niçin doğal doğum?. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (STED), 26(3),127-131.
• 5) Aslan, Ş., & Okumuş, F. (2017). Primipar kadınların doğum deneyim algıları üzerine doğum beklentilerinin etkisi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(1), 32-40.
• 6) Bardacke, N. (2017). Çeviri: Özge Onan. Farkındalıkla doğum: Doğum mucizedir tadını çıkar. İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık.
• 7) Bayram, G. O., & Şahin, N. H. (2010). Doğuma hazırlık eğitimi modelleri ve güncel yaklaşımlar. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (HEAD), 7(3), 36-42.
• 8) Bekmezci, H., & Özkan, H. (2015). Ebelik uygulamalarında mahremiyetin önemi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(1), 113-124.
• 9) Bülbül, G. (2016). Doğal doğum. Hayy kitap, Mart, İstanbul. ISBN:978-605-9841-37-5.
• 10) Çiçek, Ö., & Mete, S. (2015). Sık karşılaşılan bir sorun: Doğum korkusu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(4):263-268.
• 11) Demirsoy, G., & Aksu, H. (2016). Doğum korkusunun nedenleri ve baş etme. KASHED, 2(2),36-45.
• 12) Dönmez, S., Yeniel, Ö. A., & Kavlak, O. Vajinal doğum ve sezaryen doğum yapan gebelerin durumluk kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Gümüşhane University Journal Of Health Sciences, 3(3):908-920.
• 13) Fenech, G., & Thomson, G. (2015). Defence against trauma: Women’s use of defence mechanisms following childbirth-related trauma. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 33(3), 268-281.
• 14) Gaskin, I. M. (2016). Ina May'ın Doğuma Hazırlık Rehberi, Sinek Sekiz Yayınevi.
• 15) Gazete, R. (2014). Sağlık meslek mensupları ile sağlık hizmetlerinde çalışan diğer meslek mensuplarının iş ve görev tanımlarına dair yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140522-14.htm
• 16) Gottvall, K., & Waldenström, U. (2002). Does a traumatic birth experience have an impact on future reproduction?. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology, 109(3), 254-260.
• 17) Güleç, D., Öztürk, R., Sevil, Ü., & Kazandı, M. (2014). Gebelerin yaşadıkları doğum korkusu ile algıladıkları sosyal destek arasındaki ilişki. Türkiye Klinikleri Journal of Gynecology and Obstetrics, 24(1), 36-41.
• 18) Güngör, İ. (2009). Doğumda anne memnuniyetini değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi. Doktora tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 19) Hildingsson, I., Haines, H., Karlström, A., & Nystedt, A. (2017). Presence and process of fear of birth during pregnancy—Findings from a longitudinal cohort study. Women and Birth, 30(5), e242-e247.
• 20) Hotelling, B. A. (2013). The nocebo effect in childbirth classes. The Journal of perinatal education, 22(2), 120.
• 21) İsbir, G. G., & İnci, F. Travmatik doğum ve hemşirelik yaklaşımları. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 1(1), 29-40.
• 22) Kapısız, Ö., Karaca, A., Özkan, F. S., & Savaş, H. G. Hemşirelik öğrencilerinin doğum algısı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(3), 156-160.
• 23) Kitapçıoğlu, G., Yanıkkerem, E., Sevil, Ü., & Yüksel, D. (2008). Gebelerde doğum ve postpartum döneme ilişkin endişeler; bir ölçek geliştirme ve validasyon çalısması. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi,9(1),47-54.
• 24) Körükcü, Ö., Deliktaş, A., Aydın, R., & Kabukcuoğlu, K. (2017). Gebelikte psikososyal sağlık durumu ile doğum korkusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Clin Exp Health Sci, 2017; 7:152-8.
• 25) Mete, S., Çiçek, Ö., Aluş Tokat, M., Çamlıbel, M., & Uludağ, E. (2017). Doğuma hazırlık sınıflarının doğum korkusu, doğum tercihi ve doğuma hazır oluşluğa etkisi. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci, 9(3):201-206.
• 26) O'connell, M. A., Leahy‐Warren, P., Khashan, A. S., Kenny, L. C., & O'neill, S. M. (2017). Worldwide prevalence of tocophobia in pregnant women: Systematic review and meta‐analysis. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica, 96(8):907-920.
• 27) Odent, M. (2014). Çeviri: Gürer, R. Çiftçi ve Doğum Uzmanı. 1. Baskı, İstanbul: Zamanın Ruhu Yayıncılık ve Kitapçılık, syf:92.
• 28) Okumus, F., & Sahin, N. (2017). Fear of childbirth in urban and rural regions of Turkey: Comparison of two resident populations. Northern clinics of Istanbul, 4(3), 247.
• 29) Okumuş, F. (2008). Doğum fizyolojisine elverişli doğum ortamları. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi,45:24-25.
• 30) Onat, G (2017). Ebelik öğrencilerinin “doğum algıları” üzerinde dönüşüm yaratmak: Bir eğitim modelleme örneği. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi, 11:34-54.
• 31) Quinn, K., Spiby, H., & Slade, P. (2015). A longitudinal study exploring the role of adult attachment in relation to perceptions of pain in labour, childbirth memory and acute traumatic stress responses. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 33(3), 256-267.
• 32) Rathfisch, G. (2012). Doğal doğum felsefesi. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
• 33) Rosenberg, M. B. (2013). Şiddetsiz İletişim. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• 34) Sayıner, F.D., & Özerdoğan N. (2009). Doğal doğum. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi,2(3), 143-148.
• 35) Serçekuş, P., & İşbir, G. (2012). Aktif doğum yaklaşımının kanıta dayalı uygulamalar ile incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(1), 97-102.
• 36) Şahin, N., Dinç, H., & Dişsiz, M. (2009). Gebelerin doğuma ilişkin korkuları ve etkileyen faktörler. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 40(2), 57-62.
• 37) Thomson, G., & Downe, S. (2008). Widening the trauma discourse: the link between childbirth and experiences of abuse. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology, 29(4), 268-273.
• 38) Uçar, T., & Gölbaşı, Z. (2015). Nedenleri ve sonuçlarıyla doğum korkusu. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 54-58.
• 39) Üst, Z., & Pasinlioğlu, T. (2015). Primipar ve multipar gebelerde doğum ve postpartum döneme ilişkin endişelerin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(3), 306-317.