The Effect of Exercises Performed During the Pandemic on Sleep Quality of University Students

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 58 - 77, 13.12.2023

Merve Bat Tonkuş , Buse Ünsal , Muhammed Nasrullah Er

https://doi.org/10.59244/ktokusbd.1307429

Öz

Objectives: This study was conducted to examine the effect of exercises during the pandemic on sleep quality in university students.

Materials and Methods: A cross-sectional and descriptive study was conducted, involving 303 undergraduate students at a private university. Data were collected using a questionnaire form designed to determine students' sociodemographic characteristics and exercise levels, as well as the Pittsburgh Sleep Quality Index to assess their sleep quality.

Results: In this study 72.6% of the students participating in the study were women, 52% were students of the faculty of health sciences, and all of them did not have a disease that interferes with exercise; it was determined that 73.6% of them exercised during the pandemic. It was determined that 44.2% of students reported that their sleep time would sometimes increase after exercise, and 30.9% of students said that they were energetic when they woke up after exercise. It was found that people who exercised for at least 1 hour a day during the pandemic had a significantly lower Pittsburgh sleep quality index than those who exercised for 30-45 minutes (p<0.05).

Conclusion: As a result of the research, it was determined that the exercise done during the pandemic period was effective on the sleep quality of university students. It is recommended that students exercise at least 1 hour a day regularly to improve their sleep quality during the pandemic period.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Exercise, Pandemic, Sleep, Students

Pandemi Sürecinde Yapılan Egzersizlerin Üniversite Öğrencilerindeki Uyku Kalitesine Etkisi

Öz

Amaç: Bu araştırma pandemi sürecinde yapılan egzersizlerin üniversite öğrencilerinde uyku kalitesine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Bu kesitsel ve tanımlayıcı çalışmaya bir vakıf üniversitesinde eğitim alan 303 lisans öğrencisi dâhil edilmiştir. Veriler öğrencilerin sosyodemografik özelliklerini ve egzersiz düzeylerini belirlemek amacıyla oluşturulan anket formu ve uyku kalitelerini belirlemek amacıyla Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi ile toplanmıştır.

Bulgular: Bu çalışmaya katılan öğrencilerin %72,6’sı kadın, %52’si sağlık bilimleri fakültesi öğrencisi, %89,1’i çalışmıyor ve tamamının egzersize engel bir hastalığı olmadığı; %73,6’sının pandemi sürecinde egzersiz yaptığı belirlendi. Öğrencilerin %44,2’sini egzersiz sonrası uyku süresinin bazen artığını, %30,9’unun egzersiz sonrası uykudan dinç bir şekilde uyandıklarını bildirdikleri belirlendi. Pandemi sürecinde günde en az 1 saat egzersiz yapanların Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi 30-45 dakika egzersiz yapanlara göre anlamlı derecede düşük bulundu (p<0,05).

Sonuç: Araştırma sonucunda pandemi döneminde yapılan egzersizin üniversite öğrencilerinin uyku kalitesinde etkili olduğu saptanmıştır. Bu doğrultuda öğrencilere pandemi dönemin de uyku kalitelerini yükseltmek için düzenli olarak günde en az 1 saat egzersiz yapmaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Egzersiz, Pandemi, Uyku, Öğrenci

Destekleyen Kurum

Araştırma, bir vakıf üniversitesinin Bilimsel Araştırma Projeler Birimi tarafından desteklenmiştir (LÖP-2021-4).

Kaynakça

• Ağargün, M. Y., Kara, H., & Anlar, O. (1996). Pittsburgh Uyku Kalitesi Indeksi’nin geçerliği ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Derg, 7(2), 2000.
• Alkaya, S. A., & Birimoğlu Okuyan, C. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin egzersiz davranışları ve uyku kaliteleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 10(4), 236–241.
• Ardiç, F. (2014). Egzersizin sağlık yararları. Türk Fiz Tıp Rehab Derg, 60(Özel Sayı 2), 9–14. https://doi.org/10.5152/Tftrd.2014.33716
• Aysan, E., Karaköse, S., Zaybak, A., & İsmailoğlu, G. (2014). Üniversite öğrencilerinde uyku kalitesi ve etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(3), 193–198.
• Baird, M. F., Graham, S. M., Baker, J. S., & Bickerstaff, G. F. (2012). Creatine-kinase- and exercise-related muscle damage implications for muscle performance and recovery. Journal of Nutrition and Metabolism, 2012(960363). https://doi.org/10.1155/2012/960363
• Başar, S., & Sarı, İ. (2018). Düzenli egzersı̇zin deperesyon, mutluluk ve psikolojik iyi oluş üzerine etkisi. İübesbd, 5(3), 25–34.
• Bat Tonkuş, M., Güneş, G., & Coşkun, Ö. F. (2021). Pandeminin risk grupları üzerindeki psikososyal etkileri. İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Ulusal Hemşirelik Kongresi-1.
• Bay, Ü. S., & Yılmaz, E. (2021). Ruhsal bozukluklarda fiziksel aktivite ve egzersizin etkileri. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 437–447.
• Bernard, P., Savard, J., Steindorf, K., Sweegers, M. G., Courneya, K. S., Newton, R. U., Aaronson, N. K., Jacobsen, P. B., May, A. M., Galvao, D. A., Chinapaw, M. J., Stuiver, M. M., Griffith, K. A., Mesters, I., Knoop, H., Goedendorp, M. M., Bohus, M., Thorsen, L., Schmidt, M. E., … Buffart, L. M. (2019). Effects and moderators of exercise on sleep ın adults with cancer: ındividual patient data and aggregated meta-analyses. Journal of Psychosomatic Research, 124(June), 1–9. https://doi.org/10.1016/J.Jpsychores.2019.109746
• Booth, F. W., Roberts, C. K., & Laye, M. J. (2012). Lack of exercise ıs a major cause of chronic diseases. Comprehensive Physiology, 2(2), 1143–1211. https://doi.org/10.1002/Cphy.C110025
• Carskadon, M. A., & Dement, W. C. (2005). Normal human sleep: An overview. Principles and Practice of Sleep Medicine, 13–23. https://doi.org/10.1016/B0-72-160797-7/50009-4
• Çolakoğlu, F. F., & Karacan, S. (2006). Genç bayanlar ile orta yaş bayanlarda aerobı̇ k egzersı̇ zin bazı fizyolojik parametrelere etkı̇Sı̇ . 1, 277–284.
• Demir, Ü. F. (2020a). The effect of COVID-19 pandemic on sleeping status. Journal of Surgery and Medicine, 4(5), 334–339. https://doi.org/10.28982/Josam.737088
• Demir, Ü. F. (2020b). The effect of covid-19 pandemic on sleeping status. Journal of Surgery and Medicine, 4(5), 334–339. https://doi.org/10.28982/Josam.737088
• Ergün, S., Duran, S., Gültekin, M., & Yanar, S. (2017). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde uyku alışkanlığı ve kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Tjfmpc, 11(3), 186–193. https://doi.org/10.21763/Tjfmpc.336155
• Gandhi, A. V., Mosser, E. A., Oikonomou, G., & Prober, D. A. (2015). Melatonin is required for the circadian regulation of sleep. Neuron, 85(6), 1193–1199. https://doi.org/10.1016/J.Neuron.2015.02.016
• Gencer, N. (2020). Pandemi sürecinde bireylerin koronavirüs (Kovid-19) korkusu: çorum örneği. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 4(4), 1153–1172. https://doi.org/10.47994/Usbad.791577
• Geneen, L. J., More, R. A., Clarke, C., Martin, D., Colvin, L. A., & Smith, B. H. (2017). Physical activity and exercise for chronic pain in adults. journal of sociology, 1, 135–139. https://doi.org/10.1002/14651858.Cd011279.Pub3
• Ilkım, M., & Karataş, Ö. (2019). Egzersiz’in serotonin ve melatonin’le ilişkisi. In M. Ilkım & Ö. Karataş (Eds.), Spor Bilimlerinde Güncel Çalışmalar. Akademisyen Kitabevi.
• Karaçadır, V., & Çelik, R. (2019). Üniversite öğrencilerinin sağlık kaygı düzeylerini belirlemeye yönelik bir çalışma. Avrasya Uluslararası Araģtırmalar Dergisi, 7(16), 225–238.
• Karatay, G., Gürarslan Baş, N., Aldemir, H., Akay, M., Bayır, M., & Onaylı, E. (2016). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin uyku alışkanları ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. Hsp, 3(1), 16–22. https://doi.org/10.17681/Hsp.34639
• Kasırga, Z., Odabaşıoğlu, M. E. & Dedeoğlu, T. (2021). Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite düzeyi ve egzersiz yarar/engel algilarinin incelenmesi. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, (1), 83-95. https://doi.org/10.35375/Sayod.906551
• Kelley, G. A., & Kelley, K. S. (2017a). Exercise and sleep: a systematic review of previous meta- analyses. Journal of Evidence-Based Medicine, 10(1), 26–36. https://doi.org/10.1111/Jebm.12236.Exercise
• Kelley, G. A., & Kelley, K. S. (2017b). Exercise and sleep: a systematic review of previous meta-analyses. Journal of Evidence-Based Medicine, 10(1), 26–36. https://doi.org/10.1111/Jebm.12236
• Lima, L. V., Abner, T. S. S., & Sluka, K. A. (2017). Does exercise ıncrease or decrease pain? Central mechanisms underlying these two phenomena. J Physiol, 595(13), 4141–4150. https://doi.org/10.1113/Jp273355
• Montaruli, A., Galasso, L., Caumo, A., Cè, E., Pesenti, C., Roveda, E., & Esposito, F. (2017). The circadian typology: the role of physical activity and melatonin. Sport Sciences for Health, 13(3), 469–476. https://doi.org/10.1007/S11332-017-0389-Y
• Ozdemir, C. & Kızıl, H. (2022). The relationship between fear of covid-19 and sleep quality ın university students. Sağlık Bilimleri Dergisi, 31 (3), 294-300. https://doi.org/10.34108/Eujhs.1114751
• Özcan, A. (2020). Hemşirelik öğrencilerinde internet bağımlılığı, yalnızlık ve uyku kalitesi ilişkisinin belirlenmesi. Samsun Sağ Bil Der, 5(1), 67–72.
• Öztürk N., Gerçek Öter E., Abacıgıl F., Ersungur E., Korkut M. Covid-19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin kaygı düzeyleri, uyku kalitesi ve kas-iskelet ağrıları arasındaki ilişki. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022; 13(1): 1-10.
• Pehlivan Köksal, Z., Altay, G. & Yılmaz Yavuz, A. (2023). Pandemi sürecinde hemşirelik öğrencilerinin algıladıkları stres düzeyi ile uyku kalitesi arasındaki ilişki. Etkili Hemşirelik Dergisi, 16 (3), 343-356. https://doi.org/10.46483/Jnef.1327442
• Partinen, M., Bjorvatn, B., Holzinger, B., Chung, F., Penzel, T., Espie, C. A., & Morin, C. M. (2021). Sleep and circadian problems during the coronavirus disease 2019 (Covid-19) pandemic: The ınternational Covid-19 sleep study (Icoss). Journal of Sleep Research, 30(1), 1– 8. https://doi.org/10.1111/Jsr.13206
• Pedrosa, A. L., Bitencourt, L., Fróes, A. C. F., Cazumbá, M. L. B., Campos, R. G. B., De Brito, S. B. C. S., & Simões E Silva, A. C. (2020). Emotional, behavioral, and psychological ımpact of the Covid-19 pandemic. Frontiers ın Psychology, 11(October), 1–18. https://doi.org/10.3389/Fpsyg.2020.566212
• Pekçetin, S., & İnal, Ö. (2018). Düzenli fiziksel egzersizin üniversite öğrencilerinin iyilik haline etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 31–39. https://doi.org/10.21020/Husbfd.421254
• Radak, Z., Zhao, Z., Koltai, E., Ohno, H., & Atalay, M. (2013). Oxygen consumption and usage during physical exercise: the balance between oxidative stress and ros-dependent adaptive signaling. Antioxidants and Redox Signaling, 18(10), 1208–1246. https://doi.org/10.1089/Ars.2011.4498
• Rubio-Arias, J., Marín-Cascales, E., Ramos-Campo, D. J., Hernandez, A. V., & Pérez-López, F. R. (2017). Effect of exercise on sleep quality and ınsomnia ın middle-aged women: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. In Maturitas (Vol. 100, Pp. 49–56). Elsevier Ireland Ltd. https://doi.org/10.1016/J.Maturitas.2017.04.003
• Saadeh, H., Saadeh, M., Almobaideen, W., Al Refaei, A., Shewaikani, N., Al Fayez, R. Q., Khawaldah, H., Abu-Shanab, S., & Al-Hussaini, M. (2021). Effect of covid-19 quarantine on the sleep quality and the depressive symptom levels of university students ın jordan during the spring of 2020. Frontiers ın Psychiatry, 12(February), 1–13. https://doi.org/10.3389/Fpsyt.2021.605676
• Sağlık Bakanlığı. (2019). Türkiye Beslenme Ve Sağlık Araştırması (Tbsa). https://krtknadmn.karatekin.edu.tr/files/sbf/TBSA_RAPOR_KITAP_20.08.pdf (E.T: 01.03.2021)
• Şahin, L., & Aşçıoğlu, M. (2013). Uyku ve uykunun düzenlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(1), 93–98.
• Tekkurşun, & Türkeli. (2019). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı ve zihinsel dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 10– 24. https://doi.org/10.25307/Jssr.505941
• Terlemez, M. (2019). The effect of sports activity on frequency, serotonin and dopamine. Uluslararasi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 1–6.
• Timurtaş, E., Avcı, E. E., Ayberk, B., Demirbüken, İ. & Polat, M. G. (2022). Covid-19 pandemisi sırasında üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite, depresyon, stres, uyku ve yaşam kalitesi düzeylerinin incelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 10 (1), 17-26. https://doi.org/10.30720/Ered.1039882
• Ulusoy, Y. (2020). Uykunun Egzersiz Performansı Üzerine Etkisi - Uyku, Beslenme ve Toparlanma İlişkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-22.
• Wang, F., & Boros, S. (2021). The effect of daily walking exercise on sleep quality ın healthy young adults. Sport Sciences for Health, 17(2), 393–401. https://doi.org/10.1007/S11332-020- 00702-X
• Yaran, M. (2017). Spor alışkanlığı olan ve olmayan üniversite öğrencilerinde uyku ve yaşam kalitesinin incelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 5(2), 73–78. https://doi.org/10.30720/Ered.441833
• Zhang, Y., Zhang, H., Ma, X., & Di, Q. (2020). Mental health problems during the Covid-19 pandemics and the mitigation effects of exercise: a longitudinal study of college students ın china. Int. J. Environ. Res. Public Health, 17(10). https://doi.org/10.3390/Ijerph17103722