Examining Teacher Candidates’ Views About Values in Knowledge Society by Some Variables

Year 2011, Volume: 1 Issue: 1, 5 - 28, 01.02.2011

Esen Altunay Münevver Yalçınkaya

Abstract

Background. Life styles are shaped by value preferences of individuals. Values have been conceptualized into three broad categories, including traditional values, universal values and hedonistic values (Roy, 2003; Akbaba, 2004; Uyguç, 2003). These value dimensions are examined in relation to values which must be attached to importance in knowledge society. Purpose. The purpose of this study is to examine the teacher candidates' opinions about values in Knowledge Society and to determine whether their opinions vary by gender, age, types of high schools graduated from, social activities, parents' education and income level. Method. Subjects were 514 randomly selected teacher candidates selected from among students enrolled in teacher training programs in Ege University, Education Faculty during the spring term of 2008-2009 academic year. Data were collected by using “Values Scale”, a five point rating scale developed by the researchers. Traditional, universal and hedonistic values subscales were determined based on review of literature on values in Knowledge Society. Initial list of item pool was comprised of 40 items in the first draft of the scale. All items in the pool were discussed with experts and the revised scale was the pilot tested with 400 teacher candidates. A reliability analysis showed that 2 items had a communality value less than .30. These items were removed from the scale. Reliability analysis produced a Cronbach's Alpha coefficient of .86 for traditional values subscales, .92 for universal values subscales and .75 for hedonistic values subscales. Confirmatory factor analysis was used to test factor structure of the scale. SPSS 15.00 program was used for analyzing the data. Data were analyzed by using percent, arithmetic means, standard deviation, independent samples t-test and one way ANOVA. Differences in teacher candidates' views were examined by gender, age, types of high schools graduated from, social activities, parents' education and income level. Results and implications. Findings indicated teacher candidates reported relatively high level of internalization of traditional (? =4.37; SD = 0.498), universal (? = 4.27; SD = 0.506) and hedonistic values (? = 4.26; SD = 0.576). Analysis of values by gender showed that female teacher candidates reported significantly higher perceptions of traditional (t(512) = 3.73 ; p = .000), universal (t(512) = 3.47 ; p = .001), and hedonistic values (t(512) = 2.83; p = .003). A significant difference also observed in traditional values by age (F(2:514) = 4.24; p = .015), 18-22 age group scoring lower than the older age groups. But no statistically significant differences were observed in universal values and hedonistic values by age. Variance analysis of value scores showed a significant difference in traditional values by types high schools graduated from (F(2:514) = 5.85; p = .003), general high school graduates scoring significantly higher than the teachers high school graduates. There were no statistically significant differences in universal values and hedonistic values by types high schools graduated from. Although there were no statistically significant differences in teacher candidates' traditional values by number of social activities participated in, significant differences were observed in universal values (F(2:514) = 5.82; p = .003) and hedonistic values (F(2:514) = 3.22; p = .041). Universal values and hedonistic values scores significantly increased by number of social activities participated in by teacher candidates. No statistically significant differences were observed in teacher candidates values by parents' education and income level. The results of this study demonstrated that the number of social activities teacher candidates participates significantly affects universal values. Teacher candidates' universal values may be significantly enhanced by creating further opportunities to participate in social activities in teacher training programs.

Keywords

value perception , values in knowledge society , teacher candidates

Öğretmen Adaylarının Bilgi Toplumunda Değerlere İlişkin Görüşlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; öğretmen adaylarının bilgi toplumunda değerlere ilişkin görüşlerini saptamak ve bu görüşlerin bazı değişkenler açısından farklılık gösterip göstermediğini belirlemektir. Çalışmada, betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, seçkisiz yöntemle seçilen 514 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının geleneksel, evrensel ve hedonistik değer alanlarına ilişkin görüşleri cinsiyet, yaş, mezun oldukları okul türü, katıldıkları sosyal etkinlik sayısı, anne/baba eğitim düzeyi, ailenin gelir düzeyi ve yaşamının büyük çoğunluğunu geçirdiği yer değişkenlerine göre incelenmiştir. Verilerin analizinde, yüzde, frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, t testi ve varyans analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; öğretmen adaylarının geleneksel, evrensel ve hedonistik değer alanlarına yüksek düzeyde önem verdikleri görülmüştür. Değer alanlarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri çok önemli düzeyindedir. Bunun yanında öğretmen adaylarının cinsiyet, yaş, mezun oldukları lise türü ve katıldıkları sosyal etkinlik sayısına göre değer alanlarında anlamlı farklılıklar bulunmuştur

Keywords

değer algısı , bilgi toplumunda değerler , öğretmen adayları

References

• Akbaba, A. (2004). İlköğretim okul yöneticilerinin iş değerleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Aktan, C. C. (1998). Değişen dünya ve yeni global değerler. Yeni Türkiye, 669- 673. http://www.canaktan.org adresinden 04/11/2009 tarihinde alındı.
• Aktan, D. ve Turan, S. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (2), 227-259.
• Aktepe, V., ve Yel, S. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin değer yargılarının betimlenmesi: Kırşehir ili örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 7 (3), 607- 622
• Aydın, M. (2003). Gençliğin değer algısı: Konya örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (3), 121-144.
• Bayazıtlı, E., Yayla, H. E., ve Gürel, E.(2006). Serbest muhasebeci mali müşavirlerin yaşam değeri yönelimlerini oluşturan faktörlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. MPRA Paper No. 3662, http://mpra.ub.uni- muenchen.de/3662/ adresinden 4/08/2010 tarihinde alındı.
• Bulurman, B. (2002). Enformasyon toplumu ve eğitim. İs, Güç - Endüstri İlişkileri Ve İnsan Kaynakları Dergisi, 4 (1) 2.
• Coşkun, Y., ve Yıldırım, A. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Değer Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1 (6), 311-328.
• Çalık, T., ve Sezgin, F. (2005). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi. 13 (1), 55-66.
• Demir, S. B., ve Koç, K. (2009). Evrensel değerlere ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. I. Uluslararası Avrupa Birliği, Demokrasi, Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi Sempozyumu. 23- 30 Mayıs 2009. Uşak Üniversitesi. Avrupa Birliği Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi, Uşak.
• Devrani, T. K. (2010). Kişisel değerlerin kuramsal yapısı ve pazarlamadaki uygulamalar. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(1),49-70
• Erdem, A. R. (2003). Üniversite kültüründe önemli bir unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 55-72.
• Erdoğan, E. (2006), Sosyal sermaye, güven ve Türk gençliği. http://www.urbanhobbit.net/PDF/Sosyal%20Sermaye_emre%20erdogan.pd f, 21/06/2009 tarihinde alındı.
• Erkan, H. (2006). Bilgi toplumu. Akademik Bilişim Konferansı. Ab.org.tr/ab06/bildiri/236.doc adresinden 20/03/2010 tarihinde alındı.
• Evin, İ., ve Kafadar, O. (2004). İlköğretim sosyal bilgiler programının ve ders kitaplarının ulusal ve evrensel değerler yönünden içerik çözümlemesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (3), 293-302.
• Furnham, A. (1984).Value systems and anomie in three cultures. International Journal of Psychology. 19, 565-579.
• Goss, P. R. (1997). Norms and values for a public administration ethics. Unpublished doctoral dissertation, University of Colorado at Denver, Available from http://proquest.umi.com adresinden 20/03/2010.
• Karagül, M., ve Masca, M. (2005), Sosyal sermaye üzerine bir inceleme, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 36-50.
• Kaynak, R., ve Bilgin, N., (2008). Sosyal sermaye faktörlerinin iş başarısına etkisi: Üniversite çalışanları üzerine ampirik bir çalışma. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 32(1), 29–38
• Kenny, D.A., Kashy, D. A., ve Bolger, N. (1998). Data analysis in social psychology. In D. Gilbert, S. T. Fiske, ve G. Lindzey (Eds.), 4th Ed. New York: McGraw-Hill.
• Kline, R. B. (2000). Principles and practice of structural equation modeling. Second Edition, Newyork London: The Guilford Press.
• Koca, A. İ. (2009). Üniversite öğrencilerinin değerleri ve bireysel özellikleri ile kariyer tercihleri arasındaki ilişki: Çukurova Üniversitesi’nde bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi.
• Konrad Adenauer Vakfı. http://www.konrad.org.tr/index.php?id=186. 17/06/2009 tarihinde alındı.
• Küçük, V., ve Koç, H. (2004). Psiko-sosyal gelişim süreci içerisinde insan ve spor ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(1), 211-223.
• Norris, P. (2002). Making democracies work: social capital and civic engagement in 47 societies. Midwest Political Science Association 60th Annual Meeting, April 25th 2002. Chicago: Palmer House Hilton, Available from http://ksghome.harvard.edu adresinden 04/11/2009.
• Oktay, A., ve Esmer, E. A. (2008). Öğretmenin değişen rolleri ve değerler. Eğitim Bilimleri Bakış Açısıyla Türkiye Cumhuriyeti’nde Eğitimin Çağdaş Değerlerle İrdelenmesi Çalıştayı. 1-3 Mart 2008. Ankara: Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Orhan, K.(1997). İş doyumu ve değerler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.
• Özden, Y. (2008). Eğitimde yeni değerler. 6. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Özensel, E. (2003). Sosyolojik bir olgu olarak değer. Değerler Eğitim Dergisi. 1(3), 217-239.
• Özgener, Ş. (2000). Değer yönetiminde: imalat sanayindeki Türk yöneticilerinin yükselen değerlerine ilişkin bir araştırma. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi. 1(1), 172-189 http://www.mu.edu.tr/sbe/sbedergi adresinden 22/06/2010 tarihinde alındı.
• Roy, A. (2003). Factor analysis and initial validation of the personal values inventory. Unpublished doctorate dissertation, Tennessee State University, USA.
• Sağnak, M. (2005). Örgüt ve yönetim değerlerinin önemi. Millî Eğitim Dergisi. 33(166), http://yayim.meb.gov.tr/dergiler adresinden 02/02/2010 tarihinde alındı.
• Santrock, J. W. (2001). Gençlerde Ahlaki Gelişim, Değerler ve Din. Çeviren: Selva Arslan. http://www.pdrciyiz.biz/genclerde-ahlaki-gelisim-degerler-din- t2708.html adresinden 21/06/2009 tarihinde alındı.
• Sarı, E. (2005). Öğretmen adaylarının değer tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi örneği. http://www.dem.org.tr/ded/10/DED10mak5.pdf adresinden 20/03/2009 tarihinde alındı.
• Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theory and empirical tests in 20 countries. In M. Zanna (Eds.), Advances in experimental social psychology (pp. 1-65). New York: Academic Press.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları. 3(6), 49-74.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: temel ilkeler ve lisrel uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
• Turan, S., ve Aktan, D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (2), 227-259.
• Uyguç, N. (2003). Cinsiyet, bireysel değerler ve meslek seçimi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 18 (1), 93-103.
• Yaman, H., Taflan, S., ve Çolak, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dersi kitaplarında yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi. 18 (7), 107-120.
• Yılmaz, K. (2008). Eğitim yönetiminde değerler. Ankara: Pegem A Akademi.
• Yılmaz, E. (2009). Öğretmenlerin değer tercihlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 17(7), 109-128.