Principles of Artificial Meadow-Pasture Establishment

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 2, 19 - 30, 26.12.2023

Hasan Beytullah Dönmez , Rüştü Hatipoğlu

Öz

Meadow-pasture ecosystems are one of the renewable natural resources that can be used for competitive and economic livestock production. These natural ecosystems in our country have lost their true productivity because they have been used for many years without any management rules. In these areas that have moved away from the climax state, improvement practices such as fertilization and weed control are not only uneconomical but also have a low success rate. It would be the most rational approach to establish artificial meadow-pasture with seed mixtures of forage crops suitable for the ecological conditions of the region in cultivable meadow-pastures where good forage crops have completely disappeared or the plant-cover has been reduced. This review discusses the principles of artificial meadow-pasture establishment that can be established on meadow-pasture land that has largely lost its productive characteristics.

Anahtar Kelimeler

Meadow, Pasture, Establishment

Suni Çayır-Mera Tesisinin Prensipleri

Öz

Doğal çayır-mera ekosistemleri hayvansal üretimde rekabet edilebilir ve ekonomik bir üretim için yararlanılan yenilenebilir doğal kaynaklar arasında yer almaktadır. Ülkemizde bu doğal ekosistemler, uzun yıllardır hiçbir amenajman kuralına uyulmadan köy orta malı olarak kullanılmasından dolayı gerçek verimlerini kaybetmiş durumdadırlar. Klimaks durumdan uzaklaşmış bu alanlarda gübreleme ve yabancı ot mücadelesi gibi ıslah uygulamaları hem ekonomik olmamakta hem de başarı oranı düşük olmaktadır. İyi cins yembitkilerinin tamamen kaybolduğu veya bitki ile kaplı alanın iyice azaldığı ve toprak işlemenin mümkün olduğu çayır-meralarda yörenin ekolojik şartlarına uygun yembitkileri tohumlarının karışımları ile suni çayır-mera tesis etmek en akılcı yaklaşım olacaktır. Bu derlemede, verim özelliklerini büyük oranda kaybetmiş çayır-mera alanlarında suni çayır-mera tesisinin prensipleri tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çayır, Mera, Tesis

Kaynakça

• Acar, Z., Aşcı, Ö. Ö., Ayan, İ., Mut, H., & Başaran, U. (2006). Yem bitkilerinde karışık ekim sistemleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi), 21(3), 379-386. doi:10.7161/anajas.2006.21.3.379-386
• Açıkgöz, E. (2001). Yem bitkileri. Bursa, Uludağ Üniversitesi Yayınları. No:633.
• Alcaide, E. M., García, M., & Aguilera, J. (1997). The in vitro digestibility of pastures from semi–arid Spanish lands and its use as a predictor of degradability. CIHEAM–Options Mediterraneennes, 27-31.
• Altın, M., Gökkuş, A., & Koç, A. (2005). Çayır mera ıslahı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Arslan, C. (2008). Growth Traits of native turkish geese reared in different family farms during the first 12 weeks of life in Kars. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 34(3), 1-7.
• Atış, İ., & Hatipoğlu, R. (2003). Çayır ve mera ekosistemlerinde rekabet. MKU Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(1-2), 41-48.
• Avcıoğlu, R. (1986). Çayır-Mer’aların ıslahı ve yapay çayır-mer’a kurma tekniği. Bornova-İzmir.
• Avcıoğlu, R. (2012). Türkiye meraları ve mera kanununun getirdikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(1), 24-32.
• Avcıoğlu, R., & Kavut, Y. T. (2017). Türkiye tarımında mera ıslahı ve yapay çayır-mera tekniği. Muş Ovasi Tarim ve Hayvancilik Çaliştayi 15/16 Mayis Muş.
• Aydin, I., & Uzun, F. (2001). The effects of some applications on germination rate of Gelemen Clover seeds gathered from natural vegetation in Samsun. Pakistan Journal of Biological Sciences, 4(2), 181-183. doi: 10.3923/pjbs.2001.181.183
• Aydın, İ., & Uzun, F. (2002). Çayır-Mera amenajmanı ve ıslahı. Samsun.
• Bakır, Ö. (1985). Çayır ve Mer’a ıslahı prensip ve uygulamalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:947. Bewley, J. D. (1997). Seed germination and dormancy. The plant cell, 9(7), 1055.
• BÜGEM, (2022). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü. https://www.tarimorman.gov.tr/Konular/Bitkisel-Uretim/Cayir-Mera-ve-Yem-Bitkileri. Erişim Tarihi: 10 Nisan 2023.
• Butt, S. (1988). Band seeders for pasture establishment. NSW Agriculture Agfact.
• Büyükburç, U. (1999). Mera ve çayırların önemi ve özellikleri. Çayır-Mera Amenajmanı ve Islahı, TC Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Çayır-Mera Yem Bitkileri ve Havza Geliştirme Daire Başkanlığı, Ankara, 137-145.
• Campbell, M., & Swain, F. (1973). Factors causing losses during the establishment of surface-sown pastures. Journal of Range Management, 26(5), 355-359.
• Cengiz, M. M. (2013). Doğal mera alanlarının arıcılık ve organik bal üretimi açısından önemi. Arıcılık Araştırma Dergisi (10), 14-16.
• Çetiner, M., Gökkuş, A., & Parlak, M. (2012). Yapay bir merada otlatmanın bitki örtüsü ve toprak özelliklerine etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 27 (2), 80-88. https://doi.org/10.7161/anajas.2012.272.80
• Chapman, H., Lowther, W., & Trainor, K. (1990). Some factors limiting the success of Lotus corniculatus in hill and high country. Proceedings of the New Zealand Grassland Association, 147-150.
• Chessmore, R. A. (1979). Profitable pasture management. Interstate Printers & Publishers.
• Çınar, S., Hatipoğlu, R., Mustafa, A., Aktaş, A., & Kökaşık, F. D. (2012). Çukurova taban koşullarında mera tesisinde kullanılabilecek bazı çokyıllık sıcak mevsim buğdaygiller ile baklagil karışımlarının yaş ve kuru ot verimlerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2), 14-18.
• Çınar, S., & Hatipoğlu, R. (2014). Forage yield and botanical composition of mixtures of some perennial warm season grasses with alfalfa (Medicago Sativa L.) under Mediterranean conditions. Turkish Journal of Field Crops, 19(1), 13-18. https://doi.org/10.17557/tjfc.75994
• Çınar, S., Hatipoğlu, R., & Avcı, M. (2015). Bazı yabancı ot mücadele yöntemlerinin Akdeniz Bölgesi meralarında ot verimi, botanik kompozisyon ve ot kalitesi üzerine etkisi. Journal of Agricultural Sciences, 21(1), 39-49. https://doi.org/10.15832/tbd.19361
• Çomaklı, B., Tuncay, Ö., & Daşçı, M. (2012). Farklı kullanım geçmişine sahip mera alanlarında bitki örtüsünün değişimi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2), 75-82.
• Deak, A., Hall, M., Sanderson, M., & Archibald, D. (2007). Production and nutritive value of grazed simple and complex forage mixtures. Agronomy Journal, 99(3), 814-821. https://doi.org/10.2134/agronj2006.0166
• Dönmez, H. B. (2022). Akdeniz iklim koşullarında koruyucu bitki türü, tohumluk miktarı ve hasat zamanının çokyıllık suni mera karışımının ot verimi ve kalitesine etkileri. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 561 s.
• Erkovan, H. İ., Güllap, M. K., & Gül, İ. (2008). Çayır mera yem bitkilerinde rekabet ve süksesyon. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 14(1), 27-38.
• Evers, G. W., Bade, D. H., & Reeves, S. (1998). Annual winter pasture establishment, management and utilization. Texas Agricultural Experiment Station, College Station, TX (SCS-1998-36).
• Gençkan, M. S. (1985). Çayır-Mera kültürü, amenajmanı, ıslahı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları 483.
• Gökkuş, A. (2014). Kurak alanlarda yapay mera kurulması ve yönetimi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(2), 151-158.
• Gül, A., Şahinler, N., Akyol, E., & Şahin, A. (2005). Organik arı yetiştiriciliği. MKU Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(1-2), 63-70.
• Hatipoğlu, R., & Tükel, T. (1997). Tarımsal ekosistemlerde bitkiler arasındaki rekabet. Ç.Ü Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1), 177-186.
• Hoveland, C. (1996). Forage palatability. University of Georgia, Athens, Georgia.
• Işık, Ş., Aydoğan, S., Güneş, A., Özcan, G., Tezel, M., Aksoyak, Ş., Aktaş, A. H., Mülayım, M., Tamkoç, A., & Acar, R. (2012). Yapay merada sulama seviyelerinin kalite üzerine etkilerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi (2), 148-150.
• Kilcher, M. R. (1981). Plant development, stage of maturity and nutrient composition. Journal of Range Management, 34(5), 363-364.
• Koc, A., Gokkus, A., Tan, M., Comakli, B., & Serin, Y. (2004). Performance of tall fescue and Lucerne‐tall fescue mixtures in highlands of Turkey. New Zealand Journal of Agricultural Research, 47, 61-65.
• Kuşvuran, A., Nazlı, R. İ., & Tansı, V. (2011). Türkiye’de ve Batı Karadeniz Bölgesi’nde çayır-mera alanları, hayvan varlığı ve yem bitkileri tarımının bugünkü durumu. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2011(2), 21-32.
• Lithourgidis, A., Vasilakoglou, I., Dhima, K., Dordas, C., & Yiakoulaki, M. J. F. C. R. (2006). Forage yield and quality of common vetch mixtures with oat and triticale in two seeding ratios. 99(2-3), 106-113.
• Manga, İ. (1979). Yembitkileri kültürünün genel ilkeleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Ders Notları.
• McClain, B., Fransen, S., & Shewmaker, G. (2010). Pasture renovation, planting, and establishment, In: Pasture and grazing management in the northwest, Eds: Shewmaker, G. E. ve Bohle, M. G., p. 31-40.
• Miller, D. A. (1984). Forage crops. USA, McGraw-Hill Book Company.
• Ogle, D., John, L. S., & Jensen, K. (2010). Species selection and grazing management guidelines, In: Pasture and grazing management in the northwest, Eds: Shewmaker, G. E. ve Bohle, M. G., p. 203.
• Özaslan Parlak, A. (2005). Bazı yapay mera karışımlarında ekim yöntemlerinin ve azot dozlarının yem verimi ve kalitesine etkileri. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enst., Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 171 s.
• Özen, N., Çakır, A., Haşimoğlu, S., & Aksoy, A. (1993) Yemler bilgisi ve yem teknolojisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları:50, Erzurum.
• Rinehart, L. (2006). Pasture, rangeland and grazing management (ATTRA). Ed. Pull Drscoll (NACT), National Center for Sustainable Agriculture Information Services, 1-800.
• Sangakkara, R., Roberts, E., & Watkin, B. R. (1982). Grass species used and pasture establishment practices in central New Zealand. New Zealand Journal of Experimental Agriculture, 10(4), 359-364.
• Serin, Y., & Tan, M. (2001). Yem bitkileri kültürüne giriş. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 206.
• Sleugh, B., Moore, K. J., George, J. R., & Brummer, E. C. (2000). Binary legume–grass mixtures improve forage yield, quality, and seasonal distribution. Agronomy Journal, 92(1), 24-29. https://doi.org/10.2134/agronj2000.92124x
• Soya, H., Avcıoğlu, R., & Geren, H. (1997). Yembitkileri. Hasad Yayıncılık, İstanbul.
• St-Pierre-Lepage, S. (2021). Evaluation of annual companion crops for the establishment of perennial forages in Quebec. McGill University, Master of Thesis, 79 s.
• Tan, M., & Serin, Y. (2004). Is the companion crop harmless to alfalfa establishment in the highlands of East Anatolia?, Journal of agronomy and crop science, 190(1), 1-5.
• Tan, M., & Çomaklı, B. (2009). Yem bitkileri tarımının genel özellikleri In: Yembitkileri (Genel Bölüm-Cilt 1), Eds: Avcıoğlu, R., Hatipoğlu, R. & Karadağ, Y., İzmir: T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• Tozer, K. N., & Douglas, G. B. (2016). Pasture establishment on non-cultivable hill country: A Review of the New Zealand literature. Grassl Res Pract Ser, 16, 213-224.
• TÜİK, (2022). Tarım İstatistikleri. TC Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara
• Tükel, T., & Hatipoğlu, R. (2017). Çayır-Mer’a amenajmanı. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No:191, Ders Kitapları Yayın No: A-59.
• Vallentine, J. F. (1989). Range development and improvements, Ed. 3, Academic Press, Inc.
• Vough, L. R., Decker, A. M., & Taylor, T. H. (1995). Forage establishment and renovation, In: The Science of grassland agriculture, Eds: Barnes, R. F., Miller, D. A. ve Nelson, C. J., Iowa State Univ. Press, Ames, Iowa.
• Wilson, R., Lile, D., Drake, D., Orloff, S., Lancaster, D., George, H., Delmas, R., & Bower, A. (2006). Dryland pastures: Establishment and management in the ıntermountain Region of Northern California.
• Wright, H. A. (1979). The role and use of fire in sagebrush-grass and pinyon-juniper plant communities: a state-of-the-art review, USDA Forest Serv. General Tech. Report INT-58.
• Yavuz, T., Büyükburç, U., & Karadağ, Y. (2008). Gübreleme ve dinlendirme ile yapay mera tesisi yöntemlerinin doğal meraların verim ve kalitesi üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi (1), 37-42.
• Yucel, C., Inal, I., Yucel, D., & Hatipoglu, R. (2018). Effects of mixture ratio and cutting time on forage yield and silage quality of intercropped Berseem clover and İtalian ryegrass. Legume Research: An International Journal, 41 (6).
• Zahran, H. H. (1999). Rhizobium-legume symbiosis and nitrogen fixation under severe conditions and in an arid climate. Microbiology and molecular biology reviews, 63(4), 968-989.