MEVLÂNÂ CELÂLEDDÎN-İ RÛMÎ’NİN MESNEVİ’SİNDEKİ “KURTLA TİLKİNİN ASLANIN MAİYETİNDE AVA GİTMELERİ” HİKÂYESİ ÜZERİNE TEMATİK BİR ANALİZ

Yıl 2024, , 259 - 268, 29.03.2024

Mustafa Karabulut

https://doi.org/10.51592/kulliyat.1402146

Öz

Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, sadece Türk dünyasında değil, aynı zamanda bütün dünyada tanınan bir kişidir. O, mistik bir şair ve tasavvuf ehli bir şahıstır. Rumi, Şems-i Tebrizi ile tanıştıktan sonra hayatında büyük değişimler geçirir. Yapıtlarını ağırlıklı olarak Farsça yazmıştır. Onun Mesnevi adlı eseri bütün dünya tarafından bilinmektedir. Mesnevi’de dini, ahlaki, sosyal vb. birçok anlatı yer alır. Şair, bu hikayeleri Kur’an-ı Kerim’de ayetlerle ve Peygamber hadisleriyle destekler.
Mesnevi’de bulunan “Kurtla Tilkinin Aslanın Maiyetinde Ava Gitmeleri” adlı anlatıda şair, bir aslanın kurt ve tilkiyle birlikte ava gitmelerini ve avlarını paylaştırmaları sırasında gelişen olayları anlatır. Mevlana bu anlatıda “adaletli olma, ibret alma, bencil olmama, nefse yenik düşmeme, haddini bilme, aza kanaat getirme, açgözlü olmama, vesvese etmeme, ihsan, dünya nimetlerin aldatıcılığı, mizaç, kâmil insan olma, kendini Allah’a adama, Allah’ta yok olma, mutlak hakikatin Allah oluşu, fenafillah, Allah’ın kudretinin sonsuz oluşu, mülkün sahibinin Allah olması, doğru olma” vb. temalara ağırlık verir. Şair, bu şekilde okuyucuya nasihatler verir ve kişinin başkalarının başından geçen olaylardan ibret almasını ister. Bu makalede amaç, Mevlânâ’nın Mesnevi adlı eserinde yer alan “Kurtla Tilkinin Aslanın Maiyetinde Ava Gitmeleri” adlı anlatısını tematik bakımdan incelemektir.

Anahtar Kelimeler

Mevlana,, Mesnevi,, Aslan,, Kurt,, Tilki,, Tema,

Teşekkür

TEŞEKKÜR EDERİM

Kaynakça

• Arpaguş, Sâfi (2007). Mevlâna Celâleddin Rûmî (1207-1273), İstem, Yıl:5, Sayı:10, 2007, s.91-111.
• Aslan, Esra (1998). “Benlik Kavramı ve Bireyin Yaşamındaki Etkileri”. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı: 4, 7-14.
• Ceyhan, Semih (2004), “Mesnevi”. TDV İslâm Ansiklopedisi, Cilt: 29, Ankara.
• Çağrıcı, Mustafa (1998). “Hırs”. TDV İslâm Ansiklopedisi, Cilt: 17, İstanbul.
• Çiçekler, Mustafa (2004). Mesnevi, TDV İslâm Ansiklopedisi, Cilt: 29, 320-322.
• Kalkışım, M. Muhsin (2010), Klasik Şâirde “Benlik” Psikolojisi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Klâsik Türk Edebiyatının Kaynakları Özel Sayısı, 3(15),
• Karabulut, Mustafa (2013). Edip Cansever Şiiri - Psikanalitik Bir İnceleme. Öncü Kitap Yayınları: Ankara. Kur’an-ı Kerim Meâli (2011). Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları: Ankara.
• Küçük, Osman Nuri (2009). Mevlânâ’ya Göre Manevî Gelişim, Benliğin Dönüşümü ve Mi’râcı, İnsan Yayınları, İstanbul.
• Mevlana Celaleddin-i Rumi (1989). Mesnevi ve Şerhi - Cilt: 1, (Şerheden: Abdülbâki Gölpınarlı). Kültür Bakanlığı Yayınları: Ankara.
• Topal, Ahmet (2007). Mesnevî’nin Türkçe Manzum Tercüme ve Şerhleri, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 32, 39-51.
• Yeniterzi, Emine (1997). Mevlânâ Celaleddin Rûmi, TDV, Ankara, 1997.
• Yılmaz, Musa K. (2007), Mesnevi Hikâyelerindeki Temalar, Uluslararası Mevlâna Ve Mevlevilik Sempozyumu, 26–28 Ekim 2007, Bildiriler-I, , Şanlıurfa, 241-246.