İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ NÂDİR ESERLER KÜTÜPHANESİ’NDE TY. 5766 NUMARAYLA KAYITLI “MECMÛA-I EŞ’ÂR”

Yıl 2023, Sayı: 20 - Ağustos 2023, 15 - 25, 31.08.2023

Metin Aydoğdu

https://doi.org/10.51592/kulliyat.1322558

Öz

Şiir mecmuaları Klâsik Türk Edebiyatının önemli kaynakları arasındadır. Mecmualar, her biri kendine has özellikleri olan, genellikle tarihsiz ve/veya kimin kaleme aldığı hakkında bilgi verilmeyen kişisel defterlerdir. Her mecmuanın içeriği, onu kaleme alan sahibinin kişisel zevki ve bilgi seviyesine göre şekillenir, bu da mecmuaları üzerinde düşünme ve çalışma açısından değerli kılar. Bu makalede İstanbul Üniversitesi Nâdir Eserler Kütüphanesi’nde bulunan TY. 5766 Numaralı Mecmûa-ı Eş’âr hakkında bilgi verilmiş, nüshanın tavsifi yapılmış Ve mecmuanın tarihlemesi ve musannifi hakkında erişilen bilgiler özetlenmiştir. Mecmua içeriğindeki metinlerin nazım şekilleri tasnif edilmiş ve bunlar tablolarla desteklenmiştir. Makalenin sonuç bölümünde ise mecmuaya has olan özellikler ve daha önce bilinmeyen eser ve şairlerin özeti verilmiştir. Mecmuadan birkaç görüntü de ekler kısmında verilmiştir. Mecmuada daha önce kaynaklarda rastlayamadığımız şairler ve farklı muhtevalı metinler bulunmaktadır. Ele aldığımız mecmua 18. yüzyıla tarihlenmektedir ve makalede bu konu da izah edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

mecmûa, yazma eser, gazeliyat, TY. 5766

Kaynakça

• AKSOYAK, İbrahim Hakkı (2013). Türk Edebiyâtı İsimler Sözlüğü. “HÂKÎ, YAHUDÎ, Hâkî Mehmed Çelebi” Maddesi. https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/haki-haki-mehmed-celebi [erişim tarihi: 04.07.2023]
• DEMİRİZ, Selma (2013). Riyâzî-yi Semerkandî'nin Dîvânı (Metin-inceleme). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• KARTAL, Ahmet (2014). Türk Edebiyâtı İsimler Sözlüğü. “SÂ’İB-İ TEBRÎZΔ Maddesi. https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/saibi-tebrizi [erişim tarihi: 04.07.2023]
• KESİK, Beyhan (2014). Türk Edebiyâtı İsimler Sözlüğü. “KOCA RÂGIB PAŞA” Maddesi. https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/koca-ragib-pasa [erişim tarihi: 04.07.2023]
• KÖKSAL, Mehmet Fâtih (2012). “Şiir mecmûalarını önemi ve Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP)”.
• Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII Mecmûa: Osmanlı edebiyatının kırkambarı. ed. Hatice Aynur vd. İstanbul: Turkuaz Yayınları. 411-431.
• KURNAZ, Cemal – Halil ÇELTİK (2013). “Şairlerin Gözüyle Mecmua”. Turkish Studies – International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. C. 8/1. (Kış 2013): 21-49.
• ÖZTOPRAK, Nihat (2014). Türk Edebiyâtı İsimler Sözlüğü. “RÛHÎ, Bağdatlı” Maddesi. https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ruhi-bagdatli [erişim tarihi: 04.07.2023]
• REDHOUSE, James W. (2015). A Turkish And English Lexicon. 5. Baskı. İstanbul: Çağrı Yayınları.
• YALÇINKAYA, Şerife (2022). Şâirin Lirik Mülkü Gazel -Türk-Osmanlı Gazeli-. Çanakkale: Paradigma Akademi Yayınları.
• YAZAR, İlyas (2010). Kani Divanı – Tenkitli Metin ve Tahlil. İstanbul: Libra Kitap.
• YAZICI, Gülgün (2014). Türk Edebiyâtı İsimler Sözlüğü, “KÂMÎ, Edirneli Mehmed Kâmî Efendi” Maddesi. https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kami-edirneli-mehmed-kami-efendi [erişim tarihi: 04.07.2023]