Günümüz Aşıklık Geleneğinin Tekirdağ'da Bir Temsilcisi: Âşık Tekfurî

Year 2021, Issue: 10, 161 - 180, 10.09.2021

Saygın Celepoğlu

https://doi.org/10.46250/kulturder.962167

Cited By: 1

Abstract

İslamiyet öncesi dönemdeki ozanların mirasını devralan âşıkların, sözlü anlatının temelini oluşturan hususları bünyelerinde barındırmaları ve bu geleneği yaşadıkları çağa adapte ederek sürdürmeleri onların kültür tarihimizin önemli bir parçası olmalarını sağlamaktadır. Âşıklar; sözlü anlatı geleneğinin yaratıcısı ve sürdürücüsü olan halkın yaşayış biçimleri, dünyayı algılayışları, inançları gibi miraslarının günümüze kadar ulaşmasını sağlayan kültür taşıyıcılarıdır. Söz konusu bu kültür taşıyıcılarının ilk örneklerinden günümüze değin yaşadığı çağın şartlarına ayak uydurarak birtakım değişimlere maruz kaldığı bir gerçektir. Günümüzde bu geleneği sürdüren bazı âşıklar; izlerinden gittikleri geleneksel âşıklardan farklı olarak âşıklığı bir meslek olarak icra etmiyor, usta çırak ilişkisi yerine teknolojik imkânlardan yararlanarak kendilerini geliştiriyor, gurbete çıkmıyor olsalar da bu geleneğin günümüzdeki sürdürücüleri olmaları açısından büyük öneme sahiptirler. Bu çalışmamızın temel amacı çağa ayak uydurma mahiyetinde uğradığı değişiklikler ile gerek Anadolu’da gerek de Trakya’da varlığını halen sürdüren âşıklık geleneğinin Tekirdağ’da yaşayan bir temsilcisi olan Tekfurî mahlasıyla şiirler söyleyen Beytullah Arabacı’nın; mahlası alışı, hayatı, şairliğe başlaması, âşıklık geleneği hakkındaki düşünceleri ve şiirlerine yer vermektir.

Keywords

Âşıklık Geleneği, Bektaşilik, Tekirdağ, Âşık Tekfurî, âşık

A Representative of Today’s Minstrel Tradition in Tekirdağ: Âşık Tekfurî

Abstract

The minstrels, who inherited the legacy of the poets of the pre-Islamic period, are an important part of our cultural history, as they embody the issues that form the basis of the oral narrative and maintain this tradition in accordance with the age in which they lived. Minstrels; they are the cultural carriers of the people who are the creators and maintainers of the oral narrative tradition. Who ensure that their heritage, such as their way of life, their perception of the world, and their beliefs, survive until today. It is a fact that these cultural carriers have been exposed to some changes by keeping up with the conditions of the age they lived from the first examples to the present day. The minstrels who continue this tradition today, unlike the traditional minstrels they follow, do not practice minstrelsy as a profession, they develop themselves by making use of technological opportunities instead of master-apprentice relationships, and even though they do not go abroad, they are of great importance in terms of being the current maintainers of this tradition. The aim of this study is to examine Beytullah Arabacı, who is a representative of the minstrel tradition that still exists both in Anatolia and Thrace with the changes it has undergone in keeping with the times, living in Tekirdağ, his nickname, his life, his beginning as a poet, his thoughts and poems about the tradition of minstrelsy is to place.

Keywords

Minstrel tradition, Bektashism, Tekirdag, Âşık Tekfurî, minstrel

References

• Alay, Okan (2019). “Türk Saz Şairlerinin/Âşıklarının Karakteristik Özelliklerine Dair Bir Değerlendirme”. Türk Dili Dergisi, 814: 46-52.
• Arslan, Ensar (2017). Türk Halk Edebiyatı. İstanbul: Pegem Akademi.
• Artun, Erman (2001). Âşıklık Geleneği ve Âşık Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Başgöz, İlhan (1968). İzahlı Türk Halk Edebiyatı Antolojisi-1. İstanbul: Ararat Yayınevi.
• Başgöz, İlhan (2013). İzahlı Türk Şiiri Edebiyatı Antolojisi. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Bekki, Selahattin (2008). “Âşık Şiirinin Siyasallaşması Üzerine Bir Deneme (1960-1980)”. Milli Folklor, 55: 267-287.
• Günay, Umay (2008). Türkiye’de Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Güzel, Abdurrahman ve Torun, Ali (2003) Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Köprülü, M. Fuad (1980). Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Köprülü, Fuad (1999). Edebiyat Araştırmaları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Sakaoğlu, Saim ve Karadavut, Zekeriya (1998). Âşıkların Diliyle Cumhuriyet. Ankara: TDK Yayınları.
• Yolcu, Mehmet Ali (2018). Âşık Kul Kalender (Hayatı, Sanatı, Şiirleri). Çanakkale: Paradigma Akademi.