Türkiye'de Romanlar Üzerine Yazılmış Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Year 2023, Issue: 16, 269 - 288, 10.03.2023

Betül Gök Erdem Dirimeşe

https://doi.org/10.46250/kulturder.1213281

Abstract

Dezavantajlı gruplardan biri olan Romanlar hakkında bilimsel çalışmalara olan ihtiyaç giderek artmaktadır. Gerek tarihleri ve kültürleri gerekse toplumda yaşadıkları problemler nedeniyle dikkat çeken Romanlar, araştırmalara konu olmaya devam etmektedir. Romanlar hakkında yapılan çalışmaların yetersiz olması, araştırmalarda kaynaklara erişim konusunda problem oluşturmaktadır. Var olan çalışmaların ve kaynakların yetersizliği bu çalışmanın temel problemidir. Araştırmanın amacı, Türkiye’de Romanlar üzerine yazılmış lisansüstü tezleri incelemek, bu alandaki tezleri derlemek ve yapılacak çalışmalarda kaynaklara erişimi kolaylaştırmaktır. Bu amaçla önceden belirlenen anahtar kelimelerle YÖK Ulusal Tez Merkezinde yapılan tarama sonucunda 49 lisansüstü teze ulaşılmıştır. Belirlenen alt amaçlar doğrultusunda ulaşılan tezler, oluşturulan tez inceleme formuna göre gruplandırılarak incelenmiştir. Ulusal Tez Merkezinde Romanlarla ilgili ulaşılan en eski tez 2003 yılına ait olduğundan çalışma, 2003-2022 yılı Ekim ayı aralığı ile sınırlandırılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmış ve verilerin çözümlenmesinde ulaşılan tez sayısı 100’den az olduğu için frekanstan yararlanılmıştır. Yapılan çalışmaların çoğunlukla Roman nüfusunun fazla olduğu illerde yapıldığı ve yazılan tezlerin en fazla sosyoloji, tarih, müzik, İslam bilimleri anabilim dallarında yürütüldüğü sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Romanlar, Roman grupları, lisansüstü tezler, alanyazın, sosyoloji

The Examination of Postgraduate Thesis on Romani People in Turkey

Abstract

The demand for scientific studies on the Romani people who are one of the disadvantaged groups has been increasing gradually. The Romani people drawn attention due to their history and culture and the problems they experience in society have continued to be the subject of research. The inadequacy of studies on Roma creates a problem in terms of accessing to researches in research. The inadequacy of existing studies and resources is the main problem of this study. The aim of the research is to examine the postgraduate theses on Romani people in Turkey, to compile the theses in this field and to facilitate access to the sources in the studies to be done. For this purpose, 49 postgraduate theses were reached as a result of the search made in Council of Higher Education, National Thesis Center with predetermined keywords. The theses reached in line with the determined sub-purposes were examined by grouping according to the Thesis Review Form. Since the oldest thesis about the Romani people in National Thesis Center belongs to the years of 2003, the study was limited to the period of 2003-2022 October. In the research, document analysis technique which is one of the quantitative research methods, was used and benefitted from frequency as the number of theses reached in analysis of the data is less than 100. It was concluded that the studies were mostly carried out in the provinces with a high Romani population and that the theses written were mostly carried out in the departments of sociology, history, music, and Islamic sciences.

Keywords

Romani, groups of Romani, postgraduate thesis, literature, sociology

References

• Akgül, Başak (2010). “Türkiye Çingenelerinin Politikleşmesi ve Örgütlenme Deneyimleri”. Öneri Dergisi, 9 (34): 213-222.
• Ciaian, Pavel & Kancs, d'Artis (2016). Causes of the Social and Economic Marginalisation: The Role of Social Mobility Barriers for Roma. JRC Technical Reports. Brussels: EU Science Hub.
• Dursun, İnci ve Gündüz, Sema (2016). “Türkiye’de Sorumlu Tüketim Davranışı Üzerine Araştırmalar: Ulusal Makaleler ve Lisansüstü Tezler Bir Derleme”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4): 1365-1391.
• Ece, Ahmet Serkan (2007). “Türkiye’de Sosyal Bilimler Veri Tabanında Müzik ve Müzik Araştırmalarının Yayınlandığı Bilimsel Süreli Yayınların İncelenmesi (2000-2006)”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 4(2): 1-23.
• Fırat, Muhammet (2016). Çingeneliği Anlamanın İmkânı: Çingeneler Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma (Malatya Örneği). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kıral, Bilgen (2020). “Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi”. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15): 170-189.
• Kolukırık, Suat (2008). “Türkiye’de Rom, Dom ve Lom Gruplarının Görünümü”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 8: 145-154.
• Özateşler, Gül (2013). “Avrupa’da Roma/Çingeneler Üzerine Sosyal Politikalar”. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2(3): 13-34.
• URL-1. “Romacted”. https://www.coe.int/tr/web/ankara/regional-project s-covering-turkey. (Erişim: 25.11.2022).
• URL-2. “Strateji Belgesi ve Eylem Planı”. https://www.dha.com.tr/gundem/bakanliktan-roman-vatandaslara-yonelik-yeni-strateji-belgesi-ve-eylem-plani-2123853. (Erişim: 10.11.2022).
• URL-3. “Roman Dernekleri”. https://www.edirnetv.com/edirne/yasam/edirnede-42-roman-dernegi-var/. (Erişim: 28.11.2022).
• URL-4. “Roman Dernekleri Federasyonu”. https://dernekara.com/ara?q=roman%20dernekleri%20federas yonu&page=1. (Erişim: 09.11.2022).
• URL-5. “Romanlar Konfederasyonu”. https://www.haberler.com/yerel/turki ye-romanlar-konfederasyonu-kuruldu-5150975-haberi/. (Erişim: 28. 11.2022).
• URL-6. “Trakya Üniversitesi Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü”. https://rae.trakya.edu.tr/pages/hakkimizda. (Erişim: 09.11.2022).
• URL-7. “Adnan Menderes Üniversitesi Roman Uygulama ve Araştırma Merkezi”. https://akademik.adu.edu.tr/aum/romanlar/default.asp?idx=333039. (Erişim: 23.11.2022).
• URL-8. “Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Roman Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi”. https://romer.beun.edu.tr/kurumsal/hakkimizda.html. (Erişim: 09.11.2022).
• URL-9. “Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Dergisi”. https://dergipark.org.tr/tr/pub/raedergisi. (Erişim: 28.11.2022).
• Yıldız, Hüseyin (2007). “Türkçede Çingeneler İçin Kullanılan Kelimeler ve Bunların Etimolojileri”. Dil Araştırmaları, 1(1): 61-82.