Cahit Sıtkı Tarancı ve Charles Baudelaire Şiirlerinde Su İzleği

Year 2023, Issue: 18, 65 - 86, 10.09.2023

Funda Balcı Baykoç

https://doi.org/10.46250/kulturder.1322769

Abstract

Antik çağlarda toprak, ateş, hava, su elementleri varoluşun tözü olarak görülmektedir. Dünyanın oluşumunun temel unsuru olarak kabul edilen bu maddeler Grek felsefesinin cevabını aradığı ilk soruya da yanıt niteliğindedir. Varlıkların mevcudiyetleri ve yok olmaları hep ilk unsurla açıklanmaya çalışılır. Bu noktada özellikle suya farklı dönemlerden pek çok filozof büyük önem atfeder. Su sadece felsefenin değil insanlığın sözlü ve yazılı edebî verimlerinin de en önemli kaynaklarından biridir. Gaston Bachelard bu elementlere, ekseriyetle suya büyük önem atfeden çok önemli isimlerden biridir. Suyu insan bilincinde derin anlamlar taşıyan bir sembol olarak bakan Bachelard, onun bir iç mekân olduğunu, kişinin iç dünyasını yansıttığını savunur. Suya arketip olarak bakar ve doğayı, insanın iç dünyasını keşfetmek için kullanılabileceğini söyler. Psikanaliz, fenomenoloji gibi farklı disiplinlerin etkileri ile oluşturduğu bu düşünce sistemine göre suyu anlamak insanın varoluşsal ve psikolojik deneyimlerini anlamlandırmak noktasında son derece mühim bir rol oynar. Bu çalışmada farklı coğrafyalarda, farklı zamanlarda doğmuş fakat gerek hayatları gerek dünyaya bakışları gerekse sanatları hayli benzer olan Cahit Sıtkı Tarancı’nın Otuz Beş Yaş kitabındaki şiirleri ile Charles Baudelaire’in Kötülük Çiçekleri kitabındaki şiirleri Bachelard’ın su felsefesine göre karşılaştırmalı edebiyat yöntemi ile değerlendirilmiştir.

Keywords

Cahit Sıtkı Tarancı, Charles Baudelaire, Otuz Beş Yaş, Kötülük Çiçekleri, şiir

Water Theme in the Poems of Cahit Sitki Taranci and Charles Baudelaire

Abstract

In ancient times, earth, fire, air, and water were considered the essence of existence. These elements, which are regarded as the fundamental components of the formation of the world, also provide answers to the first question that Greek philosophy sought to answer. The existence and disappearance of things are always explained with these primary elements. At this point, water is particularly important and has been attributed great significance by numerous philosophers from different periods. Water is not only a crucial element in philosophy but also one of the most important sources of verbal and written literary works for humanity. Gaston Bachelard is one of the prominent figures who attaches great importance to these elements, especially water. Bachelard sees water as a symbol that carries deep meanings in human consciousness and argues that it is an inner space that reflects a person's inner world. He looks at water as an archetype and suggests that it can be used to explore nature and the inner world of humans. According to this thought system, which is influenced by various disciplines such as psychoanalysis and phenomenology, understanding water plays an extremely important role in interpreting human existential and psychological experiences. In this study, the poems of Cahit Sitki Taranci, who were born in different geographies and at different times, but whose life, view of the world and their arts are very similar, in the book Otuz Beş Yaş [The Poem of 35 Ages] and the poems of Charles Baudelaire in the book of Evil Flowers were evaluated with the comparative literature method according to Bachelard's water philosophy.

Keywords

Cahit Sitki Taranci, Charles Baudelaire, The Poem of 35 Ages, The Flowers of Evil, poem

References

• Aras, Emel (2018). Servet-i Fünun'dan Modern Şiire: Fransız Tesiri ve Charles Baudelaire. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bachelard, Gaston (2023). Su ve Düşler. Çev. Zeynep Bengü. İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Baudelaire, Charles (2016). Kötülük Çiçekleri. Çev. Erdoğan Alkan. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Baudelaire, Charles (2021). Dandy–Modern Hayatın Ressamı. Çev. Özge Taş. İstanbul: Kafekültür Yayıncılık.
• Çelebioğlu, Âmil (1988). “Âb-ı Hayât”. TDV İslam Ansiklopedisi, C.1. İstanbul: TDV Yayınları, 3-4.
• Enginün, İnci (2011). “Cahit Sıtkı Tarancı”. TDV İslam Ansiklopedisi, C.40. İstanbul: TDV Yayınları, 15-16.
• Hemingway, Ernest (1972). Yaşlı Adam ve Deniz. Çev. Yaşar Anday. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Kadıoğlu, Şevket (2022). “Baudelaire’in Trajedisi”. Frankofoni, 40: 27-48.
• Kavcar, Cahit (1999). Eğitim ve Edebiyat. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kısakürek, Necip Fazıl (1995). Çile. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
• Korkmaz, Ramazan (2002). İkaros’un Yeni Yüzü Cahit Sıtkı Tarancı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Özmen, Kemal (2016). Modern Türk Şiirinde Fransız Etkileri. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Shakespeare, William (2019). Fırtına. Çev. Özdemir Nutku. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Tarancı, Cahit Sıtkı (1957). Ziya’ya Mektuplar. İstanbul: Varlık Yayınevi.
• Tarancı, Cahit Sıtkı (1994). Otuz Beş Yaş. Der. Asım Bezirci. İstanbul: Can Yayınları.
• Tarancı, Cahit Sıtkı (2016). Evime ve Nihal’e Mektuplar. Der. İnci Enginün. İstanbul: Can Yayınları.
• Timurtaş, Faruk Kadri (1972). Yunus Emre Divanı. İstanbul: Tercüman Yayınları.
• Tonga, Necati (2007). “Aşkın Köşeli Hâlleri: Sezai Karakoç’un Köşe Şiirini Çözümleme Denemesi”. Edebiyat Otağı, 22: 34‐39.
• URL-1: Burton, Richard D. E. (2023). “Charles Baudelaire”. https://www. britannica.com/biography/Charles-Baudelaire. (Erişim: 10.06.2023).