Calvino Anlatısında “Sürgün” Konumlar

Yıl 2010, Cilt: 13 (2) Sayı: 26, 107 - 129, 01.12.2010

Sevilay Çelenk

Öz

Bu çalışmada İtalyan yazar Italo Calvino’nun Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu adlı romanında görünür hale gelen ve okur ile yazarın iktidar konumunu sarsan anti-otoriter tutumlar incelenmektedir. Anti-otoriter tutum Calvino romanlarında belirgin bir tema oluşturan ve ana karakterlerin yönelimlerini belirleyen bir tutumdur. En belirgin biçimde Calvino’nun Atalarımız üçlemesinde görülen bu tutum, sıklıkla ana karakterlerin fiziksel ya da varoluşsal yerinden-edilmişliği ile açığa çıkar. Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu’daki yerinden edilmişlik sadece kurmaca karakterleri değil “gerçek yazarı” olduğu kadar “gerçek okuru” da kapsayan bir yerinden edilmişliktir. Çalışmada geleneksel anlatı yapısını kıran ve post-klasik/postmodern anlatılara kurmaca bir metin aracılığıyla örnek oluşturan, Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu adlı romanda, okur ve yazarın anti-otoriter bir tutumun ifadesi olan yerinden-edilmişliğinin, diğer bir deyişle, “sürgün” konumlarının anlamı irdelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Italo Calvino, anlatıbilim, post-klasik anlatıbilim, postmodernizm, anti-otoriter konum, yerinden edilmişlik

Displaced positions in Calvino’s Narrative

Öz

This study is an attempt to analyse anti-authoritarian attitudes that become visible and undermine the power positions of the author and the reader in If a Traveler in a Winter Night, the famous fiction of Italo Calvino. Anti-authoritarian attitude that determines the orientation of main characters is salient theme in the fictions of Italo Calvino. Mentioned attitude, of which the most explicit vision is seen in his trilogy of Our Ancestors, usually reveals through both the physical and existential displacement of main characters. The displacement in If a Traveler in a Winter Night is a displacement that does not only include the position of fictional characters but also the position of the “real author” as well as of the “real reader”. Within this context, this study investigates the meaning of displacement, in other words the “exilement” of the author and the reader as a declaration of an anti authoritarian attitude, in a fiction titled as If a Traveler in a Winter Night which constitutes a sample for post-classical/post-modern narratives through a fictional text

Anahtar Kelimeler

Italo Calvino, narratology, post-classical narratology, postmodernism, anti-authoritarian position, displacement

Kaynakça

• Calvino, Italo (1990). Ağaca Tüneyen Baron. Çev., Aydın Emeç. İstanbul: Can.
• (1990). Görünmez Kentler. Çev., Işıl Saatçioğlu. İstanbul: Remzi.
• (1991). İkiye Bölünen Vikont. Çev., Rekin Teksoy. İstanbul: Can.
• (1994). Amerika Dersleri. Çev., Kemal Atakay. İstanbul: Can.
• (1995). Zor Sevdalar. Çev., Rekin Teksoy. İstanbul: Can.
• (1996). Kesişen Yazgılar Şatosu. Çev., Semin Sayıt. İstanbul: Can.
• (1996). Varolmayan Şövalye. Çev., Gül Işık. İstanbul: Can.
• (1997). Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu. Çev., Ülker İnce. İstanbul: Can.
• (2007). Örümceklerin Yuvalandığı Patika. Çev., Kemal Atakay. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Capozzi, Rocco (2004). “Italo Calvino and the Compass of Literature (review).” University of Toronto Quarterly 74.1 (2004-2005): 581-583. www. rivistadistudiitaliani.it/filecounter2.php?id=115. Erişim tarihi: 7 Haziran 2010.
• Eco, Umberto (1992). Açık Yapıt. Çev., Yakup Şahan. İstanbul: Kabalcı.
• (1996a). Yorum ve Aşırı Yorum. Çev., Kemal Atakay. İstanbul: Can.
• (1996b). Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti. Çev., Kemal Atakay. İstanbul: Can.
• Greimas, Algirdas Julien (1996). “Algirdas Julien Greimas’ın Önsözüyle”. Kitaplarımdan Birini Nasıl Yazdım. Italo Calvino (der). içinde. Çev., Mehmet Rifat ve Sema Rifat. İstanbul: İyi Şeyler Yayıncılık.
• Herman, Luv ve Bart Vervaeck (2005). Handbook of Narrative Analysis. University of Nebraska Press: Lincoln & London.
• Meister, Jan Christoph., Tom Kindt ve Wilhelm Schernus (der.) 2004. Narratology beyond Literary Criticism Mediality, Disciplinarity. Walter de Gruyter: Berlin New York.
• Parla, Jale (2000). Don Kişot’tan Bugüne Roman. İstanbul: İletişim.
• Re, Lucia (1990). Calvino and the Age of Neo-Realism: Fables of Estrangement. California: Stanford University Press.
• Rosenau, Pauline Marie (1998). Post-Modernizm ve Toplum Bilimleri. Çev., Tuncay Birkan. Ankara: Ark.
• Sarup, Madan (1995). Post-Yapısalcılık ve PostModernizm. çev., A. Baki Güçlü. Ankara: Ark.
• Sontag, Susan (1991). Sanatçı: Örnek Bir Çilekeş. Yayına Hazırlayan: Yurdanur Salman ve Müge Gürsoy. İstanbul: Metis.
• Şimşek, Aydın (2009). Calvino’yu Niçin Okumalı? Yaratıcı Yazma Süreçlerine Calvino Etkileri. Ankara: Kanguru.
• West, David (1998). Kıta Avrupası Felsefesine Giriş: Rousseau, Kant, Hegelden Foucault ve Derrida’ya. Çev., Ahmet Cevizci İstanbul: Paradigma.