Dayanışmacı Bireyler ve Muhalif Yurttaşlık

Year 2024, Volume: 27 Issue: 53, 110 - 135, 25.03.2024

Buket Türkmen

https://doi.org/10.18691/kulturveiletisim.1402520

Abstract

Bu makalede toplumsal muhalefet ve eleştirinin siyasal sisteme müdahale kanallarının kapatıldığı toplumlarda, yatay örgütlenmelerde yeni bir yurttaşlığın oluşma imkânını tartışıyoruz. Aşağıdan yukarıya eylemler yoluyla gündelik hayat pratiklerine müdahale ile toplumu değiştirmeyi amaçlayan yurttaşların dayanışmalar içinde örgütlenmesinin anlamını araştıracağız. Böylece öncelikle acil durumlarda mahalli dayanışma ve gıda kolektiflerinde pandemi, iklim, doğal afet gibi istisna durumlarından yola çıkarak temkinli mobilizasyona girişen yurttaşların, alternatif gündelik pratikler ve eleştirel düşüncelerini ağlar üzerinden yaygınlaştırması yoluyla yeni aktif yurttaşlık oluşturmalarının imkânını düşüneceğiz.

Keywords

toplumsal değişim, yurttaşlık, temkinli mobilizasyonlar, dayanışma

Solidarity Individuals and Dissenting Citizenship*

Abstract

In this article, we discuss the possibility of forming a new citizenship in horizontal organizations in societies where social opposition and criticism's intervention channels into the political system are closed. We will investigate the meaning of organizing citizens in solidarities that aim to change society by intervening in daily life practices through bottom-up actions. Thus, we will first consider the possibility of citizens engaging in cautious mobilization in local solidarity and food collectives in emergency situations, based on exceptional situations such as pandemics, climate, and natural disasters, to create a new active citizenship by disseminating alternative daily practices and critical thoughts through networks.

Keywords

Social change, citizenship, cautious mobilizations, solidarity

References

• Akkaya, Gülfer (2011). Sanki Eşittik, 1960-70'li yıllarda devrimci mücadelenin feminist sorgusu. Istanbul: Kumbara Sanat Atolyesi ve Toplumsal Dayanisma Dernegi.
• Baydar, Oya ve Mine Ulagay (2011). Bir Dönem İki Kadın Birbirimizin Aynasında. Istanbul: Can Yay.
• Bilmez, Bülent (2016). "Anayasa tartışmaları bağlamında ütopya, heterotopya ve realpolitik olarak özyönetim." Birikim, Sayı 324: 16-32.
• Buğra, Ayşe ve Çağlar Keyder (2006). "The Turkish welfare regime in transformation", Journal of European Social Policy, 3(16): 211-228.
• Biagiotti, Isabelle (2004). "Les Forums sociaux mondiaux: une application paradoxale de la doctrine de la participation". Revue internationale des sciences sociales, 182: 591-602.
• Boltanski Luc (1990). "Sociologie critique et sociologie de la critique". Politix, 3(10-11): 124-134.
• Bourdieu Pierre (2006). Karşı ateşler. Halime Yücel (Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yay.
• Bourdieu Pierre ve Passeron Jean-Claude (1970). La reproduction, Paris: Minuit.
• Celikates Robin (2012). "Systematic misrecognition and the practice of critique: Bourdieu, Boltanski and the role of critical theory" Recognition Theory and Contemporary French Moral and Political Philosophy. Miriam Bankowsky ve Alice LeGoff (der.) içinde. Manchester University Press: 160-172.
• Défalvard, Hervé (der.) (2019). Culture et Economie Sociale et Solidaire, Presses Universitaires de Grenoble.

• Doğanay, Gülmelek (2016). "Avrupa’da İşgal Hareketlerinin Kapsamı ve Türkiye Örneği: Don Kişot Sosyal Merkezi". Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 4(2): 91-111.
• Erdi Lellandais, Gülçin (2016). ‪"Le quartier comme espace de résistance et de politisation ‪: La Vallée de Dikmen à Ankara face à un projet de transformation urbaine". Cultures & Conflits, 101: 139-167.‬‬‬‬‬‬‬‬
• Erdi Lellandais, Gülçin (2020). "Right to the City and Urban Resistance in Turkey: A Comparative Perspective", The Routledge Handbook of Henri Lefebvre, The City and Urban Society. Michael Leary-Owhin ve John P. McCarthy (der.) içinde. Routledge Handbooks, 9781138290051.
• Fillieule, Olivier (2009) "De l’objet de la définition à la définition de l’objet. De quoi traite finalement la sociologie des mouvements sociaux ?" Politique et Sociétés. 28 (1): 15–36.
• Gajac, Olivier ve Selin Pelek (2019). "Solidarity Economy Initiatives in Turkey: From Reciprocity to Local Development?". Review of Applied Socio-Economic Research, 18(2): 30-42
• Gibson-Graham, J.K. (2004) "The violence of development: Two political imaginaries". Development. 47(1): 27–34.
• Göç Araştırmaları Derneği (2023). Göç ve Deprem, Durum Tespit Raporu II.
• Göle, Nilüfer (1991). Modern Mahrem. Istanbul: Metis.
• Grasseni Cristina vd. (2013). "Beyond Alternative Food Networks An Agenda for Comparative Analysis of Italy's Solidarity Purchase Groups (GAS) and Districts of Solidarity Economy (DES) vis-à-vis US Community Economies", Konferans Tebliği, Conference UNRISD Potential and Limits of Social and Solidarity Economies. 6–8 Mayıs 2013, Cenevre, İsviçre.
• Gürer, Çetin (2015). "Aktörün Perspektifinden Demokratik Özerkliğe Bakmak: Kürt Siyasal Hareketinin Demokratik Özerklik Yaklaşımı". Mülkiye Dergisi, 39(1): 57-92.
• Hardt, Michael ve Antonio Negri (2000). Empire, Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Jalkh, Rita, vd. (2020). "An Introduction to Food Cooperatives in the Bekaa Valley, Lebanon: Territorial Actors and Potential Levers to Local Development Through Culinary Heritage", Food ethics 5 (20).
• Kadıoğlu Ayşe (2022). "Milliyetçilik-Liberalizm Ekseninde Vatandaşlık ve Bireysellik", Milliyetçilik, Modern Türkiye'de Siyasal Düşünce, İstanbul: İletişim, 284-292.
• Küçük, Bülent ve Buket Türkmen (2020). "Remaking the public through the square: invention of the new national cosmology in Turkey", British Journal of Middle Eastern Studies, 47(2): 247-263.
• Küçük, Bülent (2019). "The burden of Sisyphus: a sociological inventory of the Kurdish question in Turkey", British Journal of Middle Eastern Studies, 46(5): 752-766.
• Küçük, Bülent (2021). "Doç. Dr. Bülent Küçük’le Boğaziçi Üniversitesi direnişi üzerine: “İtibarın ve kültürel sermayenin gasp edilmesi imkânsızdır”, Sendika.org, 2021, erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
• Küçük, Bermal (2022). Imperceptible Multitude: Transformation of Feminist Subjectivities and Political Practices in Contemporary Turkey, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Koç Üniversitesi, Savunma tar. 27.07.2022, İstanbul.
• Küçük, Bermal (2023). "Günümüz Türkiye'sinde feminist politikanın ve öznellik biçimlerinin dönüşümü", Çatlakzemin, 20 Ocak 2023, erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
• Le Pors, Anicet (2002). La citoyenneté. Paris: Presses Universitaires de France.
• Lüküslü, Demet ve Hakan Yücel (der.) (2013). Gençlik Halleri, Istanbul: Efil yay.
• Lüküslü, Demet (2005). "Constructors and constructed: youth as a political actor in modernising Turkey". Revisiting youth political participation, Strasbourg Council of Europe: 29-35.
• Macé, Eric (2020). Après la Société, Manuel de Sociologie augmentée, Bordeaux: Le bord de l'Eau.
• Martuccelli, Danilo (2010). La société singulariste, Paris: Armand Colin.
• Mathieu, Lillian (2010). "Contexte politique et opportunités". Penser les mouvements sociaux: Conflits sociaux et contestations dans les sociétés contemporaines Éric Agrikoliansky (der.) içinde. Paris: La Découverte: 39-54.
• Mounia, Bennani-Chraibi ve Olivier Fillieule (2003a). "Appel d'air(e)" Résistances et protestations dans les sociétés musulmanes Mounia, Bennani-Chraibi ve Olivier Fillieule (der.) içinde. Paris: Presses de la Fondation Nationale des Sciences Politiques: 17-42
• Mounia, Bennani-Chraibi ve Olivier Fillieule (2003b). "Exit, voice, loyalty et bien d’autres choses encore", Résistances et protestations dans les sociétés musulmanes, Mounia, Bennani-Chraibi ve Olivier Fillieule (der.) içinde. Paris: Presses de la Fondation Nationale des Sciences Politiques: 43-126
• Péchu, Cécile (2008) « “Laissez parler les objets !”. De l’objet des mouvements sociaux aux mouvements sociaux comme objet », dans L’atelier du politiste. Pratiques, théories, représentations, Pierre Favre, vd. (der.) içinde. Paris, La Découverte: 59-78.
• Pérouse, Jean-François (2023). "Passions et replis identitaires: les effets des mobilisations kurdes sur la société turque". Le Gouvernement des Kurdes: Gouvernement partisan et ordres sociaux alternatifs. Gilles Dorronsoro (der.) içinde. Paris: Karthala: 291-326.
• Pitseys, John (2017) « Démocratie et citoyenneté », Dossiers du CRISP, 88(1), 9-113.
• Pleyers, Geoffrey (2016a). « Engagement et relation à soi chez les jeunes alteractivistes », Agora débats/jeunesses, 72, 107-122.
• Pleyers, Geoffrey (2016 b). “De la subjectivation à l’action, le cas des jeunes alter-activistes” Les mouvements sociaux du sujet personnel au global, autour de Michel Wieviorka. Pleyers Geoffrey ve Capitaine Brieg (der.) Paris : Ed. Maison des Sciences de l’Homme, http://books.openedition.org/editionsmsh/9891.
• Pleyers, Geoffrey, vd. (2017). Mouvements Sociaux et économie solidaire, Paris: Desclée de Brouwer.
• Scott, James (1985). Weapons of the Weak: Everyday Forms of Peasant Resistance, New Haven.
• Sirman, Nükhet (1989). Feminism in Turkey: A short history, New perspectives on Turkey, 3, 1-34.
• Tarrow, Sidney (1994). Power in Movement: Collective Action, Social Movements and Politics, Cambridge University Press.
• Tarrow, Sidney ve Charles Tilly (2015). Contentious Politics (Seconde Edition), Oxford University Press.
• TİF (2023). Yerel Sivil Toplum ve Koordinasyon Ağlarının Haritalandırılması Raporu, https://www.hayatadestek.org/wp-content/uploads/2023/10/2310_TIF_Yerel-Haritalandirma-Raporu-1.pdf
• Touraine, Alain (1978). La voix et le Regard. Paris: Seuil.
• Touraine, Alain (1994). Qu'est-ce que la démocratie?. Paris: Fayard.
• Türkmen, Buket (2009). “Kemalist Islam renovated or sunnification of civic morality? A study on textbooks of the course of “Religious Culture and Morality” taught in high schools in Turkey”, Comparative Studies of South Asia, Africa and the Middle East, 29(3), 381-391.
• Türkmen, Buket (2014). "Gezi Direnişi ve Kadın Özneler". Kültür ve İletişim. Sayı 34: 12-35.
• Türkmen, Buket (2016a). "La résistance de gezi et la subjectivité des femmes 'çapulcu'", Mouvements sociaux et subjectivation, Autour de Michel Wieviorka. Pleyers Geoffrey ve Capitaine, Brieg(der.) içinde. Editions de la Maison des sciences de l'homme, Paris: 45-66.
• Türkmen, Buket (2016b). "L’individualisme solidariste des actrices de Gezi et l’émergence de nouveaux sujets", Agora débats/jeunesses, 2 (73), 119-133.
• Türkmen, Buket (2018a). "The Gezi Revolt and the Solidarist Individualism of 'Çapulcu' Women (marauder)" Transformations of the Gender Regime in Turkey, Les Cahiers de CEDREF (Special Issue), 110-128.
• Türkmen, Buket (2018b). "Turquie: nouveaux « sujets » de lutte et politiques de guerre", Alternatives Sud, Etat des luttes, Moyen-Orient et Afrique du Nord, 25 (4), 91-99.
• Türkmen, Buket (2020). "De la Révolte de Gezi à l’opposition discrète en Turquie", Mouvements 4(4), 129-138.
• Üstel, Füsun (2004). Makbul Vatandaş"ın Peşinde, II. Meşrutiyet'ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi, İstanbul: İletişim.
• Wieviorka Michel (2012). « The resurgence of social movements », Journal of Conflictology, n o 2, vol. III: 13-19.
• Yazıcıoğlu, Ayşe (der.) (2010). 68'in Kadınları, Istanbul: Doğan Kitap.
• Yerasimos Stefan vd. (2002). Türkiye’de Sivil Toplum ve Milliyetçilik, Istanbul: İletişim.