Türkiye’de Organik Tarım ve Üniversite Gençliğinin Organik Gıda Tüketim Alışkanlığı Üzerine Bir Araştırma

Year 2021, Volume: 5 Issue: 2, 99 - 118, 01.07.2021

Esra DEMİRBAŞ Özlem TOPLU YILMAZ

https://doi.org/10.47478/lectio.857253

Abstract

Ülkeler tarım politikalarını, nüfuslarının yeterli ve sağlıklı beslenebilmesi yönünde oluşturmaktadırlar. Genişle-yen nüfusa paralel artan gıda gereksinimini karşılaya-bilmek amacıyla daha fazla hasat için, kimyasallar kullanarak toprağın işlenmesi yöntemi toprak ve çevre kirliliğine neden olmuştur. Son dönemlerde insan sağlığını ve çevreyi korumak için ülkelerin sürdürülebilir tarım arayışına yönelmeleri, organik tarımın önemini artırmış-tır. Türkiye’de ilk zamanlar dış talep doğrultusunda başlayan organik tarım giderek yaygınlaşmış, iç pazar için de üretilip, pazarlanır hale gelmiştir. Bu çalışmada organik tarım ve üniversite gençliğinin organik gıdalarla ilgili tutum ve davranışları ele alınmıştır. Türkiye’de, TÜİK 2014 verilerine göre, nüfusun yaklaşık yüzde on yedisini 15-24 yaş arası bireyler teşkil etmektedir. Genç nüfus, organik gıda tüketimi açısından önemli bir potansiyel oluşturmaktadır. Bu nedenle, genç nüfusun organik tarım ve organik gıdalarla ilgili farkındalığını ve tercihlerini tespit etmek amacıyla, üniversite gençliği arasında ampirik bir çalışma gerçekleştirilmiş ve organik tarım ve organik gıda tüketim alışkanlığı ilgili mevcut durumu gösteren ve potansiyel müşterilerle ilgili geleceğe ışık tutacak ip uçlarına ulaşılmaya çalışılmıştır

Keywords

Organik Tarım, Organik Pazar Gelişimi, Organik Gıda Tüketim Alışkanlığı

Organic Farming in Turkey and the Organic Food Consumption Habit of the Youth

Abstract

All countries implement agricultural policies for adequate nutrition of their population. Based upon the increasing population and accordingly increasing food needs, the use of chemical fertilizers rose to improve agricultural production, which caused environmental pollution. In recent years, countries considered sustainable agriculture to protect the environment and human health, and organic farming came to the forefront. In Turkey, organic farming started upon international demand and increased because of widening domestic demand. This study examines the organic food consumption habit of university youth. According to TURKSTAT data in 2014, seventeen percent of Turkey's population is represented by individuals aged 15-24. This young population is an important potential for organic agriculture. In order to find out this potential; awareness, attitudes and behaviours of this young population on organic farming, An empirical study was realized among university students in order to display the current position of organic agriculture and organic foods and also the clues to shed light for potential customers.

Keywords

Organic Farming, Organic Market development, Organic Goods Cunsumptiıüon Behavior

References

• Avrupa Komisyonu (2012). The Common Agricultural Policy, Brüksel. http://ec.europa.eu/agriculture/50-years-of-cap/files/history/history_book_lr_en.pdf (Erişim Tarihi: 26.10.2017).
• Bernadette Andreosso-OCallaghan (2003). The Economics of European Agriculture, New York: Palgrave Macmillan.
• Cityfarm: Ayan Sümerli Organik Gıda Pazarı Röportajı. İstanbul. https://www.cityfarm.com.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=23:organik-urun-ureticileri-ve-sanayicileri-dernegi-baskani-ayhan-sumerli-roportaji&catid=29&Itemid=139&lang=tr (Erişim Tarihi: 24.03.2017).
• Çelik, Sabahattin (2013). Kimler, Neden Organik Gıda Satın Alıyor? Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, 93-108. Durmuş, B., Yurtkoru, E.S. ve Çinko, M. (2010). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği (2017), Dernek hakkında genel bilgi http://www.eto.org.tr/?page_id=6 (Erişim Tarihi: 11.10.2017).
• Er, C. (2009). Organik Tarım Bakımından Türkiye’nin Potansiyeli, Bugünkü Durumu ve Geleceği. İstanbu: İTO Yayınları, Yayın No: 2009-3.
• Eti, H.S. (2017). Organik Gıda Tüketicilerinin Belirlenmesi: Teşvik Unsurları, Güven Yö-nelimleri ve Satınalma Davranışı. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 2017 (03), 88-94.
• Gıda Hattı (2018). Organik gıda üretiyoruz ama tüketmiyoruz! https://www.gidahatti.com/organik-gida-uretiyoruz-ama-tuketmiyoruz-62944/ (Erişim Tarihi: 14.03.2019).
• Gök, S. A. (2008). Genişleyen Avrupa Birliği Pazarında Türkiye’nin Organik Tarım Ürün-leri Ticareti Açısından Değerlendirilmesi. Ankara: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, AB Uzmanlık Tezi.
• Gürler, A.Z. ve Karabaş, S. (2012). Organik Ürün Tercihinde Tüketici Davranışları Üzeri-ne Etkili Faktörlerin Logit Regresyon Analizi ile Tahminlenmesi. Adıyaman Üniversi-tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 129-156.
• Gürler, A. Z. (2008). Tarım Ekonomisi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Güven, S. ve Pekmezci, P. (2015). Tüketicilerin Organik Ürünlere Bakışı ve Tüketicileri Organik Organik Ürünlere Yönlendiren Motivasyonlar. Hacettepe Üniversitesi Sosyo-lojik Araştırmalar e-dergisi, 1-12.
• Hakkı, M. ve diğerleri (2018). Organik Ürün Tüketim Nedenleri Üzerine bir Araştırma: Şanlıurfa Örneklemesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(64), 161-170.
• İçli, G.E. ve diğerleri (2016). Tüketicilerin Organik Gıda Satın Alma Tercihlerini Etkile-yen Faktörler. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 93-108.
• İnci, H. ve diğerleri (2017). Organik Ürün Tüketimini Etkileyen Faktörler (Diyarbakır İli Örneği). KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 20(2), 137-147.
• Resmi Gazete (10.06.2005). Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetme-lik, Sayı: 25841. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/08/20100818-4.htm (Eri-şim Tarihi: 27.10.2017).
• Resmi Gazete (03.12.2004). Organik Tarım Kanunu, Sayı: 25659. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5262-20100311.pdf (Erişim Tarihi: 27.10.2017).
• OECD (2018). OECD ülkelerine yönelik karşılaştırmalar çerçevesinde, Türkiye'de Satı-nalma Gücü Paritesi göstergeleri. Şehirlioğlu (2011a). %100 Ekolojik Pazar Standartları. http://ekolojikpazar.org/fiyat-2/fiyat-farki/ (Erişim Tarihi: 13.03.2019).
• Şehirlioğlu (2011b). Fiyat neden biraz daha pahalı ve asıl sorun ne? http://ekolojikpazar.org/fiyat-2/fiyat-farki/ (Erişim Tarihi: 13.03.2019).
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı (2020). Organik Tarım Genel Bilgiler. https://www.tarimorman.gov.tr/Konular/Bitkisel-Uretim/Organik-Tarim/Genel-Bilgiler (Erişim Tarihi: 13.10.2020).
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, “İTU Logosu Kullanımının Usul ve Esaslarına İlişkin Genelge” (2014/002), 28 Mayıs 2014 tarihli 29013 sayılı İyi Tarım Uygulamaları Hak-kında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Ankara.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı: “İyi Tarım Uygulamaları”, Ankara. http://www.tarim.gov.tr/Konular/Bitkisel-Uretim/Iyi-Tarim-Uygulamalari (Erişim Ta-rihi: 25.10.2017).
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, “Organik Tarım Ulusal Eylem Planı 2013-2016”, Ankara. http://www.tarim.gov.tr/BUGEM/Belgeler/Bitkisel%20Üretim/Organik%20Tarım/UlusalEylemPlan-2013-2016.pdf. (Erişim Tarihi: 20.10.2017).
• TC Yüksek Seçim Kurulu (2015). EK(II/B) Sayılı Cetvel, Ankara. http://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/Milletvekili/1Kasim2015/2015MVES-illerdekiMVSayilari.pdf (Erişim Tarihi: 04.12.2017).
• Tekirdağ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, “Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar ve Ülkemiz Mevzuatının Uygulanması”, Tekirdağ. http://tekirdag.tarim.gov.tr/Sayfalar/Detay.aspx?TermStoreId=368e785b-af33-487d-a98d-c11d5495130b&TermSetId=a5f1f40b-b0ec-40c5-8a14-a890f6f9cea2&TermId=f231bc2d-a483-49b7-9c96-1ef378bb0796&UrlSuffix=21/geneti%CC%87gi%CC%87- (Erişim Tarihi: 24.10.2017).
• Tetik, Setenay (2012). Türk Tüketicisinin Organik Ürün Tercih Etmesine Neden olan Fak-törlerin Uygulamalı Olarak İncelenmesi. Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bi-limler Dergisi, 1(1), 37-64.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2020). Temel İstatistikler: Tarım, Ankara. https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf (Erişim Ta-rihi: 02.11.2020).
• Varoğlu, S. T. ve Turhan, Şule (2016). Organik Ürünlerde Tüketici Eğilimlerinin Belirlen-mesi Üzerine Bir Araştırma: Sakarya İli Örneği. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33 (3), 189-196.