Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Sociological Context and Politicization Dynamics of Anti-Vaccine Movements in the COVID-19 Pandemic

Yıl 2022, Sayı: 106, 59 - 76, 26.06.2022
https://doi.org/10.36484/liberal.1037329

Öz

This study has investigated anti-vaccination phenomena justified with political, religious, ideological, and medical reasons in a sociological context. Considering that the anti-vaccinationists have the potential to turn into a social movement, it has been accounted for organizational and action patterns of the anti-vaccinationists by the network society conception of Manuel Castells. Also it has reinforced the potential of being a political movement that anti-vaccination movements have begun to be visible in an organized way along with the Covid-19 pandemic in social media and public sphere. The study aims to present a theoretical frame trying to analyze anti-vaccination movements which is a relatively recent phenomenon by focusing also on the sociological context and politicization dynamics of the antivaccination movements, which have risen with the COVID-19 pandemic. 

Kaynakça

  • Akyüz, S. S. (2021). Aşı Karşıtlığı Ve Şeffaflık Algısında İletişim Pratikleri Ve Siyasal Aidiyetlerin Rolü. e-Journal of New Media / Yeni Medya Elektronik Dergi – eJNM, 5 (2), 172-185.
  • Almeida, P. (2019). Social Movements: The Structure of Collective Mobilization. Berkeley: University of California Press.
  • Argyris, Y. A., Kim, Y, Roscizewski, A, and Song, W. (2021). The Mediating Role of Vaccine Hesitancy between Maternal Engagement with Anti- and Pro-vaccine Social Media Posts and Adolescent HPV-Vaccine Uptake Rates in the US: The Perspective of Loss Aversion in Emotion-Laden Decision Circumstances. Social Science and Medicine, 282, 114043.
  • BBC (2021). https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-59359057, (erişim: 25.11.2021).
  • Beck, U. (2019). Risk Toplumu: Başka Bir Modernliği Doğru. (çev. Bülent Doğan). İstanbul: İthaki Yayınları.
  • Bekis Bozkurt, H. (2018). Aşı Reddine Genel Bir Bakış ve Literatürün Gözden Geçirilmesi. Kafkas J Med Sci, 8(1):71–76.
  • Betz, H.G. ve Immerfall, S. (1998). The New Politics of the Right: Neo-Populist Parties and Movements in Established Democracies. New York: St. Martin’s Press.
  • Castells, M. (2012). İsyan ve Umut Ağları: İnternet Çağında Toplumsal Hareketler (çev: Ebru Kılıç). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Castells, M. (2013). Ağ Toplumunun Yükselişi / Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür Cilt 1. (çev: Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Can, İ. (2019). Sağlık Olsun: Sağlığın Toplumsal Görünümleri. Konya: Çizgi Kitapevi.
  • Day, M. (2021) Covid vaccine: Far right is exploiting Europe’s anti-vax protests, from France to Italy to Austria. https://inews.co.uk/news/covid-vaccine-far-right-europe-anti-vax-protests-france-italy-austria-netherlands-1314247 (erişim tarihi: 25 Kasım 2021).
  • Debus, M., Tosun, J. (2021). Political ideology and vaccination willingness: implications for policy design. Policy Sciences, 54, 477-491.
  • DW (2020). https://www.dw.com/tr/almanyada-korona-protestolar%C4%B1nda-radikalle%C5%9Fme-endi%C5%9Fesi/a-54783968 (eritişim tarihi: 25.11.2021).
  • Engin, C. ve Vezzoni, C. (2020). Who's Skeptical of Vaccines? Prevalence and Determinants of Anti-Vaccination Attitudes in Italy. Population Review, 59(2):156-179.
  • Euronews (2021). https://tr.euronews.com/2021/07/31/frans-zlar-baz-mesleklere-getirilen-zorunlu-as-uygulamas-n-protesto-etti. (erişim: 01/08/2021)
  • Farias, J. ve Pilati, R. (2021). COVID-19 as an undesirable political issue: Conspiracy beliefs and intolerance of uncertainty predict adhesion to prevention measures. Curr Psychol. https://doi.org/10.1007/s12144-021-01416-0.
  • Germani, F. ve Biller-Andorno, N. (2021). The anti-vaccination infodemic on social media: A behavioral analysis. PLoS ONE, 16(3): e0247642.
  • Giddens A. (2002). Sağ ve Solun Ötesinde: Radikal Politikaların Geleceği (Çeviren: M. Sözen ve S. Yücesoy). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Gür E. (2019). Aşı kararsızlığı - aşı reddi. Türk Pediatri Arşivi, 54(1): 1–2.
  • Jolley, D. ve Douglas, K.M. (2014). The Effects of Anti-Vaccine Conspiracy Theories on Vaccination Intentions. PLoS ONE, 9(2).
  • Kennedy, J. (2019). Populist politics and vaccine hesitancy in Western Europe: an analysis of national-level data. European Journal of Public Health, 29(3), 512–516.
  • Karakaş, M. (2020). Covid-19 Salgınının Çok Boyutlu Sosyolojisi ve Yeni Normal Meselesi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40 (1) , 541-573.
  • Karaosmanoğlu, K. (2019). Komplo Teorileri: Disiplinlerarası Bir Giriş. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • KFF (2021). KFF COVID-19 Vaccine Monitor: October 2021. https://www.kff.org/coronavirus-covid-19/poll-finding/kff-covid-19-vaccine-monitor-october-2021/ (erişim tarihi: 15 Kasım 2021).
  • Mandacı, N. (2012). Avrupa’daki Radikal Sağ Partiler ve Balkanlı Kuzenleri: Çanlar Türkiye İçin Çalıyor. Uluslararası İlişkiler, 9 (33), 41-71.
  • May, T. (2000). Anti-Vaxxers, Politicization of Science, and the Need for Trust in Pandemic Response. Journal of Health Communication, 25:10, 761-763,
  • Milosevic, D. J., Mari, S., Vdovic, M., Milosevic, A. (2021). Links between conspiracy beliefs, vaccine knowledge, and trust: Anti-vaccine behavior of Serbian adults. Social Science & Medicine, 277, 113930
  • Motta, M., Callaghan, T., Sylvester, S., Lunz-Trujillo, K. (2021). Identifying the prevalence, correlates, and policy consequences of anti-vaccine social identity. Politics, Groups, and Identities. https://www.tandfonline.com/doi/citedby/10.1080/21565503.2021.1932528?scroll=top&needAccess=true (Erişim Tarihi: 16.11.2021).
  • Motta, M. Stecula, D. (2021). Quantifying the effect of Wakefield et al. (1998) on skepticism about MMR vaccine safety in the U.S.. PLoS ONE, 16(8): e0256395
  • Salali, G.D. ve Uysal M.S. (2020). COVID-19 vaccine hesitancy is associated with beliefs on the origin of the novel coronavirus in the UK and Turkey. Psychological Medicine, 1–3. https://www.cambridge.org/core/journals/psychological-medicine/article/covid19-vaccine-hesitancy-is-associated-with-beliefs-on-the-origin-of-the-novel-coronavirus-in-the-uk-and-turkey/720F9BF973939689A82FFE4316855CFE
  • Smith, P.J., Humiston, S.G., vd. (2011). Parental Delay or Refusal of Vaccine Doses, Childhood Vaccination Coverage at 24 Months of Age, and the Health Belief Model. Public Health Reports, 126(2),135-146.
  • Sofuoğlu Kılıç, N. (2021). Post-Truth Çağda Aşı Karşıtlığı. Türk İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 16/31:99-118.
  • Stein, R.A. (2017). The golden age of anti-vaccine conspiracies. GERMS, 7(4):168-170.
  • Tafuri, S., Gallone, M.S., Cappelli, M.G., Martinelli, D., Prato, R., Germinario, G. (2014). Addressing the anti-vaccination movement and the role of HCWs. Vaccine, 32(38):4860–5.
  • Tecim, E. (2016). Toplumsal hareketler ve yenilik bağlamı: Eleştirel bir teorik Konumlandırma. Sosyal Hareketler Çağı (Ed: Ferhat Tekin-Erhan Tecim). İstanbul: Açılım Kitap.
  • Tilly, C. (2008). Toplumsal Hareketler 21. Yüzyıla Giriyor (Çev: Emre Ergüven). Toplumsal Hareketler: Tarih, Teori ve Deneyim (Der: Y. Doğan Çetinkaya), 143-187.
  • Turner, B. S. (2017). Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi (Çev: Ümit Tatlıcan). Bursa: Sentez Yayıncılık.
  • Ullah, I. Khan, K.S. Tahir, M.J. Ahmed, A. Harapan, H. (2021). Myths and conspiracy theories on vaccines andCOVID-19: Potential effect on global vaccinerefusals. Vacunas, 22 (2), 93-97.
  • Vieten U.M. (2020). The “New Normal” and “Pandemic Populism”: The COVID-19 Crisis and Anti-Hygienic Mobilisation of the Far-Right. Social Sciences, 9(9):165.
  • Yavuz, M. (2018). Aşı Karşıtlığının Tarihi, Toplum ve Hekim, 33(3), 187-194.
  • Yıldırım, Y. (2017) Liberal Demokrasinin Krizi Bağlamında Avrupa'da Sağ-Popülizm ve Yükselen Aşırı-Sağ. Amme İdaresi Dergisi, 50 (2), 51-72.
  • Yiğit, T., Oktay, B. Ö., Özdemir, C. N. & Moustafa Pasa, S. (2020). Aşı karşıtlığı ve fikri gelişimi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(53), 1244-1261.
  • Wawrzuta D, Jaworski M, Gotlib J, Panczyk M. (2021). Characteristics of Antivaccine Messages on Social Media: Systematic Review. J Med Internet Res., 23(6):e24564.
  • Wolfe, R.M. Sharp, L.K. (2002) Anti-vaccinationists past and present. BMJ, 325 (August (7361), 430-432.
  • Zuk, p. ve Zuk, P. (2020). Right-wing populism in Poland and anti-vaccine myths on YouTube: Political and cultural threats to public health, Global Public Health, 15:6, 790-804.

COVID-19 Pandemisinde Aşı Karşıtı Hareketlerin Sosyolojik Bağlamı ve Siyasallaşma Dinamiği

Yıl 2022, Sayı: 106, 59 - 76, 26.06.2022
https://doi.org/10.36484/liberal.1037329

Öz

Bu çalışma siyasal, dinsel, ideolojik ve tıbbi nedenlerle gerekçelendirilen aşı karşıtlığını sosyolojik bir bağlamda incelemektedir. Aşı karşıtlarının bir toplumsal hareket olma potansiyelini dikkate alarak aşı karşıtlarının örgütsel ve eylem yapısını Manuel Castells’in ağ toplumu kavramıyla açıklamaktadır. Ayrıca aşı karşıtı hareketlerin COVID-19 pandemisi ile birlikte sosyal medyada ve çeşitli ülkelerde sokak eylemleriyle kamusal alanda örgütlü bir şekilde görünür olmaya başlamaları politik bir hareket olma potansiyelini güçlendirmektedir. Dolayısıyla çalışma COVID-19 pandemisiyle
birlikte yükselişe geçen aşı karşıtlarının hem sosyolojik bağlamına hem de politikleşme dinamiğine odaklanarak görece yeni bir olgu olan aşı karşıtı hareketleri açıklamaya çalışan teorik bir çerçeve sunmayı hedeflemektedir. Makale teorik bir değerlendirmedir ancak aşı karşıtlığıyla ilgili çeşitli saha çalışmalarından da veriler kullanılmıştır. 

Kaynakça

  • Akyüz, S. S. (2021). Aşı Karşıtlığı Ve Şeffaflık Algısında İletişim Pratikleri Ve Siyasal Aidiyetlerin Rolü. e-Journal of New Media / Yeni Medya Elektronik Dergi – eJNM, 5 (2), 172-185.
  • Almeida, P. (2019). Social Movements: The Structure of Collective Mobilization. Berkeley: University of California Press.
  • Argyris, Y. A., Kim, Y, Roscizewski, A, and Song, W. (2021). The Mediating Role of Vaccine Hesitancy between Maternal Engagement with Anti- and Pro-vaccine Social Media Posts and Adolescent HPV-Vaccine Uptake Rates in the US: The Perspective of Loss Aversion in Emotion-Laden Decision Circumstances. Social Science and Medicine, 282, 114043.
  • BBC (2021). https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-59359057, (erişim: 25.11.2021).
  • Beck, U. (2019). Risk Toplumu: Başka Bir Modernliği Doğru. (çev. Bülent Doğan). İstanbul: İthaki Yayınları.
  • Bekis Bozkurt, H. (2018). Aşı Reddine Genel Bir Bakış ve Literatürün Gözden Geçirilmesi. Kafkas J Med Sci, 8(1):71–76.
  • Betz, H.G. ve Immerfall, S. (1998). The New Politics of the Right: Neo-Populist Parties and Movements in Established Democracies. New York: St. Martin’s Press.
  • Castells, M. (2012). İsyan ve Umut Ağları: İnternet Çağında Toplumsal Hareketler (çev: Ebru Kılıç). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Castells, M. (2013). Ağ Toplumunun Yükselişi / Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür Cilt 1. (çev: Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Can, İ. (2019). Sağlık Olsun: Sağlığın Toplumsal Görünümleri. Konya: Çizgi Kitapevi.
  • Day, M. (2021) Covid vaccine: Far right is exploiting Europe’s anti-vax protests, from France to Italy to Austria. https://inews.co.uk/news/covid-vaccine-far-right-europe-anti-vax-protests-france-italy-austria-netherlands-1314247 (erişim tarihi: 25 Kasım 2021).
  • Debus, M., Tosun, J. (2021). Political ideology and vaccination willingness: implications for policy design. Policy Sciences, 54, 477-491.
  • DW (2020). https://www.dw.com/tr/almanyada-korona-protestolar%C4%B1nda-radikalle%C5%9Fme-endi%C5%9Fesi/a-54783968 (eritişim tarihi: 25.11.2021).
  • Engin, C. ve Vezzoni, C. (2020). Who's Skeptical of Vaccines? Prevalence and Determinants of Anti-Vaccination Attitudes in Italy. Population Review, 59(2):156-179.
  • Euronews (2021). https://tr.euronews.com/2021/07/31/frans-zlar-baz-mesleklere-getirilen-zorunlu-as-uygulamas-n-protesto-etti. (erişim: 01/08/2021)
  • Farias, J. ve Pilati, R. (2021). COVID-19 as an undesirable political issue: Conspiracy beliefs and intolerance of uncertainty predict adhesion to prevention measures. Curr Psychol. https://doi.org/10.1007/s12144-021-01416-0.
  • Germani, F. ve Biller-Andorno, N. (2021). The anti-vaccination infodemic on social media: A behavioral analysis. PLoS ONE, 16(3): e0247642.
  • Giddens A. (2002). Sağ ve Solun Ötesinde: Radikal Politikaların Geleceği (Çeviren: M. Sözen ve S. Yücesoy). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Gür E. (2019). Aşı kararsızlığı - aşı reddi. Türk Pediatri Arşivi, 54(1): 1–2.
  • Jolley, D. ve Douglas, K.M. (2014). The Effects of Anti-Vaccine Conspiracy Theories on Vaccination Intentions. PLoS ONE, 9(2).
  • Kennedy, J. (2019). Populist politics and vaccine hesitancy in Western Europe: an analysis of national-level data. European Journal of Public Health, 29(3), 512–516.
  • Karakaş, M. (2020). Covid-19 Salgınının Çok Boyutlu Sosyolojisi ve Yeni Normal Meselesi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40 (1) , 541-573.
  • Karaosmanoğlu, K. (2019). Komplo Teorileri: Disiplinlerarası Bir Giriş. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • KFF (2021). KFF COVID-19 Vaccine Monitor: October 2021. https://www.kff.org/coronavirus-covid-19/poll-finding/kff-covid-19-vaccine-monitor-october-2021/ (erişim tarihi: 15 Kasım 2021).
  • Mandacı, N. (2012). Avrupa’daki Radikal Sağ Partiler ve Balkanlı Kuzenleri: Çanlar Türkiye İçin Çalıyor. Uluslararası İlişkiler, 9 (33), 41-71.
  • May, T. (2000). Anti-Vaxxers, Politicization of Science, and the Need for Trust in Pandemic Response. Journal of Health Communication, 25:10, 761-763,
  • Milosevic, D. J., Mari, S., Vdovic, M., Milosevic, A. (2021). Links between conspiracy beliefs, vaccine knowledge, and trust: Anti-vaccine behavior of Serbian adults. Social Science & Medicine, 277, 113930
  • Motta, M., Callaghan, T., Sylvester, S., Lunz-Trujillo, K. (2021). Identifying the prevalence, correlates, and policy consequences of anti-vaccine social identity. Politics, Groups, and Identities. https://www.tandfonline.com/doi/citedby/10.1080/21565503.2021.1932528?scroll=top&needAccess=true (Erişim Tarihi: 16.11.2021).
  • Motta, M. Stecula, D. (2021). Quantifying the effect of Wakefield et al. (1998) on skepticism about MMR vaccine safety in the U.S.. PLoS ONE, 16(8): e0256395
  • Salali, G.D. ve Uysal M.S. (2020). COVID-19 vaccine hesitancy is associated with beliefs on the origin of the novel coronavirus in the UK and Turkey. Psychological Medicine, 1–3. https://www.cambridge.org/core/journals/psychological-medicine/article/covid19-vaccine-hesitancy-is-associated-with-beliefs-on-the-origin-of-the-novel-coronavirus-in-the-uk-and-turkey/720F9BF973939689A82FFE4316855CFE
  • Smith, P.J., Humiston, S.G., vd. (2011). Parental Delay or Refusal of Vaccine Doses, Childhood Vaccination Coverage at 24 Months of Age, and the Health Belief Model. Public Health Reports, 126(2),135-146.
  • Sofuoğlu Kılıç, N. (2021). Post-Truth Çağda Aşı Karşıtlığı. Türk İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 16/31:99-118.
  • Stein, R.A. (2017). The golden age of anti-vaccine conspiracies. GERMS, 7(4):168-170.
  • Tafuri, S., Gallone, M.S., Cappelli, M.G., Martinelli, D., Prato, R., Germinario, G. (2014). Addressing the anti-vaccination movement and the role of HCWs. Vaccine, 32(38):4860–5.
  • Tecim, E. (2016). Toplumsal hareketler ve yenilik bağlamı: Eleştirel bir teorik Konumlandırma. Sosyal Hareketler Çağı (Ed: Ferhat Tekin-Erhan Tecim). İstanbul: Açılım Kitap.
  • Tilly, C. (2008). Toplumsal Hareketler 21. Yüzyıla Giriyor (Çev: Emre Ergüven). Toplumsal Hareketler: Tarih, Teori ve Deneyim (Der: Y. Doğan Çetinkaya), 143-187.
  • Turner, B. S. (2017). Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi (Çev: Ümit Tatlıcan). Bursa: Sentez Yayıncılık.
  • Ullah, I. Khan, K.S. Tahir, M.J. Ahmed, A. Harapan, H. (2021). Myths and conspiracy theories on vaccines andCOVID-19: Potential effect on global vaccinerefusals. Vacunas, 22 (2), 93-97.
  • Vieten U.M. (2020). The “New Normal” and “Pandemic Populism”: The COVID-19 Crisis and Anti-Hygienic Mobilisation of the Far-Right. Social Sciences, 9(9):165.
  • Yavuz, M. (2018). Aşı Karşıtlığının Tarihi, Toplum ve Hekim, 33(3), 187-194.
  • Yıldırım, Y. (2017) Liberal Demokrasinin Krizi Bağlamında Avrupa'da Sağ-Popülizm ve Yükselen Aşırı-Sağ. Amme İdaresi Dergisi, 50 (2), 51-72.
  • Yiğit, T., Oktay, B. Ö., Özdemir, C. N. & Moustafa Pasa, S. (2020). Aşı karşıtlığı ve fikri gelişimi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(53), 1244-1261.
  • Wawrzuta D, Jaworski M, Gotlib J, Panczyk M. (2021). Characteristics of Antivaccine Messages on Social Media: Systematic Review. J Med Internet Res., 23(6):e24564.
  • Wolfe, R.M. Sharp, L.K. (2002) Anti-vaccinationists past and present. BMJ, 325 (August (7361), 430-432.
  • Zuk, p. ve Zuk, P. (2020). Right-wing populism in Poland and anti-vaccine myths on YouTube: Political and cultural threats to public health, Global Public Health, 15:6, 790-804.
Toplam 45 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma
Yazarlar

Bedir Sala 0000-0002-6892-2664

Erken Görünüm Tarihi 25 Ekim 2022
Yayımlanma Tarihi 26 Haziran 2022
Gönderilme Tarihi 16 Aralık 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Sayı: 106

Kaynak Göster

APA Sala, B. (2022). COVID-19 Pandemisinde Aşı Karşıtı Hareketlerin Sosyolojik Bağlamı ve Siyasallaşma Dinamiği. Liberal Düşünce Dergisi(106), 59-76. https://doi.org/10.36484/liberal.1037329