Erzurum Şehri'nin Osmanlı Fethini Müteakip Yeniden İmarı, İskânı ve İlk Sakinleri

Year 1970, Volume: 1 Issue: 1, 101 - 114, 25.02.2024

Dündar Aydın

Abstract

Yavuz Sultan Selim Çaldıran’da Şah İsmail’i hezimete uğrattıktan sonra Erzurum civarına gelince, Bayburd ve Kiği kal’eleri fethedilmişti. Bu karelerin alınışında büyük yararlılığı görülen Bıyıklı Mehmed Paşa, Karahisar, Canik ve Trabzon sancaklarının da ilâvesiyle Bayburd-Erzincan Beğlerbeğiliği’ne tayin edildi. Bıyıklı Mehmed Paşa, Şah İsmail’in beylerinden ve bölgenin umumî vâlisi durumunda olan Nur Ali Halife’yi Erzincan’da ortadan kaldırdıktan sonra muhasara ettiği Kemah Kal’esi, padişahın da gelmesi üzerine, Mayıs 1515 de alındı (6). Bu kale’nin fethinden sonra, Kemah, Erzincan, Kelkit, Bayburd ve Tercan’ın kat’i olarak Osmanlı idaresine geçtiği, buralardaki her türlü arazi ile gelir kaynaklarının, Osmanlı tahrir kaidesine göre (7), tahririne (yazımına) başlanmasından ve bu tahriri tesbit eden "Mufassal Defterden ânlaşılmaktadır.

Keywords

Erzurum, Osmanlı, Fetih, İskan

References

• BEYGU.Abdurrahim Şerif, Erzurum Tarihi anıtları kitabeleri, İstanbul 1936.
• Yinanç, Mûkrimin Halil, Türkiye Tarihi Selçuklular Devri, İstanbul 1944.
• Darkot, Besim, Yinanç, Mûkrimin Halil, Erzurum, İA (1947).
• Spuler, B„ İran Moğulları, Ankara 1957.
• Kafesoğlu, İbrahim, Sultan Melikşah devrinde Büyük Selçuklu İmparatorluğu, İstanbul 1953.
• Başbakanlık Arşivi, Tapu Defteri (BATD) 205 s. I ve 19
• Tekindağ, M.C. Şahabettin, Yavuz Sultan Selim’in İran Seferi, Tarih Dergisi, sayı XXII (Mart 1967) s. 42-78
• Tevarih-i Cedid-i Mir’at-ı Cihan, Düzenleyen Atsız, İstanbul 1961
• Halil İnalcık, Sûret-i defter-i Sancak-ı Arvanid, Ankara 1954
• Kırzıoğlu, Fahrettin, Kars Tarihi, I. İstanbul 1953
• Nejat Göyünç, Diyarbekir Beylerbeyliğinin ilk idari teşkilâtı, Tarih Dergisi, XXIII (Mart 1969).