PALEOLİTİK DÖNEMDEN NEOKLASİSİZME RESİM SANATI DEĞİŞİMİNİN İLLÜSTRASYON GÖRSELLERİNDE İNCELENMESİ

Year 2025, Volume: 3 Issue: 2, 282 - 303, 25.08.2025

Kani Ülger

Abstract

İnsanın tarih sahnesine çıktığı dönemden bugüne sanat her toplumda görülen bir olgudur. Bu araştırmada Paleolitik dönemden Neoklasisizm sanat akımına kadar geçen süreçte resim sanatı odağında illüstrasyon görseller perspektifinden incelenmiştir. Dolayısıyla, bu çalışmanın araştırma sorusu şöyledir: “Paleolitik dönemden Neoklasisizm dönemine kadar geçen süreçte resim sanatının gelişimi nasıldır?” Bu araştırmanın amacı, insanın ilk kez sanat yapmaya başladığı Paleolitik Çağ’dan Neoklasisizme geçen süreçte, resim sanatının değişimini literatüre dayalı olarak açıklayabilmektir. Literatür incelemesi kullanılarak ulaşılan bulgulara göre, ilkçağ uygarlıklarından Sümerler ve Mısırlılarda resim-çizime dayalı ilkyazı sistemlerinin kullanılmış olması, resim sanatının uygarlıkların kuruluşlarında oynadığı rolü göstermesi bakımından önemlidir. Ayrıca Antik Yunanistan resim sanatında gözlemlenen nesnenin iki boyutlu tuvale aktarılması sonucunda gerçeğe yaklaşma çabasının sanata yeni bir alan açtığı saptanmıştır. Buna göre, ilk insanların bir simge olarak başladığı resim sanatı, ilerleyen dönemlerde ressamların doğada üç boyutlu figür ve nesnelerin gerçek görünüşünü iki boyutlu düzleme aktarma çabası olarak değişiminin önemli olduğu söylenebilir. Sonuç olarak, ilk insanların Paleolitik dönem mağara duvarlarına çizdikleri resimlerden Neoklasisizm’e değin geçen zamanda, resim sanatındaki gelişim görüp-bilinenden öte gözlem yeteneğine dayalı olarak “gerçeği yansıtma” sürecine evirildiği yargısına ulaşılmıştır.

Keywords

Antik Yunan , Barok Dönem , Maniyerizm , Paleolitik Dönem , Resim Sanatı , Rönesans

The Investigation of the Change of Painting Art from the Palaeolithic Era to the Neoclassicism in the Perspective of Illustration Visuals

Abstract

The art as a phenomenon is observable in each society in the history. This study investigated the art history period from the Palaeolithic era to the Neoclassicism art movement in terms of the perspective of illustration visuals. The research question of the study is “How is the development of the painting art from the Palaeolithic era to the Neoclassicism art movement?” The aim of this study is to investigate the change of the painting art in the period from the Palaeolithic era that was the human started making the art first to the Neoclassicism art movement as based on the literature. This study used literature review. According to the findings, it was revealed that the first writing systems was used in the Sumerians and Egyptians as based on the picture-drawing which indicates the vital role of the painting art in the establishment of the civilizations in the history. In the antique Greek, the painters achieved to transfer the three dimension observable in the nature to the two dimension as surface as a performance of the effort to the real world, which caused the new area in the painting art. Accordingly, it can be determined that the art painting is started as a symbol by the first humans in the history, however, in the next periods; the painters had effort to transfer the three dimension figures and things in the real world towards two dimension surface as canvas. As a result, it was concluded that the change of painting art between the Palaeolithic era and the Neoclassicism had been evolved from beyond the seen and known of things drawn by the first human on the caves toward reflecting observed of the real world’s three dimension as to be two dimensions on the canvas.

Keywords

Ancient Greece , Baroque Era Mannerism , Painting Art , Palaeolithic era , Renaissance

References

• Altın oran tarihi (2024, 21 Eylül). https://www.altinoran.gen.tr/altin-oran-tarihi.html
• Antik Roma (2024, 21 Kasım). https://tr.wikipedia.org/wiki/Antik_Roma
• Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 5(2), 368-388
• Bell, J. (2009). Sanatın yeni tarihi. (U. C. Ünlü, N. İleri ve R. Gürtuna, Çev.). NTV Yayınları.
• Berger, J. (2005). Görme biçimleri (Y. Salman, Çev.). Metis Yayınları.
• Bigalı, Ş. (1999). Resim sanatı. Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Bizans sanatı (2024, 10 Mayıs) https://tr.wikipedia.org/wiki/Bizans_sanat%C4%B1
• Bodakçi, A. (t.y.) Sanat tarihi ders notları https://slideplayer.biz.tr/slide/12822619/
• Bolles, E. B. (1999). Galileonun Buyruğu. (N. Arık, Çev.). Tübitak yayınları.
• Bulut, M. (2015). Sanat tarihi nedir? https://sanattarihinediir.wordpress.com/
• Erdem, S. (2016). Güzel sanatlar eğitiminde sanat tarihinin yeri ve önemi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 304-307.
• Erken Hristiyan Sanatı (2025, 17 Mart). https://tr.wikipedia.org/wiki/Erken_Hristiyan_sanat%C4%B1
• Eski Taş Çağı (2024, 11 Kasım). https://tr.wikipedia.org/wiki/Eski_Ta%C5%9F_%C3%87a%C4%9F%C4%B1
• Faure, E. (1979). Rönesans sanatı (B. Onaran, Çev.). Milli Eğitim Basımevi, Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Galata Kulesi (2025, 4 Mart). https://tr.wikipedia.org/wiki/Galata_Kulesi
• Ghanim, H. A. & Alkhafaji, F. I. R. (2021) Aesthetic And Intellectual Features Of Baroque Art. Palarch’s Journal Of Archaeology Of Egypt/Egyptology (PJAEE), 18(8), 623-637.
• Gombrich, E. H. (1992). Sanat ve yanılsama (A.Cemal, Çev.). Remzi Kitapevi.
• Gombrich, E. H. (2004). Sanatın öyküsü (4.Baskı), (E. Erduran ve Ö. Erduran, Çev.). Remzi Kitabevi.
• Gotik sanatı (2024, 26 Eylül). https://tr.wikipedia.org/wiki/Gotik_sanat
• Hollingswort, M. (2009). Dünya sanat tarihi. (R. Küçükerdoğan ve B. Ergüder, Çev.). İnkîlap Kitabevi. Mezopotamya Sanatı, Sümer Mimarisi, Sümer Heykel ve Kabartma Sanatı (t.y.). https://www.fikir.gen.tr/mezopotamya-sanati-sumer-mimarisi-sumer-heykel-ve-kabartma-sanati/
• Mirovek, J. (t.y.). Sanat tarihi. 1 ders notları https://www.academia.edu/37813462/SANAT_TAR%C4%B0H%C4%B0_1_DERS_NOTLARI
• Romanesk sanat (2024, 16 Mart). https://tr.wikipedia.org/wiki/Romanesk_sanat
• Kandinsky, V. (2015). Sanatta ruhsallık üzerine. (G. Ekici, Çev.). Çınar Matbaacılık.
• Kılıç, L. (2003). Görüntü estetiği (4. Baskı). İnkılap Yayınları.
• Kuspit, D. (2010). Sanatın sonu. (3. Baskı). (Y. Tezgiden, Çev.). Metis Yayınları.
• Scott, S. (2006) Art and the archaeologist. World Archaeology, 38(4), 628-643. https://doi.org/10.1080/00438240600963213
• Sington, A. & Ross, T. (2004). Resim ve ressamlar (1. Baskı). (T. Ertem, Çev.). TÜBİTAK Yayınları.
• Sümerler (2025, 8 Şubat). https://tr.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCmerler
• Taş Devri (2024, 21 Mayıs). https://tr.wikipedia.org/wiki/Ta%C5%9F_Devri
• Torgerson, C., Hall, J. & Light, K. (2017). Sistematik incelemeler. J. Arthur, M. Waring, R. Coe & L. V. Hedges (Eds.), Eğitimde Araştırma Yöntemleri (A. Erözkan & E. Büyüköksüz, Çev. Ed.). (ss.357-379). Anı Yayınları.
• Varlık Şentürk, L. (2012). Analitik resim çözümlemeleri. Ayrıntı Yayınları.
• Venturi, L. (2018). Resme nasıl bakılır? (1.Baskı). (E. Ermert, Çev.). Hayalperest Yayınevi.