AN APPROACH TO THE CONCEPT OF RADICANT IN TERMS OF TRANSLATION STUDIES: RADICANT TRANSLATION

Year 2021, Volume: 1 Issue: 2, 1 - 15, 30.12.2021

Serhan Dindar

Abstract

The concept radicant in contemporary art is propounded by the French curator and writer-academic Nicolas Bourriaud. This concept that is also used in the field of sociology takes as a base the word “root”. Defining the radicant as “radication” (taking roots) in this sense, Bourriaud considers radication as a situation that changes, develops, and progresses in parallel with lived experiences. Thus the roots are formed afterwards, not at the beginning. The artwork takes root and develops in this way by shifting from one situation to another, or between different languages, ideas, and cultures. In this context, Bourriaud establishes a relationship between radicant and translation. The theorist views the transition of radicant as a kind of translation. What the radicant does is to move by passing from one material to another just like translation. Interlingual translation is generally a process of transmission that enables the transition between two texts, languages (or systems) and cultures. It is one that provides the sense, the message and the effect (emotion) of a work or a text created in a specific language and culture for another language and culture. Radicant translation is also the transposition of the source (texte) by preserving its sense, taking root in different cultures via language. As Bourriaud makes a radicant and translation analogy, he does not expand on translation subject and does not have an approach of translation studies. So, it is necessary to describe this analogy through theoretical discourses in terms of translation. The objective of this study is to expand on the conceptual relation between radicant and translation from a perspective of translation studies, and to describe the term radicant translation emerging within this context.

Keywords

Radicant, Nicolas Bourriaud, Translation, Radication, Translation Studies, Radicant translation

RADİKAN KAVRAMINA ÇEVİRİBİLİM AÇISINDAN BİR YAKLAŞIM: RADİKAN ÇEVİRİ

Abstract

Çağdaş sanatlara ait bir kavram olan radikan kavramı, Fransız küratör ve yazar-akademisyen Nicolas Bourriaud tarafından ortaya atılmıştır. Sosyoloji alanında da kullanılan bu kavram, temelini “kök” sözcüğünden almaktadır. Radikanı “kök salma” olarak tanımlayan Bourriaud, kök salmayı değişen, gelişen ve yaşanmışlıkla paralel ilerleyen bir durum olarak görmektedir. Böylece kökler, baştan değil sonradan oluşur. Sanat eseri de bir durumdan diğer bir duruma, ya da farklı dil, düşünce ve kültürler arasında geçiş yaparak köklerini salar ve bu şekilde ilerleyip gelişir. Bu bağlamda Bourriaud, radikan ile çeviri arasında ilişki kurar. Kuramcı, radikanın yaptığı geçişi bir tür çeviri olarak değerlendirir. Radikanın yaptığı şey de tıpkı çeviri gibi bir malzemeden bir diğerine geçerek hareket etmektir. Dillerarası çeviri, genel anlamda iki metin, dil (ya da dizge) ve kültür arasındaki geçişi sağlayan bir aktarım işlemidir. Belirli bir dil ve kültürde oluşturulmuş eserin veya metnin, anlamını, vermek istediği mesajı ve etkisini (duyguyu) başka bir dil ve kültürde sağlayabilmektir. Radikan çeviri de, kaynağın özünü koruyarak yer değiştirmesi, dil aracılığı ile farklı kültürlerde kök salmasıdır. Bourriaud, radikan ve çeviri analojisi yaparken çeviri ile ilgili fazla detaylandırma yapmadığı ve çeviribilimsel bir yaklaşımda bulunmadığı için bu benzetmeyi çeviri açısından da kuramsal söylemlerle niteleme gereksinimi doğmaktadır. Bu çalışmanın amacı, radikan ve çevirinin kavramsal ilişkisine çeviribilim penceresinden bakarak bu ilişkiyi pekiştirip detaylandırmak ve bu bağlamda ortaya çıkan radikan çeviri kavramını tanımlamaktır.

Keywords

Radikan, Nicolas Bourriaud, Çeviri, Kök salma, Çeviribilim, Radikan çeviri.

References

• Akay, A. (2019). Türkçe Basıma Önsöz. Radikan, Küreselleşmenin Bir Estetiği İçin. (s. 7-16) içinde. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Aksoy, B. (2002). Geçmişten Günümüze Yazın Çevirisi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Arı, S. (2014). Çeviri Sosyolojisi. İstanbul: Aylak Adam Kültür Sanat Yayıncılık.
• Berman, A. (1984). L’épreuve de l’étranger. Paris: Gallimard.
• Berman, A. (2008). Çeviri ve Çeviri Üstüne Söylemler. Çeviri Seçkisi II, Çeviri(bilim) nedir?. (s. 13-23) içinde. Mehmet Rifat (Ed.). (Mehmet Rifat, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Bourriaud, N. (2019). Radikan, Küreselleşmenin Bir Estetiği İçin. (Talat Mehmet Öngüt, Çev.). İstanbul: Bağlam Yayınları.
• CNRTL Dictionnaire: Centre National de Ressources Textuelles et Lexicales. Erişim adresi: https://www.cnrtl.fr/lexicographie/
• Demircioğlu, C. (2016). Çeviribilimde Tarih ve Tarihyazımı, Doğu-Batı Ekseninde Bir Karşılaştırma. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Eco, U. (2010). Dire presque la meme chose. Paris: Livre de Poche.
• Jakobson, R. (1963). Essais de linguistique générale. Paris: Minuit.
• Venuti, L. (1998). The Scandals of Translation. London: Routledge.
• Yalçın, P. (2015). Çeviri Stratejileri, Kuram ve Uygulama. Ankara: Grafiker Yayınları. Tahir Gürçağlar, Ş. (2011). Çevirinin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.