Köpeklerde diabetes mellitus

Year 2018, , 43 - 50, 21.07.2018

Şima Şahinduran , Nilay Vurkaç

https://doi.org/10.24998/maeusabed.329298

Abstract

Şeker
hastalığının bilimsel adı olan diabetes mellitus sözcüğü, Yunanca’da geçip
gitmek anlamına gelmektedir ve ilk olarak M.S. 1. Yüzyılda Kapadok’ya da
yaşayan ve Roma’lı bir hekim olan Arateus tarafından kullanılmıştır. Ortaçağ
Avrupası’nda, hastanın idrarındaki şekerden dolayı hastalığa ballı şeker
anlamına gelen mellitus adı verilmiştir. Şeker hastalarının idrarının şeker
içerdiğini tadarak belirleyen Thomas Willis 1764’de bu hastalığa ilk kez
Diabetes Mellitus adını vermiştir. Diabetes mellitus karbonhidrat, protein ve
yağ metabolizması bozukluğu ile karakterize, köpeklerde sıkça karşılaşılan
endokrin bir hastalıktır. Metabolizma bozukluğunun şiddetine bağlı olarak
asemptomatik veya polidipsi, poliüri, polifaji, kilo kaybı ve güçsüzlük gibi
klinik semptomlarla karakterize olan hastalık birçok organ ve sistemi
etkilemektedir. Bu derlemede köpeklerde karşılaşılan diabetes mellitustaki
sınıflandırma, etiyoloji, patogenez, klinik bulgular, laboratuar bulguları,
tanı ve sağaltım aktarılmaktadır.

Keywords

Köpek, diabetes mellitus

References

• 1.Aytuğ N. 1998. Metabolizma Hastalıkları, Kedi ve Köpek Hastalıkları, Medisan Yayınları, Ankara, 345-346.
• 2.Aytuğ N. 2011. Köpek ve Kedilerin İç Hastalıkları, 1. Baskı, F. Özsan Matbaacılık,Bursa, 370-378.
• 3.Başoğlu A, Sevinç M. 2004. Evcil Hayvanlarda Metabolik ve Endokrin Hastalıklar, Pozitif Matbaacılık, Konya.
• 4.Bush BM. 1991. Interprectation of Laboratory Results for Small Animal Clinicians, Blackwell Scientific Publications, London.
• 5.Catchpole B, Ristic JM, Fleeman LM, et al. 2005. Canine Diabetes Mellitus: can Old Dogs Teach us New Tricks? Diabetologia. 48 (10): 1948-1956.
• 6.Elliott DA, Nelson RW, Feldman EC, et al. 1997. Glycosylated Hemoglobin Concentration for Assesment of Glycemic Control in Diabetic Cats. J Vet Intern Med. 11, 3.
• 7.Ersöz B. 1990. Pankreas ve GI Traktus Hormonları, 22 Basım, Sistem Yayıncılık, İstanbul, 666-686.
• 8.Fleeman LM, Rand JS. 2001. Management of Canine Diabetes. Vet Clin North Am Small Anim Pract. 31 (5): 855-880.
• 9.Fraser CM. 1986. The Merck Veterinary Manual, Sixth edition, Mercand Co Inc., Rahway,USA, 165-177.
• 10.Guyton AC, Hall JE. 2000. Textbook of Medical Physilogy. 10th ed, WB Saunders, Philadelphia.
• 11.Hoenig M. 2002. comparative Aspects of Diabetes Mellitus in Dogs and Cats,Mol Cell Endocrinol, 221-229.
• 12.Ihle SL. 1995. Nutritional theraphy for diabetes mellitus, Vet Clin of North Am Small Anim Prac, 25, 585-594.
• 13.Karagül H, Fidancı UR, Altıntaş A, ve ark. 2000. Klinik Biyokimya, 1. Baskı, Medisan Yayınları, Ankara.
• 14.Lilley R. 1988. Diabetes Mellitus in Small Animals, Aust Vet Pract, 18, 22-30.
• 15.Lust E. 2002. Diabetes Mellitus in Canines and Felines. U.S Pharmacist. Vol. 27: 11.
• 16.Lutz TA, Rand JS. 1995. Pathogenesis of Feline Diabetes Mellitus. Veterinary Clinics of North America: Small Animal Practice. 25 (3): 527-552.
• 17.Martin G, Rand J. 2000. Current Understanding of Feline Diabetes: Part 2, Treatment. Journal of Feline Medicine and Surgery. 2: 3-17.
• 18.Nelson RW. 1995. Diabetes Mellitus Veterinary Internal Medicine, 4.edition, W.B. Saunders Co., Philadelphia, 1510-1537.
• 19.Özyener F. 1998. Karbonhidrat Metabolizması. (Alınmıştır) Tıp Öğrencileri İçin Klinik Biyokimya, Ulukaya E (çeviri editörü). 1-20. Nobel&Güneş Yayınları, Bursa.
• 20.Rand JS, Fleeman LM, Farrow HA. 2004. Canine and Feline Diabetes Mellitus Nature or Nuture.J Nutr.,134, 2072-2080.
• 21.Rand JS, Marshall RD. 2005. Diabetes Mellitus in Cats. Vet Clin North Am Small Anim Pract. 35, 211-224.
• 22.Reusch CE, Tschour F, Kley S, et al. 2006. Diabetes Mellitus in the Cat: A Review. Schweiz Arch Tierheilkd. 148: 130-138.
• 23.Schaer M. 2003. Diabetes Mellitus, (in) Clinical Medicine of the Dog & Cat. Manson Publishing Ltd,London.
• 24.Stogdale L. 1986. Definition of diabetes mellitus, Cornell Vet, 156-174.
• 25.Turgut K. 2000. Veteriner Klinik Laboratuar Teşhis.1. Baskı, Bahçıvanlar Basım Sanayi AŞ, Konya.