Acil Servis ve Yoğun Bakım Hemşirelerinin Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi

Year 2014, Volume: 2 Issue: 2, 81 - 92, 02.09.2014

Deniz Say Şahin , Özgür Önal , Ahmet Selçuk Kılınç , Sevinç Pehlivan Sütlü Duygu Mutluay

Abstract

Amaç: Bu çalışma Acil Servis ve Yoğun Bakımda çalışan hemşirelerin yaşam kalitesini belirlemek amacı ile yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Kesitsel nitelikte olan bu çalışma Burdur Devlet Hastanesi ve Burdur ilçe Devlet Hastanelerinde bulunan 140 Acil Servis ve Yoğun Bakım hemşiresi ile 01.03.2014-01.05.2014 tarihleri arasında yapıldı. Çalışmada Ware ve arkadaşları tarafından 1988 yılında geliştirilip hemen hemen her yıl güncellenmiş olan jenerik ölçeklerden  SF-36 yaşam kalitesi ölçeği kullanıldı. Elde edilen veriler SPSS Versiyon 11.5 (SPSS Inc. Chicago USA) bilgisayar programı kullanılarak analiz edilerek aritmetik ortalama ve standart sapma (X ± SD) tüm değerler ele alınarak hesaplandı. Grupların ortalamaları arasındaki farkın önemi One-Way ANOVA ile karşılaştırıldı.

Bulgular ve Sonuç: Çalışmada hemşirelerin yaşam kalitesi alt fonksiyonları incelenmiş ve en düşük puanlar canlılık (54,2±17,0 puan) ve genel sağlıktan (59,7±18,0 puan) alınmıştır. Hemşireler fiziksel ve emosyonel rollerden 80 üzeri puan almışlardır. Araştırmada bazı ölçümsel faktörlerin yaşam kalitesi alt fonksiyonlarına etkisi de incelendi. Yaşam kalitesi alt fonksiyonlarını etkileyen faktörler sorgulandığında ise hemşirelerin acil veya yoğun bakımda çalışmalarının, eğitim durumlarının ve sorumlu hemşire olma durumlarının yaşam kalitesine etkisi olmadığı görüldü. Erkek hemşirelerin mental sağlık, canlılık, bedensel ağrı algısı, genel sağlık, fiziksel fonksiyon ve rol açısından kadınlara göre daha iyi durumda oldukları saptandı (p<0,05). Meslekte çalışma süresi ve hemşirelerin yaşları ile genel sağlık puanları arasında negatif yönde orta düzeyde korelasyon bulunurken; yaş ile korele şekilde çalışma yılı  arttıkça genel sağlığın bozulduğu saptandı. Ayrıca yaş ile sosyal fonksiyon açısından da negatif yönde orta düzeyde korelasyon görüldü (r= -0,194, p= 0,022) Araştırmada Acil Servis ve Yoğun Bakımda çalışma süresi arttıkça genel sağlık durumunun bozulduğu ve yaşam kalitesinin düştüğü saptandı. Bu servislerde görev yapan erkek hemşirelerin kadın meslektaşlarına göre yoğun çalışma ortamından daha az etkilendikleri ve canlılık, mental sağlık, genel sağlık, fiziksel fonksiyon ve fiziksel rol açısından  daha iyi durumda oldukları bulundu. Ayrıca hemşirelerin gelir durumlarının, çalışmış oldukları ünitelerdeki pozisyonlarının ve bulundukları kurumda çalışma yıllarının yaşam kalitesine etkisi olmadığı bulundu.

Keywords

Burdur, acil servis, yoğun bakım, yaşam kalitesi

Evaluation of Emergency Rooms and Intensive Care Nurses‘ Life Quality

Abstract

This study was done to determinate living quality of nurses, who work at intensive care unit. Having cross sectional quality, this study was done among 140 emergency and intensive care unit nurses in Burdur Public Hospital and Burdur Province Public Hospital between dates of 01.03.2014 and 01.05.2014.In this study, SF-36 life quality scale, one of generic scales developed in 1988 and almost updated every year by Ware and his friends, was used. Obtained data was calculated and analyzed by using SPSS Version 11.5 computer program.. Importance of difference between the groups’ average was compared with One-Way ANOVA. In the study, nurses’ living quality sub function was examined and the lowest points were liveliness (54,2±17,0 points) and general health (59,7±18,0 points). Nurses got over 80 points from physical and emotional roles. In the study, influence of some measurable factors to living quality sub functions was also analyzed. When living quality sub functions influencing factors were questioned, it was seen that, working at emergency and intensive care unit, educational background and being responsible nurse had not affect living quality. It was determined that, male nurses were in better situation in mental health, liveliness, physical pain perception, general health, physical function and role compared to their female colleagues (p<0,05). While negative intermediate correlation was found among work time, nurses’ age and health points, it was determined that, increasing of work year and age together make general health worse. In addition, negative intermediate correlation was also seen among age and social function. (r=-0,194, p=0,022). It is determined that, the more longer working times at Emergency and Intensive Care Unit, the less health and living qualities for nurses. It is determined that, compared to their female colleagues, male nurses are influenced from intense working conditions less and their situation is far better when it comes to liveliness, mental health, general health, physical function and physical role. Furthermore it was also determined that, income status, positions in the units and years of work in institutions did not affect living quality.

Keywords

Burdur, emergency, intensive care unit, living quality, nurse

References

• American Psychiatric Association 2001. Manual identification and classification of psychiatric disorders, 4th ed. Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Anonim, 2014. www.sf-36.org/tools/sf36.shtml (Erişim Tarihi: 12.06.2014)
• Avcı K, Pala K. 2004. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde çalışan araştırma görevlisi ve uzman doktorların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 30, 81-85.
• Barron DN, West E. 2007. The emotional costs of caring incurred by men and women in the British labour market. Soc Sci Med. 65, 2160-2171.
• Brooks BA, Anderson MA. 2005. Defining quality of nursing work life. Nurs Econ. 23, 319-326.
• Brooks BA, Anderson MA. 2004. Nursing work life in acute care. J Nurs Care Qual. 19, 269-275.
• Chien LY, Lo LH, Chen CJ, ve ark. 2003. Quality of life among primary caregivers of Taiwanese children with brain tumor. Cancer Nurs. 26, 305-311.
• Cole DC, Robson LS, Lemieux-Charles L, ve ark. 2005. Quality of working life indicators in Canadian health care organizations: a tool for healthy, health care workplaces? Occup Med (Lond). 55, 54-59.
• Ergün FS, Oran NT, Bender CM. 2005. Quality of life of oncology nurses. Cancer Nurs. 28, 193-199.
• Hays RD, Hahn H, Marshall G. 2002. Use of the SF-36 and other health-related quality of life measures to assess persons with disabilities. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 83(12), 4-9
• Kaçmaz N. 2005.Tükenmişlik sendromu. İst Tıp Fak Derg. 68, 29-32.
• Kaya M, Piyal B. 2004. Ankara’da 112 acil yardım hizmetlerinde çalışan personelin öznel yaşam kalitelerinin sosyo-demografik özellikler yönünden yaşam kalitesi ait alanlarına göre değerlendirilmesi. 1. Sağlıkta Yaşam Kalitesi Sempozyumu, Özet Kitabı. s. 61.
• Koltarla S. 2008. Taksim eğitim ve araştırma hastanesi personelinin yaşam kalitesinin araştırılması. Taksim Eğitim Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi, İstanbul.
• Lerner DJ, Levine S, Malspeis S, ve ark. 1994. Job strain and health-related quality of life in a national sample. Am J Public Health. 84, 1580-1585.
• Lewis D, Brazil K, Krueger P, ve ark. 2001. Extrinsic and intrinsic determinants of quality of work life. Leadership in Health Services. 14, 9-15.
• Musaoğlu Z. 2008. Trakya Üniversitesi öğretim elemanlarının sağlıkla ilintili yaşam kalitesi. Uzmanlık Tezi Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği ABD, Edirne.
• Muşlu C, Baltacı D, Kutanis R, ve ark. 2012. Birinci basamak ve hastanede çalışan hemşirelerde Anksiyete, Depresyon ve Hayat Kalitesi. Konuralp Tıp Dergisi. 4 (1), 17-23.
• Saygın MZ, Öztürk E, Koçer A, ve ark. 2005. Aurasız migren ile epizodik gerilim tipi baş ağrısı: psikiyatrik morbidite ve diğer ayırt edici özelliklerin araştırılması. Tıp Araştırmaları Dergisi. 3(1), 22-26.
• Ugur E, Abaan S. 2008. Hemşirelerin İş Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Faktörlere İlişkin Görüşleri. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 28, 297-310.
• Wang X, Matsuda N, Ma H, ve ark. 2000. Comparative study of quality of life between the Chinese and Japanese adolescent populations. Psychiatry Clin Neurosci. 54,147-152.
• Ware JE. 2000. SF-36 Health survey update. Spine . 25 , 24.
• Yıldırım A, Hacıhasanoğlu R. 2011. Quality of Life and Effective Variables Among Health Care Professionals. Journal of Psychiatric Nursing. 2(2), 61-68.