Medyada Nefret Söylemi: Ankara Patlaması Örneği

Year 2017, Issue: 27 - MEDYA ve ŞİDDET-1, 41 - 62, 01.07.2017

Esra Tunçay

Abstract

Bu çalışma ile medyadaki nefret söylemi kavramının tartışılması ve konuyla ilgili çalışmaların, Ankara

Patlaması örneği üzerinden değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmaya 11 Ekim-25 Ekim 2015

tarihleri arasında, Türkiye’de yayınlanan ve en yüksek tiraja sahip olan beş gazete olan Zaman, Hürriyet,

Posta, Sözcü, Sabah ve yayın yasağına uymama kararı alan Cumhuriyet gazetesi olmak üzere toplam

altı gazete dâhil edilmiştir. Adı geçen gazetelerdeki olayla ilgili haber metinlerinde ve başlıklarında

kullanılan dil, Van Dijk’in haber söylem çözümlemesi yöntemi ile yorumlanmıştır. Sonuç olarak,

aynı olayın, incelenen basın organlarında, farklı şekillerde haberleştirildiği ve ayrılıkları körükleyen,

düşmanlığı meşrulaştıran, bir yandan faşizan, bir yandan da ırkçılığa kadar giden bir dil kullanıldığı

tespit edilmiştir. Çalışma, araştırmanın çıkış noktasını oluşturan nefret söylemi adına birçok bulguya

ulaşılması açısından önem arz etmektedir.

Keywords

Söylem Analizi, Medyada Nefret Söylemi, Ankara Patlaması

References

• AKP’ye istifa çağrısı. (2015, 11 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ cumhuriyet/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Al sana Nobel!. (2015, 17 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sozcu/2015-10-17 adresinden edinilmiştir.
• Aslan, Z., Gelişli, B., & Barak, R. (2013). Medyada nefret söylemi ve ayrımcı dil: Eylül- Aralık 2013 raporu. Hrant Dink Vakfı.
• Atar, E. (2015). Vahşeti gördüm. Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sabah/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Bakan bey neden gülüyor. (2015, 11 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/cumhuriyet/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Barış için yastayız. (2015, 11 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/cumhuriyet/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Barış yürüyüşünde çifte canlı bomba. (2015, 11 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5. com/gazete-mansetleri/sabah/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Basılan düğünde şarkı söylüyordu. (2015, 13 Ekim). Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset. com/hurriyet-gazete/13-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Basın dayağı. (2015, 16 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sozcu/2015-10-16 adresinden edinilmiştir.
• Başkent’te göz göre göre katliam. (2015, 11 Ekim). Zaman. 24.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset. com/zaman-gazetesi/11-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Benim babam onlar yüzünden öldü. (2015, 13 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/sabah/2015-10-13 adresinden edinilmiştir.
• Bir bomba daha patlarsa AKP iktidar olur. (2015, 21 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5. com/gazete-mansetleri/sozcu/2015-10-21 adresinden edinilmiştir.
• Bir isme çok yaklaşıldı. (2015, 13 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ sabah/2015-10-13 adresinden edinilmiştir.
• Biz siyasetçiler ülkemizde işlenen cinayetlerden sorumluyuz. (2015, 12 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/sozcu/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Bomba 935 km taşınıyorsa zafiyet vardır. (2015, 16 Ekim). Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www. gazete5.com/gazete-mansetleri/hurriyet/2015-10-16 adresinden edinilmiştir.
• Bombacılardan birinin ismine çok yaklaşıldı. (2015, 13 Ekim). Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www. gazetemanset.com/hurriyet-gazete/13-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Bu işte bir tuhaflık var. (2015, 15 Ekim). Posta 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ posta/2015-10-15 adresinden edinilmiştir.
• Bunların en çok korktuğu şey barış. (2015, 12 Ekim). Posta 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/posta/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Büyük yürüyüşten kimse vazgeçiremez. (2015). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/sabah/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Castells, M. (2013). İsyan ve umut ağları internet çağında toplumsal hareketler. E. Kılıç (Çev.). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Çelik, H. (2015). Zaaf vardı ve düzeltilecek. Posta. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ posta/2015-10-14 adresinden edinilmiştir.
• Çoban, B. (2003). Söylem, ideoloji ve eylem: İktidar ve muhalefet arasındaki mücadeleyi çözümleme denemesi. B. Çoban ve Z. Özarslan (Ed.). Söylem ve İdeoloji içinde (ss. 245-284). İstanbul: Su Yayınevi.
• Çomu, T. (2010). Video paylaşım ağlarında nefret söylemi. T.Çomu (Ed.). Yeni medyada nefret söylemi içinde (ss. 141-180). İstanbul: Kalkedon.
• DAEŞ ile PKK’nın hiçbir farkı yok. (2015, 15 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/sabah/2015-10-15 adresinden edinilmiştir.
• DAEŞ ile PKK’nın şer ittifakı. (2015, 15 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ sabah/2015-10-15 adresinden edinilmiştir.
• Davutoğlu: Yargılanacak. (2015, 11 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/cumhuriyet/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Demirtaş: Devlet saldırdı. (2015, 11 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/cumhuriyet/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Devlet içinden güç almadan Ankara’daki saldırı yapılamaz. (2015, 18 Ekim). Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/zaman-gazetesi/18-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Dijle barış için gitmişti. (2015, 11 Ekim). Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/ hurriyet-gazete/11-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Dündar, U. (2015). AKP-CHP olsaydı bu facia olmazdı. Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5. com/gazete-mansetleri/sozcu/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Dünya basını Türkiye’nin acısını paylaştı. (2015, 11 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5. com/gazete-mansetleri/sabah/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Emniyet serbest bıraktı. (2015, 15 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/cumhuriyet/2015-10-15 adresinden edinilmiştir.
• Emniyet yetkilisi The Times’a itiraf etti. (2015, 14 Ekim). Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www. gazetemanset.com/zaman-gazetesi/15-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Ertuğrul, D. (2015). MİT canlı bombaların Ankara’ya kadar mola verdikleri yerleri bile biliyor. Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/zaman-gazetesi/19-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Facianın fotoğrafı. (2015, 11 Ekim). Posta. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ posta/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Fırıncı hücre gibi çalışmış. (2015, 20 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/cumhuriyet/2015-10-20 adresinden edinilmiştir.
• Gazete manşet. (2015, 24 Ekim). 24.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com adresinden edinilmiştir.
• Gazete manşetleri. (2015, 24 Ekim). 24.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri adresinden edinilmiştir.
• Gül, E. (2015). Türkiye’de 10 bin cihatçı var. Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/cumhuriyet/2015-10-15 adresinden edinilmiştir.
• Güneş, Ö. (2015). Canlı bombanın üzerine atlayan polisler tutuklu. Zaman. 28.11.2015 tarihinde http:// www.gazetemanset.com/zaman-gazetesi/15-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Herkes terörün karşısında olmalı. (2015, 11 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/sabah/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Ilgın, L. (2003). Söylem ve ideoloji. B. Çoban & Z. Özarslan (Ed.). Söylem ve İdeoloji içinde (ss. 285-298). İstanbul: Su Yayınevi.
• Ilıcalı, M. (2015a). Aşkım ben geçtim. Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ cumhuriyet/2015-10-22 adresinden edinilmiştir.
• Ilıcalı, M. (2015b). İmralı heyeti de suikast hedefi.
• Işık, C. T. (2015a). İç savaş çıksın istiyorlar. Posta. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ posta/2015-10-16 adresinden edinilmiştir.
• Işık, C. T. (2015b). İyiyse bizden. Posta. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ posta/2015-10-17 adresinden edinilmiştir.
• İnceoğlu, Y., & Sözeri, C. (2012). Nefret suçlarında medyanın sorumluluğu: ‘Ya sev ya terk et ya da…’. Y.
• İnceoğlu (Ed.) Nefret söylemi ve/veya nefret suçları içinde (ss.24-39). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• İnsan parçaları yağdı. (2015, 11 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ cumhuriyet/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Kalbimize bomba. (2015, 11 Ekim). Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/hurriyetgazete/ 11-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Karan, C. (2015). Pakistanlaşmayın. Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ cumhuriyet/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri. (2015, 12 Kasım). 06.01.2016 tarihinde https://tr.wikipedia.org/wiki/ Kas%C4%B1m_2015_T%C3%BCrkiye_genel_se%C3%A7imleri adresinden edinilmiştir.
• Katil kim (2015, 11 Ekim). Posta. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ posta/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Katil üç ay önce manşetteydi. (2015, 16 Ekim). Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/hurriyet/2015-10-16 adresinden edinilmiştir.
• Katliam yapacaklardı. (2015, 20 Ekim). Posta. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ posta/2015-10-20 adresinden edinilmiştir.
• Kaya, B. (2015). Kahreden şüphe. Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/zamangazetesi/ 12-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Kaya, B., & Çiçek İ. (2015). Başkent’te göz göre göre katliam. Zaman. 24.11.2015 tarihinde http://www. gazetemanset.com/zaman-gazetesi/11-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Keen, E., & Georgescu, M. (2014). Bookmarks: A manual for combating hate speech online through human rights education. Hungary: Council of Europe.
• Kılıçdaroğlu ‘Ensar El Şeria’ dedi. (2015, 15 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/sozcu/2015-10-15 adresinden edinilmiştir.
• Kızılkoyun, F. (2015). İhmal soruşturuluyor. Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/ hurriyet-gazete/12-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Kimlikleri tespit edilmek üzere. (2015, 13 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/sabah/2015-10-13 adresinden edinilmiştir.
• Kolcu, G. (2015). Barış dediği için. Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/hurriyetgazete/ 13-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Kökalan Çımrın, F. (2010). Enformasyon çağında savaş medyası ve bağımsız / alternatif medya: Indymedia örneği. B. Çoban (Ed.) Medya barış ve savaş içinde (ss. 191-199). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Küçük Veysel Gercüş’ü yasa boğdu. (2015, 12 Ekim). Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset. com/zaman-gazetesi/12-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Lanet olsun. (2015, 11 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sozcu/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Milletimizin başı sağ olsun. (2015, 11 Ekim). Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/ zaman-gazetesi/11-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Müderrisoğlu, O. (2015). Düşmen örgütlerin terör kardeşliği. Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www. gazete5.com/gazete-mansetleri/sabah/2015-10-14 adresinden edinilmiştir.
• Neden izlenmedi. (2015, 18 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ cumhuriyet/2015-10-18 adresinden edinilmiştir.
• Nereye kadar. (2015, 14 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sozcu/2015-10-14 adresinden edinilmiştir.
• Notlar. (2015, 11 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ cumhuriyet/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Oğlumu cezaevine atın dedim ama serbest bıraktılar. (2015, 15 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http:// www.gazete5.com/gazete-mansetleri/sozcu/2015-10-15 adresinden edinilmiştir.
• Olaydan beni sorumlu tutanlar terör örgütü ile aynı saftadır. (2015, 15 Ekim). Posta 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/posta/2015-10-15 adresinden edinilmiştir.
• Ongun, P. (2015). Cin şişeden çıktı. Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ cumhuriyet/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Operasyon yapan polislere dava açıldığından. (2015, 20 Ekim). Zaman. 24.11.2015 tarihinde http://www. gazetemanset.com/zaman-gazetesi/20-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Övür, M. (2015). Demokrasiye saldırı. Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ sabah/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Özkaya, S. (2015). Hem DEAŞ hem PKK olabilir. Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset. com/hurriyet-gazete/15-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Öztekin, H. (2015). Yeni medyada nefret söylemi: Ekşi sözlük örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (38), 925-936.
• Parçalanan hayatlar. (2015, 12 Ekim). Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ hurriyet/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Parıldak, A. (2015). Zafiyetin itirafı. Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/zamangazetesi/ 14-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Parıldak, A., & Alan, F. (2015). Yine karartma. Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/ zaman-gazetesi/13-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Polis her şeyi biliyordu. Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ cumhuriyet/2015-10-17 adresinden edinilmiştir.
• Sağlam, S. (2015). Bomba malzemesini yakaladık geri alıp sınırdan geçirdiler. Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset.com/zaman-gazetesi/20-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Saldırıda ihmal yok teröre yol verme var. (2015, 22 Ekim). Zaman. 28.11.2015 tarihinde http://www. gazetemanset.com/zaman-gazetesi/22-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Saldırının hedefi milletin tamamı. (2015, 14 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/sabah/2015-10-14 adresinden edinilmiştir.
• Savaşa karşı ‘barış bloku’ kuruldu. (2015, 10 Temmuz). Radikal. 26.11.2015 tarihinde http://www.radikal. com.tr/politika/savasa-karsi-baris-bloku-kuruldu-1394966// adresinden edinilmiştir.
• Sıra şimdi hangimizde. (2015, 11 Ekim). Posta. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ posta/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Tasfiyeler Türkiye’yi bu hale getirdi. (2015, 14 Ekim). Zaman. 24.11.2015 tarihinde http://www.gazetemanset. com/zaman-gazetesi/14-ekim-2015 adresinden edinilmiştir.
• Tatlıcan, İ. (2015). Pazartesi yüzleşmesi. Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ sabah/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Temel, Y. (2015). Teröre karşı seferberlik. Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ sabah/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Turan, R. (2015a). Katliam. Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sozcu/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Turan, R. (2015b). Ülkede ölüm kol geziyor. Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ sozcu/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Turan, R. (2015c). Devlet mafya değildir!. Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ sozcu/2015-10-14 adresinden edinilmiştir.
• Türk Dil Kurumu. (2006a, 26 Eylül). 26.11.2015 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ gts&kelime=NEFRET adresinden edinilmiştir.
• Türk Dil Kurumu. (2006b, 26 Eylül). 05.01.2016 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ gts&kelime=T%C4%B0RAJ adresinden edinilmiştir.
• Türkiye’ye merhem oldunuz. (2015, 15 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ sabah/2015-10-15 adresinden edinilmiştir.
• Türkiye’ye tuzak. (2015, 11 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sabah/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Uludağ, A. (2015a). Bomba patladı polisler izledi. Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5. com/gazete-mansetleri/cumhuriyet/2015-10-12 adresinden edinilmiştir.
• Uludağ, A. (2015b). ‘2’si öldü 2’si aramızda. Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/cumhuriyet/2015-10-19 adresinden edinilmiştir.
• Üç gün boyunca yas tutacağız. (2015, 11 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/sabah/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Üç günlük yas ilan edildi. (2015, 11 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ sozcu/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Van Dijk, T. A. (1987). Semantics of a press panic: The Tamil invasion. European Journal of Communication, 3, 167-187.
• Van Dijk, T. A. (2003). Söylem ve ideoloji: Çok slanlı bir yaklaşım, B. Çoban ve Z. Özarslan (Ed.) Söylem ve İdeoloji içinde (ss. 19-109), (Çev. N.Ateş). İstanbul: Su Yayınevi.
• Verdiğin dersi aldık. (2015, 13 Ekim). Posta 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ posta/2015-10-13 adresinden edinilmiştir.
• Villenas, S. A. & Angeles, S. L. (2013). Race talk and school equity in local print media: The discursive flexibility of whiteness and the promise of race-conscious talk. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 34 (4), 510–530.
• Weber, A. (2009). Nefret söylemi el kitabı. M. Çulhaoğlu (Çev.). Avrupa Konseyi Yayınları: Strazburg.
• Yanınızdayız (2015, 11 Ekim). Sabah. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sabah/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• Yayın yasağı. (2015, 16 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sozcu/2015-10-16 adresinden edinilmiştir.
• Zafiyet yokmuş. (2015, 11 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/ sozcu/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.
• 05 Ekim – 11 Ekim 2015 haftalık gazete tirajları. (2015, 12 Ekim). 24.11.2015 tarihinde http://gazetetirajlari. com/2015/10/12 adresinden edinilmiştir.
• 2 ton bomba, 10 intihar yeleği. (2015, 20 Ekim). Hürriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/ gazete-mansetleri/hurriyet/2015-10-20 adresinden edinilmiştir.
• 12 yıl boyunca facia üstüne facia yaşandı 1 kişi bile istifa etmedi. (2015, 13 Ekim). Sözcü. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazete-mansetleri/sozcu/2015-10-13 adresinden edinilmiştir.
• 400 vekil için. (2015, 11 Ekim). Cumhuriyet. 28.11.2015 tarihinde http://www.gazete5.com/gazetemansetleri/ cumhuriyet/2015-10-11 adresinden edinilmiştir.