Din Dersi Öğretmenlerinin Sınıf İçi Uygulamalarında Epistemik Yaklaşım ve Eleştirel Düşünme

Year 2025, Volume: 68 Issue: 68, 221 - 252, 30.06.2025

Şeyma Turan , Bayramali Nazıroğlu

https://doi.org/10.15370/maruifd.1665506

Abstract

21. yüzyılın başlarından itibaren eğitim yaklaşımlarında küresel ölçekli bazı dönüşümler yaşanmakta, bu durum özellikle öğrenme süreçlerinde bilginin ele alınış biçimini derinden etkilemektedir. Bu bağlamda Türk eğitim sisteminde de yapılandırmacı yaklaşımın ve bu yaklaşımı destekleyen öğrenci merkezli öğrenme, aktif öğrenme, eleştirel düşünme gibi çeşitli konu ve kavramların eğitimcilerin gündemini meşgul ettiği görülmektedir. Din eğitimi ve öğretimi süreçlerinin de bu gelişmelerden payına düşeni aldığını belirtmek gerekir. Gayet tabii bu paradigmatik değişimin öğrenme ortamlarına yansımasında öğretmenler önemli roller üstlenmektedirler. Bu çalışmanın temel motivasyonunu da din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretmenlerinin epistemik yaklaşımları ve eleştirel düşünmeyle ilgili fikirlerinin öğrenme ortamlarına yansıma durumları oluşturmaktadır. Bu bağlamda araştırmanın temel problem sorusu; “Ortaöğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretmenlerinin epistemik yaklaşım ve eleştirel düşünmeyle ilgili fikirlerini öğrenme ortamlarına yansıtma durumları nasıldır?” şeklinde yapılandırılmıştır. Öğretmenlerin konu hakkındaki fikirlerinin derinlemesine ele alınması amaçlandığı için nitel araştırma yöntemlerine başvurulan araştırmada durum çalışması deseninden yararlanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış; maksimum çeşitlilik ve zincir örnekleme yöntemleriyle ulaşılan öğretmenlerle mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler, NVivo 11 Plus programıyla içerik analizine tabi tutulmuştur. Bu süreçte veriler; epistemik yaklaşım - ders işleme ilişkisi, eleştirel düşünme - ders işleme ilişkisi ile epistemik yaklaşım ve eleştirel düşünme - ölçme değerlendirme olmak üzere üç tema altında toplanmış; çeşitli kategori ve kodlar üzerinden analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenlerin epistemik yaklaşım ve eleştirel düşünme noktasında öğrencileri aktif kılacak yaklaşımlara sahip oldukları ve yeniliklere açık oldukları görülmüş; bununla birlikte öğrenci niteliği nedeniyle sahip oldukları yaklaşımları öğrenme ve öğretme süreçlerine istedikleri gibi aktaramadıkları anlaşılmıştır.

Keywords

Din Eğitimi , Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmeni , Epistemik Yaklaşım , Eleştirel Düşünme , Yapılandırmacılık

Ethical Statement

Bu makale; Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından SDK-2023-1523 proje numarası ile desteklenen ve Prof. Dr. Bayramali Nazıroğlu danışmanlığında Dr. Şeyma Turan tarafından hazırlanan “Birey ve Toplum Merkezli İdeolojik Yaklaşımlar Bağlamında Örgün Din Öğretimi” başlıklı doktora tezinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.

Supporting Institution

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Project Number

SDK-2023-1523

Epistemic Approach and Critical Thinking in the Classroom Practices of Religion Teachers

Abstract

Since the early 21st century, significant global transformations in educational paradigms have profoundly influenced the treatment of knowledge, particularly within learning processes. Within this framework, the constructivist approach—alongside associated concepts such as student-centered learning, active learning, and critical thinking—has gained prominence in the discourse of educators in the Turkish education system. These developments have also influenced religious education and training. Teachers are pivotal in mediating and implementing this paradigmatic shift within learning environments. This study primarily examines the epistemic approaches and critical thinking perspectives of religious culture and ethical knowledge teachers in learning environments. In this context, the main problem of the research is: “How do secondary education religious culture and ethical knowledge course teachers reflect their ideas about epistemic approach and critical thinking in their learning environments?”
Since the research aimed to examine the teachers’ opinions on the subject in depth, qualitative research methods were used, and the case study design was utilized. The researcher developed a semi-structured interview form as the data collection tool. Teachers were selected through maximum variation and chain sampling methods, and interviews were conducted accordingly. Interviews were conducted with sixteen teachers working in Anatolian high schools, multi-program Anatolian high schools, science high schools, fine arts high schools, vocational high schools, and project schools. Interviews were conducted face-to-face with some of the teachers outside the school setting, while others were interviewed online via Google Meet. The interviews were conducted between November 29, 2023, and December 12, 2023. The data obtained were subjected to content analysis with the NVivo 11 Plus program. In the data analysis process, the teachers’ names were initially replaced with pseudonyms that reflected their gender. Following this process, the interview data of all teachers were reviewed individually, and descriptive coding was applied. After completing the coding process, the categorized data were recorded using pattern coding, one of the methods in the second coding cycle. At this stage, the categories created under the themes were reviewed internally, and the categories and codes were updated. In this context, some categories and codes were merged, some were deleted, and others were newly added. At this stage, all data were analyzed for the third time and finalized. In this process, the data were collected under three themes: epistemic approach - teaching a lesson relationship, critical thinking - teaching a lesson relationship, and epistemic approach and critical thinking - assessment and evaluation, and analyzed through various categories and codes. To ensure the scientific rigor of the research, the interviews were conducted by the researcher, participants with diverse characteristics were included, expert opinions were sought regarding the research, the data were described in detail, and the interviews were recorded.
Teachers’ views on the relationship between the epistemic approach and teaching a lesson were categorized into four categories: discovering knowledge, contextual flexibility, the teacher presenting knowledge, and the structure of the lesson providing opportunities for both. Teachers’ views on the relationship between critical thinking and teaching a lesson were categorized into four categories: using the critical thinking approach, using rational justification, using rational justification, and the critical thinking approach together, and the situation changes depending on the student. Teachers’ views on the relationship between the epistemic approach, critical thinking, and assessment and evaluation processes were categorized into five categories: making exams that allow for critical thinking, making exams based on interpretation, not making exams based on interpretation, making exams based on knowledge, and making mixed exams.
As a result of the research, it was observed that teachers adopt approaches that encourage students to be active in epistemic engagement and critical thinking and that they are open to innovations. However, it was also found that they struggle to fully implement these approaches in the learning and teaching processes due to students’ varying qualifications.

Keywords

Religious Education , Religious Culture and Ethical Knowledge Course Teacher , Epistemic Approach , Critical Thinking , Constructivism

Ethical Statement

This article has been prepared using the doctoral thesis titled “Formal Religious Education within the Context of the Individual and Society-Centered Ideological Approaches”, which was supported by the Scientific Research Projects Coordination Unit of Recep Tayyip Erdoğan University with project number SDK-2023-1523, and was developed under the supervision of Prof. Dr. Bayramali Nazıroğlu by Dr. Şeyma Turan. It is declared that scientific and ethical principles have been followed while conducting and writing this study and that all the sources used have been properly cited.

Supporting Institution

Recep Tayyip Erdogan University the Scientific Research Projects Unit

Project Number

SDK-2023-1523

References

• “21. yüzyıl İnsanının Sahip Olması Gereken Beceriler, Öğrenci ve Öğretmen Yeterlikleri”. Öğretmenlik Uygulaması. https://bto418yunusaras.wordpress.com/tema-3/ (09.06.2025).
• Akdağ, Bülent. “Türkiye’de Din Öğretimi Kitaplarında İnsan Hakları Problemleri”. Ders Kitaplarında İnsan Hakları Tarama Sonuçları içinde, editörler Betül Çotuksöken, Ayşe Erzan ve Orhan Silier, 240-63. İstanbul: Tarih Vakfı, 2003.
• Alkın Şahin, Senar, Nihal Tunca, ve Özgür Ulubey. “Öğretmen Adaylarının Eğitim İnançları ile Eleştirel Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişki”. İlköğretim Online 13:4 (2014): 1473-92.
• Arıcan, Sümeyra. Beceri Temelli Din Öğretimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2024.
• Aşlamacı, İbrahim. 21. Yüzyıl Becerileri ve Din Eğitimi Eleştirel Bir Yaklaşım. İstanbul: DEM Yayınları, 2023.
• Berg, Bruce L. ve Howard, Lune. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Çeviren Hasan Aydın. Konya: Eğitim Yayınevi, 2015.
• Bilgin, Nuri. “Cumhuriyet Fikri ve Yurttaş Kimliği”. 75 Yılda Tebaa’dan Yurttaş’a Doğru içinde, 139-50. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, 1998.
• ———. Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi Teknikler ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2006.
• Cevizci, Ahmet. “Epistemoloji”, Büyük Felsefe Sözlüğü, 1:701-6.
• ———. “Epistemolojik”, Büyük Felsefe Sözlüğü, 1:706.
• Ceylan, Tuncay. “Yapılandırmacı Yaklaşıma Dayalı Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Öğretim Uygulamaları: Öğretim Materyalleri Örnekliği”. Bitlis İslamiyat Dergisi 5:2 (2023): 76-97.
• Ceylan, Yusuf. “Din Öğretiminde Radikal Yapılandırmacılığa Yöneltilen Eleştiriler: Eleştirel Realist Bir Yaklaşım”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2:38 (2013): 161-74.
• Cingöz, Osman, ve Süleyman Akyürek. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünme Eğitimine Katkı Sağlamaya Yönelik Olarak Kullandıkları Yöntem ve Teknikler”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 48 (2020): 76-118.
• ———. “DKAB Öğretmenlerinin, Ölçme ve Değerlendirme Tekniklerini Eleştirel Düşünme Eğitimine Katkı Sağlayacak Şekilde Kullanma Durumları”. Bilimname 2021:44 (2021): 239-78.
• Coşkun, Mehmet Kamil. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Adaylarının Benimsedikleri Eğitim Felsefeleri”. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7:1 (2019): 93-98.
• ———. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri (İlahiyat-Eğitim DKAB Karşılaştırması)”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17:1 (2013): 143-62.
• Creswell, John W.. Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Çeviren Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2018.
• Çakmak, Fatih. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünme Becerisine Yönelik Görüşleri”. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi 5:2 (2022): 69-89.
• Çelebi, Emin. “Yapılandırmacı Yaklaşımın Din ve Ahlâk Öğretiminde Uygulanabilirliğinin Epistemolojik İmkanı”. Sosyal Bilimler Arastırmaları Dergisi 5:1 (2010): 85-94.
• Çetin, Mustafa. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Eleştirel Düşünme Öğretimi”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2:4 (2013): 137-68.
• ———. Özgür ve Kutsal -Türk Din Eğitimi Tecrübesinde Eleştirel Pedagojinin Felsefi İmkânı-. Ankara: Eskiyeni Yayınları, 2024.
• Çetin, Mustafa, ve Bayramali Nazıroğlu. “Bankacı Eğitim Kavramı Bağlamında Türkiye’de Din Eğitiminin Eleştirel Analizi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 51 (2022): 201-26.
• Çiçek, Hasan Basri. “Güncellenen İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programına Yönelik Öğretmen Görüşleri”. Yüksek Lisans Tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Ağrı, 2019.
• Çotuksöken, Betül. “Ders Kitaplarında Eğitim Felsefesi ve Eleştirel Düşünme”. Ders Kitaplarında İnsan Hakları Tarama Sonuçları içinde, editörler Betül Çotuksöken, Ayşe Erzan ve Orhan Silier, 122-37. İstanbul: Tarih Vakfı, 2003.
• ———. “Eğitim Felsefesi, Eleştirel Düşünme, Düşünme Eğitimi”. Ders Kitaplarında İnsan Hakları II Tarama Sonuçları içinde, editör Gürel Tüzün, 75-95. İstanbul: Tarih Vakfı, 2009.
• Demirel Uçan, Ayşe. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Eleştirel Düşünme Becerisinin Geliştirilmesinde ‘Çocuklar için Felsefe’ Yaklaşımının Kullanılması”. Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8:2 (2022): 161-78.
• “Ders Kitaplarında İnsan Hakları II Projesi Bulgular ve Tavsiyeler Raporu”. Tarih Vakfı ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı, 2009.
• Doğru, Çetin. “Din Eğitiminin Kültürel Temelleri: 2018 Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı Bağlamında Bir İnceleme”. Dergiabant 12:1 (2024): 275-99.
• Ekiz, Durmuş. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık, 2017.
• Erdem, Eda, ve Özcan Demirel. “Program Geliştirmede Yapılandırmacılık Yaklaşımı”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 23:23 (2002): 81-87.
• Erdoğan, İrfan. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilim Düzeylerinin İncelenmesi”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 15:2 (2015): 321-42.
• Ev, Halit. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri Öğretim Programları”. Din Eğitiminde Ana Konular içinde, editörler Mehmet Bahçekapılı ve Ahmet Ali Çanakçı, 315-43. Ankara: Eski Yeni Yayınları, 2021.
• Genç, Salih Zeki, ve M. Yunus Eryaman. “Değişen Değerler ve Yeni Eğitim Paradigması”. Sosyal Bilimler Dergisi, 89-102.
• Gençkal Eroler, Elif. “Dindar Nesil Yetiştirmek” Türkiye’nin Eğitim Politikalarında Ulus ve Vatandaş İnşası (2002-2016). İstanbul: İletişim Yayınları, 2019.
• Gökçe, Orhan. Klasik ve Nitel İçerik Analizi Felsefe, Yöntem, Uygulama. Konya: Çizgi Kitabevi, 2019.
• Gözaydın, İştar. “Türkiye’de ‘Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi’ Ders Kitaplarına İnsan Hakları Merceğiyle Bir Bakış”. Ders Kitaplarında İnsan Hakları II Tarama Sonuçları içinde, editör Gürel Tüzün, 167-93. İstanbul: Tarih Vakfı, 2009.
• Gündoğdu, Yusuf. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Tercih Ettikleri Ölçme Araçları”. Journal of Istanbul University Faculty of Theology 27 (2013): 85-112.
• Gündüz, Mehmet. Türkiye’de Ders Kitapları Tarihi. Ankara: T. C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, 2023.
• Güneş, Hasan. “Eleştirel Düşünme”. Eğitim Bilimleri Terimleri Sözlüğü, 155.
• Hein, George E. “Constructivist Learning Theory”. Paper presented at The Museum and the Needs of People, CECA (International Committee of Museum Educators) Conference, Jerusalem, October 15–22, 1991.
• Hofer, Barbara K., ve Paul R. Pintrich. “The Development of Epistemological Theories: Beliefs about Knowledge and Knowing and Their Relation to Learning”. Review of Educational Research 67:1 (1997): 88-140.
• Işıkdoğan, Davut. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerine Yönelik Görüşleri Diyarbakır-Şanlıurfa Örneği”. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11 (2014): 165-81.
• Jones, M. Gail, ve Laura Brader-Araje. “The Impact of Constructivism on Education: Language, Discourse, and Meaning”. American Cominication Journal 5:3 (2002).
• Karagöz, Nail, ve Ahmet Doğan. “Eleştirel Düşünme Bağlamında DKAB Dersi Programlarının Temel Eğitim Yaklaşımı Yapılandırmacılığın Uygulanmasının Değerlendirilmesi”. Dini Araştırmalar 19:48 (2016): 77-102.
• Karataş, Süleyman, ve Necla Tabak. “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri”. Journal of Theoretical Educational Science 3:1 (2010): 56-65.
• Karbeyaz, Pervin. “DKAB Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme Değerlendirme Tekniklerini Kullanma Düzeyi”. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 8:16 (2018): 201-25.
• Kaymakcan, Recep. “Din Eğitiminde Çoğulculuk ve Yapılandırmacılık: Türkiye Örneği”. Din Eğitiminde Çağdaş Konular içinde, editör Mustafa Köylü, 81-102. İstanbul: Dem Yayınları, 2014.
• Kesici, Ahmet. “Eğitimde Postmodern Durum: Yapılandırmacılık”. İnsan ve İnsan 6:20 (2019): 219-38.
• Kılıç, Recep. “Din Öğretiminin Felsefi Boyutu”. Ülkemizde Laik Eğitim Sisteminde Sosyal Bilim Olarak Din Öğretimi Kurultayı Bildiri ve Tartışmalar içinde, editörler İkram Çınar ve Hakan Atılgan, 240-50. Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınları, 2005.
• Kızılabdullah, Yıldız. “Yapılandırmacılık Yaklaşımının İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Amaçlarının Gerçekleşmesine Etkisi”. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 2008.
• ———. “Yapılandırmacılık Yaklaşımının İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Amaçlarının Gerçekleşmesine Etkisi”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 49:2 (2008): 197-215.
• MEB. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (Ortaöğretim 9, 10, 11 ve 12. Sınıflar). Ankara, 2018.
• ———. Orta Öğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara, 2005.
• ———. Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara, 2010.
• ———. Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (9, 10, 11 ve 12. Sınıf) Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. Ankara, 2024.
• ———. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Ortak Metni. Ankara, 2024.
• Nazıroğlu, Bayramali. Din Eğitimini Yeniden Düşünmek. Ankara: İlâhiyât, 2022.
• ———. “Din ile Devlet Arasında Simbiyotik Bir İlişki: Türkiye’de Zorunlu Din Dersleri ve Siyasallaşma Toplumsallaşma”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9:1 (2016): 191-2013.
• Norris, Stephen P., ve Robert H. Ennis. Evaluating Critical Thinking. California: Critical Thinking Press, 1989.
• Okumuşlar, Muhiddin. “5E Yapılandırmacı Öğretim Modeli ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi İşleniş Örneği”. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 24:24 (2007): 171-84.
• ———. Yapılandırmacı Yaklaşım ve Din Eğitimi. Konya: Yediveren Kitap, 2008.
• Özden, Yüksel. Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Pegem Akademi, 2014.
• Patton, Michael Quinn. Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Çeviren Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir. Ankara: Pegem Akademi, 2018.
• Saldaña, Johnny. Nitel Araştırmacılar İçin Kodlama El Kitabı. Çeviren Aysel Tüfekçi ve Süleyman Nihat Şad. Ankara: Pegem Akademi, 2023.
• Selçuk, Mualla. “Din Öğretiminin Kuramsal Temelleri (Zihin Gelişimi Açısından Bir Deneme)”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 4 (1997): 145-58.
• Shor, Ira. Güçlendiren Eğitim Toplumsal Değişim İçin Eleştirel Öğretim. Çeviren Pınar Dinçkurt. İstanbul: Pedagoji Yayınları, 2023.
• Şimşek, Vahdeddin. “Farklı Değişkenlere Göre DKAB Öğretmenlerinin Ölçme ve Değerlendirmeye Yönelik Tutumları”. Dini Araştırmalar 25:63 (2022): 553-78.
• Tosun, Cemal, ve Gülşen Sayın. “Din Eğitimi Öğretmenlerinin Bilgi ve Dini Bilgi Anlayışları”. Eskiyeni 45 (2021): 753-79.
• Yıldırım, Ali, ve Hasan Şimşek. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Yıldırım, Lokman, ve Vahdeddin Şi̇mşek. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Araçlarını Kullanma Düzeylerini Belirlemeye Dair Nitel Bir Araştırma”. Journal of Current Research on Social Sciences (JoCReSS) 14:1 (2024): 13-44.
• Yüksel, Ali, Şeyma Nur Kayacan, Ahmet Çakmak, ve Muhammed Kızılgeçit. “Eleştirel Düşünme Eğiliminin Dindarlık Üzerine Etkisi: İlahiyat Fakültesi Öğrencileri Örneği”. Turkish Academic Research Review 6:3 (2021): 1086-1132.
• Zengin, Mahmut. Din Eğitimi ve Öğretiminde Yapılandırmacı Yaklaşım. İstanbul: Dem Yayınları, 2017.
• ———. “Temele Alınan Yaklaşım/lar Bağlamında Yeni İlköğretim DKAB Öğretim Programı”. Değerler Eğitimi Dergisi 8:19 (2010): 225-58.
• ———. “Yapılandırmacı Yaklaşım ve Din Öğretimi”. Din Eğitiminde Çağdaş Konular içinde, editör Mustafa Köylü, 103-34. İstanbul: Dem Yayınları, 2014.