Türkiye’de tıp eğitimi araştırmalarındaki eğilimler: 2000-2014 döneminin içerik analizi

Year 2015, , 142 - 150, 28.11.2015

Kürşat Özcan , İdris Göksu Sevda Küçük Yüksel Göktaş

https://doi.org/10.5472/MMJoa.2803.04

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de tıp eğitimiyle ilgili
yapılmış çalışmaları; çalışmaların yapıldığı öğretim basamakları,
yöntemsel boyutları ve çalışmalarda uygulanan öğretimsel
faaliyetler açısından inceleyerek araştırmalardaki eğilimleri ortaya
koymaktır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini 2000-2014
yılları arasında yayınlanmış ULAKBİM ulusal veri tabanında
dizinlenen tıp bilimleri dergileri ile PubMed veri tabanı tarafından
taranan uluslararası yabancı dergilerde yayınlanmış Türkiye
adresli çalışmalar oluşturmaktadır. Bukapsamda 214 makaleye
ulaşılmıştır. Çalışmalar Tıp Eğitimi Yayın Sınıflandırma Formu
(TEYSF)’na göre incelenmiştir. Araştırmada içerik analiz yöntemi
kullanılmıştır.
Bulgular: Sonuçlara göre çalışmalar en çok mezuniyet öncesi
öğretim basamağında gerçekleştirilmiştir. İncelenen çalışmalarda
yaygın olarak nicel araştırma yönteminin uygulandığı, veri toplama
aracı olarak genellikle anketlerden yararlanıldığı ve program
geliştirme ve değerlendirme konulu öğretimsel faaliyetlerin sıklıkla
tercih edildiği görülmüştür.
Sonuç: Elde edilen sonuçların tıp eğitimindeki eğilimlerin
görülmesine, araştırmacıların farklı açılardan tıp eğitimi alanını
değerlendirmesine yardımcı olacağı düşünülmektedir.

Keywords

Tıp eğitimi, Araştırma eğilimleri, İçerik analizi

Tendencies of medical education researches in Turkey: Content analysis of 2000-2014 period

Abstract

Objectives: The aim of this study is to reveal the tendencies of
the researches on the medical education in Turkey in terms of the
instruction levels that the researches took place, methodological
dimensions and instructional activities conducted in the researches.
Materials and Methods: The sample of the study was
composed of researches published in medical journals indexed in
ULAKBIM National Database and in PubMed Database between
2000 and 2014. Within this context, the total number of papers
was 214. These papers were examined through Medical Education
Publication Classification Form (MEPCF) conducting content
analysis.
Results: As for the results, the participants of most of the
studies were the students who were about to graduate. It was
observed in the researches that quantitative research method was
used most; questionnaires were the most used data collection tool;
and instructional activities related to curriculum development and
evaluation were used frequently.
Conclusion: The results are considered to help the researchers
see the trends and tendencies in medical education and assess the
field of medical education from different perspectives.

Keywords

Medical education, Research trends, Content analysis

References

• 1. Sayek İ, OdabaşıO. Türk Tabipleri Birliği mezuniyet öncesi tıp eğitimi raporu 2010. http://www.ttb.org.tr/kutuphane/ mote_2010.pdf (Accessed on 14 July, 2015)
• 2. Özçakır A. Tıp eğitiminde değişim rüzgârları ve probleme dayalı tıp eğitiminden bir örnek: Maastricht Üniversitesi/ Hollanda. T KlinJ Med Sci 2001; 21: 324-4.
• 3. Çırakoğlu B. Türkiye’de tıp eğitiminin geleceği. TÜBİTAK Vizyon 20232001, http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_ files/vizyon2023/si/EK-23.pdf (Accessed on 14 July 2015)
• 4. Bradley P. The history of simulation in medical education and possible future directions. Med Edu 2006; 40: 254-7. doi: 10.1111/j.1365-2929.2006.02394.x
• 5. Goudar SS, Kotur P F. Trends in medical education. Indian J Anaesth 2003; 47: 25-4.
• 6. Özvarış Ş B. Topluma dayalı tıp eğitimi. Toplum Hekim Bul 2011; 26: 1-5.
• 7. Turan-Özdemir S. Tıp eğitimi ve standartlar. Uludağ Üniv Tıp Fak Derg 2005; 31: 133-4.
• 8. Kalaça, S. İnteraktif çalışma modülü: Eğitim yönlendiricileri için el kitabı. İstanbul: Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Basımevi, 2000.
• 9. Yeniçeri N, Mevsim V, Özçakar N, Özan S, Güldal D, Başak O. Tıp eğitimi son sınıf öğrencilerinin gelecek meslek yaşamları ile ilgili yaşadıkları anksiyete ile sürekli anksiyetelerinin karşılaştırılması. DEU Tıp Fakültesi Dergisi 2007; 21: 19-5.
• 10. Çiçek C, Terzi C. Tıpta uzmanlık eğitimi (İzmir ölçekli iki araştırma ve karşılaştırmalı sonuçları). Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları, 2006. http://www.ttb.org.tr/kutuphane/tipta_uzmanlik_egitimi.pdf (Accessed on 22 April 2015)
• 11. Bozdemir A E, Nesanır N, Arsu G, Batu J, Aslan Ö. Ege ve Dokuz Eylül Üniversitesi tıp fakültelerinde temel tıp bilimlerinde uygulanan uzmanlık eğitiminin eğitici ve eğitilen bakış açısı ile değerlendirilmesi. Mikrobiyol Bült 2006; 40: 333-13.
• 12. Çiçek C, Terzi C, Solak A, Aksu G, Batu J, Vatansever K. Üniversite hastanelerinde temel bilimler alanında uzmanlık eğitimi: Tıpta uzmanlık öğrencisi bakış açısı ile. Mikrobiyol Bült 2005; 39: 491-10.
• 13. Tabak R S. Sağlık hizmetlerinde sürekli eğitim ve sürekli mesleki gelişim. Türk Hij Den Biyol Dergisi 2005; 62: 59-6.
• 14. Bligh J G. Trends in medical education. Eur J Dent Educ 1998; 2: 2-5.doi: 10.1111/j.1600-0579.1998.tb00028.x
• 15. Özdemir S T. Tıp eğitimi ve yetişkin öğrenmesi. Uludağ Üniv Tıp Fak Derg 2003; 29: 25-3.
• 16. Dimitroff A, Davis WK. Content analysis of research in undergraduate medical education. Acad Med 2006; 71: 60-7. doi: 10.1097/00001888-199601000-00019
• 17. Regehr G.Trends in medical education research. Acad Med2004;79:939-8.doi: 10.1097/00001888-200410000- 00008
• 18. Lifshitz A. Trends in medicaleducation.Gac Med Mex 1997;133: 25-8.
• 19. Rotgans JI. The themes, institutions and people of medical education research 1988–2010: Content analysis of abstracts from six journals. Adv Health Sci Educ 2012; 17: 515–12.doi: 10.1007/s10459-011-9328-x
• 20. Büyüköztürk Ş, Kılıç-Çakmak E, Akgün Ö E, Karadeniz Ş, Demirel F. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, 2012.
• 21. Karasar N. Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel Yayınları, 2012.
• 22. Kıncal RY. (Editor) Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi, 2013.
• 23. Göktaş Y, Küçük S, Aydemir M, et al. Educational technology research trends in Turkey: acontent analysis of the 2000-2009 decade. ESTP 2012; 12:177-12.
• 24. Lin M, Fisher J, Coates W C et al. Critical appraisal of emergency medicine education research: the best publications of 2012. Acad Emerg Med 2014; 21: 322-11. doi: 10.1111/ acem.12336.
• 25. Tosteson D C. New pathways in general medical education. N Engl J Med1990; 322: 234-4.doi: 10.1056/ NEJM199001253220405
• 26. Roth K, Siemens D R. The status of evidence-based medicine education in urology residency. Can Urol Assoc J 2010; 4: 114-6.
• 27. Majumder M A. Issues and priorities of medical education research in Asia. Ann Acad Med Singapore 2004; 33:257-6.
• 28. Doğan N Ö, Günaydın G P, Çevik Y, Otal Y, Levent S, Çıkrıkçı G. Evaluation of knowledge levels of Turkish emergency medicine residents by a theoretical exam. Eurasian J Emerg Med 2013;12: 30-2.doi: 10.5152/jaem.2013.011
• 29. Yıkılkan H, Türedi Ö, Aypak C, Görpelioğlu S. Ankara ilinde eğitim alan aile hekimliği asistanlarının eğitim gereksinimlerinin değerlendirilmesi. Cumhuriyet Tıp Derg 2013; 35: 25-7.doi: 10.7197/1305-0028.1807
• 30. Rubio D M, Schoenbaum E E, Lee L S, et al. Defining translational research: Implications for training. Acad Med 2010; 85: 470-5.doi: 10.1097/ACM.0b013e3181ccd618
• 31. Dutta S A. Horizon of medical education research approachin 21st century. Al Ameen J Med Sci 2014; 7: 94-4.
• 32. BaernsteinA, Liss H K, Carney P A, Elmore J G. Trendsin study methods used in undergraduate medical education research, 1969-2007.JAMA2007; 298: 1038-7.doi: 10.1001/ jama.298.9.1038
• 33. Tosun C, Yasar M D. Comparisonof problem-based learning studies in scienceeducation in Turkey with the world: Content analysis of research papers. APFSLT 2013; 14: 1-29.www. ied.edu.hk/apfslt/v14_issue2/tosun/index.htm(Accessed on 25August 2015)
• 34. Kim S. Thefuture of e-learning in medicaleducation: Current trend and future opportunity. J Educ Eval Health Prof 2006; 3:1-7.doi: 10.3352/jeehp.2006.3.3
• 35. Wiecha J, Heyden R, Sternthal E, Merialdi M. Learning in avirtual world: Experience with using second life for medical education. J Med Internet Res 2010; 12: 1-8.doi: 10.2196/ jmir.1337
• 36. Akkoç H, Bilgin H M, Daşdağ M M, Çiçek R. Dicle Üniversitesi tıp fakültesinde uygulanan öğretim programının ÇEP ile uyumu ve öğrencilerin yıl sonu notlarındaki değişimler. Dicle Tıp Derg 2007; 34: 107-3.
• 37. Odabaşı O, Sayek İ, Kiper N. Türkiye’de mezuniyet öncesi tıp eğitimi. Turk Pediatri Ars 2010;46: 331-3.doi: 10.4274/ tpa.553
• 38. Dolmans D H, Gijselaers W H, Moust J H, Grave W S D, Wolfhagen I H, Vleuten C. Trends in research on thetutor in problem-based learning: Conclusions and implications for educational practice and research. Med Teach 2002; 24: 173- 7. doi: 10.1080/01421590220125277
• 39. Cohen D L, McCullough L B, Kessel R W, Apostolides A Y, Alden E, Heiderich K J. Informed consent policies governing medical students’ inter actions with patients. J Med Educ 1987; 62: 789-9. doi: 10.1097/00001888-198710000-00001